Sốt xuất huyết: Thận trọng khi truyền dịch
Bệnh nhân sốt xuất huyết thường gặp phải tình trạng mất nước, đồng thời sốt cao liên tục khiến cơ thể suy kiệt, không thể ăn uống bù dịch được. Vậy sốt xuất huyết có truyền nước được không?
Người mắc bệnh sốt xuất huyết thường có nguy cơ bị thiếu dịch, do đó các bệnh nhân sốt xuất huyết cần được bù đủ một lượng dịch cần thiết. Tuy nhiên truyền loại dịch gì, phương thức truyền như thế nào cho đúng, cho an toàn là thuộc về chỉ định của bác sĩ điều trị.
Tránh việc tự ý truyền dịch khi bị sốt xuất huyết rất dễ dẫn đến nguy hiểm
Nguy cơ phản ứng khi tự ý truyền dịch
Video đang HOT
Những bệnh nhân bị sốt, tiêu chảy, mất nước nói chung nên được bù nước bằng đường uống nếu có thể. Việc sốt xuất huyết có truyền nước được không phải cân nhắc vào từng giai đoạn và mức độ cụ thể của từng bệnh nhân. Trong giai đoạn sốt cao (khoảng 2-3 ngày đầu của bệnh), tốt nhất người bệnh nên bổ sung nước bằng cách uống dung dịch oresol hoặc nước hoa quả, để bổ sung nước và các chất điện giải.
Đối với giai đoạn biến chứng (khoảng 4-6 ngày tiếp theo), nếu nhận thấy bệnh nhân có tình trạng thoát dịch, mất nước nhiều, bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch với liều lượng và chủng loại phù hợp tùy theo phác đồ. Sang đến giai đoạn hồi phục (từ ngày 7 trở đi), bệnh nhân đã có khả năng tái hấp thu để bù lại lượng dịch đã thoát trong các giai đoạn trước, do đó cần tránh tuyệt đối truyền dịch. Tránh việc tự ý truyền dịch bừa bãi, rất dễ dẫn đến nguy hiểm.
Việc người bệnh tự truyền dịch chỉ vì thấy sốt cao, mệt mỏi là rất nguy hiểm, đặc biệt với bệnh nhân có dấu hiệu sốt xuất huyết, bởi nguy cơ sốc có thể xảy ra, rất nguy hiểm. Khi đã có biểu hiện sốc, rất khó để có thể cứu sống bệnh nhân. Ngay cả những trường hợp sốt xuất huyết cần phải nhập viện theo dõi, không phải trường hợp nào bác sĩ cũng sẽ chỉ định truyền dịch. Nếu có truyền, tốc độ truyền cũng phải điều chỉnh khác nhau tùy theo ca bệnh, đặc biệt là ở bệnh nhi.
Lưu ý khi bù dịch
Khi bù nước bằng oresol cần đặc biệt lưu ý: Thành phần chính của oresol là muối và đường. Khi được pha đúng liều lượng, uống đúng sẽ bù lại lượng nước đã mất. Tuy nhiên, nếu pha oresol không đúng cách sẽ gây rối loạn chất điện giải, thậm chí là gây các biến chứng thần kinh nguy hiểm như: mệt mỏi, rối loạn tri giác, hôn mê, co giật.
Trường hợp người bệnh SXH không ăn uống được, nôn và muốn truyền dịch phải được bác sĩ chỉ định. Người bệnh không tự ý truyền dịch. Việc truyền dịch không đúng làm cơ thể bị dư dịch khiến bệnh tiến triển xấu. Tuyệt đối không truyền dung dịch đạm, hay có pha vitamin vì rất hay bị sốc. Trong quá trình truyền, phải theo dõi sát khi thấy người bệnh rét run, nhiệt độ tăng thì phải dừng truyền dịch ngay. Nếu không khi bị sốc sẽ rất nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong.
Khi bệnh nhân đã hồi phục thì không nên truyền dịch. Ngay cả khi đã xuất viện, bệnh nhân cũng phải mất 7-10 ngày để hồi phục. Dù đã khỏi, nhưng bệnh nhân vẫn có triệu chứng mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt khi đứng dậy. Vì thế nhiều người muốn truyền dịch để mau chóng khỏe. Tuy nhiên, đây lại là giai đoạn thừa nước, truyền dịch vào sẽ rất nguy hiểm, có thể gây phù phổi, cấp cứu không kịp có thể tử vong.
Có cần cho trẻ uống oresol khi bị sốt?
Bé nhà tôi 28 tháng, cháu đi nhà trẻ nên hay bị lây ốm, sốt. Tôi nghe nói sốt cao sẽ bị mất nước nhiều, nên bổ sung oresol cho cháu. Nhưng cháu chỉ đòi uống nước lọc, nhất định không chịu uống oresol, nếu tôi ép uống thì cháu sẽ nôn. Xin cho biết có nhất thiết phải cho trẻ uống oresol khi bị sốt không?
Trần Thị Thoa (Bắc Ninh)
Trên thực tế, rất nhiều phụ huynh ép con uống oresol khi bị sốt, dù sốt vì bất kỳ lý do gì. Tuy nhiên đây không phải là việc làm đúng đắn, bởi trẻ sốt có rất nhiều nguyên nhân. Đúng là khi sốt cao sẽ bị mất nước, nhưng tùy vào mức độ mất nước và các bệnh khác kèm theo mà bác sĩ sẽ quyết định trẻ có cần dùng oresol hay không. Có những lý do để không cần dùng oresol khi trẻ bị sốt:
Một là oresol khó uống vì vị rất ngang, lờ lợ, mằn mặn. Hầu hết trẻ em (kể cả người lớn) thấy oresol khó uống và không muốn uống nếu không ở trong tình trạng mất nước và điện giải nhiều.
Hai là vì oresol khó uống nên trẻ dễ nôn, mà nôn lại gây mất nước, điện giải nên khiến trẻ càng mệt thêm.
Không nhất thiết phải uống oserol khi trẻ bị sốt.
Ba là khi trẻ bị sốt sẽ bị mất nước nhiều hơn mất điện giải (chủ yếu mất nước qua mồ hôi và hơi thở), hay còn gọi là mất nước ưu trương. Khi bù nước cho trẻ cần bù theo những gì trẻ mất đi nghĩa là cần bù nước nhiều hơn bù điện giải. Mà oresol là dung dịch đẳng trương, vậy nên cho trẻ uống là không phù hợp.
Bốn là, hiện tại y khoa chưa có hướng dẫn nào về việc dùng oresol cho trẻ bị sốt. Có thể việc sử dụng oresol để bù nước và điện giải bắt nguồn từ việc điều trị tiêu chảy, nên nhiều phụ huynh cũng áp dụng để bù mất nước trong sốt, nhưng đây là việc áp dụng hoàn toàn không đúng.
Sẽ là rất cần thiết phải uống oresol khi bị sốt kèm theo tiêu chảy. Còn với một trẻ bình thường không chịu uống oresol, mà khi sốt lại thích uống dung dịch này thì có khả năng là đang mất nước nhiều, cần đưa trẻ đi khám sớm.
Các giai đoạn sốt xuất huyết thường gặp Sốt xuất huyết là bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn tới tử vong. Xác định được các giai đoạn sốt xuất huyết và diễn biến của bệnh giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao hơn. Sốt xuất huyết có tên khoa học là Dengue Fever, là loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây ra bởi...