Sự chủ quan khiến Trump nhiễm nCoV
Trump lẽ ra phải là người Mỹ an toàn nhất trước Covid-19, nhưng ông phớt lờ khuyến cáo của chính phủ và ngần ngại đeo khẩu trang.
Khi trực thăng Marine One ngày 2/10 đưa Trump vào viện, nó cất cánh từ bãi cỏ Nhà Trắng mà chưa đầy một tuần trước diễn ra lễ đề cử thẩm phán mới vào Tòa án Tối cao.
Một số người dự sự kiện dương tính với nCoV, trong đó có ba thượng nghị sĩ. Trump đang ở Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed sau khi bị sốt nhẹ và cảm thấy mệt mỏi vì nhiễm nCoV.
Trump tại cuộc mít tinh ở Pennsylvania ngày 22/9. Ảnh: AFP.
“Ông ấy đã khiến đất nước thất vọng khi coi thường Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), phớt lờ các chỉ dẫn liên bang và hành động như thể mình là siêu nhân”, nhà sử học về các đời tổng thống Douglas Brinkley nói. “Ông ấy không chỉ hạ thấp mức nghiêm trọng của virus mà còn giễu cợt những ai nhìn nhận vấn đề một cách nghiêm túc”.
Từ khi dịch mới bùng phát, Trump đã hạ thấp mức nghiêm trọng của Covid-19, liên tục gợi ý rằng nó sẽ “sớm biến mất” và từng muốn nền kinh tế Mỹ mở cửa hoàn toàn vào Lễ Phục sinh hồi tháng 4, chỉ một tháng sau khi Mỹ trở thành vùng dịch lớn nhất thế giới.
Ông phớt lờ lời khuyên của các chuyên gia trong tổ công tác chống Covid-19 của mình, bao gồm Anthony Fauci và Deborah Birx. Ông đưa ra phát ngôn mâu thuẫn với lãnh đạo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm và CDC về nhiều vấn đề, từ rủi ro khi mở cửa trường học cho đến thời điểm Mỹ có vaccine.
Tổng thống muốn thể hiện Mỹ đang phục hồi sau khủng hoảng. Ông không muốn các hạn chế chống dịch tồn tại vì chúng nhắc nhở công chúng về nỗi lo Covid-19 hơn là sự hồi sinh kinh tế.
Các chuyên gia đã thúc giục người Mỹ sử dụng khẩu trang, bao gồm Giám đốc CDC Robert Redfield, người đã điều trần trước Quốc hội vào tháng trước rằng việc dùng khẩu trang hay khăn che mặt có thể là biện pháp bảo vệ hiệu quả hơn vaccine. Nhưng Trump đã tránh sử dụng chúng, nói với các phụ tá rằng ông không thích vẻ ngoài của mình khi đeo chúng và cho rằng đeo khẩu trang sẽ gửi thông điệp đến công chúng rằng ông không tự tin về sức khỏe của mình.
Trump thi thoảng mới đeo khẩu trang, nói rằng ông không cần đeo vì làm xét nghiệm thường xuyên và giữ khoảng cách với người khác. Ông chế giễu ứng viên đảng viên Dân chủ Joe Biden vì liên tục đeo khẩu trang. Nhiều người ủng hộ Tổng thống cũng học theo ông, không đeo khẩu trang ngay cả khi dự các sự kiện đông người.
Nhà Trắng cũng không yêu cầu các quan chức và nhân viên đeo khẩu trang. Hầu hết phụ tá cấp cao của Trump hiếm khi đeo khẩu trang, dù ở trong những văn phòng hẹp ở Cánh Tây hay trên chuyên cơ Air Force One. Họ tin mình an toàn vì những người tiếp xúc với Tổng thống được xét nghiệm Covid-19 nhanh mỗi ngày.
Nhưng xét nghiệm nhanh có thể cho kết quả âm tính giả. Một số nhân viên, bao gồm cố vấn an ninh quốc gia, đã nhiễm nCoV. Phụ tá thân cận của Tổng thống Hope Hicks dương tính với nCoV chỉ vài giờ trước khi Trump và đệ nhất phu nhân Melania nhận kết quả tương tự.
