Sai lầm của tuyển Hà Lan

Chiến thắng 7-0 trước Gibraltar rạng sáng 31/3 (giờ Hà Nội) không mang lại quá nhiều dấu hiệu tích cực cho “Cơn lốc màu da cam”.

Ngược lại, 90 phút đè bẹp đối thủ tí hon càng khiến vấn đề của Hà Lan dưới thời Frank de Boer lộ rõ.

“Gần như tàng hình trong hiệp 1. Ghi 1 bàn trong hiệp 2 nhờ cú đá cận thành. Ghi 3 bàn sau 3 trận, nhưng chúng ta cần một tiền đạo tham gia nhiều hơn?”.

Đó là nhận xét của Football-Oranje cho trung phong Luuk de Jong sau chiến thắng 7-0 trước Gibraltar cùng điểm số 5,5.

De Jong thi đấu thất vọng trước Gibraltar. Ảnh: Getty.

Thay đổi của De Boer

Trước Gibraltar, Hà Lan phải đợi tới phút 41 mới có thể chọc thủng lưới đối thủ. Toàn bộ các pha hãm thành trước đó của “Cơn lốc màu da cam” đều tới từ Depay, Berghuis – hai tiền đạo cánh. Trung phong De Jong chơi lạc lõng và không tung ra cú đá nào nguy hiểm.

Trong hiệp 2, De Jong có ghi 1 bàn, nhưng chừng đó vẫn là quá ít so với đẳng cấp chênh lệch giữa Hà Lan với Gibraltar, cùng sự ưu ái HLV De Boer dành cho anh

Trước đó ở trận gặp Latvia, một đối thủ cũng yếu hơn toàn diện, De Jong cũng là nhân tố chơi kém nhất trên hàng công Hà Lan dù ghi bàn từ pha dàn xếp đá phạt góc.

Depay bị đẩy sang hành lang cánh trái thay vì vị trí chơi cao nhất trên hàng công. Ảnh: Getty.

Quá trình Hà Lan trở lại dưới thời Ronald Koeman gắn liền với thay đổi nổi bật từ Memphis Depay. Từ vai trò cầu thủ tấn công chạy biên, Depay được Koeman bố trí đá cao nhất trên hàng công. Hai cầu thủ đá cánh của Hà Lan giai đoạn này thường là Ryan Babel, Steven Bergwijn hoặc Steven Berghuis.

Việc Depay được chọn đá trung phong giúp Hà Lan biến hóa hơn trong việc triển khai các phương án tấn công. Cựu cầu thủ MU có kỹ thuật, tốc độ lẫn cả khả năng kết nối tốt với các vệ tinh sau lưng. Hà Lan với công thức tấn công này từng quật ngã cả Pháp lẫn Đức tại UEFA Nations League 2018.

De Boer lúc này đang phá bỏ đi công thức ấy. Cựu HLV Inter và Crystal Palace ưu tiên Luuk de Jong ở vị trí trung phong 7 trong 8 trận từ khi dẫn dắt “Cơn lốc màu da cam”. Depay được xếp đá tiền đạo cánh trái, giống khi còn khoác áo MU.

De Jong là mẫu trung phong người Hà Lan không mấy ưa chuộng. Chân sút khoác áo Sevilla cao, chơi đầu tốt, giỏi mắc võng trong vùng cấm, nhưng kỹ năng xử lý bóng bằng chân kém, không biết đi bóng qua người và khó phối hợp với các vệ tinh phía sau.

Koeman đã nỗ lực thay đổi để Hà Lan rũ bỏ cảnh phải chơi bóng dựa vào một trung phong mắc võng trong vùng cấm, để giờ De Boer đưa “Cơn lốc màu da cam” trở lại với cảnh thi đấu phụ thuộc vào tiền đạo cao nhất.

De Boer trên thực tế từng đưa Depay chơi cao nhất trên hàng công trong duy nhất 1 trận. Song đó lại là trận Hà Lan thua Thổ Nhĩ Kỳ 2-4. Depay chơi cao nhất, nhưng thiếu kết nối với tuyến dưới gồm Wijnaldum, De Jong hay Malen. Bản đồ nhiệt cho thấy Depay xuất hiện chủ yếu bên cánh trái, gần như giẫm chân với Malen, người nhận 5,8 điểm trận này.

