Sai lầm dễ gặp khi dùng thuốc trị thủy đậu
Thủy đậu là một bệnh rất dễ lây lan do virus Varicella-zoster gây ra, thường bùng phát vào mùa xuân, thời tiết ấm nồm.
Bệnh gây ra ở mọi lứa tuổi, trong đó trẻ em dễ mắc bệnh nhất. Thủy đậu có thể gây các biến chứng nguy hiểm ( bội nhiễm da, viêm phổi, nhiễm khuẩn máu hay viêm màng não…) nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời…
Nhận biết các dấu hiệu trẻ bị thủy đậu
Sau thời gian ủ bệnh khoảng 10-21 ngày, trẻ khởi bệnh có thể bị sốt, ăn uống kém hơn, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi khó chịu sau đó nổi các ban đỏ, mụn nước trên da toàn thân kéo dài khoảng 5-10 ngày. Trường hợp kín đáo, thường thấy các mụn nước nhiều ở vùng đầu, đặc biệt vùng chân tóc. Các tổn thương phỏng nước rất đa dạng và đa hình thái, cùng lúc có thể nhìn thấy các ban sần đỏ, mụn nước, mụn nước lõm và mụn nước đã vỡ đóng vảy…
Với trẻ khỏe mạnh, đa phần bệnh sẽ không nghiêm trọng. Trong trường hợp nghiêm trọng, mụn nước có thể rất dày toàn bộ cơ thể và các tổn thương có thể ở cổ họng, mắt và niêm mạc của niệu đạo, âm đạo hoặc hậu môn.
Điều trị thủy đậu như thế nào?
Thuốc kháng virus acyclovir: Lưu ý, dùng càng sớm càng tốt, tốt nhất trong vòng 24 giờ khi phát bệnh. Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo, một số nhóm có nguy cơ mắc bệnh thủy đậu trung bình đến nặng nên được xem xét điều trị như:
Trẻ em trên 12 tuổi, người lớn.
Những người có hệ miễn dịch yếu: Nhiễm HIV, ung thư, điều trị hóa chất, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
Tiền sử bệnh về da hoặc bệnh lý mạn tính về tim, phổi.
Thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol): Cần dùng theo hướng dẫn của bác sĩ khi bị sốt cao hoặc đau nhức do thủy đậu, đặc biệt giúp giảm đau khi có các tổn thương ở miệng.
Thuốc bôi tại chỗ nhằm mục đích chống bội nhiễm da như: Xanh-methylen hoặc Gel ion bạc, chỉ cần bôi những nốt phỏng đã vỡ để làm khô se bề mặt.
Video đang HOT
Bên cạnh đó, với những trường hợp trẻ ngứa nhiều, bác sĩ có thể kê thêm thuốc kháng histamin giúp trẻ giảm ngứa.
Nôt phong thuy đâu.
Những sai lầm cần tránh
Khi trẻ bị thủy đậu thường ngứa ngáy, khó chịu, nhiều trẻ bỏ ăn do có các tổn thương ở miệng. Do đó, các bậc cha mẹ thường mong muốn chữa cho trẻ nhanh khỏi, tuy nhiên nhiều người đã lựa chọn cách điều trị sai lầm khiến trẻ có thể biến chứng nặng do bội nhiễm da, viêm phổi, nhiễm khuẩn máu hay viêm màng não…
Trước tiên, không được tùy tiện dùng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm corticoid. Nên nhớ, thủy đậu là bệnh do virus gây ra, kháng sinh không diệt được virus do đó không tự ý sử dụng kháng sinh để điều trị, vừa không mang lại lợi ích gì mà tăng nguy cơ kháng thuốc, vừa chịu tác dụng phụ không đáng có (nếu xảy ra). Thuốc chống viêm corticoid có rất nhiều tác dụng phụ và có thể làm bệnh nặng hơn, tuyệt đối không sử dụng.
Vẫn có nhiều cha mẹ cho con bôi các loại thuốc Nam, tắm nước giã nát từ cây, lá… Đây là việc làm hoàn toàn sai lầm. Điều này có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng nặng hoặc dị ứng da nghiêm trọng. Mặc dù bệnh còn có tên dân gian là “trái rạ” nhưng không có bất cứ liên quan gì đến “gốc rơm rạ”, do đó việc tắm cho trẻ bằng nước đun cùng với gốc rạ hay bôi tro rơm rạ cho trẻ không có tác dụng.
