Sáng trăng đi bủa cá de

Trần Cao Duyên13:15 05/03/2022

Cho đến bây giờ, tôi vẫn nhớ câu hát ru của mẹ năm xưa: “Sáng trăng đi bủa cá de/Ngang qua bụi dứa anh nghe em hò”. Câu hát nghe rất ngọt. Ngọt như cá de kho mằn mặn ăn với bánh tráng giòn giòn.

Mùa cá de trải dài từ đầu tháng 2 âm lịch cho đến hết mùa hè. Vào những kỳ trăng sáng, gió nồm lên nhè nhẹ là ghe mành đèn đi bủa (đánh lưới) cá de. Đó là những đêm làng xóm rộn ràng chờ thuyền về bến. Ngư dân kể có thể thấy từng đàn cá de phơi lưng ngời ngời trên mặt nước biển lấp lánh. Có lẽ vì vậy nên mới có hình ảnh ánh trăng trong câu hát ru kia chăng?

Cá de thích sống ven bờ biển, nơi có môi trường nước thanh sạch. Thức ăn của chúng là loài phiêu sinh vật trôi nổi trong vùng mép sóng. Còn nhớ mấy chục năm trước, chỉ cần một miếng lưới mành cũ mà ngư dân bỏ đi khi thay lưới mới là bọn trẻ chúng tôi có thể bắt được cá de ven bờ biển. Thấy đàn cá de xuất hiện là giăng lưới ra, vừa chạy vừa khép dần lưới lại là bắt được cá. Mỗi lần như vậy có thể bắt được vài chục con. Không nhiều nhưng đủ chia mỗi đứa một bụm vun đầy về cho mẹ kho hoặc nấu canh.

Đĩa cá de kho mặn – TRẦN CAO DUYÊN

Bây giờ bến cảng có mùi xăng dầu rò rỉ từ hàng ngàn thuyền máy khiến loài cá này buộc phải “di dân” ra ngoài cửa biển. Nơi đây, cá de kiếm sống rất khó khăn. Mồi trong bờ trôi ra mười thì “chín phẩy chín” là cá lớn đớp hết. Lạng quạng mà tranh ăn thì chính cá de trở thành mồi ngon cho những loại cá lớn hơn. Vì vậy cá de ít dần đi. Ghe mành chuyên đi bủa cá de cũng chuyển sang lưới khác, bủa con cá khác. Lũ trẻ làng chài vĩnh viễn mất đi cái thú giăng lưới kéo cá de như thời cha ông của chúng. Giờ mà hỏi mười thanh niên làng có biết cá de không thì sẽ nhận đủ chục cái lắc đầu.

Cá de hơi giống cá cơm nhưng ngắn hơn, lưng xanh, bụng trắng. Làm cá de phải tỉ mẩn ngắt chút xíu phần bụng để nặn bỏ bộ ruột. Hơi tốn công nhưng bù lại là khi ăn tăng cảm giác ngon vì không có mùi tạp chất. Cá de có xương nhưng mềm lắm, mềm hơn cá cơm nhiều. Mềm tới mức ăn một lần bốn năm con mà không nghe chút gì lợn cợn. Thịt cá de vừa ngọt vừa lành. Nhà khó hay ăn cá này. Nhà khá thì ăn “chơi chơi” thôi vì cá de tuy ngon nhưng vẫn mang tiếng là cá vụn. Với những đứa trẻ nghèo, tuổi thơ được “ướp” hương cá de thì nhớ mãi mùi vị hết sức giản đơn, không có gì sang trọng nhưng gợi nhiều cảm xúc. Vậy nên biển quê “đứt” cá de lâu lắc lâu lơ rồi mà cái ngọt của nó cứ trở đi trở lại trong những câu chuyện về ẩm thực làng chài.

Cứ tưởng không còn thấy được cá de, ai dè không những thấy mà còn được ăn nữa. Đó là dịp mới đây, tôi về thăm bạn cũ ở làng An Mô, cuối nguồn sông Vệ, tiếp giáp với Cửa Lở (thuộc H.Mộ Đức, Quảng Ngãi). Bưng đĩa cá de kho mặn, vợ bạn ngần ngại nhìn chồng: “Anh coi thử bạn anh có ăn được không?”. Bạn cười, nói em cứ để xuống đây. Không ăn được không phải bạn anh. Em cho tụi anh mấy cái bánh tráng nữa thì tuyệt.

Gặp cá de như gặp món “cố tri”. Cá de rất hợp với bánh tráng giòn. Bẻ miếng bánh tráng, gắp vài con cá de đặt lên trên. Nhai nhẹ thôi đã nghe ngọt ngào lao xao mặt lưỡi. Bạn của bạn sợ tôi làm khách nên động viên: “Ăn được cứ ăn. Đừng ngại”. Và kết quả của sự “đừng ngại” là sau nửa tiếng trên bàn có thêm một đĩa cá de nữa!

Video đang HOT

Chiều chưa xuống nhưng trăng đã lên. Tôi ngâm nga: “Sáng trăng đi bủa cá de…”. Bạn nói thôi, tụi mình bủa cá de trong đĩa cho chắc.

