Solomon đảo ngược chính sách với Trung Quốc

Mai Hoàng Minh15:09 25/10/2019

Quyết định đổi chiều đầy bất ngờ của Solomon đối với Bắc Kinh, dừng cho thuê đảo vì lo ngại kiểu đầu tư Trung Quốc.

Truyền thông Solomon, SCMP của Hồng Kông (Trung Quốc) đồng loạt đưa tin, Quần đảo Solomon đã bất ngờ có phản ứng đảo ngược về quyết định cho Trung Quốc thuê đảo đã ký trước đó chưa lâu.

Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare gặp gỡ các nhà lãnh đạo Trung Quốc tại Bắc Kinh hồi tháng 10. Ảnh: Reuters

Tổng Công tố John Muria của Solomon khẳng định hợp đồng cho thuê đã ký giữa Tỉnh Miền Trung của nước này với Công ty Trung Quốc China Sam Enterprise Group là không đúng luật bởi không có sự tham gia của Chính phủ.

“Thỏa thuận không được văn phòng Tổng Công tố xem xét trước khi ký. Thỏa thuận này là trái luật, không khả thi và phải bị hủy ngay lập tức” – thông báo từ Văn phòng Tổng Công tố nêu rõ.

Hồi tháng 9, tỉnh Tulagi của Solomon, sẵn sàng cho China Sam thuê toàn bộ đảo Tulagi và các đảo xung quanh để phát triển đặc khu kinh tế. Thỏa thuận nói trên đề cập việc phát triển một nhà máy lọc dầu ở trên Tulagi.

Theo ông Yao Ming, Đại sứ Trung Quốc tại Quần đảo Solomon, Bắc Kinh sẽ xây dựng một số cơ sở hạ tầng tại đây bao gồm một sân vận động thể thao như một món quà cho tình hữu nghị giữa hai nước.

Thỏa thuận cũng bao gồm nhiều nội dung về xây dựng trạm hậu cần đánh bắt cá, trung tâm điều hành, và “xây mới hoặc cải tiến sân bay”. Một phụ lục thỏa thuận cho biết China Sam sẵn sàng xem xét khả năng xây dựng trạm dầu và khí đốt tại Tulagi, dù chưa đơn vị thăm dò nào xác định được trữ lượng dầu trong khu vực quần đảo Solomon.

Ngoài ra, Tập đoàn công nghệ viễn thông Trung Quốc Huawei cũng sẽ giúp xây dựng cơ sở hạ tầng 5G tại Quần đảo Solomon.

Đáng chú ý, việc cho thuê hòn đảo này trong vòng 75 năm đã được thông qua nhanh chóng sau khi đảo quốc này tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan để tạo quan hệ với Bắc Kinh. Phản ứng của Solomon đã khiến Washington tức giận.

Chiến hạm USS St Louis và USS Lackawanna của hải quân Mỹ rời cảng Tulagi, quần đảo Solomon, tháng 7/1943, sau khi chiếm lại từ phát xít Nhật. Ảnh: Hải quân Mỹ.

Video đang HOT

Tulagi là một hòn đảo quan trọng từng là nơi đặt các căn cứ của Mỹ trong Thế chiến 2 và là cố đô của Solomon trước khi nước này dời đô về đảo Guadalcanal.

Trong một tuyên bố trên trang điện tử của mình, Sam Group cho biết đại diện của họ đã gặp Thủ tướng Solomons Manasseh Sogavare vào đầu tháng 10 trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Trung Quốc của một phái đoàn từ quốc đảo Thái Bình Dương.

Vị trí đảo Tulagi trên bản đồ Solomon. Đồ họa: Asia Times.

Giới quan sát cho rằng, việc Trung Quốc muốn thuê các đảo ở Thái Bình Dương trong thời gian dài không nằm ngoài khả năng giúp Trung Quốc mở rộng các căn cứ quân sự ở Thái Bình Dương để cạnh tranh với tầm ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực.

Ông Jonathan Pryke, Giám đốc chương trình Thái Bình Dương thuộc Viện nghiên cứu Lowy (Úc) nhận định việc Trung Quốc hứa phát triển đặc khu kinh tế cho những quốc gia đang phát triển muốn thu hút đầu tư là bình thường. Tuy nhiên, vấn đề nghiêm trọng hơn đối với một quốc gia là an ninh quốc gia.

Vị chuyên gia nhận định: “Nỗi lo sợ ở đây là những đặc khu này có thể tạo ra các khu vực được bao bọc dành cho các hoạt động của Trung Quốc, mà dần dần có thể biến thành một dạng cơ cở chiến lược lâu dài”.

Trung Quốc đã nổi tiếng là quốc gia sử dụng đầu tư như một bẫy nợ.

