Siêu dự án bán đảo Thanh Đa: Cần đấu thầu rộng rãi quốc tế

Sau hơn 2 thập niên kể từ khi có chủ trương quy hoạch với nhiều chủ đầu tư vào rồi ra, Dự án Bình Quới – Thanh Đa (TP.HCM) giờ quay lại vạch xuất phát. Theo các chuyên gia, bán đảo Thanh Đa là dự án “đất vàng” và sự loay hoay này đã gây lãng phí lớn tài nguyên đất và ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân.

Dự án bán đảo Thanh Đa bị treo 26 năm nay với nhiều nhà đầu tư vào rồi ra. Ảnh: Lê Toàn

Nhà đầu tư “bỏ chạy”

Nằm ở quận Bình Thạnh, bán đảo Thanh Đa được đánh giá là khu “đất vàng” hiếm hoi tại khu vực trung tâm còn lại của TP.HCM. Dự án có quy mô lớn, được phê duyệt quy hoạch năm 1992 với tổng diện tích hơn 426 ha (toàn bộ địa bàn phường 28, quận Bình Thạnh), dân số khoảng 45.000 người. Tuy nhiên, từ khi có chủ trương triển khai dự án đến nay, siêu dự án khu đô thị hiện đại chưa thấy đâu, chỉ biết rằng, đời sống của hơn 3.000 hộ dân ở đây bị ảnh hưởng do bị “treo” theo dự án này.

Năm 1992, Dự án Khu đô thị Bình Quới – Thanh Đa được UBND TP.HCM phê duyệt, đến năm 2004, dự án được giao cho Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, do thiếu năng lực, nên đơn vị này không triển khai được. Đến năm 2010, chính quyền TP.HCM đã thu hồi quyết định.

Đến cuối năm 2015, liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (công ty trong lĩnh vực bất động sản ở Dubai, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống Nhất) được UBND TP.HCM chỉ định là nhà đầu tư Dự án Khu đô thị Bình Quới – Thanh Đa với tổng vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án trong 50 năm kể từ ngày ký kết hợp đồng. Song đến giữa năm 2017, TP.HCM thông báo, Công ty Emaar Properties PJSC xin rút khỏi dự án này.

Cụ thể, Chính phủ đã có văn bản chấp thuận từ năm 2011, nhưng với quy trình thì năm 2015 mới có thể hoàn tất thủ tục quyết định chỉ định nhà đầu tư. Thời điểm này, không có cơ quan nhà nước nào có thể khẳng định chính xác tổng chi phí bồi thường đất và vật kiến trúc, cũng như không thể dự kiến được số vốn đầu tư phát sinh. Không thể khẳng định thời gian hoàn tất việc giải phóng mặt bằng.Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản về lý do đối tác Emaar Properties PJSC rút khỏi dự án, đại diện Bitexco cho biết, sau khi liên danh được chỉ định làm chủ đầu tư dự án, Bitexco đã chủ động mời các đơn vị đối tác hàng đầu quốc tế vào làm quy hoạch 1/500. Tuy nhiên, trong quá trình Bitexco và Emaar thảo luận các điều khoản của hợp đồng chi tiết, đối tác ngoại đã quyết định rút khỏi liên danh, dù Bitexco đã có các động thái cố gắng giữ Emaar ở lại, vì Emaar nhận thấy cơ chế chính sách của Việt Nam chưa rõ ràng.

Ngoài ra, theo Bitexco, tiền sử dụng đất là ẩn số, chỉ có thể xác định được khi đã hoàn thành giải phóng mặt bằng và lệ thuộc vào tình hình thị trường của thời điểm đó, vì hiện nay, phương pháp tính tiền sử dụng đất là phương pháp thặng dư. Trong khi đó, nhà đầu tư luôn phải tính toán bài toán kinh tế trước khi triển khai. Vì vậy, Emaar đã lựa chọn những thị trường khác để đầu tư thay vì Việt Nam, dù rất tâm huyết với dự án.

Cần đấu thầu rộng rãi quốc tế

Sau khi Công ty Emaar xin rút khỏi dự án này, TP.HCM cũng có văn bản xin ý kiến Chính phủ chấp thuận cho Bitexco tiếp tục là nhà đầu tư thực hiện dự án này. Tuy nhiên, mới đây, TP.HCM lại giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu, đề xuất UBND Thành phố tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện cho dự án này. Như vậy, sau 26 năm quy hoạch treo với nhiều lần thay đổi chủ đầu tư, dự án này đã quay lại vạch xuất phát tìm chủ đầu tư mới.

