Sự thật tích 1000 người lao từ núi xuống Biển Chết tự sát

Theo dõi VGT trên

Theo truyện kể La Mã, 960 người Do Thái đã lao từ núi Masada xuống biển Chết tự sát vì bị cấm đạo khoảng năm 73-74.

Sự thật tích 1000 người lao từ núi xuống Biển Chết tự sát - Hình 1

Địa điểm khảo cổ vụ gần 1000 người tự sát

Vào năm 1960, nhà khảo cổ Israel Yigael Yadin đã quyết định tới tận Masada. Vào thời gian này Israel mới giành độc lập nên chính phủ tìm mọi cách và ủng hộ việc tìm bằng chứng khẳng định lãnh thổ theo Kinh thánh Cựu ước.

Vì vậy, cuốn sách của Yadin – cho rằng sự kiện tại Masada có thật – gây ra tranh cãi kịch liệt trong giới sử học. Nhóm phản đối cáo buộc Yadin và đồng sự có “âm mưu địa chính trị”. Như vậy vụ tự sát tập thể hơn 2.000 năm trước có diễn ra hay không?

Sự thật tích 1000 người lao từ núi xuống Biển Chết tự sát - Hình 2

Masada là ngọn núi lớn nằm ở phía nam Biển Chết, với cao nguyên bằng phẳng trên đỉnh, nổi bật giữa sa mạc. Sau khi Yadin tới đây khảo sát, Masada trở thành điểm đến thu hút du khách hàng đầu Israel chỉ sau Jerusalem, đạt khoảng 500.000 lượt mỗi năm.

Yadin đã mở hai cuộc khảo cổ, từ tháng 10.1963 tới tháng 5.1964 và từ tháng 11.1964. Khi bóc tách đất, nhóm thấy nhiều dấu vết của nhiều phòng ốc, nhà thuộc da, xưởng và thậm chí cả giáo đường. Họ còn tìm thấy các khu vực lưu trữ thực phẩm, bao gồm hạt giống, và những bể chứa nước để đối phó với khí hậu nóng nực khô hạn.

Các bức tường vẫn còn hình vẽ rực rỡ với sơn vàng, đen và đỏ theo kiểu La Mã. Gần 30000m3 đất đã được đào lên, để lộ thêm hàng trăm đồng tiền cổ, đồ gốm và trang sức, quan trọng hơn là tiền xu trong thời kỳ diễn ra cuộc nổi dậy của người Do Thái.

Video đang HOT

Sự thật tích 1000 người lao từ núi xuống Biển Chết tự sát - Hình 3

Dựng lại mô hình cung điện

Cuộc nổi dậy đầu tiên diễn ra năm 66 TCN, khi dân Do Thái tại vùng đất giờ là Israel, chống lại người La Mã đô hộ. Cuộc nổi dậy kéo dài tới 1 thế kỷ. Khi đó, lính La Mã đã chiếm được kinh đô Jerusalem và đốt cháy toàn bộ đình đền. Một nhóm người Do Thái sống sót tản cư tới Masada.

3 năm sau, người La Mã muốn diệt tận gốc cuộc nổi loạn. Theo lịch sử Do Thái, tướng La Mã Falvius Silva đã bố trí quân tới đốt phá tường thành rồi rút lui. Biết không còn đường thoát, nhóm nổi dậy quyết định giết lẫn nhau vì không muốn chết dưới tay kẻ thù. Người còn sống cuối cùng sẽ tự sát.

Sự thật tích 1000 người lao từ núi xuống Biển Chết tự sát - Hình 4

Tuy nhiên, quân La Mã không bao giờ đánh chiếm xong lại rút lui. Trên thực tế sau khi phá sập tường thành, dân Do Thái đã bị tàn sát, chỉ còn hơn 40 người trốn trong một hang động, rồi sau đó họ quyết định tự sát. Chỉ còn 2 người đầu hàng, kể lại câu chuyện và nó bị phóng đại theo thời gian.

