Su hào – từ món ăn đến vị thuốc

Su hào được trồng nhiều vào mùa đông, dùng làm rau ăn nhưng không phải ai cũng biết giá trị với sức khỏe và công dụng làm thuốc của nó.

1. Tác dụng và giá trị dinh dưỡng của su hào

Theo sách Trung dược đại từ điển, củ su hào thuộc họ cải, có vị ngọt, cay, tính mát.

Su hào còn được gọi là phiết làn, giới lan, giá liên. Su hào có tác dụng chữa tiểu tiện lâm trọc (nghĩa là nước tiểu đục, tiểu nhỏ giọt), não lậu (viêm xoang mũi), thũng độc, đại tiện xuất huyết… Bộ phận dùng làm thuốc của su hào ngoài phần thân còn có lá, có tác dụng đàm tích, thực tích.

Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), 100 gram su hào cung cấp 27 kcalo, 1,7 g chất đạm, 6,2 g carbohydrate, 3,6 g chất xơ, 24 mg canxi, 19 mg magiê, 46 mg phốt pho, 350 mg kali, 20 mg natri, 62 mg vitamin C, 22g beta caroten, 16 g folate.

2. Cách dùng su hào chữa bệnh

Su hào có thể dùng cả củ, lá để làm thuốc. Với chứng đờm tích, dùng lá su hào nấu với dầu vừng, ăn và uống cả nước. Củ su hào nấu thành những món ăn hàng ngày giúp hỗ trợ trị chứng viêm loét dạ dày, tá tràng.

Ngoài ra, có thể dùng su hào với những vị thuốc khác, ăn sống hoặc giã nát đắp ngoài da hỗ trợ trị bệnh.

3. Các tác dụng khác của su hào

3.1 Hỗ trợ giảm cân và cải thiện tiêu hóa

Su hào có ít calo và giàu chất xơ. Chất xơ cần thời gian để phân hủy và làm chậm quá trình tiêu hóa, giúp giảm cảm giác đói bụng.

Ngoài ra, su hào rất giàu chất phytochemical như glucosinolate và carotenoids giúp kiểm soát sự tích tụ chất béo. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy rằng tác dụng chống oxy hóa và chống kích ứng của chất chiết xuất từ mầm su hào có khả năng kiểm soát hoặc điều trị bệnh béo phì.

Su hào được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau có lợi cho sức khỏe.

Giống như các loại rau họ cải khác, chất xơ dồi dào trong su hào cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa và nhu động ruột, nhờ đó, làm giảm tình trạng táo bón, chuột rút và đầy hơi. Với gần 5 gam chất xơ trong mỗi cốc, su hào hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

3.2 Cải thiện huyết áp, tim mạch

Một bát su hào cung cấp nhiều kali hơn một quả chuối cỡ vừa, có lợi cho việc kiểm soát huyết áp. Kali có chức năng như một chất làm giãn mạch, giảm sức căng của mạch máu và động mạch.

Một nghiên cứu khác cho thấy su hào có hàm lượng anthocyanin (một chất chống oxy hóa) cao hơn, đặc biệt là ở giống su hào tím. Một chế độ ăn uống bổ sung anthocyanin có thể làm giảm nguy cơ đau tim và xơ cứng động mạch.

3.3 Cải thiện thị lực

Khô mắt là một vấn đề đáng kể trong thời đại công nghệ hiện nay. Vitamin A hoặc beta carotene giúp giữ ẩm cho giác mạc và bảo vệ mắt khỏi bị loét, mờ hoặc mất thị lực. Beta carotene cũng giúp tăng cường thị lực vào ban đêm.

Su hào làm thuốc

Trong khi đó, su hào có 22g beta carotene trên 100 gram (beta carotene sẽ chuyển hóa thành vitamin A) có tác dụng như một hợp chất chống oxy hóa ở vùng mắt.

3.4 Tăng cường miễn dịch, làm đẹp da

Su hào rất giàu vitamin C, giúp thúc đẩy khả năng miễn dịch. Thời tiết giao mùa dễ khiến cơ thể mắc một số bệnh như viêm đường hô hấp, dị ứng, cảm cúm, sốt… Do đó, bổ sung su hào trong chế độ ăn uống hàng ngày sẽ làm tăng khả năng miễn dịch, phòng tránh bệnh tật.

Việc hấp thụ đủ lượng vitamin C sẽ đảm bảo cơ thể sản xuất đủ các cytokine và tế bào lympho để chống lại nhiễm trùng. Hơn nữa, vitamin C có nhiều tác dụng hữu ích đối với làn da như tăng cường sinh tổng hợp collagen, thúc đẩy quá trình hydrat hóa da và bảo vệ da chống lại bức xạ tia cực tím.

3.5 Giúp xương chắc khỏe

Canxi là khoáng chất tạo nên sự cứng cáp và mạnh mẽ cho xương. Magiê làm tăng mật độ xương, giúp xương chắc khỏe và giảm nguy cơ gãy xương hoặc loãng xương. Hàm lượng canxi và magie cao trong su hào có tác dụng giúp xương chắc khỏe hơn.

4 Su hào có tác dụng phụ tiềm ẩn không?

4.1 Ngăn cản hấp thụ i-ốt

Su hào không gây dị ứng. Tuy nhiên, đây là một loại rau họ cải có chứa thiocyanat có thể ngăn chặn sự hấp thụ i-ốt. Vì vậy, những người bị các vấn đề về tuyến giáp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

4.2 Gây khó chịu đường tiêu hóa

Do su hào rất giàu chất xơ, cần nhiều thời gian hơn để tiêu hóa nên ăn quá nhiều loại rau này có thể dẫn đến các vấn đề như buồn nôn, đầy hơi và tiêu chảy. Mặc dù cơ chế chính xác vẫn chưa rõ ràng nhưng bạn phải tránh ăn su hào trong trường hợp đầy hơi và khó chịu ở bụng.

Ngoài ra, các loại rau họ cải, trong đó có su hào đôi khi có thể tương tác với các loại thuốc như thuốc làm loãng máu và trở nên có hại.