Sân bay là tâm điểm giằng co giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria

Việc chính quyền Syria tăng cường hiện diện ở sân bay sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ đang khiến Ankara phải cảnh giác và bắt đầu các động thái đối phó.

Nhân viên kỹ thuật kiểm tra một máy bay xuất phát từ Qamishli tại sân bay al-Basel ở Latakia. Ảnh: IBTimes

Thành phố Qamishli của Syria đang dần trở thành điểm nóng bất ổn. Tại đây, Thổ Nhĩ Kỳ đang có nguy cơ đối mặt với hai chiến dịch quân sự.

Thứ nhất, Ankara cho rằng các nhóm chiến binh người Kurd đang gửi vũ khí từ Qamishli sang Thổ Nhĩ Kỳ để tấn công chống lại binh lính nước này. Ankara cáo buộc người Kurd là bên đứng sau vụ nổ hôm 17/2 làm rung chuyển thủ đô Ankara, giết hơn 28 người, hầu hết là quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong khi đó, Ankara cũng nã pháo qua biên giới vào lực lượng người Kurd ở Syria. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ đã thúc giục Thổ Nhĩ Kỳ dừng các cuộc tấn công và xuống thang căng thẳng nhưng Ankara vẫn tiếp tục động thái và đe dọa sẽ phản ứng mạnh mẽ hơn.

Thổ Nhĩ Kỳ còn công khai ý định cùng các đồng minh, trong đó có Arab Saudi, mở mặt trận trên bộ ở Syria, nói rằng mục đích là nhằm vào các phần tử thuộc phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Đây là kịch bản có thể dẫn tới việc Thổ Nhĩ Kỳ đối đầu trực diện với lực lượng Syria và Nga.

Vì vậy, mối đe dọa quân sự thứ hai với Thổ Nhĩ Kỳ tại Qamishli là chính quyền Syria, lực lượng đang tăng cường hiện diện tại đây. Theo ANF, kể từ tuần trước, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành đào hào tại thị trấn Nusaybin, nằm ngay sát Qamishli, nhằm ngăn chặn xâm nhập – một phần trong nỗ lực đối phó trước sự gia tăng sức mạnh của Syria.

Qamishli nằm gần thị trấn Nusaybin của Thổ Nhĩ Kỳ. Đồ họa: wpmap.org

Phần lớn Qamishli nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng người Kurd, nhưng sân bay chính của thành phố vẫn do chính phủ kiểm soát. Người Kurd nói rằng Syria chia sẻ quyền sử dụng địa điểm này với Nga, hồi tháng một có đồn đoán rằng Nga muốn biến sân bay tại đây thành căn cứ không quân, tuy nhiên Nga bác bỏ thông tin này.

Qamishli là một trong những chiến trường cam go nhất của quân chính phủ Syria vì đây là nơi họ chiến đấu chống nhiều nhóm đối lập, bao gồm cả những phiến quân được Mỹ và liên minh chống IS hậu thuẫn.

Trong khi Mỹ trang bị vũ khí cho lực lượng Arab và người Kurd ở khu vực này, ông Assad và các đồng minh – gồm Iran và lực lượng Lebanon Hezbollah – đã tìm cách đối phó bằng cách gửi nhiều đạn dược và vũ khí cho lực lượng mặt đất của họ. Nhưng vị trí của quân chính phủ và các nhóm đối lập rất gần nhau, ông Assad không thể mạo hiểm thả hàng bằng dù. Vũ khí cũng không thể được vận chuyển qua cửa khẩu bị đối thủ kiểm soát. Vì vậy, chỉ có một giải pháp là chuyển hàng bằng máy bay đến sân bay Qamishli, theo IBTimes.

Dữ liệu radar cho thấy hãng hàng không thương mại mới nhất của Syria, FlyDamas, đã điều chiếc Boeing 737 đến sân bay Qamishli nhiều lần trong ba tháng qua.

“Dữ liệu không lưu của FlyDamas cho đến nay cho thấy nhiều hoạt động của họ có thể không hoàn toàn là dân sự”, Emanuele Ottolenghi, chuyên gia từ Tổ chức Quốc phòng Dân chủ cho biết. “Các chuyến bay thường xuyên của họ đến Qamishli cho thấy hãng có thể đang hỗ trợ cho nhu cầu quân sự của quân chính phủ tại đó”, ông nói.

Samer Al-Dehni, một cư dân Damascus, là chủ sở hữu của FlyDamas. Ông tự mô tả mình là giám đốc quản lý trong một video trực tuyến và cho biết mục đích đằng sau việc thành lập hãng hàng không là hỗ trợ cho Syrian Air, công ty mẹ của FlyDamas. Al-Dehni trước đây là giám đốc thương mại tại Cham Wings Airlines và Syrian Air, hai hãng này cũng thường xuyên dừng tại Qamishli.

Khi các chuyến bay đến Qamishli vẫn tiếp diễn, Thổ Nhĩ Kỳ cũng triển khai thêm thiết bị quân sự đến Nusaybin ở bên kia biên giới. Trước các diễn biến tại Syria, chuyên gia Ottolenghi nhận xét: “Khi FlyDamas và hai hãng hàng không thương mại khác của Syria tiếp tục bay đến Qamishli, quân chính phủ Syria sẽ càng mạnh hơn”.

Phương Vũ

Theo VNE