Tại di chỉ, chỉ có dấu vết hài cốt của khoảng 30 thi thể tại vách đá phía Nam, giáp Biển Chết. Ở gần đó là ba hài cốt khác giữa hàng chục mũi tên, sách vở và khăn choàng. Như vậy, chưa có bằng chứng nào rõ ràng về việc 960 người tử vì đạo. Huyền thoại trên có thể chỉ là kết quả của chủ nghĩa dân tộc không chỉ tồn tại ở Israel mà còn ở nhiều nước như Đức, Ý và Đan Mạch, cố gắng kết nối các huyền thoại với di tích khảo cổ để thể hiện sự quan trọng của quốc gia.

Theo Danviet

Ảnh hai trẻ em trong biểu tình chống lệnh Trump gây sốt

Bức ảnh chụp một bé gái theo đạo Hồi và cậu bé người Do Thái tham gia biểu tình chống lệnh cấm nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump gây sốt trên mạng xã hội.

Ảnh hai trẻ em trong biểu tình chống lệnh Trump gây sốt - Hình 1

Bức ảnh hai trẻ em Do thái và Hồi giáo trò chuyện với nhau khi ngồi trên vai bố gây sốt trên mạng xã hội ở Mỹ.

Theo CNN, khoảnh khắc cậu bé người Do Thái Adin (9 tuổi), quay sang cười với Meryem, (7 tuổi), cô bé có chiếc khăn trùm đầu của người Hồi giáo, đã lan truyền chóng mặt trên Twitter.

Cả hai đều được bố cho ngồi trên vai, trong cuộc biểu tình tại sân bay quốc tế O'Hare, bang Chicago nhằm phản đối lệnh cấm nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Adin đội mũ chỏm của người Do Thái, tay cầm bảng hiệu ghi "Không có chỗ cho thù ghét". Meryem thì cầm bảng hiệu có dòng chữ ghi: "Tình yêu".

Người cha của cô bé theo đạo Hồi, Yildirim nói với CNN rằng, anh đang trò chuyện với bố của Adin thì lọt vào ống kính camera của nhiếp ảnh gia Nuccio DiNuzzo, hiện đang làm việc cho tờ Chicago Tribune.

DiNuzzo chia sẻ về bức ảnh: "Tôi biết trước mình sẽ có bức ảnh của đêm đó. Nó nói lên tất cả. Nó là câu chuyện về con người cùng hoà hợp với nhau",

Yildirim là người sống ở khu vực Chicago. Anh đến O'Hara cùng vợ Amy và 4 con, mang theo bánh quy cho các luật sư bảo vệ quyền lợi của những người nhập cư bị giam giữ.

"Đây là lần đầu tiên của chúng tôi", Yildirim nói. "Tôi muốn ra ngoài kia và thể hiện quan điểm của mình".

Ảnh hai trẻ em trong biểu tình chống lệnh Trump gây sốt - Hình 2

Người dân Mỹ biểu tình chống sắc lệnh cấm nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Yildirim là người gốc ThổNhĩ Kỳ. Anh chuyển đến sống ở Mỹ từ năm 2002 và đã nộp đơn xin nhập quốc tích Mỹ vào năm ngoái. Đó cũng là thời điểm ông Trump chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề nhập cư trong cuộc tranh cử Tổng thống.

Trong khi đó, Rabbi Jordan Bendat-Appell, bố của Adin là người đến từ Deerfield, bang Illinois. Bendat-Appell cho biết, anh đưa con trai đến sân bay để giúp cậu bé biết thế nào về việc đấu tranh vì những gì họ tin tưởng.

Ông bà ngoại của Adin đã sống sót sau thảm hoạ diệt chủng Holocaust của Đức Quốc xã và từng trải qua quãng thời gian kinh hoàng trong các trại tị nạn.

Yildirim nói bức ảnh đã thể hiện sự đoàn kết: "Đây là hình ảnh mà mọi người đang thực sự tìm kiếm. Mọi người mong muốn hòa bình".