De Boer rõ ràng không thể đưa Hà Lan trở lại với hình ảnh như dưới thời Koeman. Ông quyết định thay đổi với lá bài cổ điển, Luuk de Jong, và đang khiến Hà Lan dễ bị bắt bài, thiếu đột biến.

Vì sao lại là De Boer?

Koeman tiết lộ người ủng hộ ông trong việc rời cương vị tại ĐT Hà Lan để tới Barca nhất chính là các học trò ở ĐTQG. Khi ấy, tất cả đều tin đã đến lúc Koeman cần hiện thực hóa giấc mơ Barca, đặc biệt là sau thời điểm nhà cầm quân này lên cơn đau tim hồi tháng 5/2020.

Koeman rời đi để lại nuối tiếc, tranh cãi nhưng việc Hà Lan bổ nhiệm De Boer thay thế chỉ đơn thuần tạo ra thất vọng. Từng là thủ quân của ĐT Hà Lan ở World Cup 1998 và EURO 2000, nhưng De Boer không phải HLV có tài.

De Boer là sai lầm của Hà Lan? Ảnh: Getty.

Khi dẫn dắt Inter, De Boer tại vị được 85 ngày trước khi bị sa thải sau vì thành tích tệ hại cùng những xung đột không tưởng trong phòng thay đồ với các cầu thủ. Tới Crystal Palace, De Boer trở thành HLV bị sa thải nhanh nhất lịch sử Premier League khi tại vị 5 trận, thậm chí không giúp đội bóng này ghi được bàn nào. Ngay cả khi tới Mỹ dẫn dắt Atlanta United, De Boer cũng bị sa thải.

Những gì De Boer làm khiến nhiều bên đặt câu hỏi: Vì sao nhà cầm quân này được bổ nhiệm?

Khi Koeman ra đi, Hà Lan đặt mục tiêu mời Peter Bosz hoặc Louis van Gaal. De Boer là phương án cuối nhưng lại được lựa chọn vì cả Bosz lẫn Van Gaal đều từ chối.

Từ chỗ bị coi là “HLV tệ nhất lịch sử” như lời Mourinho, De Boer bỗng được huấn luyện một đội ngũ giàu tiềm năng, thiện chiến và chỉ thiếu cơ hội ở các giải đấu lớn để thể hiện đẳng cấp như Hà Lan.

Tại vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Âu, Hà Lan nằm cùng bảng với Thổ Nhĩ Kỳ, Gibraltar, Montenegro, Latvia và Na Uy. Oranje là ứng viên số một, nhưng thua Thổ Nhĩ Kỳ ngay trận ra quân.

Ngay cả trong các chiến dịch vòng loại thảm họa như tại World Cup 2002 lẫn 2018, Hà Lan cũng không thua trận ra quân. Vậy mà Oranje dưới thời De Boer đã thúc thủ lần này.

Không dễ để Hà Lan tìm ra người đủ tài năng để dẫn dắt ĐTQG. Erik ten Hag và Koeman là hai người giỏi nhất hiện nay nhưng đều có sự nghiệp tương đối chắc ở cấp độ CLB. Những HLV kỳ cựu như Dick Advocaat, Van Gaal hay Hiddink đều đã và đang đi tới giai đoạn nghỉ hưu.

Advocaat từ chức HLV trưởng Hà Lan ngay sau khi không thể giành vé dự World Cup 2018. Van Gaal nghỉ hưu từ năm 2019. Hiddink mới đây vừa được bổ nhiệm làm HLV của Curacao, sân sau trứ danh của bóng đá xứ sở hoa tulip, sau thời gian làm việc không thành công tại Trung Quốc.

Ngoài De Boer, người duy nhất phù hợp được coi là Peter Bosz, HLV từng đưa Ajax vào chung kết Europa League 2016/17 và khai thác tài năng của Kai Havertz tại Bayer Leverkusen.

Ông Bosz từ chối Hà Lan để gắn bó với Leverkusen, nhưng đã bị sa thải vì chuỗi thành tích không ấn tượng ở đầu mùa này. Nếu mọi chuyện dần đi chệch hướng với Hà Lan dưới thời De Boer, Bosz có thể là cái tên xứng tầm để đưa “Cơn lốc màu da cam” trở lại.

Song với những gì đang diễn ra, cùng thời gian từ giờ đến EURO 2021 còn quá ít, viễn cảnh Hà Lan thất bại tại ngày hội bóng đá lớn nhất châu Âu sắp tới đang hiển hiện rõ hơn bao giờ hết.