Sự ra đi của Chadwick Boseman cho thấy bệnh ung thư đại trực tràng ngày càng trẻ hóa
Người trẻ không nên chủ quan và hãy đi khám sàng lọc sớm nếu có các triệu chứng của bệnh.
Cái chết của nam diễn viên Chadwick Boseman cuối tuần trước đã gây sốc cho những fan của Black Panther nói riêng và người hâm mộ điện ảnh nói chung. Trên tài khoản Twitter chính thức của anh, người nhà Boseman thông báo diễn viên 43 tuổi người Mỹ đã qua đời vì ung thư đại trực tràng sau 4 năm thầm lặng chiến đấu với căn bệnh.
Boseman được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng giai đoạn III từ năm 2016 và anh ấy giấu người hâm mộ vì không muốn họ phải lo lắng. Căn bệnh sau đó tiến đến giai đoạn IV cuối cùng đã cướp đi mạng sống của diễn viên trẻ tài năng.
Sự ra đi của Boseman đã nhắc nhở cho chúng ta một thực tế: Những người mắc ung thư đại trực tràng đang ngày càng trẻ hóa. Theo một thống kê của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng ở những người trưởng thành dưới 55 tuổi đã tăng 2% mỗi năm kể từ giữa thập niên 1990.
Điều này có nghĩa là một người sinh ra thuộc thế hệ 9x sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao gấp đôi, và trực tràng cao gấp bốn lần thế hệ ông bà họ, những người sinh năm 1950 trở về trước.
Ngày càng có nhiều người trẻ tuổi mắc ung thư đại trực tràng
“ Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ hai trong các bệnh ung thư ở cả nam giới và phụ nữ cộng lại“, Tiến sĩ Kimmie Ng, Giám đốc Trung tâm Ung thư Đại trực tràng Khởi phát sớm ở người trẻ, trực thuộc Viện Ung thư Dana-Farber Boston, Hoa Kỳ cho biết.
Và căn bệnh này còn đang trẻ hóa với tốc độ rất đáng lo ngại: Báo cáo của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ dự đoán trong năm 2020, mỗi ngày nước Mỹ sẽ ghi nhận thêm 49 trường hợp mắc mới ung thư đại trực tràng và 10 trường hợp tử vong ở những người dưới 50 tuổi.
Trước đó, họ đã phải hạ thấp độ tuổi tầm soát ung thư đại trực tràng xuống 5 năm, từ những người trên 50 tuổi xuống còn 45. Thậm chí, nhiều nhà nghiên cứu và chuyên gia ung thư nghĩ rằng xu thế này còn tiếp tục giảm xuống nữa, sẽ có nhiều bệnh nhân ung thư đại trực tràng ngày càng trẻ.
Phalon Ervin một bệnh nhân ở Houston, Texas, người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại trực tràng ở tuổi 28, cho biết:
Ở thời điểm nhận chẩn đoán “t ôi có mọi triệu chứng liên quan đến ung thư đại trực tràng. Tôi có máu và chất nhầy trong phân. Tôi không ăn được. Tôi không có năng lượng”. Chỉ trong vòng 4 tháng, Ervin đã bị giảm cân từ size 10 xuống còn size 1 trên thang đo BIA (Body image assessment):
Video đang HOT
Điều quan trọng là nhiều triệu chứng liên quan đến ung thư đại trực tràng, bao gồm thay đổi thói quen đi tiêu, đầy bụng, suy nhược và mệt mỏi cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh khác ít nghiêm trọng hơn. Vô tình, nó đã khiến nhiều người trẻ trì hoãn việc đi khám làm cho bệnh được phát hiện muộn, khả năng cứu chữa thấp.
Ervin cho biết các triệu chứng của anh ấy đã xuất hiện từ năm 26 tuổi. “ Lúc đó tôi vẫn còn là sinh viên đại học, không có việc làm và không có bảo hiểm“. Nhưng phải đợi tới khi chúng thật sự nặng anh ấy mới nhập viện cấp cứu.
