Sẽ dừng dự án nếu Chính phủ có chủ trương

Chủ đầu tư dự án thủy điện Đồng Nai 6&6A khẳng định đã có những điều chỉnh để giảm thiểu tối đa tác động của dự án tới môi trường và Vườn quốc gia Cát Tiên, và cho biết sẽ dừng dự án nếu Chính phủ có chủ trương.

Sáng qua 8.11, Tập đoàn Đức Long Gia Lai – chủ đầu tư dự án (DA) Đồng Nai 6&6A đã tổ chức họp báo công bố thông tin về hai DA trên. Theo báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của Viện Môi trường – Tài nguyên (ĐHQG TP.HCM) thực hiện, sau khi điều chỉnh thiết kế, DA Đồng Nai 6&6A sẽ lấy 235,2 ha đất rừng phòng hộ Nam Cát Tiên, rừng phòng hộ Đồng Nai và Lộc Bắc và lấy 136,98 ha đất tại khu Cát Lộc – Vườn quốc gia (VQG) Cát Tiên.

“Những gì mà chủ đầu tư ký trong báo cáo ĐTM gửi Bộ TN-MT thẩm định hoàn toàn không có gì sao chép”, ông Phát nói. Về việc thu gom gỗ trên diện tích đất thuộc DA, theo ông Phát, giá trị gỗ thu gom tại Đắk Nông và Bình Phước, nếu tính giá hiện nay không quá 6,5 tỉ đồng, tiêu thụ trên thị trường không quá 4,5 tỉ đồng, nên “mất rừng tương đối nhỏ”.

Dự án thủy điện Đồng Nai 6&6A sẽ chiếm dụng 50 ha diện tích Vườn quốc gia Cát Tiên – Ảnh: Kim Cương

Còn theo PGS-TS Nguyễn Phước, đơn vị lập báo cáo ĐTM cho DA, diện tích đất bị ảnh hưởng chủ yếu là đất ngập ven sông, đất có giá trị sử dụng nông nghiệp người dân đã xâm lấn, nên khu vực này không còn là rừng nguyên sinh mà là rừng nghèo, lồ ô tre nứa.

Ông Phước cũng cho biết “tính toán phương án vỡ một đập Đồng Nai 6A và vỡ cả hai đập 6&6A, phạm vi ngập tương đương với các cơn lũ lịch sử năm 2000 và 2006, nhưng xác suất vỡ cả hai đập rất ít”. Báo cáo ĐTM khẳng định hai thủy điện trên không ảnh hưởng đến chế độ thủy văn suối Đắk Lua, Bàu Sấu cũng như khu vực hạ du. Còn theo ông Nguyễn Văn Sỹ, đơn vị tư vấn thiết kế (Công ty CP tư vấn xây dựng điện 4), Đồng Nai 6&6A không có khả năng gây ra động đất kích thích do dung tích hồ chứa nhỏ, cột nước thấp hơn so với tiêu chuẩn gây ra động đất kích thích của UNESCO, các DA trên cùng lưu vực sông Đồng Nai cũng chưa xuất hiện hiện tượng động đất kích thích.

Chủ đầu tư và đơn vị lập ĐTM cũng khẳng định đã lấy ý kiến 137 hộ dân tại 14 thôn khu vực 2 dự án, kết quả nhận được 100% ý kiến đồng thuận. Ông Phát cũng khẳng định: “Nếu đánh giá ĐTM của DA có ảnh hưởng, phải dừng theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, chúng tôi sẽ đồng ý dừng theo chủ trương. Sau đó thế nào thì các cơ quan ban ngành sẽ làm việc lại với chủ đầu tư”.

Cùng thời điểm với buổi họp báo của chủ đầu tư, tại hội thảo các khuyến nghị quá trình ra quyết định của Ủy ban Thế giới về đập diễn ra tại Hà Nội sáng qua, TS Lê Anh Tuấn, thành viên Ban Tư vấn Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN), thay mặt nhóm nghiên cứu độc lập của VRN trình bày những phản biện về bản ĐTM của DA thủy điện Đồng Nai 6&6A. Theo TS Tuấn, thủy điện Đồng Nai 6&6A chưa được QH thông qua chủ trương đầu tư trong khi các DA này sẽ chiếm dụng diện tích thuộc VQG Cát Tiên trên 50 ha. Diện tích rừng bị mất trên thực tế còn lớn hơn, vì diện tích mất rừng được xác định thường cao hơn 30-35% so với con số nêu trong ĐTM. VQG Cát Tiên thuộc quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học, việc điều chỉnh đất của VQG để làm thủy điện là vi phạm điều 11 của luật Đa dạng sinh học.

Ông Tuấn lưu ý, các giải pháp bảo tồn tài nguyên rừng và đa dạng sinh học đề xuất trong báo cáo ĐTM là không tưởng và thiếu cơ sở để triển khai. “Người ta tính di dời động vật quý hiếm, thực vật đặc hữu của khu vực rừng này đi nơi khác để làm tăng đa dạng sinh học ở đó mà quên rằng, động thực vật đặc hữu chỉ có thể sinh sống ở khu vực nhất định, nếu di dời chúng đi chưa chắc đã sống được, thậm chí còn trở thành sinh vật ngoại lai nguy hại. Họ có nói là sẽ trồng bù diện tích rừng bị mất nhưng chúng tôi chưa thấy các bản cam kết của chủ đầu tư về việc này”, ông Tuấn lấy ví dụ.

Báo cáo ĐTM, theo ông Tuấn cũng chưa đánh giá đầy đủ có bao nhiêu người dân chịu ảnh hưởng, bao nhiêu hộ dân phải di dời và tạo sinh kế cho họ, vốn đa phần là những người dân nghèo. Các tính toán về tác động của đường dây cao thế và hệ thống truyền tải điện của cả Đồng Nai 6&6A và động đất kích thích của hai công trình chưa được báo cáo ĐTM phân tích và nghiên cứu một cách đầy đủ.

Theo TNO