Một sai lầm nữa là kiêng tắm, kiêng gió khi trẻ bị thủy đậu. Tuy nhiên, đây là việc làm không cần thiết. Trẻ cần được tắm rửa bình thường, nhưng không chà vỡ mụn nước. Nên nhớ, việc kiêng tắm sẽ làm da trẻ bẩn, dễ bị ngứa, gãi nhiều gây loét da và càng nặng hơn. Ngoài ra, việc kiêng gió mà để trẻ trong phòng kín, tối cũng có thể khó phát hiện các mụn mủ đã bội nhiễm.
Lời khuyên của thầy thuốc
Để tránh mắc thủy đậu, trẻ nên được tiêm chủng thủy đậu và các mũi vắc-xin khác để có sự đề kháng tốt nhất. Đảm bảo cho trẻ và người chăm sóc vệ sinh tay sạch bằng xà phòng, hướng dẫn trẻ không đưa tay lên mắt mũi miệng. Khi nhà có trẻ bệnh, nên hạn chế tiếp xúc gần như ôm hôn, không dùng chung dụng cụ và thức ăn chung với trẻ khác. Cho trẻ nghỉ học cho đến khi mụn nước khô đóng vảy, tránh lây nhiễm cho bạn học, cần vệ sinh đồ dùng, bề mặt trẻ hay chạm vào để làm sạch virus gây bệnh.
Tránh gãi tại các ban mụn nước thủy đậu: Các nốt này rất ngứa, nếu trẻ gãi tại vị trí mụn nước dễ gây nhiễm trùng da do vi khuẩn (dễ để lại sẹo). Nên cắt gọn móng tay cho trẻ, tránh gãi làm tổn thương loét sâu. Đặc biệt lưu ý, không được chọc, trích vỡ các phỏng nước chưa vỡ.
Không cho trẻ mặc quá nhiều quần áo, tránh ra nhiều mồ hôi tăng cảm giác khó chịu và tăng mức độ ngứa.
Không kiêng ăn uống khi trẻ bị thủy đậu: Việc kiêng khem khiến trẻ thiếu đi nguồn cung cấp dinh dưỡng. Cần đảm bảo dinh dưỡng tốt, ăn đồ lỏng mát: canh, cháo, súp, sinh tố… đặc biệt khi trẻ bị mụn nước thủy đậu trong miệng. Uống đủ nước giúp cơ thể đỡ mệt mỏi do cơ thể dễ mất nước bởi sốt và phỏng nước.
Chăm sóc trẻ mắc thủy đậu
Bệnh thủy đậu do virus Varicella Zoster gây ra.
Bệnh thường gặp ở trẻ em và người lớn vào các mùa trong năm, đặc biệt bùng phát mạnh trong mùa đông - xuân, ở những trẻ có hệ miễn dịch kém hoặc suy giảm miễn dịch, bệnh thường nặng, 90% trường hợp mắc bệnh đều do chưa tiêm phòng vắc-xin ngừa thủy đậu.
Dấu hiệu nhận biết
Khi bệnh khởi phát có sốt nhẹ (có khi sốt cao 39-40 o C kèm viêm long đường hô hấp trên). Thời kỳ toàn phát, với triệu chứng nổi mụn nước ở vùng đầu mặt, chi và thân. Mụn nước xuất hiện rất nhanh, trong vòng 12-24 giờ có thể nổi toàn thân. Mụn nước có đường kính từ l-3mm, chứa dịch trong; tuy nhiên, những trường hợp nặng, mụn nước sẽ to hơn hay khi bội nhiễm vi khuẩn thì mụn nước sẽ có màu đục do chứa mủ.
Ngoài mụn nước, trẻ nhỏ thường kèm sốt nhẹ, biếng ăn; trẻ lớn hơn thường kèm sốt cao, đau đầu, đau cơ, buồn nôn và nôn. Bệnh sẽ kéo dài từ 7-10 ngày nếu không có biến chứng, các nốt thủy đậu sẽ khô dần, bong vảy, thâm da nơi nổi mụn nước, không để lại sẹo, nhưng nếu bị nhiễm thêm vi khuẩn thì mụn nước có thể để lại sẹo. Người bị nhiễm bệnh có thể bị từ vài mụn thủy đậu cho đến vài trăm mụn trên thân thể.
Cần đặc biệt chú ý chăm sóc khi trẻ mắc thủy đậu.
Thận trọng với biến chứng
Bản chất của bệnh thủy đậu là một bệnh lành tính nhưng không chăm sóc và điều trị đúng, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng viêm da do bội nhiễm vi khuẩn: Khi các nốt mụn vỡ, hoặc bị trầy xước, bong tróc có thể gây viêm nhiễm, sưng tấy, nhiễm khuẩn da, có mủ... gọi là bội nhiễm da thứ phát. Sau khi khỏi bệnh, các mụn thủy đậu này cũng để lại sẹo sâu trên da, rất khó hồi phục.
