SARS-CoV-2 tấn công não bộ con người như thế nào?

Một trong những dấu hiệu ban đầu của việc nhiễm SARS-CoV-2 là mất khứu giác và vị giác đột ngột. Thông thường, những triệu chứng này vẫn tồn tại rất lâu sau khi người nhiễm bệnh dường như đã khỏi. Làm thế nào virus SARS-CoV-2 có thể xâm nhập vào hệ thần kinh?

Các nhà khoa học nghiên cứu cơ chế virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào đầu.

Trong một bài báo đăng trên Blog của Giám đốc NIH (Viện nghiên cứu y học quốc gia của Mỹ, một trong những trung tâm nghiên cứu hàng đầu thế giới) Francis Collins mô tả nghiên cứu gần đây của NIH cho thấy rằng, nhiều triệu chứng thần kinh của COVID-19 có thể được giải thích do cơ thể bị viêm lan rộng và tổn thương mạch máu liên quan, chứ không phải do nhiễm trùng mô não.

Hơn nữa, hầu hết các bệnh nhân được khám nghiệm tử thi là người cao tuổi và có các bệnh nền đáng kể, nhiều người dường như chết “vì COVID-19″ chứ không phải vì nó. Trên thực tế, liệu bất kỳ ai trong số họ thực sự mất khứu giác đều không có tài liệu.

Vị giám đốc này chỉ ra rằng, trong nghiên cứu mới từ Tạp chí Y học Thực nghiệm, các tác giả đã tìm thấy một số bằng chứng hóa mô miễn dịch của SARS-CoV-2 trong não. Đặc biệt, các kháng thể chống lại protein đột biến đã gợi ý rằng SARS-CoV-2, hoặc ít nhất một phần của nó, có thể lây nhiễm các tế bào thần kinh của vỏ não.

Các tác giả cũng phát hiện ra rằng, khi họ nhiễm các organoit trong não người và chuột được nhân hóa biểu hiện quá mức một dạng thụ thể ACE2 ở người, họ có thể phát hiện mRNA của virus thông qua qPCR trong các tế bào thần kinh.

Đối với chuột, virus được đưa vào qua đường mũi hoặc tiêm trực tiếp vào não thất. Bằng cách sử dụng kính hiển vi điện tử, họ cũng có thể xác định các hạt virut đang nảy chồi từ lưới nội chất của vật chủ, và cũng ghi lại quá trình chết tế bào đáng kể.

Các nhà nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng, ACE2 được biểu hiện trong các tế bào hỗ trợ, tế bào gốc và tế bào quanh mạch hơn là trong tế bào thần kinh.

Đặc biệt, cái gọi là tế bào trung tâm của biểu mô khứu giác và tế bào màng trong hành khứu giác được phát hiện có rất nhiều ACE2.

Sau đó, các tác giả kết luận, nhiễm trùng các tế bào không phải tế bào thần kinh là nguyên nhân có thể gây ra chứng anosmia và các rối loạn khác trong nhận thức mùi.

Tương tự, trong một nghiên cứu khác sử dụng hệ thống nuôi cấy tế bào mô hình hàng rào máu não, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, protein đột biến SARS- CoV-2 dễ dàng vượt qua hàng rào này và lây nhiễm các tế bào nội mô lót mạch máu não.

Sự xâm lấn thần kinh tổng quát hơn được tìm thấy trong cơ thể do viêm lan tỏa và thiếu máu cục bộ thứ phát sau tổn thương mạch máu.

Tại thời điểm này, người ta vẫn chưa biết liệu virus có thể đơn giản di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác để vượt qua BBB hay toàn bộ tế bào bạch cầu đang chen chúc để đưa chúng vào.