Kim Hoa

Theo vietnamnet

Trung Quốc bí mật thuê trọn hòn đảo giữa Thái Bình Dương

Trung Quốc thuê trọn hòn đảo Tulagi ở phía nam Thái Bình Dương, từng được Nhật Bản sử dụng làm căn cứ trong Thế chiến II, khiến nhiều người lo ngại về tham vọng quân sự tiềm tàng.

Đảo Tulagi từng là cứ điểm chiến lược cho các hoạt động của, rồi sau hải quân Anh đó là quân đội của đế quốc Nhật Bản trong Thế chiến II, với tham vọng thống trị Thái Bình Dương.

Trước chiến tranh, Tulagi chính là thủ phủ của vương quốc Solomon, sau đó là đất bảo hộ của Đức và thuộc địa của Anh. Khi Thế chiến II bùng nổ, với vị trí gần hòn đảo chiến lược Guadalcanal và cảng nước sâu tự nhiên, Tulagi trở thành mục tiêu quan trọng mà quân đồng minh lẫn Nhật Bản sẵn sàng chấp nhận thương vong lớn để kiểm soát.

Gần 70 năm sau khi một cường quốc chấm dứt hiện diện trên Tulagi, hòn đảo lại sắp rơi vào tay Trung Quốc. Thông qua một thỏa thuận bí mật được ký kết vào tháng 9 với chính quyền địa phương, một công ty có trụ sở ở Bắc Kinh sắp độc quyền phát triển cơ sở hạ tầng cho toàn bộ hòn đảo và khu vực lân cận, theo tiết lộ của New York Times.

Tulagi là một đảo nhỏ thuộc quần đảo Solomon, với dân số chỉ hơn 1.000 người. Ảnh: Shutterstock.

Thuê trọn đảo 75 năm kèm gia hạn

Theo "thỏa thuận hợp tác chiến lược" ký ngày 22/9, China Sam Enterprise Group sẽ thuê lại quyền phát triển cơ sở hạ tầng tại hòn đảo trong vòng 75 năm kèm theo điều khoản gia hạn. Tập đoàn này được thành lập vào năm 1985 theo diện công ty quốc doanh và có trụ sở tại Bắc Kinh.

Những dự tính của China Sam tại đảo Tulagi cho thấy tham vọng rất lớn về ngắn hạn lẫn dài hạn. Nhiều dự án được đánh giá có thể mang công dụng kép trong kinh tế và quân sự.

Thỏa thuận bao gồm nhiều nội dung về xây dựng trạm hậu cần đánh bắt cá, trung tâm điều hành, và "xây mới hoặc cải tiến sân bay". Một phụ lục thỏa thuận cho biết China Sam sẵn sàng xem xét khả năng xây dựng trạm dầu và khí đốt tại Tulagi, dù chưa đơn vị thăm dò nào xác định được trữ lượng dầu trong khu vực quần đảo Solomon.

Chính quyền địa phương cũng chấp nhận để China Sam thuê toàn bộ đảo Tulagi và các đảo lân cận trong tỉnh này để phát triển "đặc khu kinh tế hoặc khu công nghiệp bất kỳ phù hợp cho mọi loại hình phát triển".

Trả lời truyền thông địa phương, Thống đốc Stanley Maniteva nói thỏa thuận phù hợp với pháp luật và quyền của người sở hữu đất đai tại đây vẫn được tôn trọng. Tuy nhiên, ông khẳng định thỏa thuận chưa chính thức hoàn thiện.

"Cần nói rõ rằng thỏa thuận chưa có con dấu chính thức của chính quyền tỉnh nên nó chưa là thỏa thuận chính thức và chưa được hoàn thiện", ông cho biết.

Tham vọng ở Nam Thái Bình Dương

Nhiều người tại Tulagi xem việc ký kết đồng nghĩa thỏa thuận đã có hiệu lực. Phẫn nộ trước việc chính quyền âm thầm ra quyết định, người dân địa phương bắt đầu tập hợp chữ ký cho thỉnh nguyện thư phản đối thỏa thuận của China Sam.

"Họ không thể bỗng dưng đến đây rồi thuê cả hòn đảo như thế được. Mọi người lo sợ viễn cảnh Trung Quốc biến hòn đảo thành căn cứ quân sự. Đó là điều đáng sợ nhất. Nếu không phải thế thì vì sao họ lại muốn thuê trọn hòn đảo", Michael Salini, 46 tuổi, chủ một hộ kinh doanh địa phương, cho biết.

Giới chức Mỹ cũng lo ngại trước hàm ý quân sự từ các động thái của Bắc Kinh ở khu vực. Nhiều quan chức Mỹ nhìn nhận chuỗi đảo ở Nam Thái Bình Dương có vai trò quyết định trong việc kiềm tỏa sức ảnh hưởng của Trung Quốc và bảo vệ các tuyến đường hàng hải quan trọng.

