Sản xuất nông nghiệp 2 tháng đầu năm: Trồng trọt thiệt hại do mưa trái mùa

Mai Hoàng Minh23:40 06/03/2017

So với năm 2016, trong 2 tháng đầu năm nay, sản xuất nông nghiệp gặp nhiều thuận lợi, ổn định. Tuy nhiên, hiện tượng mưa trái mùa đang ảnh hưởng lớn đến ngành trồng trọt. Nhận định trên được đưa ra tại cuộc họp tổng kết sản xuất ngành nông nghiệp tháng 2 do Bộ NNPTNT tổ chức mới đây.

Liêu xiêu không chỉ vì mưa

Những tháng đầu năm 2017, thời tiết, khí hậu có những diễn biến bất thường – vụ đông xuân ấm, mưa trái vụ… đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất trồng trọt, đặc biệt là sản xuất lúa, cây công nghiệp và cây ăn quả lâu năm. Vụ đông xuân ấm, ít mưa cũng ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triển, đặc biệt việc ra hoa, thụ phấn của cây vải tại các tỉnh phía Bắc, nhất là đối với giống vải thiều Thanh Hà – giống chủ lực trong sản xuất vải hiện nay. “Năm nay, nhìn chung, tổng thể ngành trồng trọt không bị ảnh hưởng nặng nề nhưng mưa trái mùa ở các tỉnh phía Nam đã tác động đến tất cả các vùng sản xuất từ đèo Hải Vân trở vào” – Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Quốc Doanh đánh giá.

Nông dân miền Bắc xuống đồng cấy lúa cho vụ đông xuân. Ảnh: Trần Quang

Theo báo cáo của Bộ NNPTNT, tính đến 15.2, cả nước đã gieo cấy được gần 2,85 triệu ha lúa đông xuân, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, các địa phương đã chủ động phương án lấy nước, tích cực gieo cấy vụ Đông Xuân, nhất là những vùng như Tây Nguyên, Nam Trung Bộ.

Theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh, đối với cà phê, điều, 20% số lượng hoa trà đầu bị ảnh hưởng, nhưng rất may trong thời điểm hiện nay thời tiết tốt hơn, nắng và khô ráo, thời điểm này đang tập trung ra hoa chính vụ, nên có lợi hơn. Riêng cây tiêu, bệnh chết nhanh chết chậm xảy ra từ lâu, Bộ đã chỉ đạo rất quyết liệt…, nhưng do mưa vào thời điểm này nên dịch bùng phát sớm. Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Quý Dương – Phó Cục trưởng Cục BVTV cho biết, mưa trái vụ đã khiến bệnh chết nhanh, chết chậm ở cây hồ tiêu tăng nhanh, đặc biệt ở Đăk Lăk. “Năm trước, tỉnh chỉ có vài chục ha hồ tiêu mắc bệnh, nhưng năm nay riêng chết chậm đã lên tới 1.100ha, chết nhanh 580ha (năm ngoái là 20ha)” – ông Dương cho hay.

Với cây điều, ông Dương cho biết, hiện có 27.400ha bị nhiễm bọ xít muỗi, trong đó diện tích nhiễm nặng là 6.000ha (chủ yếu ở Lâm Đồng). Bên cạnh đó, hiện có 33.000ha lúa của 5 tỉnh Kiên Giang, Long An, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Đồng Tháp bị sâu lăn, trong đó diện tích bị nhiễm nặng là 15.000ha (chủ yếu ở Kiên Giang và Long An). “Thời điểm này ĐBSCL đang khô và ít mưa, ẩm độ thấp sâu lăn này bị hạn chế” – ông Dương cho hay.

Video đang HOT

Trước diễn biến bất lợi cho ngành trồng trọt – lĩnh vực có kim ngạch xuất khẩu khoảng 8 tỷ USD này, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường đã giao Thứ trưởng Lê Quốc Doanh trực tiếp vào Tây Nguyên kiểm tra đánh giá tình hình cho sát thực tế; chỉ đạo các Cục và đơn vị liên quan đưa ra gói kỹ thuật để ứng phó kịp thời, hiệu quả. Bộ trưởng cũng giao các khối, mảng căn cứ vào ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng phụ trách và kế hoạch đặt ra, cần bám sát, thực hiện nghiêm túc, quyết liệt hơn nữa nhiệm vụ của mình với tinh thần người đứng đầu chịu trách nhiệm.

Bám sát tình hình dịch bệnh

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lưu ý, Cục BVTV, Cục Trồng trọt theo dõi, nắm bắt chặt chẽ tình hình dịch bệnh, nhất là trên lúa, điều, tiêu, cà phê… để đưa ra những phương án ứng phó kịp thời, hiệu quả. Cùng với yêu cầu theo sát, dự báo chính xác tình hình sâu lăn đối với vụ đông xuân và hè thu, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã giao Cục Trồng trọt hướng dẫn các địa phương ĐBSCL bố trí cơ cấu gieo cấy lúa hợp lý, tránh tập trung quá nhiều vào gieo sạ các giống lúa nếp do có thể gặp rủi ro về thị trường tiêu thụ. Hiện Cục Trồng trọt đã có công văn nhắc nhở để các địa phương quán triệt, phổ biến cho dân, không tăng cơ cấu giống lúa nếp trong vụ hè thu.