“Ông ấy chế giễu các chuyên gia y tế và lời khuyên của họ. Ông ấy làm vậy ngay cả khi đứng trên sân khấu trong cuộc tranh luận tổng thống”, Michael Steele, cựu lãnh đạo đảng Cộng hòa, nói. “Ông ấy nắm trong tay những thông tin tốt nhất nhưng không sử dụng nó”.
Nhà Trắng đã phản bác những lời chỉ trích về việc Trump và nhân viên hiếm khi đeo khẩu trang bằng cách nhấn mạnh họ làm xét nghiệm thường xuyên. Vài giờ sau khi Tổng thống nhận kết quả xét nghiệm dương tính, các quan chức cấp cao của Nhà Trắng, bao gồm Chánh văn phòng Mark Meadows và cố vấn kinh tế Larry Kudlow, vẫn đi quanh Nhà Trắng mà không đeo khẩu trang. Ngay cả hiện giờ, Nhà Trắng vẫn nói rằng việc đeo hay không là “lựa chọn cá nhân” đối với hầu hết nhân viên.
Hội đồng An ninh Quốc gia đưa ra thay đổi muộn màng khi yêu cầu nhân viên đeo khẩu trang kể từ 2/10. Mật vụ được yêu cầu đeo khi không thể giữ khoảng cách với người khác.
Khi mùa hè kết thúc và Trump tụt lại phía sau Biden trong các cuộc thăm dò, chiến dịch của Tổng thống cố gắng thể hiện cuộc sống đã trở lại bình thường để thuyết phục cử tri rằng chính quyền đã kiểm soát được virus.
Trump khởi động lại các cuộc mít tinh, vốn là những sự kiện “thương hiệu” của ông để truyền nhiệt cho cử tri. Ông tổ chức sự kiện quy mô lớn ở Tulsa vào tháng 6 nhưng nó không thu hút được nhiều cử tri như dự kiến và nhiều ghế bị bỏ trống ở hội trường. Chiến dịch sau đó tổ chức các cuộc tụ họp nhỏ hơn, thường ở ngoài trời hoặc tại các sân bay. Mặc dù CDC khuyến nghị không nên tụ tập đông người và tránh đi lại không cần thiết, Tổng thống đã đi vận động trên khắp đất nước. Trong khi đó, Biden chủ yếu ở nhà, tiến hành nhiều hoạt động qua mạng.
Trump lên trực thăng ở Nhà Trắng để đến bệnh viện quân y ngày 2/10. Video: Reuters.
Các cuộc mít tinh ngày càng có quy mô lớn hơn. Ban tổ chức khuyến cáo người tham dự đeo khẩu trang nhưng không bắt buộc. Những cuộc tụ tập đông người cũng diễn ra ở ngay khuôn viên Nhà Trắng. Hàng trăm người có mặt tại Bãi cỏ phía Nam để xem Trump phát biểu nhận đề cử của đảng Cộng hòa hồi tháng 8. Nhiều người tuần trước có mặt ở Vườn Hồng để chứng kiến Amy Coney Barrett được đề cử làm thẩm phán Tòa án Tối cao.
6 ngày sau, Trump lại có mặt trên bãi cỏ đó. Lần này, ông chậm rãi đi bộ đến chiếc trực thăng đang chờ sẵn để đến Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed. Không có đám đông cổ vũ. Mọi phóng viên và nhân viên trên bãi cỏ đều đeo khẩu trang. Trump cũng vậy.
Mỹ có thể phân phối vaccine Covid-19 từ tháng 11
Giới chức y tế và quốc phòng Mỹ cho biết họ sẽ phân phối vaccine trong vòng một ngày sau khi cấp phép, khi họ đang chuẩn bị cho khả năng có vaccine vào đầu tháng 11.
Các quan chức từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ và Lầu Năm Góc ngày 16/9 tổ chức họp báo qua điện thoại và công bố Sách hướng dẫn tạm thời về Chương trình Tiêm chủng Covid-19 - tài liệu về kế hoạch phân phối vaccine mà họ gửi tới các bang và quan chức y tế công cộng địa phương. Tài liệu cho biết Mỹ có khả năng có một số lượng liều vaccine Covid-19 hạn chế vào đầu tháng 11 nếu một vaccine được cấp phép vào thời điểm đó và nguồn cung có thể tăng lên đáng kể vào năm 2021.
