Số ca mắc HIV tăng mạnh ở nhóm đồng giới nam và ngày càng trẻ hóa
Theo báo cáo của Bộ Y tế năm 2020, tình hình dịch HIV có xu hướng gia tăng tại 28 tỉnh, thành phố với hơn 13.000 trường hợp mắc mới.
Ảnh minh họa
Đáng lo ngại, đối tượng nhiễm HIV ngày càng trẻ hóa và nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ quan hệ tình dục không an toàn ở nhóm đồng giới nam.
Do quan hệ tình dục đồng giới, một nam nên bệnh nhân 28 tuổi đã bị nhiễm HIV. Nhận được kết quả xét nghiệm dương tính, anh không khỏi lo lắng và sợ hãi. Trong khi đó, một thanh niên 21 tuổi phát hiện nhiễm HIV khi còn đang là sinh viên năm thứ nhất. Vì tin tưởng người bạn tình của mình nên thanh niên này không bao giờ tìm hiểu về HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Theo các chuyên gia, hành vi quan hệ tình dục đồng giới nam hiện đang là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự gia tăng các ca nhiễm HIV mới. Nếu như năm 2017, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm quan hệ tình dục đồng giới nam trên toàn quốc là 12,2%, đến năm 2020, con số này tăng lên 13,3%, chủ yếu ở độ tuổi 16 – 29. Các chuyên gia cho rằng, với nguy cơ lây nhiễm HIV từ nhóm người trẻ ra cộng đồng khá lớn, kéo theo những hệ lụy khôn lường.
Việt Nam đang tiến tới đẩy lùi đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030. Để nói không với căn bệnh thế kỷ, mỗi người trẻ cần xây dựng lối sống lành mạnh. Người đồng giới có quan hệ tình dục nên đi xét nghiệm HIV tối thiểu 6 tháng/lần.
Quan hệ tình dục đồng giới nam là một trong những nhóm nguy cơ chính của dịch HIV tại Việt Nam
Bác sĩ Nguyễn Hữu Hải - Phó Trưởng phòng điều trị HIV/AIDS, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế cho hay, thời gian gần đây, nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) được cảnh báo là nhóm chính nhiễm HIV/AIDS hiện nay.
Ảnh minh họa
Bác sĩ Hải chia sẻ: "Chương trình phòng chống HIV/AIDS đã thực hiện giám sát và xét nghiệm nhóm có nguy cơ cao. Nhóm MSM được đưa vào nhóm có quần thể nguy cơ cao. Theo số liệu giám sát giai đoạn 2011 - 2012, tỉ lệ lây nhiễm ở nhóm MSM chỉ khoảng gần 3%, tuy nhiên đến thời điểm năm 2016, đặc biệt năm 2018, tỉ lệ lây nhiễm ở trong nhóm MSM trên 10%. Gấp gần 3 - 4 lần so với thời điểm gần 10 năm trước đây".
Theo nghiên cứu sơ bộ, tỉ lệ nhiễm mới ở trong nhóm MSM cao hơn rất nhiều so với người tiêm chích ma tuý. Kết quả giám sát trọng điểm lần thứ nhất tỉ lệ nhiễm mới trong nhóm MSM khoảng 1,7%/100.000 người.
"Ngoài ra cũng có nghiên cứu đánh giá hành vi, nguy cơ ở trong nhóm MSM, nguy cơ lây nhiễm HIV đa dạng và phổ biến do quan hệ tình dục ở nam giới nhóm MSM. Trong đó không chỉ có quan hệ tình dục với nam mà còn quan hệ tình dục với cả nữ, đồng thời đi kèm với hành vi quan hệ tình dục còn có sử dụng rượu bia, ma tuý, chất kích thích... điều đó đã góp phần làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm HIV của nhóm MSM và tăng nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng" - bác sĩ Hải nói.
Năm 2014, đơn vị phòng chống lây nhiễm HIV/AIDS có thực hiện chương trình trên khoảng 500 MSM tại Hà Nội thì có đến 42,4% MSM có quan hệ từ 2 - 5 bạn tình trong vòng 1 tháng. Trong các yếu tố có nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm MSM thì hành vi quan hệ tình dục không an toàn được xem là nguy cơ chủ yếu dẫn đến tình trạng nhiễm HIV trong cộng đồng. Tỉ lệ sử dụng bao cao su thường xuyên trong cộng đồng MSM chỉ dao động từ 40 - 60%.
"Chúng tôi thực hiện ước tính ở các nhóm có quần thể nguy cơ khác nhau, trong mô hình ước tính đó cũng cảnh báo MSM là 1 trong các nhóm quần thể chiếm tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất trong số những người nhiễm HIV trong các giai đoạn sắp tới" - Bác sĩ Hải khẳng định.
TS. Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Tâm, Trưởng phòng Dự phòng lây nhiễm HIV-Cục phòng chống HIV/AIDS chia sẻ: Trong năm 2020, chỉ số báo cáo nhiễm HIV của người tiêm chích ma tuý chỉ khoảng 9%, trong cộng đồng MSM, nhóm chuyển giới nữ thì là 47% (chiếm gần số ca báo cáo nhiễm HIV). Qua nghiên cứu của trường ĐH Y Hà Nội là 7% MSM nhiễm mới mỗi năm.
Cộng đồng MSM Việt Nam khoảng 170.000 người, nhu cầu quan hệ tình dục rất cao, họ sử dụng các app hẹn hò để tìm bạn tình. App này đến thời điểm cao nhất kích hoạt lên đến 300.000 lượt. Theo ước tính từ 2 - 15% nam giới dưới 49 tuổi trong cộng đồng MSM.
Những biện pháp sử dụng cho quan hệ đồng giới để tranh lây nhiễm HIV, chỉ có 2 biện pháp chính: sử dụng bao cao su và điều trị dự phòng trước lây nhiễm bằng kháng thuốc ARV.
Biện pháp điều trị dự phòng trước lây nhiễm bằng kháng thuốc ARV có từ lâu nhưng tỉ lệ sử dụng không cao, cộng đồng MSM sử dụng ma túy để giúp quan hệ hứng phấn và kéo dài. Tình trạng này khá phổ biến ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. Việc sử dụng ma tuý tổng hợp không kiểm soát được hành vi đã làm cho tình trạng lây nhiễm HIV trong cộng đồng này tăng lên rất nhanh.
Năm 2019, Bộ Giáo dục và đào tạo đã ban hành 2 chương trình về giáo dục giới tính và sức khoẻ cho các em cấp 2, cấp 3 tuy nhiên mới chỉ là tài liệu đào tạo chưa chính thức được giảng dạy ở các trường. Tôi hy vọng năm 2021 trở đi khi có những tài liệu chính thức về giảng dạy cho các em thì cũng là công cụ để giúp các em nâng cao kiến thức - Bác sĩ Tâm bày tỏ.
Quan hệ vụng trộm với bạn tình, quý ông U60 vào viện trong sự hối hận Sau nhiều lần quan hệ không an toàn với nhiều bạn tình, người đàn ông 63 tuổi vào viện trong sự hối hận muộn màng. Ông N.V.N, 63 tuổi, ở Bắc Ninh chia sẻ, bản thân ông có nhiều bạn tình và thường quan hệ không an toàn. Ông đã quan hệ vụng trộm với bạn tình lần gần nhất là 20 ngày...