Đối với phía Bắc, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường yêu cầu Cục Trồng trọt và Cục BVTV bám sát diễn biến nhiệt độ ở miền Bắc để có kịch bản ứng phó sớm với những diễn biến của thời tiết. “Năm nay có chuyện rất khó xử là 2 tháng đầu rất ấm, tổng tích ôn tăng, nhưng nhìn vào chỉ thị xoan với tre thì diễn biết rất phức tạp, có thể 25.4 trà sớm trỗ, vẫn có khả năng rét nàng Bân; năm nay lại nhuận 2 tháng 6 nên hết sức khó đoán về vụ đông xuân của miền Bắc, phải hết sức thận trọng, để đưa ra kịch bản để ứng phó” – Bộ trưởng Cường chỉ đạo. Với cây nhãn, vải ra hoa muộn, Bộ trưởng yêu cầu, Cục Trồng trọt cần tập trung cán bộ, chủ động hướng dẫn người dân áp dụng các gói kỹ thuật, cố gắng chăm sóc để “dù có giảm một chút về sản lượng, nhưng được giá”.

Bộ trưởng giao Tổng cục Thủy sản chú trọng, tập trung chỉ đạo sản xuất 2 đối tượng chính là tôm, cá tra. Trước mắt, Tổng cục Thủy sản cần sớm hoàn thành kế hoạch tổng thể phát triển ngành tôm theo đúng tinh thần Thủ tướng Chính phủ giao – tháng 3 Bộ phải trình Chính phủ. Quan điểm của Bộ trưởng là giữ ổn định diện tích nuôi tôm khoảng 700.000-800.000ha, nhưng tập trung vào các giải pháp: Thâm canh, quảng canh hợp lý, đi vào chuỗi giá trị, kiểm soát và mở thị trường để tạo đà tăng trưởng cho ngành tôm. Về cá tra, Bộ trưởng yêu cầu Tổng cục Thủy sản quan tâm giải quyết câu chuyện về giống, đảm bảo không những đủ giống mà chất lượng giống phải tốt. Theo dự báo, năm nay giá cá tra sẽ duy trì ổn định ở mức cao. Về thị trường, mặc dù có khó khăn ở Mỹ, EU, nhưng Trung Quốc đang có những đơn đặt hàng lớn và cá càng to càng đắt.

Theo Danviet

Đối mặt nỗi lo lúa đông xuân ế

Nhu cầu thị trường nhập khẩu rất yếu trong khi nguồn cung tăng mạnh, giá giảm mạnh, nhiều "bạn hàng lớn" cũng đã tăng cường tự túc lương thực trong nước... khiến ngành lúa gạo lo lắng sẽ tiếp tục ế ẩm trong vụ đông xuân 2017 sắp tới.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cũng đã kiến nghị Chính phủ thu mua tạm trữ lúa vụ đông xuân để đảm bảo ổn định giá cho nông dân.

Tứ bề khó khăn

Nông dân huyện Tân Hưng (Long An) kiểm tra ruộng lúa vụ đông xuân. Ảnh: VĂN ĐÁT

Ông Huỳnh Minh Huệ - Tổng Thư ký VFA, thông tin, cùng với việc tăng năng suất, sản lượng ở nhiều nước trồng lúa, sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2016 - 2017 được giới phân tích dự báo sẽ đạt mức kỷ lục, khoảng 480 triệu tấn gạo xay xát, cao hơn niên vụ trước khoảng 1,6%. Tồn kho gạo toàn cầu cũng được dự báo phồng lên ở mức cao nhất từ năm 2001 đến nay. Đáng chú ý, tồn kho ở các nước xuất khẩu chính lại giảm đáng kể, trong khi tăng ở các nước nhập khẩu và xuất khẩu nhỏ. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng giảm nhập khẩu và hạn chế các hợp đồng thương mại gạo.

Trong khi đó, những năm trước, các nước khu vực ASEAN như Philippines, Malaysia, Indonesia nhập khẩu gạo Việt Nam lên đến 2-3 triệu tấn theo các hợp đồng tập trung, nhưng đến năm 2016, lượng gạo xuất khẩu sang cả ba thị trường này chỉ còn khoảng 10%. Nguyên nhân chủ yếu là do Chính phủ các nước này có những chính sách quyết đoán về an ninh lương thực và đã đạt được những kết quả ban đầu; từng bước tự cân đối lương thực trong nước, giảm phụ thuộc vào gạo nhập khẩu. Đồng thời, xu hướng tự do hóa trong thương mại gạo ngày càng phổ biến ở các nước này khiến các hợp đồng tập trung tiếp tục suy giảm. Đó là chưa kể đến sự cạnh tranh gay gắt với các nước xuất khẩu gạo trong khu vực.