"Mục tiêu của chúng tôi trong Chiến dịch Thần tốc là 24 giờ sau khi vaccine được phê duyệt, vaccine sẽ được chuyển đến các cơ quan quản lý", một trong những quan chức cho biết. Bất kỳ người Mỹ nào muốn tiêm chủng đều được nhận vaccine miễn phí. Lầu Năm Góc sẽ tham gia việc phân phối vaccine, nhưng các nhân viên y tế dân sự sẽ là người chịu trách nhiệm tiêm chủng cho công chúng.
Chính phủ liên bang sẽ phân bổ vaccine cho mỗi bang dựa trên khuyến nghị từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ.
Nhà nghiên cứu làm việc với vaccine Covid-19 tiềm năng tại Pennsylvania hồi tháng ba. Ảnh: Reuters.
Theo kế hoạch, người Mỹ cần tiêm hai liều từ cùng một nhà sản xuất vaccine, cách nhau từ 21 đến 28 ngày. Mỹ có thể phê duyệt một số loại vaccine từ các nhà sản xuất khác nhau.
Giới chức nhấn mạnh việc tiêm chủng cho người Mỹ "không phải là một cuộc chạy nước rút mà là chạy marathon". Ban đầu, nguồn cung vaccine có thể hạn chế và trọng tâm sẽ là bảo vệ nhân viên y tế, những nhân viên dịch vụ thiết yếu khác và những nhóm dễ bị tổn thương. Tiêm chủng giai đoạn đầu sẽ tập trung vào nhóm ưu tiên. Giai đoạn thứ hai và thứ ba sẽ mở rộng tiêm chủng ra toàn quốc.
Các bang và cộng đồng địa phương có một tháng để nộp cho giới chức liên bang kế hoạch tiếp nhận và phân phối vaccine, một số bước sẽ yêu cầu xử lý đặc biệt như làm lạnh hoặc đông lạnh.
Trong phiên điều trần trước thượng viện ngày 16/9, giám đốc CDC Robert Redfield nói rằng dù có vaccine vào tháng 11 hoặc tháng 12 thì "nguồn cung cũng sẽ rất hạn chế", chỉ được dành cho nhân viên chống dịch và nhóm người dễ bị tổn thương nhất. Ông ước tính vaccine sẽ không được cung cấp rộng rãi cho công chúng Mỹ cho đến "cuối quý hai hoặc quý ba năm 2021".
Nhiều người Mỹ đã bày tỏ nghi ngờ về vaccine. Trong cuộc thăm dò AP thực hiện vào tháng 5, chỉ khoảng một nửa người tham gia cho biết họ sẽ tiêm chủng. Phần lớn những người lựa chọn không tiêm vaccine cho biết họ lo lắng về độ an toàn. Giới chuyên gia cho rằng để bảo vệ Mỹ trước Covid-19 một cách hiệu quả, hơn 70% người dân phải tiêm chủng hoặc tự miễn dịch với nCoV.
Một số người đặt câu hỏi liệu Washington có đang cố gắng gấp rút triển khai cách điều trị và đưa ra vaccine Covid-19 để giúp Tổng thống Trump có cơ hội tái đắc cử hay không. Trước đại hội đảng Cộng hòa vào tháng 8, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã cấp phép điều trị cho bệnh nhân Covid-19 bằng huyết tương từ những người đã bình phục, mặc dù một số nhà khoa học cho rằng chưa có đủ bằng chứng lâm sàng để làm vậy.
Các quan chức chính quyền Trump đã cố gắng xóa bỏ hoài nghi. "Chúng tôi đang làm việc chặt chẽ với các đối tác y tế công cộng tại địa phương và bang để đảm bảo người Mỹ nhận được vaccine càng sớm càng tốt và tự tin tiêm chủng", Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ Alex Azar ra tuyên bố ngày 16/9. "Người Mỹ nên hiểu rằng quá trình phát triển vaccine được thúc đẩy hoàn toàn bởi khoa học và dữ liệu".
Những người Mỹ không tin Trump nhiễm nCoV Những phát ngôn, hành động bất nhất của Trump trước đây khiến nhiều người Mỹ hoài nghi mọi thứ về ông, kể cả thông báo Tổng thống nhiễm nCoV. Thức dậy vào sáng thứ 6 với thông tin Tổng thống Donald Trump cùng Đệ nhất phu phân Melania dương tính với nCoV, một số người Mỹ tỏ ra hoài nghi, cho rằng đây...