Sau khi cơ quan, tổ chức di dời khỏi nội đô, nhiều chung cư, nhà thương mại lại “mọc” lên

Theo đánh giá của Bộ Tư pháp, một số cơ quan, tổ chức chưa thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng, tiến độ di dời khỏi nội thành rất chậm, có tình trạng nhiều dự án nhà thương mại, chung cư cao tầng được xây dựng trên nền đất sau khi di dời.

Tiến độ di dời trụ sở cơ quan, bộ ngành thực hiện chậm

Ngày 21/11, Bộ Tư pháp và UBND TP Hà Nội phối hợp tổ chức Hội nghị tổng kết thi hành Luật Thủ đô. Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long và Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đồng chủ trì hội nghị.

Tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp) Nguyễn Hồng Tuyến cho biết, việc thực hiện các chính sách đặc thù theo quy định của Luật Thủ đô bước đầu đã giúp cho TP thiết lập đồng bộ các công cụ pháp lý cho viêc xây dựng, quản lý quy hoạch nhằm thực hiện thống nhất theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Hệ thống giao thông vận tải, hạ tầng kỹ thuật của Thủ đô đã có những bước phát triên vượt bậc; cảnh quan kiến trúc hai bên đường trên một số tuyến phố thực hiện thí điểm đã được chỉnh trang sạch đẹp; nhiêu dự án khu đô thị mới mọc lên mang tâm vóc của môt đô thị hiện đại đang dân hiện hữu; xây dựng nông thôn mới đạt kết quả toàn diện, nổi bật; các di sản văn hóa – lịch sử được quan tâm bảo tồn, tôn tạo; phát triển giáo dục – đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tiếp tục dẫn đầu cả nước về quy mô, mạng lưới trường lớp, chất lượng giáo dục toàn diện, mũi nhọn…

Một số bệnh viện tuyến trung ương đã xây trụ sở mới nhưng vẫn sử dụng trụ sở cũ trong nội đô.

Các quy định của Luật đã tạo cơ chế tăng nguồn thu tài chính, ngân sách cho Thủ đô; môi trường đầu tư, kinh doanh được cải thiện, thuận lợi hơn. Tuy nhiên, theo ông Tuyến: “Bên cạnh các kết quả đã đạt được, việc thi hành Luật Thủ đô và thực hiện một số chính sách đặc thù của Luật trên địa bàn TP vẫn còn những hạn chế. Trong đó, quy mô và tốc độ phát triển kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của Thủ đô; chưa phát huy hết thế mạnh về vốn, khoa học công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao…”.

Ông Tuyến cũng thông tin thêm, mặc dù đã có rất nhiều nỗ lực, cố gắng, song vẫn còn một số nội dung của Luật Thủ đô còn chậm được ban hành văn bản quy định chi tiết để kịp thời thực hiện thống nhất, đồng bộ, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực, hiệu quả thi hành Luật. Điều này làm cho một số quy định của Luật chậm đi vào cuộc sống. Báo cáo của Bộ Tư pháp cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện quy hoạch và quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị. Công tác di dời và quản lý quỹ đất sau khi di dời đối với một số cơ quan, tổ chức chưa được thực hiện nghiêm theo Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 23/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ: tiến độ di dời thực hiện rất chậm; quỹ đất sau khi di dời chưa được bàn giao lại cho TP để ưu tiên xây dựng, phát triển các công trình công cộng.

Thực tế đã có nhiều dự án nhà thương mại, chung cư cao tầng được xây dựng trên nền đất sau khi di dời. Ví dụ như trên đường Nguyễn Trãi, đường Nguyễn Tuân, quận Thanh Xuân trước đây là nơi đặt trụ sở, nhà xưởng của các ngành công nghiệp như Cao su Sao vàng, Xà phòng, Thuốc lá Thăng Long, Dệt Mùa đông, Xe đạp thống nhất, Xe buýt Hà Nội…, nay là những dự án tổ hợp nhà liền kề, trung tâm thương mại và căn hộ thương mại với quy mô, mật độ rất lớn.

Áp lực dân số, quá tải hạ tầng vẫn gia tăng

Mặc dù TP cũng đã xem xét, giới thiệu địa điểm, quỹ đất để đầu tư xây dựng các bệnh viện tuyến trung ương, cơ sở giáo dục, trụ sở làm việc của 9 bộ, ngành trung ương, nhưng tính đến thời điểm này mới chỉ có Trường Đại học Y tế công cộng là đơn vị duy nhất thực hiện di dời, song khu đất sau khi di dời lại được chuyển đổi xây dựng Tổ hợp dự án nhà cao tầng. Đối với bệnh viện tuyến trung ương, hiện chỉ có Bệnh viện K cơ sở 2 và Bệnh viện Nội tiết đã xây dựng cơ sở mới và đưa vào sử dụng, nhưng vẫn tiếp tục sử dụng cơ sở cũ trong nội thành. Trong số 9 bộ, ngành thì hiện có 7 cơ quan vẫn tiếp tục giữ lại trụ sở làm việc cũ, 2 cơ quan còn lại được chấp thuận chuyển đổi mục đích sang đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng cao tầng.

Bên cạnh đó, theo quy hoạch chung xây dựng Thủ đô thì khu vực nội đô lịch sử được xác định là hạn chế phát triển nhà ở, công trình cao tầng, giảm mật độ xây dựng và mật độ cư trú, song song với đó là ở các đô thị vệ tinh, các khu đô thị mới phải được xây dựng nhà ở đạt tiêu chuẩn quốc gia, đáp ứng cho nhiều đối tượng sử dụng để giảm tải cho đô thị trung tâm. Tuy nhiên, trong thời gian qua, ở những khu vực này, nhiều dự án chung cư cao tầng vẫn tiếp tục được xây dựng; tạo thêm áp lực về gia tăng dân số, quá tải về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong khu vực nội thành Hà Nội.

Nhà máy xe đạp Thống Nhất di dời, chung cư “mọc lên”.

Bộ Tư pháp kiến nghị, Chính phủ chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 23/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về biện pháp, lộ trình di dời và việc sử dụng quỹ đất sau khi di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các cơ quan, đơn vị trong khu vực nội thành Hà Nội…

Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đề nghị tiếp tục tổ chức thi hành nghiêm túc, hiệu quả Luật Thủ đô. Đồng thời, UBND TP Hà Nội, các bộ, ngành tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đảm bảo chất lượng, đáp ứng được yêu cầu về xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội trong thời gian tới theo mục tiêu mà Nghị quyết 15-NQ/TW đã đề ra.

Thay mặt lãnh đạo TP Hà Nội, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến để tiếp tục hoàn thiện trong thời gian tới. Đồng thời Chủ tịch Hà Nội cho biết, Hà Nội đề xuất 9 chính sách xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi). Trong quá trình xây dựng Luật, Hà Nội mong các bộ, ngành, cơ quan tiếp tục quan tâm, để Hà Nội phát triển, trở thành đầu tàu của Vùng Thủ đô, của Vùng đồng bằng sông Hồng, khai thác tốt tiềm năng, thế mạnh, xây dựng Thủ đô phát triển nhanh và bền vững.