Siêu tàu sân bay 13 tỉ USD ra khơi
Sau thời gian dài chờ đợi và chi phí tăng vọt, thậm chí bị nghi ngờ về năng lực hoạt động, siêu tàu sân bay thế hệ mới của Mỹ là USS Gerald R.Ford đã rẽ sóng ra khơi lần đầu tiên.
Chuyến đi biển đầu tiên của siêu tàu sân bay USS Gerald R.Ford
Con tàu đắt đỏ nhất trong lịch sử Mỹ – hàng không mẫu hạm khổng lồ USS Gerald R.Ford vào cuối tuần qua đã thẳng tiến ra biển, mang theo sứ mệnh then chốt có thể quyết định cho sự tồn tại của nó, trước khi hải quân Mỹ xem xét có tiếp nhận con tàu hay không, theo trang Navy Times.
Kỳ vọng của hải quân Mỹ
Với lượng choán nước vào khoảng 100.000 tấn, tàu sân bay được mong đợi lâu nay của Lầu Năm Góc đã mang theo hơn 1.000 thủy thủ, hàng trăm quan chức và công nhân đến từ bộ phận các lò phản ứng hạt nhân hải quân, cơ quan chỉ huy các hệ thống biển của hải quân và Hãng đóng tàu Newport News Shipbuilding, lần đầu tiên tiến ra biển thử nghiệm dài ngày. Con tàu là đại diện đầu tiên của lớp hàng không mẫu hạm mới của Mỹ, được cải tiến và thay đổi so với thiết kế của lớp tàu Nimitz trước đây. Trong đó, đáng kể nhất là boong tàu được tổ chức lại, cải thiện hệ thống phóng và đáp máy bay, được trang bị lò phản ứng hạt nhân mới với năng lực vượt trội, cũng như hướng đến tích hợp những công nghệ tương lai như súng điện từ và vũ khí laser.
Trong những ngày tới, đội ngũ thủy thủ, kỹ sư trên tàu sẽ phối hợp thử nghiệm nhiều hệ thống chủ chốt và công nghệ của con tàu, cụ thể là thân tàu, hệ thống cơ khí và điều hành máy móc. Ở giai đoạn gọi nôm na là chủ thầu thử tàu, các quan chức chính phủ, bên đóng tàu và chủ nhân sắp tới của con tàu (hải quân Mỹ) cùng tập trung để thu thập dữ liệu về hoạt động của con tàu trên đại dương, trước khi các quan chức có thể quyết định liệu con tàu đáp ứng những yêu cầu ban đầu của phía người mua hay không. Và lẽ dĩ nhiên điều mà hải quân Mỹ yêu cầu không hề nhỏ.
Theo Navy Times, một trong số đó là hai lò phản ứng hạt nhân, mà theo Newport News Shipbuilding cam đoan đây là “một trong những thứ phức tạp nhất mà nhân loại từng chế tạo”. Boong tàu và hệ thống phóng máy bay bằng điện từ phải đáp ứng 160 lần phóng/ngày. Bên cạnh đó, các vũ khí của con tàu bao gồm hệ thống tên lửa Chim sẻ biển cải tiến (ESSM), các thiết bị radar và tìm kiếm, hệ thống phóng máy bay điện từ (thay cho hệ thống phóng bằng hơi nước), máy nâng vũ khí, phần mềm cũng đóng vai trò quan trọng hơn trong nỗ lực giảm số lượng thủy thủ cần thiết để vận hành con tàu, ước giảm từ 500 – 900 thủy thủ so với lớp tàu Nimitz.
Tuy nhiên trong chuyến đi biển đầu tiên, USS Gerald R.Ford sẽ được thử nghiệm những chức năng cơ bản nhất, như hoạt động đi lại trên biển và liên lạc, chạy thử lò phản ứng hạt nhân. Các tính năng tối tân của con tàu, như hệ thống phóng máy bay bằng điện từ tạm thời chưa vội tính đến.