Biến chứng viêm tai (viêm tai ngoài, viêm tai giữa) viêm thanh quản, viêm phổi... Các mụn rộp của thủy đậu có thể mọc trong tai, gây viêm nhiễm ống tai, mọc trong họng gây đau loét họng. Một số trường hợp nặng có thể viêm cầu thận cấp. Biến chứng nặng nhất là viêm não ảnh hưởng tới sức khỏe lâu dài của trẻ.
Phòng bệnh thế nào?
Người lớn có thể lây bệnh từ trẻ nếu chưa mắc hoặc chưa tiêm phòng, hoặc là trở thành trung gian truyền bệnh. Do đó, khi chăm sóc trẻ cũng cần chú ý để không bị lây bệnh. Những đồ dùng như quần áo, khăn mặt của người bệnh cần được ngâm giặt bằng xà phòng, phơi nắng hoặc sấy khô diệt khuẩn. Nên nhớ, bệnh thủy đậu lây lan rất nhanh. Ngay trong thời kỳ ủ bệnh, tức trước khi có ban xuất hiện đã có thể lây bệnh cho người khác. Bệnh lây mạnh nhất vào thời điểm trước sốt 4 ngày và sau sốt 4 ngày. Do đó cần cách ly người bệnh để đề phòng lây lan cho người xung quanh.
Làm gì khi con bị thủy đậu?
Thấy con bị thủy đậu, nhiều gia đình cho rằng chấm ngay thuốc xanh methylen vào các mụn nổi nốt. Việc làm này khi nốt phỏng chưa vỡ là không cần thiết, trẻ cũng không thích, trông nhem nhuốc. Chỉ khi nốt phỏng vỡ thì chấm trực tiếp thuốc xanh methylen vào nốt vỡ để sát khuẩn và làm se khô nốt giúp ngừa bội nhiễm vi khuẩn.
Đặc biệt chú ý tới công tác chăm sóc: xử lý tốt các nốt phỏng, nốt loét, đề phòng bội nhiễm. Vệ sinh da - giữ cho da khô sạch, không để cho trẻ gãi. Các nốt loét chấm dung dịch xanh methylen hoặc thuốc tím milian, mặc quần áo vải mềm, sạch sẽ; vệ sinh răng miệng bằng nước muối sinh lý; vệ sinh tai mũi họng; ăn uống đủ dinh dưỡng, giàu các loại vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Bên cạnh đó, nhiều cha mẹ cho rằng, khi bé bị thủy đậu phải tuyệt đối kiêng nước, kiêng gió nên không tắm, lau rửa cho trẻ. Đây là một sai lầm. Thay vào đó, cha mẹ cần tắm cho con bằng nước ấm, chú ý không tắm lâu như khi trẻ khỏe mạnh. Cũng không nên mua các loại lá về tắm cho trẻ do da trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh rất mỏng, cấu trúc chưa ổn định. Ngoài ra, chú ý giữ sạch tay và cắt ngắn móng tay, tránh gãi vì gãi làm nốt phỏng bị vỡ, có thể dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn.
Tiêm chủng là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh thủy đậu:
Tất cả trẻ em từ 12-18 tháng tuổi được tiêm 1 lần.
Trẻ em từ 19 tháng tuổi đến 13 tuổi chưa từng bị thủy đậu lần nào cũng tiêm 1 lần.
Trẻ em trên 13 tuổi và người lớn chưa từng bị thủy đậu lần nào thì nên tiêm 2 lần, nhắc lại cách nhau từ 4-8 tuần.
Nếu đã được tiêm phòng vắc-xin thủy đậu thì đại đa số (80-90%) có khả năng phòng bệnh tuyệt đối. Vắc-xin thủy đậu có hiệu quả cao và lâu dài, giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus thủy đậu, Tuy nhiên, khoảng 10% còn lại là có thể bị thủy đậu sau khi tiêm chủng, nhưng các trường hợp này cũng chỉ bị nhẹ, với rất ít nốt đậu, khoảng dưới 50 nốt và thường không bị biến chứng.
Thủy đậu giai đoạn ủ bệnh có biểu hiện gì? Có khả năng lây cho người lành không? Thủy đậu giai đoạn ủ bệnh hoàn toàn có khả năng lây truyền cho người khác, đó là lí do bạn cần nắm bắt được dấu hiệu của bệnh sớm nhất. Thủy đậu giai đoạn ủ bệnh là giai đoạn khó phát hiện nhất do chưa có những biểu hiện đặc trưng của bệnh thủy đậu mà chỉ có những dấu hiệu như...