Theo thông báo, bán đảo Thanh Đa là dự án có quy mô lớn, phức tạp, thời gian tổ chức lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án kéo dài, để tránh gây bức xúc, ảnh hưởng cuộc sống của các hộ dân trong khu vực dự án, nhà đầu tư được lựa chọn phải có năng lực tài chính mạnh, có kinh nghiệm thực hiện dự án quy mô lớn để đảm bảo tính khả thi, dự án được triển khai nhanh.

Việc Thành phố đưa dự án Thanh Đa ra đấu thầu có nghĩa rằng Bitexco sẽ không còn là đơn vị được chỉ định thực hiện dự án này. Phải chăng Bitexco không có đủ năng lực để triển khai dự án?

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản về vấn đề này, đại diện Bitexco khẳng định, Bitexco hoàn toàn có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm triển khai dự án. Bitexco đã có nhiều kinh nghiệm trong thực hiện các dự án bất động sản có quy mô lớn như: Tòa tháp Bitexco Financial Tower (TP.HCM), Khách sạn 5 sao JW Marriott (Hà Nội), Khu đô thị mới Nam đường Vành đai 3 – The Manor Central Park (Hà Nội), chuỗi dự án The Manor và The Garden trên khắp mọi miền đất nước…

“Ngoài nguồn vốn chủ sở hữu của Công ty, 2 đối tác tài chính là Vietcombank và Agribank đã cam kết tín dụng cho giải phóng mặt bằng dự án với số tiền khoảng 2.650 tỷ đồng. Với kinh nghiệm triển khai các dự án bất động sản lớn và khả năng tài chính vững mạnh, Bitexco có đủ năng lực thực hiện Dự án Khu đô thị Bình Quới – Thanh Đa”, đại diện này khẳng định.

Cũng theo đại diện Bitexco, nếu muốn đẩy nhanh tiến độ trong năm nay, TP.HCM cần điều chỉnh quyết định phê duyệt đầu tư, còn nếu chuyển sang cơ chế đấu thầu lựa chọn lại nhà đầu tư, thì sẽ có nhiều bất cập. Ngay bản thân việc thẩm định thủ tục, quy trình như của nhà đầu tư Bitexco cũng kéo dài mất 5 năm. Giả sử có những nhà đầu tư mới, thì việc làm lại thủ tục, quy trình đầu tư dự án từ đầu theo quy trình của Nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015 của Chính phủ e rằng đến năm 2020 cũng chưa chắc đã xong.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, nhiều chuyên gia cho rằng, bán đảo Thanh Đa có thể được xem là dự án “đất vàng” có quy mô lớn nhất khu vực trung tâm TP.HCM hiện nay. Thời gian qua, đã có nhiều nhà đầu tư nhảy vào xí đất, nhưng không có năng lực để thực hiện. Để có thể biến dự án này thành hiện thực, theo các chuyên gia, nhất thiết tìm được nhà đầu tư có năng lực thật sự.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, rất tán thành chủ trương đưa dự án bán đảo Thanh Đa ra đấu thầu rộng rãi. Tuy nhiên, việc đấu thầu lần này cần phải đưa ra đấu thầu rộng rãi quốc tế, chứ không chỉ trong nước để tìm kiếm các nhà đầu tư có đủ năng lực thực sự triển khai dự án. Bởi đây là dự án có quy mô lớn, theo tính toán sơ bộ, để có thể triển khai đến nơi đến chốn, cần phải có ít nhất từ 1,5 – 2 tỷ USD.

Vẫn theo ông Châu, thời gian qua, có khá nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các nhà đầu tư Nhật Bản quan tâm đến dự án này. Tuy nhiên, để các nhà đầu tư nước ngoài có thề tham gia được, cần thiết phải công khai thông tin đấu thầu rộng rãi mang tính quốc tế và cần phải có thời gian cần thiết để các nhà đầu tư nghiên cứu hồ sơ.

“Gọi Thanh Đa là đất vàng hay đất kim cương đều đúng, bởi đây là dự án vị thế vô cùng đắc địa. Tuy nhiên, dù là đất vàng, hay đất kim cương, nếu không được đưa vào sử dụng sẽ vô giá trị”, ông Châu nói và cho rằng, Dự án bán đảo Thanh Đa bị treo hàng chục năm không chỉ gây lãng phí, mà còn gây nhiều bức xúc cho hàng ngàn người dân bị treo theo dự án. Do vậy, việc đưa dự án ra đấu thầu rộng rãi quốc tế lần nay có ý nghia vô cùng quan trọng.

Theo Tăng Triển

Báo Đầu tư Bất động sản