Sơn Đoòng có thể ‘đắp chiếu’ nếu không có du khách
Di sản thiên Sơn Đoòng có thể sẽ rơi vào lãng quên, giống như vàng hay kim cương nằm ở đáy biển nếu không có du khách – Phó tổng cục trưởng Du lịch nêu quan điểm.
Thừa nhận lo lắng của dư luận trước việc UBND Quảng Bình có ý định xây cáp treo vào Phong Nha – Kẻ Bàng, trong đó ga thứ hai cách cửa hang Sơn Đoòng 300 m – là chính đáng, nhưng ông Hà Văn Siêu, Phó tổng cục trưởng Du lịch (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho rằng dự án đang ở bước khảo sát, nên tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức hay doanh nghiệp thực hiện công việc được thuận lợi, từ đó mới đưa ra kết quả khách quan, nghiêm túc. Ông Siêu cũng nhận định, nếu không có những doanh nghiệp tiên phong dám nghĩ, dám làm thì những nơi hoang sơ sẽ mãi rơi vào cảnh “đắp chiếu”.
Theo quy định, sau khi có kết quả khảo sát, chủ đầu tư sẽ đề ra phương án, lập dự án, căn cứ vào kết quả này, UBND tỉnh Quảng Bình phải xin ý kiến công chúng và cơ quan chức năng như Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UNESCO, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Sơn Đoòng là hang động lớn nhất thế giới với hệ sinh thái riêng biệt. Ảnh: National geographic
Ông Siêu cho rằng, giá trị di sản phải được trân trọng và làm sao để nó sống và phục vụ người dân. Nhu cầu thưởng ngoạn và chung sống với thiên nhiên của con người là lợi ích không thể bỏ qua. Phong Nha – Kẻ Bàng là di sản thế giới, tức là du khách thập phương có quyền thưởng ngoạn, nếu không di sản sẽ bị lãng quên. Lo lắng của nhiều người là không sai, nhưng cũng không thể không làm gì với giá trị di sản đặc hữu của Sơn Đoòng, và chính quyền nếu không khai thác giá trị của nó để phục vụ đời sống dân sinh là điều vô lý.
“Di sản sẽ bị đắp chiếu nếu không có khách du lịch, giống như vàng kim cương nằm dưới đáy biển thì cũng chỉ là cục đất”, ông Siêu ví von. Tuy nhiên, nhà đầu tư khi làm cái mới phải thực hiện đúng pháp luật, có trách nhiệm và thực hiện đúng tinh thần của ngành du lịch là chất lượng, hiệu quả bền vững và có sự cạnh tranh.
Chủ đầu tư phải mang giá trị di sản quay lại phục vụ đời sống nhân dân, đồng thời bảo tồn phát huy giá trị của nó. Theo ông Siêu, du lịch có trách nhiệm là giải pháp để phát huy giá trị di sản. Trong đó đặc biệt phải tôn trọng giá trị văn hóa bản địa, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng, tối đa lợi ích kinh tế cộng đồng, tăng cường giao lưu du khách với người bản địa. Bên cạnh đó phải sử dụng nhân lực, nguyên vật liệu địa phương và hạn chế các hoạt động ảnh hưởng môi trường.
“Tôn trọng văn hóa bản địa là giải pháp then chốt thoát khỏi sự yếu kém, tăng sức cạnh tranh cho du lịch Việt Nam”, ông Siêu nói.
Video đang HOT
Hang Sơn Đoòng ở dưới sâu nên để xuống được, mọi người rất vất vả để đưa được các thiết bị vào bên trong. Ảnh minh họa: Huffington Post.
Vị Phó tổng cục trưởng cũng lưu ý, bất kỳ hoạt động nào ở vùng di sản cũng gây ảnh hưởng ít nhiều đến tài nguyên du lịch vì đây là yếu tố nhạy cảm và dễ bị tổn thương do không thể phục hồi nguyên trạng nếu như bị xâm phạm. “Nếu những giá trị hấp dẫn bị mai một vì xâm hại thì nơi đó không còn hấp dẫn khách du lịch nữa mà trở thành nơi hoang phế”, ông Siêu nói và cho rằng, bước đầu khảo sát nghiên cứu kỹ lưỡng khách quan là yêu cầu bắt buộc, cần thiết.
Riêng với trường hợp của Sơn Đoòng, ông Siêu phân tích, địa phương cần xác định ngưỡng trần của sức chứa, đón tiếp vào hang như thế nào để không phá vỡ không gian thiên nhiên, phá vỡ cảnh quan hoang sơ. Địa phương cũng cần tính toán các hoạt động được phép diễn ra và quy hoạch khu vực hoạt động cụ thể.
Liên quan đến vấn đề trên, bà Dương Bích Hạnh, Trưởng Ban Văn hóa thuộc Văn phòng UNESCO tại Hà Nội cho biết, tổ chức này chưa thể đưa ra ý kiến hay bất kỳ bình luận gì vì còn phải chờ Quảng Bình gửi hồ sơ dự án xây dựng cáp treo.
Theo yêu cầu được đưa ra trong hướng dẫn thực hiện Công ước Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới 1970 thì các quốc gia thành viên cần nộp hồ sơ dự án đối với những dự án có tác động đến di sản. Sau khi nhận được hồ sơ dự án, UNESCO sẽ thẩm định và đưa ra khuyến nghị. Việc thẩm định có thể bao gồm việc cử chuyên gia đi thực địa tại khu di sản.
Các Bộ, ngành liên quan như Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng chưa đưa ra bình luận vì chưa nhận dự án từ Quảng Bình.