Liên tục bị trì hoãn
USS Gerald R.Ford đã được lên kế hoạch và trải qua công đoạn đóng mới suốt hơn 10 năm, bắt đầu với hợp đồng đầu tiên được ký vào tháng 5.2004, được cắt thép vào tháng 8.2005 và lễ đặt ky tàu diễn ra vào tháng 11.2009 tại xưởng đóng tàu ở Newport News. Tàu được hạ thủy vào tháng 10.2013 và con gái của Tổng thống Gerald R.Ford là bà Susan Ford tham gia lễ đặt tên vào ngày 9.11.2013. Lẽ ra tàu sân bay này đã gia nhập hải quân theo dự kiến vào năm 2014, nhưng bị hoãn lại do một loạt vấn đề, với nhiều trục trặc bao gồm lò phản ứng hạt nhân thiết kế mới và việc tồn trữ điện năng với công suất hơn hẳn lớp tàu Nimitz. Thời điểm bàn giao tàu đã phải gia hạn vài lần; và hồi năm ngoái, các tua bin chính của con tàu bị phát hiện gặp vấn đề về cơ khí, một lần nữa càng làm trì hoãn thời gian.
Hơn 900 thủy thủ đã được biên chế lên tàu USS Gerald R.Ford vào tháng 8.2015 để bắt đầu hoạt động huấn luyện đưa tàu ra biển, lúc đó dự kiến là vào đầu năm 2016. Số thủy thủ này vẫn ở trên tàu cho đến nay. Gần đây nhất, ông Sean Stackley, giờ là quyền Bộ trưởng Hải quân, vào tháng 1.2017 thông báo chuyến đi biển đầu tiên của tàu sân bay mới sẽ diễn ra vào tháng 3 với các cuộc thử nghiệm kế tiếp và chính thức bàn giao vào tháng 4. Và có thể thấy là thời hạn này lại bị trì hoãn, nhưng phía giới chức hải quân vẫn hy vọng sớm nhận được tàu vào cuối tháng 4, và làm lễ tiếp nhận USS Gerald R.Ford sau vài tháng nữa.
Bên cạnh đó, dư luận cũng chỉ trích về chi phí quá cao của con tàu. Theo Daily Press, USS Gerald R.Ford đã ngốn 12,9 tỉ USD, chưa tính 4,7 tỉ USD chi phí nghiên cứu và phát triển, so với dự kiến là 10,5 tỉ USD vào năm 2015. Chiếc thứ hai của lớp hàng không mẫu hạm mới là USS John F.Kennedy đang tượng hình ở Newport News, kể từ khi lễ đặt ky diễn ra vào tháng 8.2015 với thời điểm bàn giao dự kiến vào năm 2023. Con tàu thứ ba mang tên USS Enterprise đang trong giai đoạn thi công ban đầu.
(Theo Thanh Niên)
5 cách Nga-Trung có thể đánh chìm siêu tàu sân bay Mỹ
Đối thủ đáng gờm nhất đối với các siêu tàu sân bay Mỹ chính là các loại vũ khí tầm xa hiện đại mà Nga, Trung Quốc đang nghiên cứu, có thể hủy diệt tàu sân bay trong tích tắc.
Video đang HOT
Nga, Trung Quốc sở hữu vũ khí hiện đại có thể diệt tàu sân bay Mỹ trong chớp nhoáng.
Chuyên gia Robert Farley, giảng viên cấp cao tại Trường Ngoại giao và Thương mại Quốc tế Patterson, Đại học Kentucky mới đây đã đưa ra nhận định trên tờ National Interest, về cách vô hiệu hóa khả năng chiến đấu của tàu sân bay Mỹ.
Ông Farley nhận định, tàu sân bay đã trở thành tàu chiến chủ lực trong các cuộc hải chiến kể từ những năm 1940, và hiện vẫn là xương sống trong sức mạnh hải quân hiện đại. Nhưng trong bối cảnh tàu sân bay thể hiện sự thống trị tuyệt đối, lực lượng hải quân các nước cũng phải phát triển kế hoạch đối phó với thứ vũ khí khổng lồ này.
Trải qua thời gian, những kế hoạch dần thay đổi, nhưng nguyên tắc cơ bản thì vẫn giữ nguyên. Một số nhà phân tích quân sự cho rằng, cán cân công nghệ vũ khí đang dần rời xa khỏi tàu sân bay, chủ yếu do những bước tiến mới của Nga và Trung Quốc.
Ngư lôi
Ngày 17.9.1939, tàu ngầm U-29 của Đức đánh chìm tàu HMS Courageous của Anh. Courageous là tàu sân bay đầu tiên trên thế giới bị chìm do trúng ngư lôi của tàu ngầm.
Và đó cũng không phải thiệt hại duy nhất đối với tàu sân bay. Trong Thế chiến 2, Mỹ, Anh và Nhật Bản đã tổn thất không ít tàu sân bay cho đến tàu ngầm, đặc biệt là vụ tàu sân bay 69.000 tấn HIJMS Shinano bị đánh chìm năm 1944.