Chiến hạm USS St Louis và USS Lackawanna của hải quân Mỹ rời cảng Tulagi, quần đảo Solomon, tháng 7/1943, sau khi chiếm lại từ phát xít Nhật. Ảnh: Hải quân Mỹ.

"Đặc điểm địa lý của khu vực cho thấy đây là một địa điểm mang tính chiến lược. Trung Quốc đang mở rộng các tài sản quân sự của mình ở Nam Thái Bình Dương. Họ tìm kiếm những cảng và đường băng an toàn, tương tự hình mẫu của những cường quốc trỗi dậy trước đây", Anne-Marie Brady, chuyên gia về Trung Quốc tại Đại học Canterbury, New Zealand, nhận định.

Ngoài khía cạnh tài nguyên thiên nhiên, sự gia tăng hiện diện của Trung Quốc tại Nam Thái Bình Dương còn đi kèm hàm ý địa chiến lược. Mỹ và Australia nghi ngờ những khoản đầu tư sẽ mở đường để Trung Quốc thiết lập bàn đạp quân sự trên mọi mặt, từ tàu chiến, máy bay quân sự đến hệ thống định vị toàn cầu (GPS) của riêng mình.

Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh sức ép để đặt dấu chấm hết cho vị thế ngoại giao của Đài Loan tại khu vực. Chỉ vài ngày trước khi thỏa thuận thuê lại Tulagi được ký kết, Solomon thông báo cắt quan hệ ngoại giao với Đài Loan. Cũng trong tuần đó, Kiribati trở thành đảo quốc thứ hai ở Nam Thái Bình Dương quay lưng với Đài Bắc.

Sức ảnh hưởng từ túi tiền

Theo giới chức Mỹ và Solomon, các công ty cùng quan chức Trung Quốc thật ra đã lôi kéo sự ủng hộ của giới chức địa phương trong nhiều năm trời. Họ mua ảnh hưởng bằng những khoản hối lộ và quà tặng cho giới chức địa phương, điển hình là các chuyến du lịch đắt đỏ đến Trung Quốc và Singapore.

Tại một quốc gia nghèo với 600.000 dân và nghị viện chỉ 50 thành viên, Trung Quốc không phải tốn quá nhiều công sức để thay đổi cán cân chính sách.

"Điều khiến tôi lo ngại nhiều nhất là cách tiếp cận của Trung Quốc, cả về mặt chính trị và kinh tế, tại khu vực Thái Bình Dương. Họ bôi trơn các thỏa thuận bằng cách lôi kéo lãnh đạo và khích lệ tham nhũng", Jonathan Pryke, chuyên gia về các đảo quốc Thái Bình Dương, làm việc tại Viện Lowy ở Sydney, nhận định.

Pryke thừa nhận những chính sách bảo hộ kinh tế hay tham nhũng là thách thức đã tồn tại từ lâu tại khu vực, nhưng các chính sách của Trung Quốc đang đẩy vấn đề này "đạt đến một cấp độ mới".

Thủ tướng Manasseh Sogavare của Solomon và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại Bắc Kinh đầu tháng 10. Ảnh: AP.

Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng chưa quá muộn để Mỹ, Australia và các đối tác ngăn Solomon đi vào "quỹ đạo" của Bắc Kinh. Yếu tố Trung Quốc từng để lại nhiều ấn tượng không mấy tốt đẹp đối với người dân đảo quốc phía Nam Thái Bình Dương.

Cuộc bầu cử năm 2006 vấp phải cáo buộc doanh nhân Trung Quốc can thiệp số phiếu bầu, châm ngòi nhiều vụ bạo loạn ở Solomon. Khi Thủ tướng Manasseh Sogavare giành chiến thắng vào tháng 4, người biểu tình lại đổ về "phố người Hoa" tại thủ đô để phản đối kết quả bầu cử.

"Vào thời điểm này, lịch sử giữa chúng tôi với Trung Quốc vẫn không có điều gì chứng tỏ họ đáng tin cậy", Phillip Tagini, lãnh đạo một doanh nghiệp khai thác mỏ ở Solomon và từng giữ vị trí cố vấn thủ tướng từ năm 2012-2015, chia sẻ.