“ Tôi biết có điều gì đó không ổn, tôi không biết điều gì xảy ra vào thời điểm đó, nhưng tôi đã rất lo sợ – tôi nghĩ mình biết phải làm gì khi phát hiện ra điều không ổn đó“, Ervin nói.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, độ tuổi trung bình nhận chẩn đoán ung thư đại trực tràng đã giảm kể từ đầu những năm 2000. Nhưng tại sao điều này lại xảy ra?
“ Đó là một câu hỏi mà mọi người đang cố gắng trả lời và nó phần lớn vẫn là một bí ẩn“, tiến sĩ Ng cho biết. “ Những người trẻ tuổi có khả năng được chẩn đoán ở giai đoạn muộn hơn nhiều so với những bệnh nhân lớn tuổi. Sự chậm trễ trong chẩn đoán đó một phần là do thiếu nhận thức, ví dụ như những người trẻ tuổi có thể không quan tâm đến máu trong phân của họ hoặc các triệu chứng khác khi họ đang khỏe mạnh“.
Người trẻ ngại đi khám, nhưng ung thư đại trực tràng cần được phát hiện sớm
Bản thân Ervin cũng rất hối hận vì đã đi khám quá muộn: “ Tôi đã mắc bệnh quá lâu, khi biết mình bị làm sao thì tôi mới thấy nhẹ nhõm. Cuối cùng tôi cũng nhận được sự giúp đỡ. Ung thư rất đáng sợ nhưng tôi đã có những bác sĩ rất tuyệt vời giải thích cho mình mọi thứ. Suy nghĩ đầu tiên của bạn sau đó sẽ là đã đến lúc mình phải chiến đấu, đó là những gì tôi đã nghĩ và luôn nghĩ”.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo tầm soát ung thư đại trực tràng nên bắt đầu từ tuổi 45. Những người có tiền sử bệnh trong gia đình hoặc gặp nhiều nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thậm chí nên tầm soát sớm hơn nữa.
Mọi người từng nghĩ rằng nếu tôi còn trẻ thì tôi không thể mắc ung thư được, nhất là ung thư đại trực tràng. Ervin cho biết: “ Tôi đã chiến đấu với căn bệnh này trong 10 năm và mỗi khi đi khám bác sĩ trong khoảng thời gian 10 năm đó, vẫn có những người nói rằng tôi còn quá trẻ để có thể mắc ung thư đại trực tràng”.
Thế nhưng, sự thật là ngày càng có nhiều người trẻ tuổi mắc nó khiến các nhà khoa học như tiến sĩ Ng tiếp tục phải đi tìm lời giải đáp cho vấn đề. “ Sự ra đi đầy tiếc thương của Chadwick Boseman thực sự đang khuếch đại sứ mệnh của chúng tôi trong việc điều trị và chữa khỏi hiệu quả bệnh ung thư đại trực tràng ở những bệnh nhân trẻ“, cô nói.
Cuối cùng, những người trẻ tuổi quan tâm đến các triệu chứng của bệnh ung thư đại trực tràng phải làm gì?
Lời khuyên từ một bệnh nhân trẻ tuổi đang mang nó trong mình, Ervin cho biết: “ Nếu bạn thấy mình có các triệu chứng của ung thư đại trực tràng, đừng để ai nói với bạn rằng bạn còn quá trẻ để mắc nó, căn bệnh này bây giờ đang ngày một ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi hơn.
Bạn phải chiến đấu cho những gì bạn cần, nếu một bác sĩ không chịu khám cho bạn, hãy tới một bác sĩ khác. Bạn phải cảnh giác với căn bệnh này, và một khi phát hiện nó càng sớm đó cũng là một điều may mắn vì tỷ lệ sống sót sẽ cao hơn nhiều”.
UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG
Ung thư ung thư đại trực tràng là những khối u ung thư phát triển trong ruột già, đại tràng hoặc trực tràng. Chúng thường có nguồn gốc từ polyp, các tổ chức tiền ung thư. Khoảng 90% ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp.
Ung thư đại trực tràng là bệnh phổ biến ở cả nam và nữ giới. Nó chỉ đứng sau ung thư phổi, tiền liệt tuyến và ung thư vú.
Triệu chứng của ung thư đại trực tràng bao gồm:
- Chảy máu từ hậu môn
- Phân dính máu
- Thay đổi thói quen đại tiện kéo dài 3 tuần trở lên
- Sút cân không rõ lý do
- Mệt mỏi
- Đau bụng
Hầu hết các ca ung thư đại trực tràng không có nguyên nhân rõ ràng. Nhưng đây là những đối tượng có nguy cơ cao :
- Người trên 50 tuổi
- Có tiền sử bệnh trong gia đình
- Có polyp trong ruột
- Măc bệnh viêm loét ruột, chẳng hạn như bệnh Crohn
- Lối sống không lành mạnh
Điều trị ung thư đại trực tràng hiện nay thường kết hợp cả phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Khoảng 90% bệnh nhân sống trên 5 năm nếu phát hiện trong giai đoạn đầu. Bệnh để càng lâu không điều trị, tiên lượng càng xấu.
Tầm soát ung thư quan trọng như thế nào?
Cùng với những kỹ thuật tiên tiến trong điều trị ung thư, vấn đề tầm soát, phát hiện sớm ung thư đang được rất nhiều người quan tâm.
Theo thống kê của GLOBOCAN, thuộc Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế, năm 2018, Việt Nam có gần 165.000 số ca mắc ung thư mới, khoảng 115.000 trường hợp tử vong.
Cùng với những kỹ thuật tiên tiến ứng dụng trong điều trị ung thư, vấn đề tầm soát, sàng lọc phát hiện sớm, đặc biệt là những bệnh ung thư đường tiêu hóa như ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng... đang được rất nhiều người quan tâm. Theo đó, khám sức khỏe định kỳ, tầm soát, sàng lọc để phát hiện và điều trị kịp thời có vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả điều trị.
Bệnh nhi đang điều trị tại BV K. (Ảnh do BVCC).
Giới thiệu về kỹ thuật hiện đại trong tầm soát ung thư, TS.BS Bùi Thị Ánh Tuyết, Trưởng khoa Nội soi thăm dò chức năng, Bệnh viện K cho biết, việc ứng dụng thành công kỹ thuật nội soi nhuộm màu, phóng đại giúp phân tích rõ ràng vi cấu trúc và vi mạch máu của tổn thương, đưa ra nhận định chính xác về tính chất tế bào học, phân biệt tổn thương ung thư và không ung thư đã nâng cao chất lượng chẩn đoán, phát hiện sớm các bệnh ung thư đường tiêu hóa như ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng từ đó đưa ra hướng can thiệp kịp thời, nâng cao chất lượng cuộc sống và thời gian sống cho người bệnh.
"Kỹ thuật tiên tiến này mới được áp dụng ở một số quốc gia, Trung tâm ung thư lớn trên thế giới, tại Việt Nam việc ứng dụng kịp thời những phương pháp hiện đại này vào tầm soát phát hiện sớm các bệnh ung thư đường tiêu hóa giúp người bệnh tin tưởng vào nền y học nước nhà", TS.BS Bùi Thị Ánh Tuyết nói./.
Ăn uống lành mạnh có thể ngăn ngừa bệnh ung thư? Chế độ ăn uống đóng một vai trò lớn trong việc ngăn ngừa ung thư. Việc ăn uống lành mạnh có nhiều tác động tích cực tới việc ngăn ngừa ung thư. Trong khi thực phẩm không được chứng minh là ngăn ngừa ung thư, chế độ ăn uống đóng một vai trò lớn trong việc ngăn ngừa ung thư. Theo Hiệp hội...