Ngư lôi phóng từ tàu ngầm cho đến nay vẫn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với các tàu sân bay. Tàu ngầm Nga và Trung Quốc thường xuyên diễn tập khả năng tấn công các nhóm tàu sân bay Mỹ, cũng như các lực lượng hải quân đồng minh.
Các loại ngư lôi hiện đại gây hư hại cho tàu sân bay bằng cách phát nổ bên dưới, tạo ra sức ép phá vỡ vỏ tàu.
HIJMS Shinano cho đến nay vẫn là tàu chiến lớn nhất từng bị tàu ngầm đánh chìm.
May mắn là chưa có loại ngư lôi nào như vậy đánh trúng mục tiêu có kích cỡ lớn như siêu tàu sân bay Mỹ, mặc dù Hải quân Mỹ đã nhiều lần thử nghiệm khả năng công phá của ngư lôi trên tàu sân bay cũ USS America (CV-66) vào năm 2005.
Những cuộc thử nghiệm đó, không làm chìm tàu sân bay Mỹ ngay, mà cần cả một quá trình.
Không ai biết liệu tàu sân bay Mỹ có thể chống chọi được bao nhiêu quả ngư lôi hiện đại trước khi chìm xuống dưới biển, nhưng người ta ước tính rằng thậm chí chỉ một quả ngư lôi đánh trúng vị trí quan trọng cũng có thể gây hư hại nghiêm trọng.
Tên lửa hành trình
Năm 1943, người Đức đã sử dụng bom dẫn đường thông minh để phá hủy thiết giáp hạm Roma của Italia. Những quả bom như vậy mở đường cho sự xuất hiện của tên lửa hành trình tự hành, có thể phóng từ máy bay, tàu chiến, tàu ngầm hay tổ hợp trên mặt đất.
Trong giai đoạn Chiến tranh Lạnh, Liên Xô đã phát triển bệ phóng gọn nhẹ, có thể phóng tên lửa hành trình hủy diệt tàu sân bay Mỹ. Bệ phóng này được đặt ngay trên các tàu tuần tra cỡ nhỏ, cho đến phương tiện cỡ lớn như máy bay ném bom chiến lược.
Ngày nay, Nga, Trung Quốc và một số quốc gia khác đã biên chế nhiều loại tên lửa hành trình, đủ sức đánh chìm một hoặc nhiều nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ.
Những loại tên lửa này rất đa dạng về tầm bắn, tốc độ, phương thức tiếp cận mục tiêu. Loại tiên tiến nhất có thể bay với tốc độ cao (thường là siêu thanh), trong khi khó bị radar đối phương phát hiện.
Tương tự như ngư lôi, chưa có bằng chứng thực tế nào có thể chứng minh mức độ hiệu quả của tên lửa hành trình trước một siêu tàu sân bay hiện đại của Mỹ.
"Sát thủ diệt tàu sân bay" P-500 của Nga có thể mang đầu đạn hạt nhân 350 kT hoặc đầu đạn thông thường nặng 950 kg.
Theo tác giả Farley, trong trường hợp may mắn nhất đối với tàu sân bay, tên lửa hành trình vẫn có thể gây hư hại nghiêm trọng cho boong tàu, cản trở hoặc thậm chí làm tê liệt hoàn toàn hoạt động cất và hạ cánh.
Tên lửa đạn đạo
Trong thập kỷ qua, bước phát triển quan trọng nhất trong công nghệ tiêu diệt tàu sân bay là chương trình tên lửa đạn đạo chống tàu (ASBM).
Tên lửa DF-21 của Trung Quốc có tiềm năng hủy diệt các tàu sân bay Mỹ từ khoảng cách xa đến không tưởng. Những tên lửa này đặc biệt cơ động trong giai đoạn cuối, đe dọa vượt qua mọi hệ thống phòng thủ hiện tại.
Ở khoảnh khắc va chạm, chỉ riêng động năng của tên lửa đã có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho boong tàu, khiến tàu sân bay bị tê liệt hoàn toàn.
Sự xuất hiện của DF-21 đã buộc Hải quân Mỹ phải tăng cường đáng kể các nỗ lực phòng thủ tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, khả năng nhóm tàu Mỹ có thể chống chọi được trước ASBM vẫn là dấu hỏi lớn.