Theo danviet

Trong vòng một tuần, Đài Loan mất 2 đối tác ngoại giao Quan chức phụ trách đối ngoại Đài Loan Joseph Wu ngày 20.9 thông báo hòn đảo tự trị cắt đứt quan hệ, đồng thời sẽ lập tức đóng cửa văn phòng đại diện ngoại giao tại Kiribati, vì quốc gia này quyết định ngả về Trung Quốc. Ông Wu cho biết: "Theo thông tin thu thập được thì phía Trung Quốc hứa hẹn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Đã có kết luận về bệnh 'bí ẩn' gây chết người ở Congo09:13

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hỏa hoạn gây thiệt hại lớn tại trung tâm hành chính Bangladesh

04:46:36 27/12/2024

Lực lượng cứu hỏa cho biết vụ cháy cháy lớn đã gây ra thiệt hại đáng kể đối với tầng 5 đến tầng 8 của tòa nhà do ngọn lửa lan nhanh dọc theo đường dây điện.

Ngoại trưởng Nga giải thích cách Moskva lựa chọn mục tiêu ở Ukraine

04:45:17 27/12/2024

Ông cũng nhấn mạnh rằng Pháp đã cung cấp tên lửa tầm xa SCALP (hay Storm Shadow - tên gọi của Anh) cho Kiev. Ông cảnh báo rằng các đợt chuyển vũ khí này sẽ chỉ làm gia tăng căng thẳng.

Tất cả sân bay ở Moskva tạm thời đóng cửa

04:44:21 27/12/2024

Theo tuyên bố của Cơ quan Hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsia), các phi hành đoàn, nhân viên kiểm soát không lưu và dịch vụ sân bay đang triển khai mọi biện pháp cần thiết để đảm bảo an toàn bay.

UNIFIL lo ngại Israel tiếp tục tấn công tại miền Nam Liban

04:37:41 27/12/2024

UNIFIL cũng nhắc lại lời kêu gọi Israel sớm rút quân khỏi Liban và thực hiện đầy đủ nghị quyết nói trên. Lực lượng này cũng cho rằng cần phải chấm dứt ngay bất kỳ hành động nào làm gián đoạn lệnh ngừng bắn.

Ukraine "bồn chồn" trước nguy cơ Nga mở mũi tiến công mới

23:29:06 26/12/2024

Giới chức và chuyên gia Ukraine cảnh báo khả năng Nga tiếp tục mở thêm mũi tấn công mới vào Kherson, khu vực mà nhịp độ chiến sự diễn ra tương đối chậm trong thời gian qua.

Tên lửa phòng không Nga bắn rơi máy bay chở hơn 60 người ở Kazakhstan?

23:26:58 26/12/2024

Các kênh truyền thông đưa tin máy bay của hãng hàng không Azerbaijan rơi ở Kazakhstan có thể đã bị một tên lửa đất đối không của Nga bắn trúng.

Ông Trump nhắc đến Trung Quốc, Panama trong thông điệp Giáng sinh

22:25:30 26/12/2024

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đăng một thông điệp Giáng sinh có nội dung nhắm vào Trung Quốc, Panama, Canada, Greenland và các đối thủ chính trị trong nước.

Nhật Bản công bố tiến độ điều tra nguyên nhân tai nạn máy bay hồi đầu năm

21:24:14 26/12/2024

Về phía nhân viên kiểm soát không lưu, mặc dù một người đã nhận thấy hình ảnh máy bay của JCG tiến vào đường băng qua màn hình trước khi xảy ra vụ tai nạn và có trao đổi với đồng nghiệp phụ trách.

Toàn cảnh thảm kịch rơi máy bay khiến 38 người thiệt mạng ở Kazakhstan

21:18:48 26/12/2024

Giới chức của cả ba quốc gia Azerbaijan, Kazakhstan và Nga đều đang điều tra vụ tai nạn. Trong khi đó, các dịch vụ khẩn cấp đã tích cực phối hợp chặt chẽ trong công tác cứu hộ.

Điểm bất thường trong vụ rơi máy bay ở Kazakhstan khiến gần 40 người chết

20:49:30 26/12/2024

Cuộc điều tra vụ rơi máy bay Embraer E190AR của hãng hàng không Azerbaijan Airlines ở Kazakhstan hôm 25/12 đang xuất hiện thêm những tình tiết mới.

Châu Âu bất an trước năng lực không gian của Trung Quốc

20:44:36 26/12/2024

Bản chất lưỡng dụng của công nghệ vũ trụ, kết hợp với chiến lược hợp nhất quân sự - dân sự (MCF), làm dấy lên lo ngại về tiềm năng sử dụng không gian cho các mục đích đe dọa hỗn hợp.

Bộ trưởng Israel đến thăm khu phức hợp đền thờ gây tranh cãi với Palestine

20:39:24 26/12/2024

Khu đền Al-Aqsa/Núi Đền nằm ở Đông Jerusalem, vùng lãnh thổ Israel chiếm đóng trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967 và sáp nhập sau đó. Khu vực này là tâm điểm của nhiều làn sóng bạo lực giữa người Do thái tại Israel và người Hồi g...