Sức ép tỷ giá sẽ lớn hơn

Trao đổi với Báo DĐDN, TS. Nguyễn Trí Hiếu – Chuyên gia Tài chính Ngân hàng cho biết, dù tỷ giá USD/VND khá ổn định trong năm 2019, nhưng sẽ chịu sức ép lớn hơn trong năm 2020.

- Dù USD trên thị trường quốc tế tăng khá mạnh trong năm 2019, nhưng tỷ giá USD/VND vẫn khá ổn định. Ông đánh giá như thế nào về diễn biến tỷ giá trong nước trong năm 2019?

Trong năm 2019, cuộc chiến tranh thương mại Mỹ- Trung đã đẩy USD tăng lên mức cao nhất trong 2 năm qua. Tính chung trong năm 2019, USD đã tăng giá khoảng 1% so với các đồng tiền chủ chốt. Tuy nhiên, tỷ giá USD/VND tại thị trường Việt Nam khá ổn định, thậm chí VND còn tăng giá so với USD vào cuối tháng 11 khi Ngân hàng Nhà nước giảm giá mua vào USD. Tính đến cuối năm 2019, tỷ giá trung tâm mới chỉ tăng khoảng 1,5%, trong khi tỷ giá USD/VND giao dịch tại các ngân hàng thương mại thậm chí còn giảm nhẹ so với cuối năm 2018.

Đáng chú ý, USD tăng mạnh, khiến đồng Nhân dân tệ (CNY) giảm giá mạnh, có thời điểm vượt qua ngưỡng 7 CNY/USD, đã gây áp lực đối với tỷ giá USD/VND do cả Mỹ và Trung Quốc đều là đối tác thương mại lớn của Việt Nam.

Sở dĩ VND vẫn khá ổn định trong bối cảnh USD tăng mạnh là nhờ nguồn cung ngoại tệ trong nền kinh tế rất dồi dào, NHNN điều hành tỷ giá tương đối linh hoạt và phù hợp với các diễn biến trong nước và quốc tế.

- Kinh tế thế giới, đặc biệt là cuộc chiến tranh thương mại Mỹ- Trung, được nhiều chuyên gia nhận định sẽ còn diễn biến phức tạp hơn nữa. Điều này sẽ tác động như thế nào đến tỷ giá USD/VND trong năm 2020, thưa ông?

Dù Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 và có thể sẽ ký kết thỏa thuận này trong tháng 1/2020, nhưng vẫn còn khá nhiều bất đồng chưa được giải quyết. Hơn nữa, Tổng thống Trump đang muốn sử dụng cuộc chiến thương mại để giành lợi thế trước đối thủ trong cuộc vận động tranh cử nhiệm kỳ thứ hai. Do đó, chiến tranh thương mại chưa thể kết thúc trong năm 2020. Điều này chắc chắn sẽ tiếp tục tác động mạnh đến USD và CNY trong năm 2020, qua đó gây sức ép tới VND.

Bên cạnh đó, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam trong năm 2020 cũng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực do sụt giảm nhu cầu toàn cầu, do đó nguồn thu từ xuất khẩu của Việt Nam có thể sẽ không còn được tích cực như năm 2019. Thậm chí, Chính phủ còn dự kiến sẽ nhập siêu khoảng 3% kim ngạch xuất khẩu trong năm 2020.

Ngoài ra, vốn FDI vào Việt Nam được dự báo có xu hướng giảm, kiều hối cũng khó khăn hơn do kinh tế toàn cầu chưa phục hồi mạnh mẽ. Đặc biệt, áp lực lạm phát lớn hơn cũng tạo sức ép lớn đến tỷ giá…

Trước những biến động khó lường của tỷ giá, doanh nghiệp cần chủ động sử dụng các công cụ phòng vệ tỷ giá nhằm đảm bảo chủ động dòng tiền. Biểu đồ: Diễn biến tỷ giá USD/VND năm 2019

Từ những phân tích trên, tôi cho rằng, tỷ giá USD/VND có thể sẽ tăng khoảng 2-3% trong năm 2020.

Với dự trữ ngoại hối cao kỷ lục, khoảng 80 tỷ USD và cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt, tôi tin rằng NHNN có đủ công cụ và nguồn lực để điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, đáp ứng cung-cầu thị trường.

Tuy nhiên, về cung tiền tệ và tín dụng, theo tôi, cần nới, thậm chí bỏ hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại nhóm 1, chỉ kiểm soát tín dụng đối với các tổ chức tín dụng thuộc nhóm 3, 4 và mua thêm ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối quốc gia. Bên cạnh đó, xem xét tiếp tục giảm lãi suất cơ bản, qua đó giảm chi phí cho doanh nghiệp để thúc đẩy đầu tư. Ngoài ra, cần xem xét mở rộng biên độ dao động của tỷ giá trung tâm để tỷ giá biến động theo nguyên tắc và tín hiệu thị trường, qua đó có thể hấp thụ được những biến động, tác động bên ngoài, không tạo ra tình trạng “dồn nén” tỷ giá đến mức phải phá giá tại một thời điểm nhất định.

Đặc biệt, điều hành tỷ giá USD/VND phải đảm bảo cân đối vĩ mô trong nền kinh tế, trong đó có tính đến yếu tố giữ ổn định lạm phát mục tiêu và phải hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

- Theo ông, các doanh nghiệp cần ứng phó như thế nào để chủ động phòng ngừa rủi ro tỷ giá?

Nhu cầu ngoại tệ hiện nay chủ yếu phục vụ cho các hoạt động xuất nhập khẩu nên khả năng quay vòng vốn ngoại tệ của các ngân hàng trong việc mua bán USD và của doanh nghiệp có ngoại tệ thu từ xuất khẩu cần được thông suốt, không gây áp lực cung – cầu ngoại tệ. Điều này giúp doanh nghiệp và người dân củng cố niềm tin vào chính sách tỷ giá VND/USD của NHNN trong thời gian tới.

Về phía doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp có yếu tố xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp có khoản vay nước ngoài bằng ngoại tệ, đứng trước những biến động khó lường của tỷ giá, doanh nghiệp cần chủ động sử dụng các công cụ phòng vệ tỷ giá, lãi suất, đặc biệt thông qua các sản phẩm phái sinh tiền tệ như hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng hoán đổi,… nhằm đảm bảo chủ động dòng tiền, có như vậy mới đảm bảo tăng trưởng lợi nhuận như kế hoạch đề ra.

- Xin cám ơn ông!

Phương Hà thực hiện

Theo enternews.vn