Hương Thu
Theo VNE
Đại biểu Quốc hội: Cáp treo không đơn giản chỉ là làm hay không
"Bản thân cáp treo không có tội. Điều này không chỉ đơn giản bàn chuyện có làm hay không mà phương án cụ thể như thế nào, thẩm định ra sao" - đại biểu Dương Trung Quốc nói.
Trao đổi bên hành lang Quốc hội sáng 7/11, nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, cách đây hơn 10 năm, hệ thống cáp treo đầu tiên ở Yên Tử cũng gây dư luận xã hội mạnh mẽ nhưng cuối cùng mang lại kết quả tốt.
"Ví dụ, trước kia lên Yên Tử có duy nhất con đường mòn. Một trong những băn khoăn mà hội đồng tư vấn của Bộ Văn hóa mà tôi có tham gia là bảo vệ hàng tùng. Rõ ràng nhờ cáp treo mà nó được bảo tồn thay vì để hàng vạn người đi bộ, qua lại khu vực này", ông Quốc nói.
Theo ông, nếu chỉ nói chung chung là xây dựng cáp treo thì mọi người chưa hình dung ra. Vấn đề là làm như thế nào, chọn tuyến không tạo phản cảm, có thể đi vòng, thậm chí đầu tư nhiều tiề.n hơn để làm cột cao hơn. Ví dụ cáp treo không đi ngang qua đường hành hương hay công trình kiến trúc, hạn chế tối đa việc phá rừng để xây cáp.
Nhà sử học Dương Trung Quốc. Ảnh: N.Phương.
"Bản thân cáp treo không có tội. Theo tôi cáp treo cách cửa hang 300 m là an toàn. Điều này không chỉ đơn giản bàn chuyện có làm hay không mà phương án cụ thể như thế nào, thẩm định ra sao. Nếu duy trì bảo tồn như một số ý kiến gần đây thì chỉ có người giàu, người có chuyên môn sâu mới được phép vào khám phá hang. Phương thức duy nhất là hạn chế số người vào, chứ không phải hạn chế người nghèo vào", đại biểu Quốc nói.
Đại biểu Quốc cũng cho rằng việc xây dựng cáp treo biết khai thác sẽ tạo cơ hội để người dân có cái nhìn toàn cảnh từ trên cao mà nếu chỉ đi dưới đất thì không thể có được.
"Tôi không ủng hộ vô điều kiện cũng không cật lực phản đối. Vấn đề là làm như thế nào, quản lý di sản ra sao. Nhà đầu tư thường coi trọng việc khai thác, nhưng tôi nghĩ họ cũng hiểu giữ gìn được di sản đồng nghĩa với việc họ được hưởng lợi lâu dài. Nếu thấy được trách nhiệm của nhà đầu tư, cộng với quản lý nhà nước chặt chẽ, giám sát xã hội tích cực, tôi nghĩ chúng ta nên cho xây dựng công trình này" đại biểu Quốc nói.
Ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho biết, lâu nay việc giải quyết vấn đề bảo tồn di sản, di tích với phát triển kinh tế xã hội luôn là bài toán khó khăn.
Nếu như chỉ bảo tồn mà không phát triển kinh tế xã hội thì di sản kém ý nghĩa. Nhưng nếu phát triển nóng thì việc bảo tồn di tích sẽ gặp rất nhiều khó khăn, di sản sẽ mai một, khi đó sẽ không còn điều kiện để phát triển.
Ông Lê Như Tiến. Ảnh: N.Phương.
"Việc xây dựng cáp treo qua Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng vào Sơn Đoòng theo tôi phải hết sức cân nhắc vì khi xây dựng chắc chắn sẽ ảnh hưởng, không nhiều thì ít tới sự hoang sơ, cái gốc của di sản thiên nhiên thế giới. Chúng ta phải hết sức cân nhắc nếu như phá đi vẻ nguyên dạng của di sản", đại biểu Tiến nói.
Phó chủ nhiệm Ủy ban đề nghị Quảng Bình cần lấy ý kiến rộng rãi các nhà khoa học, các nhà quản lý di sản, tham khảo ý kiến, kinh nghiệm quốc tế xem họ khai thác và bảo tồn di sản tầm cỡ thế giới như thế nào.
Theo ông Tiến, nếu cáp treo tạo thuận lợi cho người dân đi lại, thăm quan ở vị trí tương đối xa di sản thì cũng có thể nghiên cứu được. "Di sản phải là tất cả người dân hưởng thụ chứ không phải chỉ dành cho người có tiề.n, cho nên việc làm cáp treo để phục vụ đông đảo người dân cũng là ý tưởng tốt. Tuy nhiên như tôi nói phải cân nhắc làm ở vị trí nào để bảo tồn được di sản nhưng cũng tạo điều kiện cho người dân được thụ hưởng giá trị của di sản", đại biểu Tiến nói.
Trước đó, ngày 4/11, UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức họp báo về dự án cáp treo Phong Nha - Kẻ Bàng. Dự án nhằm đáp ứng nhu cầu chiêm ngưỡng rừng nguyên sinh Phong Nha - Kẻ Bàng ở độ cao 50-250 m. Thông tin ngay lập tức gây xôn xao dư luận vì cho rằng sẽ ảnh hưởng tới môi trường sinh thái và vẻ đẹp của cảnh quan.
Nam Phương
Theo VNE
PSG Đặng Văn Bài: 'Không nên vì bảo tồn mà cấm phát triển' "Bảo tồn là phải phục vụ phát triển và ngược lại phát triển không thể bằng mọi giá mà hy sinh bảo tồn", PGS Đặng Văn Bài, Phó chủ tịch Hội di sản văn hóa Việt Nam nêu quan điểm khi Quảng Bình có ý định làm cáp treo vào Phong Nha - Kẻ Bàng. - UBND tỉnh Quảng Bình đang lấy ý...