"Tôi biết căng thẳng giữa người Do Thái và người Hồi giáo. Mọi người nghĩ chúng tôi thù ghét nhau, nhưng chúng tôi không còn đối đầu, mà thậm chí có thể trò truyện bình thường ", Yildirim chia sẻ.

Gia đình Yildirim đã hẹn sẽ đến nhà Bendat-Appell để ăn tối vào tuần tới sau khi nhận được nhiều cuộc gọi chúc mừng từ bạn bè và người quen.

Theo Danviet

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nga tuyên bố bắn hạ tên lửa hành trình Storm Shadow của AnhNga tuyên bố bắn hạ tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh
06:05:03 22/11/2024
Xe bán tải đậu bên đường, cảnh sát nghi ngờ nên đến kiểm tra, kết thúc bi thảm với 7 người thiệt mạngXe bán tải đậu bên đường, cảnh sát nghi ngờ nên đến kiểm tra, kết thúc bi thảm với 7 người thiệt mạng
20:18:40 22/11/2024
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?
20:17:03 21/11/2024
Đoàn người di cư đổ xô đến Mỹ trước khi ông Trump nhậm chứcĐoàn người di cư đổ xô đến Mỹ trước khi ông Trump nhậm chức
18:56:20 21/11/2024
Phản ứng của các nước với lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng IsraelPhản ứng của các nước với lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel
12:47:29 22/11/2024
Tổng thống Biden xóa một phần nợ cho Ukraine trước khi ông Trump nhậm chứcTổng thống Biden xóa một phần nợ cho Ukraine trước khi ông Trump nhậm chức
19:03:39 21/11/2024
J&J có nguy cơ bị kiện tại Anh về bột talc gây ung thưJ&J có nguy cơ bị kiện tại Anh về bột talc gây ung thư
18:11:14 21/11/2024
Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'
05:42:50 22/11/2024

Tin đang nóng

Mỹ nhân hạng A biến mất khỏi showbiz một cách bí ẩn, 2.300 ngày không rõ tung tích khiến ai cũng lo sợMỹ nhân hạng A biến mất khỏi showbiz một cách bí ẩn, 2.300 ngày không rõ tung tích khiến ai cũng lo sợ
15:16:58 23/11/2024
Số tiền tiết kiệm lên đến 8,5 tỷ đồng của nhiều người bỗng biến mất sau 16 năm, một ngân hàng ở Trung Quốc nói: "Chúng tôi chỉ bồi thường 50%"Số tiền tiết kiệm lên đến 8,5 tỷ đồng của nhiều người bỗng biến mất sau 16 năm, một ngân hàng ở Trung Quốc nói: "Chúng tôi chỉ bồi thường 50%"
14:17:15 23/11/2024
Màn ảnh Hàn có một mỹ nhân trẻ mãi không già, U55 vẫn quyến rũ ngút ngàn khiến bao người ghen tịMàn ảnh Hàn có một mỹ nhân trẻ mãi không già, U55 vẫn quyến rũ ngút ngàn khiến bao người ghen tị
12:38:29 23/11/2024
Ca sĩ Thủy Tiên và động thái hiếm thấyCa sĩ Thủy Tiên và động thái hiếm thấy
13:43:43 23/11/2024
Kỳ Hân lộ nhan sắc thật qua "camera thường" của Mạc Hồng Quân, đọ sắc cùng H'Hen Niê, ai cuốn hút hơn?Kỳ Hân lộ nhan sắc thật qua "camera thường" của Mạc Hồng Quân, đọ sắc cùng H'Hen Niê, ai cuốn hút hơn?
15:47:20 23/11/2024
Tình tiết chấn động trong phim 18+ "Nữ hoàng Ayodhaya": Jinda (Mai Davika) sinh con lần 3, nhưng tác giả không phải quốc vươngTình tiết chấn động trong phim 18+ "Nữ hoàng Ayodhaya": Jinda (Mai Davika) sinh con lần 3, nhưng tác giả không phải quốc vương
12:31:08 23/11/2024
2 cô gái trang điểm bị gia đình chú rể lục vali, yêu cầu cởi đồ vì nghi lấy tiền2 cô gái trang điểm bị gia đình chú rể lục vali, yêu cầu cởi đồ vì nghi lấy tiền
14:44:45 23/11/2024
Tìm thấy thi thể nạn nhân thứ 2 trong vụ xe rác rơi xuống sôngTìm thấy thi thể nạn nhân thứ 2 trong vụ xe rác rơi xuống sông
13:55:36 23/11/2024