Loại tên lửa này buộc Hải quân Mỹ phải xem xét lại vai trò của tàu sân bay trong môi trường tác chiến nhiều rủi ro.
Chi phí hoạt động
Tàu sân bay lớp Ford mới của Mỹ (CVN-78) có giá lên tới 13 tỷ USD. Chi phí này chưa bao gồm phi đội chiến đấu cơ cũng như sẽ còn tăng cao hơn khi hải quân Mỹ bổ sung thêm các tàu hộ tống, yểm trợ.
Mặc dù chi phí sản xuất tàu sân bay có thể giảm xuống trong tương lai, mỗi chiếc tàu lớp Ford cũng cần quá nhiều thời gian đóng mới vì còn phải đợi trang bị thêm công nghệ.
Tên lửa đạn đạo DF-21C tạo ra mối đe dọa thường trực với tàu sân bay Mỹ.
Nước Mỹ vốn phải gánh chi phí khổng lồ cho hoạt động của các tàu sân bay trong 3 thập kỷ qua. Theo chiều hướng này, việc tiếp tục vung tay chi tiêu cho quốc phòng sẽ trở nên hết sức khó khăn. Khả năng Mỹ không có tiền duy trì hoạt động cho các nhóm tác chiến tàu sân bay là điều hoàn toàn có thể xảy ra nếu như xung đột nổ ra trong khoảng thời gian dài.
Sự thận trọng quá mức
Theo tác giả Farley, có lẽ Nga và Trung Quốc không cần phải tiêu diệt tàu sân bay Mỹ mà hãy để loại vũ khí khổng lồ nàytự biến mất. Ngư lôi, tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo và chi phí hoạt động quá cao là những yếu tố khiến cho quan chức hải quân Mỹ phải hết sức cẩn trọng khi sử dụng tàu sân bay.
Trong trường hợp xảy ra xung đột, các Đô đốc Hải quân và Tổng thống Mỹ sẽ lo ngại về mức độ dễ bị hư hại của tàu sân bay đến mức họ không dám sử dụng loại vũ khí khổng lồ này một cách quyết đoán và hiệu quả.
Giá trị quá cao của tàu sân bay trở thành điểm yếu lớn nhất. Con tàu trở nên đáng giá tới mức không thể để bị thiệt hại. Khi đó, tàu sân bay chỉ còn có thể đứng bên lề trong cuộc xung đột căng thẳng của Mỹ với một đối thủ ngang tầm.
Tàu sân bay là niềm kiêu hãnh của hải quân Mỹ.
Và nếu tàu sân bay không thể đóng góp được gì trong các cuộc xung đột quan trọng nhất, trong khi vẫn phải tốn nhiều nguồn lực khổng lồ để chế tạo và bảo vệ chúng thì điều đó, chính là lý do khiến cho tàu sân bay trở nên lỗi thời, chấm dứt vai trò biểu tượng sức mạnh của hải quân, ông Farley nhận định.
Theo ông Farley, những dấu hiệu trên không hoàn toàn khiến cho tàu sân bay trở nên lỗi thời ngay lập tức.
Trung Quốc và Nga hiện liên tục nghiên cứu các phương thức tiêu diệt tàu sân bay hiệu quả hơn. Các cường quốc này phát triển hàng loạt hệ thống vũ khí tiên tiến, bởi tàu sân bay đã có biện pháp đối phó phù hợp với nhiều loại trong số này.
Bên cạnh đó, Trung Quốc đã bắt tay vào phát triển chương trình tàu sân bay nội địa. Hải quân Trung Quốc sẽ sớm biên chế lực lượng tàu sân bay lớn thứ hai trên thế giới.
Trong tương lai, hải quân Mỹ sẽ phải tìm cách giảm chi phí sản xuất và bảo dưỡng tàu sân bay, để tiếp tục duy trì vị thế của loại vũ khí này trong cơ cấu chính sách quốc phòng Mỹ, ông Farley kết luận.
Theo Danviet
Mỹ điều đội tàu sân bay tới bán đảo Triều Tiên Một đội tàu sân bay của Hải quân Mỹ đang di chuyển tới khu vực Tây Thái Bình Dương gần bán đảo Triều Tiên. Tàu sân bay USS Carl Vinson của Hải quân Mỹ. Một quan chức Mỹ ngày 8.4 cho biết đội tàu sân bay Carl Vinson của hải quân nước này sẽ di chuyển từ Singapore tới bán đảo Triều Tiên,...