Ông Huỳnh Thế Năng - Tổng Giám đốc Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood II), phân tích, ngoài những thị trường truyền thống ở châu Á, gạo Việt Nam hiện chỉ còn giữ được tỉ trọng gạo thơm tại một số thị trường như châu Phi, Đài Loan, Hongkong. Trước đó, châu Phi là thị trường gạo trắng rất lớn của Việt Nam nhưng từ năm 2011, các doanh nghiệp của ta cũng đã để vuột mất thị trường này vào tay đối thủ nước khác.Ngay như Trung Quốc -thị trường chính của gạo Việt Nam, mới đây rất nhiều rào cản đã được đặt ra, đẩy doanh nghiệp Việt Nam vào thế khó. Ông Năng dẫn chứng, trong số 150 doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gạo do VFA giới thiệu để phía Trung Quốc sang kiểm tra, họ cũng chỉ "bốc ra" 31 đơn vị để kiểm tra. Kết quả, chỉ có 22 doanh nghiệp đạt yêu cầu.

"Trung Quốc xưa nay là thị trường lớn và thường được gọi là thị trường dễ tính, tuy nhiên các khái niệm này giờ không còn phù hợp nữa khi nước này liên tục đưa ra các yêu cầu về kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc... để siết chặt nhập khẩu gạo từ Việt Nam" - ông Năng tỏ ra lo lắng.

Lo ế lúa vụ đông xuân 2017

Trước áp lực về thị trường, nhiều doanh nghiệp lo lắng sẽ rất khó khăn trong việc tiêu thụ lúa gạo vụ đông xuân sắp tới. Ngay cả gạo nếp, lâu nay vốn luôn dễ dàng tiêu thụ thì nay cũng sẽ rơi vào tình trạng cung vượt cầu.

Ông Huỳnh Thế Năng chia sẻ, việc nhu cầu nhập khẩu còn rất yếu, các thị trường không có tín hiệu gì mới đã khiến các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gạo như "ngồi trên lửa". Do đó, cuối tháng 12 vừa qua, vì quá sốt ruột, đại diện VFA đã sang Indonesia để tìm kiếm đơn hàng. Tuy nhiên, nước này cũng quả quyết tăng cường tự túc lương thực và sẽ không nhập khẩu thêm gạo trong năm tới. "Cả năm 2016 Indonesia cũng không nhập hạt gạo nào của Việt Nam, và thời gian tới cũng thế. Do đó, dự báo vụ đông xuân 2017 sắp tới sẽ rất khó khăn trong tiêu thụ" - ông Năng nhận định.

Cũng theo nhận định của VFA, do nhu cầu thị trường ế ẩm, dự báo Việt Nam sẽ chỉ xuất được khoảng 5 triệu tấn gạo trong năm 2017. VFA đã kiến nghị Chính phủ cho mua tạm trữ lúa gạo vụ đông xuân 2016 - 2017 để ổn định giá thị trường, đảm bảo mức lãi tối thiểu cho nông dân.

Trong khi đó, tại một số tỉnh ĐBSCL, nông dân đã bắt đầu thu hoạch lúa vụ đông xuân sớm. Năng suất thấp do thời tiết bất lợi, thị trường chưa sáng sủa khiến doanh nghiệp thu mua cũng khá chậm... khiến nhiều nông dân không vui khi ra đồng dịp đầu năm.

Ông Nguyễn Thanh Trị (ngụ xã Vị Thanh, huyện Vị Thủy, Hậu Giang), cho biết, hơn 3 công lúa đông xuân nhà ông năm nay thất thu rõ rệt, phần vì thời tiết khó khăn nên năng suất giảm mạnh, phần vì chi phí giá thành tăng cao trong khi thương lái cứ ngang qua ruộng mà... "chẳng nói năng gì" việc thu mua lúa sớm.

Theo ước tính của bà con, chi phí cho mỗi công lúa đông xuân sớm năm nay đạt gần 2 triệu đồng, cao hơn khoảng 300.000 đồng so với vụ đông xuân năm trước. Trong khi đó, giá thu mua cũng chỉ ở mức 4.300-4.400 đồng/kg đối với giống IR 50404, giống OM 5451 dao động từ 4.700-4.800 đồng/kg, giống RVT từ 5.200-5.300 đồng/kg. Do đó, mức lợi nhuận của bà con có lúa thu hoạch vào thời điểm này đạt thấp, có hộ còn không có lời vì chi phí đầu tư cao.

Theo Danviet

Bền vững nhờ sản xuất an toàn Ông Võ Việt Chính - Chủ tịch Hội Nông dân (ND) tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trước nhu cầu ngày càng khắt khe của người tiêu dùng trong và ngoài nước đối với thực phẩm, ND Quảng Ngãi phải sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững và đó là điều kiện để giúp ND sống khỏe, có vị thế vững chắc trên...