Tin mới nhất

Ông Putin tuyên bố sản xuất hàng loạt tên lửa đạn đạo không thể đánh chặn Oreshnik

Ông Putin tuyên bố sản xuất hàng loạt tên lửa đạn đạo không thể đánh chặn Oreshnik

12:34:53 23/11/2024
Cam kết của nhà lãnh đạo Liên bang Nga được đưa ra trong bối cảnh người đồng cấp phía Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi các đồng minh cung cấp hệ thống phòng không hiện đại để đối phó với mối đe dọa mới.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine tuyên bố sẽ đáp trả cuộc tấn công tên lửa của Nga

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine tuyên bố sẽ đáp trả cuộc tấn công tên lửa của Nga

12:27:08 23/11/2024
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết việc Nga sử dụng tên lửa mới là hành động leo thang rõ ràng và nghiêm trọng trong chiến tranh và kêu gọi sự lên án mạnh mẽ trên toàn thế giới.
Bí quyết 'níu chân' du khách của thành phố 9.000 năm tuổi tại Italy

Bí quyết 'níu chân' du khách của thành phố 9.000 năm tuổi tại Italy

12:23:56 23/11/2024
Là một trong những điểm ẩm thực chính tại Matera, nhà hàng luôn nỗ lực mang đến cho thực khách trải nghiệm trọn vẹn nhất về thành phố cổ, di sản thế giới này.
Hàn Quốc thiết lập cơ chế liên ngành kinh tế đối ngoại để ứng phó thay đổi chính sách

Hàn Quốc thiết lập cơ chế liên ngành kinh tế đối ngoại để ứng phó thay đổi chính sách

11:10:55 23/11/2024
Hội nghị có sự tham gia của Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng, Giám đốc Văn phòng điều phối chính sách chính phủ, và người đứng đầu cơ quan đàm phán thương mại Hàn Quốc.
Hãng truyền thông Nga phân tích về viện trợ vũ khí của Mỹ cho Ukraine

Hãng truyền thông Nga phân tích về viện trợ vũ khí của Mỹ cho Ukraine

11:09:21 23/11/2024
Theo số liệu mới nhất được của Ukraine Oversight - trang web trực thuộc Tổng thanh tra đặc biệt của Chiến dịch Atlantic Resolve, Quốc hội Mỹ đã tăng mức trần của PDA để hỗ trợ cho Ukraine lên tới 33,3 tỷ USD kể từ tháng 2/2022.
Ông Trump đề cử thêm một loạt nhân vật cho chính quyền nhiệm kỳ tổng thống mới

Ông Trump đề cử thêm một loạt nhân vật cho chính quyền nhiệm kỳ tổng thống mới

11:07:26 23/11/2024
Về các vị trí an ninh quốc gia, ông Trump đã chọn ông Alex Wong làm Phó Cố vấn An ninh quốc gia và ông Sebastian Gorka làm Giám đốc cấp cao về chống khủng bố.
Thủ tướng Ba Lan: Xung đột ở Ukraine đang bước vào giai đoạn quyết định

Thủ tướng Ba Lan: Xung đột ở Ukraine đang bước vào giai đoạn quyết định

11:04:12 23/11/2024
Moskva lâu nay khẳng định những tuyên bố của Washington về mục đích hoạt động của các căn cứ Aegis Ashore là không đúng sự thật, và mục tiêu thực sự là mở rộng cơ sở hạ tầng của NATO về phía Đông nhằm tìm cách kiềm chế Nga.
Tổng thống Nga bình luận về hệ thống tên lửa đạn đạo siêu vượt âm mới Oreshnik

