Scotland: Phát hiện xương người tiền sử trong ngôi mộ 5.000 năm tuổi
Các nhà khảo cổ học ở Scotland vừa khai quật được một hầm mộ ‘cực kỳ hiếm’ chứa 14 bộ xương người tiền sử được chôn bên trong một ngôi mộ có tường đá 5.000 năm tuổi.
Các nhà khảo cổ phát hiện 14 bộ xương người tiền sử trong một hầm mộ cổ ở quần đảo Orkney, phía Đông Bắc Scotland. (Ảnh: National Museums Scotland)
Các nhà khảo cổ học đã tiến hành khai quật tại Holm, East Mainland, quần đảo Orkney, phía Đông Bắc Scotland, và phát hiện một hầm mộ cổ bằng đá có niên đại 3.000 năm trước Công nguyên, mang kiến trúc và kỹ thuật xây dựng đỉnh cao của Thời kỳ Neolithic (Thời kỳ Đồ đá Mới) ở miền Bắc nước Anh.
Trong hầm mộ, các nhà khoa học đã khai quật 6 căn phòng, phát hiện 14 bộ xương người của đàn ông, phụ nữ và trẻ em, đặc biệt, có hai bộ xương có tư thế gần như ôm lấy nhau, với hai đứa trẻ đặt phía trên đầu họ.
Vị trí chính xác của hầm mộ cổ này từ lâu đã là một bí ẩn, mặc dù tài liệu về hầm mộ đã được ghi chép từ thế kỷ 19.
Theo The Guardian, vào năm 2020, Hugo Anderson- Whymark, người phụ trách cấp cao về Thời tiền sử sơ khai tại Bảo tàng Quốc gia Scotland, đang thực hiện nghiên cứu các tài liệu lưu trữ thì tình cờ phát hiện một mẩu báo được xuất bản hơn một thế kỷ trước.
Bài báo được xuất bản năm 1896 cho hay con trai của một nông dân ở quần đảo Orkney đã phát hiện dấu vết của một lăng mộ cổ trong khi đang khám phá ngôi nhà của gia đình tại một trang trại ở Holm, East Mainland.
Các bộ xương được phát hiện trong 6 căn phòng trong hầm mộ. (Nguồn: CBS News)
Video đang HOT
Anderson-Whymark cho biết: “Đó giống như một câu chuyện trinh thám. Tình cờ là chúng tôi còn có những tài liệu khác trong kho lưu trữ, bao gồm một bản phác thảo vị trí trang trại của gia đình người nông dân này.”
Mùa Hè 2023, các nhà khảo cổ học đã đến địa điểm này, nơi là một cánh đồng cỏ thoai thoải và bề ngoài không có dấu hiệu gì cho thấy dấu vết của hầm mộ. Tuy nhiên, ngay sau khi dỡ bỏ mặt cỏ, họ đã phát hiện ngay những dấu vết đầu tiên.
Cuộc khai quật đã phát lộ một hầm mộ có đường kính 15 mét, được gia cố bằng những bức tường đá.
Hugo Anderson-Whymark mô tả: “Đây là một công trình vô cùng ấn tượng, được xây dựng với kiến trúc đá mạnh mẽ. Các thành phần trong cấu trúc này được coi là đỉnh điểm của kỹ thuật xây dựng Thời kỳ Đồ đá Mới.”
Khu hầm mộ đá xây dựng bằng rầm, trong đó những người thợ tiền sử đã tỉ mỉ xây dựng các bức tường đá để chúng ngày càng thu hẹp lại khi lên đến đỉnh của công trình.
Có vẻ như hầm mộ có các cột đá phía trên, nhưng nhiều viên đá của công trình đã bị lấy đi, Hugo Anderson-Whymark cho hay.
Nhà khảo cổ học Vicki Cummings, người đứng đầu Khoa Lịch sử, Khảo cổ học và Tôn giáo tại Đại học Cardiff của Anh, đồng chỉ đạo cuộc khai quật, cho biết: “Việc bảo tồn rất nhiều hài cốt ở một phần của hầm mộ cổ này là điều gây kinh ngạc, đặc biệt là khi đá xây mộ hầu hết đã bị trộm để làm vật liệu xây dựng.”
Những bộ xương của người tiền sử từ 5.000 năm trước. (Ảnh: National Museums Scotland)
Bà Cummings nói thêm: “Rất hiếm khi tìm thấy được những bộ xương thời tiền sử trong những ngôi mộ cổ như thế này, ngay cả với những ngôi mộ cổ được bảo tồn tốt. Những tàn tích này sẽ cung cấp những thông tin quý giá, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống của những người đã tồn tại từ hàng nghìn năm trước đây.”
Tính đến thời điểm hiện tại, chỉ có 12 lăng mộ tương tự khác được phát hiện ở quần đảo Orkney. Kiểu lăng mộ này được gọi là những ngôi mộ có hành lang kiểu Maes Howe. Tuy nhiên, 12 ngôi mộ đó nằm trên đất liền, không giống với ngôi mộ cổ 5.000 năm bị vùi lấp dưới mặt đất.