6 mẹo để khử mùi tanh dễ dàng, giúp chế biến món cá thơm ngon, không tanh

Khi làm cá, nếu chỉ dùng rượu nấu ăn để khử mùi tanh là một sai lầm. Đầu bếp sẽ mách bạn 6 mẹo để làm cá ngon và không bị tanh.

Món cá rất phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của chúng ta, nhưng khi làm cá, việc khử mùi tanh rất quan trọng để đảm bảo mùi vị của cá ngon và không có mùi tanh khó ăn.

Với mức sống ngày càng được nâng cao, các loại thịt cá đã xuất hiện thường xuyên trên bàn ăn của chúng ta. Trong số các loại thịt thì tôi thích nhất cá. Nếu không ăn cá vài ngày thì tôi sẽ thấy thèm và thiêu thiếu cái gì.

Cá cũng có giá trị dinh dưỡng cao, là loại thịt ăn nhiều cũng không lo bị tăng cân, rất được các bà các cô ưa chuộng.

Mặc dù cá ngon nhưng có một vấn đề khiến nhiều người đau đầu đó là vị tanh của cá quá nặng, nếu chế biến không khéo thì ăn không ngon.

Trên thực tế, bất cứ loại thịt nào đều có mùi tanh nhất định, tuy nhiên cá thì tanh hơn. Nhưng nếu biết cách chế biến, bạn sẽ khử mùi tanh của cá một cách dễ dàng.

Muốn chế biến cá thành món ngon thì quan trọng nhất là khử mùi tanh. Nhiều người khi khử tanh chỉ dùng hành lá và gừng để nấu cùng cá. Thực tế cách làm này không đúng, nhất là đối với cá vùng nước ngọt, cá có mùi tanh tương đối nặng.

Với loại cá này nếu chỉ dùng hành lá và gừng, rượu nấu ăn để khử mùi tanh thì không thể đạt hiệu quả tốt nhất.

Vậy tôi phải làm sao để khử mùi tanh? Hãy để tôi chia sẻ với bạn những mẹo nhỏ mà đầu bếp đã dạy tôi để khử mùi tanh!

6 mẹo để khử mùi tanh của cá

1. Phải chọn những con cá còn tươi sống, đánh sạch vảy và bỏ mang sau khi giết mổ. Bóc sạch màng đen trong bụng cá và máu ở vùng tủy sống. Mùi tanh ở những nơi này đặc biệt nặng nên phải làm sạch chúng.

2. Sau khi làm sạch cá, bước quan trọng nhất là loại bỏ đường tanh. Bạn dùng dao rạch một đường từ lưng cá xuống dưới đầu cá, sau đó dùng lưng dao gõ nhẹ vào thân cá, bạn sẽ thấy một đường màu trắng,

Trong khi vỗ cá, nhẹ nhàng kéo dây tanh ra ngoài cho đến khi hết dây tanh. Dùng phương pháp tương tự với mặt còn lại.

3. Cho cá vào một cái chậu, đổ thêm nước trong, đảm báo nước ngập thân cá. Sau đó cho tiêu, rượu trắng, gừng, muối vào, ngâm cùng cá một lúc để cá cho hết mùi tanh thì vớt ra.

Riêng cá tươi có thể ngâm một lúc, nhưng nếu là cá đông lạnh thì phải ngâm ít nhất hai giờ.

4. Chúng ta cũng có thể ngâm cá trong nước vo gạo, dù là loại cá nào thì nước vo gạo cũng có thể khử mùi tanh rất tốt. Hoặc ngâm cá với sữa cũng có thể đạt được hiệu quả khử mùi tanh.

5. Dùng rượu trắng để khử mùi tanh cũng là một cách hay. Sau khi làm sạch cá, bạn khứa dao hoa lên thân cá. Đầu tiên quết lên mình cá một lớp muối, sau đó cho rượu trắng vào ướp một lúc cũng có thể khử mùi tanh.

6. Đầu bếp cho biết khi làm món cá hấp, dù là cá nước ngọt hay cá nước biển, khi hấp bạn đều có thể cho vài lát chanh lên cá, như vậy cá hấp sẽ đặc biệt mềm và không bị tanh.

Như vậy, khi làm cá, dù là loại cá nào, chế biến như thế nào đi chăng nữa thì chỉ dùng rượu nấu ăn, gừng, hành lá để khử mùi tanh là chưa đủ.

Ngoài các gia vị trên, các bạn có thể làm theo cách mình đã chia sẻ nhé. Cá được chế biến bằng cách này đảm bảo không còn mùi tanh, cá đặc biệt mềm, thơm.

Hấp cá kiêng kỵ nhất gia vị này, 90% mọi người thích cho vào, chả trách cá tanh và không mềm Gia vị thông thường này thường được 90% người dân ưa thích sử dụng khi hấp cá nhưng hóa ra lại là sai lầm. Đây là loại gia vị mà 90% người dân đều ưa thích sử dụng khi hấp cá. Thật là một sai lầm! Nói đến chế biến cá thì ai cũng thích hấp cá vì đây là cách làm cá...