Tổng thống Nga bình luận về hệ thống tên lửa đạn đạo siêu vượt âm mới Oreshnik

08:27:18 23/11/2024
Cũng tại buổi họp trên, Tư lệnh lực lượng tên lửa Nga, ông Sergey Karakayev thông báo tên lửa siêu vượt âm mới có tên gọi của nước này có thể tiếp cận các mục tiêu trên toàn bộ châu Âu.
Điện Kremlin nói về thông điệp gửi tới phương Tây sau vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo

Điện Kremlin nói về thông điệp gửi tới phương Tây sau vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo

08:25:44 23/11/2024
Cũng trong ngày 22/11, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận tất cả các tên lửa của nước này đều bắn trúng mục tiêu và đây cũng là lần đầu tiên Nga sử dụng tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung mang đầu đạn thông thường trong chiến đấu.
Bác sĩ hologram - giải pháp mới cho y tế vùng sâu

Bác sĩ hologram - giải pháp mới cho y tế vùng sâu

08:23:37 23/11/2024
Khả năng dịch chuyển đến các phòng khám nông thôn giúp tôi thăm khám nhiều bệnh nhân hơn ngay tại địa phương của họ, đem lại sự thuận tiện và dịch vụ chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm .
Lần đầu trưng bày bức chân dung quý hiếm của danh họa Caravaggio

Lần đầu trưng bày bức chân dung quý hiếm của danh họa Caravaggio

08:21:47 23/11/2024
Bức "Chân dung Maffeo Barberini" được xác nhận là của Caravaggio vào năm 1963, thông qua nhận định của nhà phê bình nghệ thuật Roberto Longhi - một chuyên gia lớn trong việc nghiên cứu các tác phẩm của Caravaggio.
Rác vệ tinh đe dọa nghiêm trọng bầu khí quyển

Rác vệ tinh đe dọa nghiêm trọng bầu khí quyển

08:10:58 23/11/2024
Cuộc đua không gian đang diễn ra khốc liệt với sự xuất hiện ồ ạt của các chòm sao vệ tinh nhằm cung cấp internet băng thông rộng toàn cầu. Tuy nhiên, điều này đang để lại hậu quả đáng lo ngại cho môi trường.

Có thể bạn quan tâm

Thói quen đơn giản nhưng có lợi cho tim

Thói quen đơn giản nhưng có lợi cho tim

Sức khỏe

17:45:10 23/11/2024
Thiếu hoạt động thể chất là nguyên nhân lớn nhất gây ra các vấn đề về tim mạch. Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên để giữ cho trái tim của bạn luôn khỏe mạnh.
HOT: T-ara đổ bộ sân bay Nội Bài, visual đỉnh cao khiến fan "xỉu lên xỉu xuống"

HOT: T-ara đổ bộ sân bay Nội Bài, visual đỉnh cao khiến fan "xỉu lên xỉu xuống"

Nhạc quốc tế

17:39:55 23/11/2024
Trưa 23/11, T-ara đã chính thức có mặt tại sân bay Nội Bài, Hà Nội để chuẩn bị cho sự kiện âm nhạc Vincom 20 diễn ra ở Quảng trường K-Town, Vinhomes Ocean Park 2 tối nay.
Chồng Bích Tuyền bị kiện như "cơm bữa", suýt thất nghiệp trước vụ Đàm Vĩnh Hưng?

Chồng Bích Tuyền bị kiện như "cơm bữa", suýt thất nghiệp trước vụ Đàm Vĩnh Hưng?