Phần lớn khu hầm mộ đã bị phá hủy vào cuối thế kỷ 18 hoặc đầu thế kỷ 19 để lấy đá xây dựng trang trại.
“Vào năm 1896, người nông dân và con trai ông sau khi phát hiện ra hầm mộ đã lấy đi một số di vật, bao gồm một đầu chùy đá và một quả bóng, nhưng họ không quan tâm đến các hài cốt người trong đó và đã chôn cất mọi thứ trở lại,” Anderson-Whymark cho biết.
Cùng năm 1896, nhà khảo cổ địa phương James Walls Cursiter đã phát hiện 8 bộ hài cốt người trong hầm mộ, từ đó ông đưa ra giả thuyết khu vực trên là một lăng mộ cổ bị hủy hoại.
Nhiều tài liệu trong bộ sưu tập riêng của Curister có chứa nhiều các manh mối, là chìa khóa để các nhà khảo cổ ngày nay thực hiện một cuộc khảo sát địa vật lý nhằm xác định chính xác vị trí các lăng mộ xung quanh và mở rộng cuộc khai quật./.
Nghĩa địa chứa nhiều bộ xương 1.300 năm tuổi, cùng chết trong nghi thức tôn giáo
Cuối tháng 6/2023, nhiều bộ xương người có niên đại hơn 1.300 năm được phát hiện tại một nghĩa trang ở nước Pháp.
Viện Nghiên cứu Khảo cổ học Dự phòng Quốc gia (INRAP) của Pháp cho biết, các nhà khảo cổ học phát hiện 80 ngôi mộ với nhiều bộ xương người có niên đại hơn 1.300 năm tại khu nghĩa địa thuộc khu vực hành chính tỉnh Savoie (Pháp), cách thành phố Lyon khoảng 96 km về phía đông.
Nghĩa trang này được cho là có từ thời Merovingian, thế kỷ VII sau Công nguyên. Đây chính là nghĩa địa lớn nhất ở khu vực. Quy mô đợt khai quật các ngôi mộ được cho là lớn nhất ở tỉnh Savoie từ trước đến nay.
80 ngôi mộ đã được phát hiện ở Pháp có niên đại từ thế kỷ thứ VII sau Công nguyên.
Các nhà khảo cổ phát hiện, nhiều bộ xương bên trong 80 ngôi mộ này đều có tư thế nhìn về hướng đông. Đây được cho là một phần trong nghi thức chôn cất người chết quay mặt về phía Jerusalem của Cơ đốc giáo.
Tư thế về các bộ xung trong ngôi mộ cũng cho thấy không có tình trạng chon cất tập thể tại nghĩa trang này. Hiện tượng mộ tập thể đã được các nhà khảo cổ phát hiện tại nhiều nghĩa địa thời gian qua.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình France 3 Alpes, nhà khảo cổ học và nhân chủng học tại INRAP - Jean-Luc Gisclon, nói: "Bạn có thể thấy xương cánh tay hơi nhô lên và hướng vào trong. Chắc chắn có một bức tường gỗ được đặt trong mộ, khiến tư thế chôn cất của người quá cố không có sự cân bằng".
Các nhà khảo cổ cũng phát hiện, những bộ xương này đã được chôn cất với rất ít đồ đạc, thậm chí không có nhiều quần áo. Điều này khiến họ liên tưởng đến việc người chết đã bị lột trần trước khi chôn cất.
Julien Blanco, nhà khảo cổ học và nhân chủng học tại INRAP, cũng chia sẻ với kênh truyền hình France 3 Alpes: "Chúng tôi đã ghi nhận được vài bộ quần áo và đồ trang trí, nhưng chúng thực sự không đáng kể so với số lượng người được chôn cất. Điều này gây khó khăn trong việc xác định tầng lớp xã hội của những người đã khuất".
Các nhà khảo cổ INRAP sẽ tiếp tục khảo sát, tìm kiếm thông tin thêm về khu nghĩa địa được phát hiện tại Savoie. Những phát hiện tiếp theo sẽ giúp cơ quan này củng cố thêm kiến thức về người cổ đại trong khu vực.
Ngoài ra, thời điểm công bố phát hiện khu nghĩa trang có niên đại hơn 1.300 năm được đưa ra sau khi các nhà khảo cổ học phát hiện một thanh kiếm cổ, từ thế kỷ XV xuất hiện ở Amiens (Pháp) trong "tình trạng nguyên vẹn".
Thanh kiếm có kích thước khoảng 96 cm. Điều đáng nói, trước khi phát hiện, thanh kiếm này nằm ở một kênh mương, đẩy than bùn ẩm ướt.
Câu chuyện đằng sau đôi tình nhân thời đồ đá Được phát hiện trong một ngôi mộ thời kỳ đồ đá mới tại Italy, 'Đôi tình nhân ở Valdaro' là hai bộ xương trong tư thế ôm nhau trong suốt 6.000 năm. Hai bộ xương trong tư thế ôm nhau và hình dung của các nhà khảo cổ về đôi tình nhân thời cổ đại. Gần hai thập niên qua, những câu chuyện...