Netizen

17:37:06 23/11/2024
Ngay khi vụ kiện của Đàm Vĩnh Hưng lộ ra, nhiều người đã rất tò mò về thân thế bị đơn - ông Gerard Richard Williams. Đáng nói, đây không phải lần đầu tỷ phú Mỹ dính kiện tụng.
Xôn xao tin đồn Từ Hy Viên ly hôn lần thứ 2, người trong cuộc lên tiếng

Xôn xao tin đồn Từ Hy Viên ly hôn lần thứ 2, người trong cuộc lên tiếng

Sao châu á

17:26:11 23/11/2024
Ngày 22/11, mạng xã hội Trung Quốc xôn xao trước thông tin Từ Hy Viên và người chồng thứ 2 ly hôn. Phía nữ diễn viên Vườn sao băng đã lên tiếng về thông tin này.
David Beckham bổ nhiệm đồng đội của Messi làm HLV trưởng Inter Miami

David Beckham bổ nhiệm đồng đội của Messi làm HLV trưởng Inter Miami

Sao thể thao

17:19:08 23/11/2024
Một tin tức vô cùng hấp dẫn vừa được tiết lộ: David Beckham đã chính thức bổ nhiệm Javier Mascherano làm HLV trưởng mới của CLB Inter Miami.
"Ông trùm nhạc rap" Diddy tiếp tục hầu tòa, đệ đơn tại ngoại lần thứ 4

"Ông trùm nhạc rap" Diddy tiếp tục hầu tòa, đệ đơn tại ngoại lần thứ 4

Sao âu mỹ

17:19:01 23/11/2024
Theo ABC News, ngôi sao nhạc rap Diddy vừa hầu tòa ở New York (Mỹ) ngày 22/11. Nam rapper người Mỹ tiếp tục đấu tranh để được tại ngoại lần thứ 4 và sẵn sàng chi 50 triệu USD.
Phim Hàn hot tại Việt Nam nhưng "flop" ở nước ngoài: Dàn cast xịn sò có cả "tình cũ Park Min Young" cũng không cứu nổi

Phim Hàn hot tại Việt Nam nhưng "flop" ở nước ngoài: Dàn cast xịn sò có cả "tình cũ Park Min Young" cũng không cứu nổi

Phim châu á

16:50:10 23/11/2024
Theo thống kê của Box Office Vietnam, cuối tuần qua, Cười xuyên biên giới là tác phẩm thống trị phòng vé Việt với doanh thu gần 28 tỷ đồng.
400 khách du lịch nước ngoài trải nghiệm du lịch Việt Nam qua tàu hỏa

400 khách du lịch nước ngoài trải nghiệm du lịch Việt Nam qua tàu hỏa

Du lịch

16:47:06 23/11/2024
Đường sắt Việt Nam vừa đón 400 khách du lịch Trung Quốc nhập cảnh qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai thông qua chuyến tàu charter đầu tiên của chương trình hợp tác giữa Sở Du lịch Lào Cai với ngành đường sắt...
Hậu trường làm ra siêu phẩm battle của Rap Việt mùa 4 hé lộ sự gia trưởng của B Ray

Hậu trường làm ra siêu phẩm battle của Rap Việt mùa 4 hé lộ sự gia trưởng của B Ray

Tv show

16:46:43 23/11/2024
Mới đây, một video hậu trường ghi lại một góc quá trình sáng tác ra track Qua Từng Khung Hình đang được lan truyền trên MXH với tốc độ chóng mặt, thu hút sự quan tâm lớn của người hâm mộ.
Mặc đẹp như quý cô nước Pháp

Mặc đẹp như quý cô nước Pháp

Thời trang

16:39:28 23/11/2024
Các nhà mốt đã khéo léo pha lẫn chất retro trong từng thiết kế đương đại, để mang đến cho phái đẹp nét thanh lịch cổ điển thường thấy ở các quý cô nước Pháp. Bên cạnh trang phục, phụ kiện là thứ cũng không thể thiếu nếu bạn theo đuổi ph...
Cuối tuần, mẹ đảm trổ tài làm rau củ nướng bơ tỏi đổi món cho cả nhà

Cuối tuần, mẹ đảm trổ tài làm rau củ nướng bơ tỏi đổi món cho cả nhà

Ẩm thực

16:35:08 23/11/2024
Chỉ mất khoảng 30 phút, bạn đã có thể thưởng thức một bữa ăn nhẹ nhàng mà đầy đủ dưỡng chất. Rau củ nướng bơ tỏi là món ăn đơn giản nhưng đầy hấp dẫn.