Rùng mình: “Kỹ nghệ” tái chế đồ nhậu
Những món nhâm nhi từ khô nai, trứng cút, chả thẻ, đậu phộng luộc… qua nhiều ngày ế ẩm nổi mốc, ôi thiu được trả ngược về “lò”. Và chỉ qua vài thủ thuật “làm mới”, chúng tiếp tục trở thành mồi ngon cho dân nhậu.
Đường Rạch Bùng Binh, Q.3, TP.HCM la nơi tâp trung khá đông các “lò” chuyên cung cấp sỉ đậu phộng luộc, bánh phồng tôm, trứng cút, chả thẻ… cho người bán hàng rong. Đồng thời các “lò” cũng kiêm luôn vai trò tái chế những thực phẩm này sau một ngày mang đi bán không hết. Nơi đây xuất hiện la liệt chiếu đậu phộng trải bừa bãi khắp lề đường.
Nhiều chiếu phơi đậu phộng, bánh phồng tôm… bị kiến, ruồi nhặng bu kín. Vài phụ nữ phơi bánh lâu lâu nhoài người ra lượm lại những mẩu bánh bị rơi xuống đường. “Họ phơi cho ráo rồi đem bán ngay bây giờ đấy. Bán không hết cứ việc về luộc lại, rửa sạch, đem phơi rồi đi bán tiếp” – một người bán nước vỉa hè ở đây cho biết.
Bánh phồng tôm sống đã quá đát được phơi dưới đất trước khi đem đi chế biến
Bất kể ôi, thiu
9g ngày 23-2, chúng tôi đến cơ sở của bà H., chủ một “lò” tái chế đồ nhậu ở đoạn đường trên, để hỏi mua hàng. Tại đây, hàng chục nhân công đang hì hục đóng gói các bịch bánh phồng tôm, trứng cút… Hàng được đặt lẫn với các thùng rác sinh hoạt cạnh nhà vệ sinh. Cơ sở của bà H. rộng chừng 30m2 nhưng vừa là nơi nấu nướng, tái chế thực phẩm đồng thời là chỗ ngủ, nhà vệ sinh.
Dưới nền nhà, nước rửa chén chảy lênh láng, lợn cợn xác bã đậu, vỏ trứng cút… Mùi hôi từ lỗ cống duy nhất phục vụ cho cả cơ sở bốc lên nồng nặc do chứa đủ loại thực phẩm nằm trong hố ga lâu ngày. Một người bưng thúng đậu rải lên các tấm bạt đặt ngay lối đi vào nhà vệ sinh, bên cạnh là các thúng đựng cơm cháy thiu, xương cá đã mốc xanh mốc đỏ.
Bà chủ phân trần rằng đậu phộng, trứng cút, chả… bán trong hai ngày là thiu, bỏ thì lỗ to nên phải nấu lại nhiều lần để bán được lâu, chỉ cần một vài “thủ thuật” đơn giản, các món nhâm nhi này lại thơm ngon, nóng hổi như hàng mới ra lò, có thể bán thêm 3-4 ngày nữa. “Hàng ở đây có đủ, từ đậu phộng luộc, đậu rang, trứng cút, xoài, chả… Các cậu cứ lấy đi bán, còn ế bao nhiêu đem về đây, tui luộc lại cho” – bà chủ bảo đảm.
Cách đó không xa là cơ sở của bà Q. cũng chuyên bán các mặt hàng này. Sân trước của bà phơi hàng ngàn bánh phồng tôm sống, đa số là hàng quá đát, nổi mốc li ti chấm đen. Bên hông của “lò” này là ba can dầu ăn không nhãn mác dùng để chiên bánh phồng tôm. Trong nhà, ba lao động mình trần trùng trục bốc từng cái bánh đã chiên bỏ vào bao. Một phụ nữ vừa làm vừa để hai chân giữa đông bánh phồng tôm còn ướt mỡ. Dọc con hẻm bên hông nhà bà Q., đậu phộng đã luộc được phơi tràn lan, không che đậy nên cũng chung cảnh ruồi bu kiến đậu.
Gần đó, “lò” sản xuất của bà T. dù khá chật hẹp cũng có đến bảy lao động chuyên tái chế trứng cút, đậu phộng, chả thẻ… Khi chúng tôi đến, các lao động này đang tay trần cho trứng cút, đậu phộng luộc vào những túi nhỏ. Những thúng đậu trước khi mang “tắm” được đặt ngay cửa nhà vệ sinh để dễ dàng chùi rửa. Một phụ nữ làm việc ở đây luôn tay xối từng gáo nước lạnh để “tắm” cho các thúng đậu, chả thẻ trôi tuột hết phần mốc trắng. Sau khi “tắm” sạch sẽ, đậu được luộc lại, đem ra phơi.
Bà T. tận tình chỉ chúng tôi cách để bán hàng “tồn kho”: “Đậu đã để 2-3 ngày bán không hết các cậu cứ luộc lại. Trước khi đem bán thì bỏ riêng ra, buộc dây thun ở bao để đánh dấu. Ai mua thì bán chúng trước cho hết hàng ế cái đã”. Còn về cách tái chế trứng cút, bà mách: “Bán không hết thì về nhà mở bao ra cho thoáng. Không phải luộc mà chỉ rang qua cho bốc hết mùi hôi”. Còn chắc ăn nhất là đưa “lò” của bà làm giúp. Hỏi bà đã có trường hợp nào ăn phải đồ thiu của “lò” bà bị trúng thực chưa, bà T. cười xòa: “Gớm! Luộc lại kỹ thế thì ăn vào đâu việc gì, chúng tôi bán hàng cũ vài năm nay rồi mà chưa thấy ai bị sao hết” (!?).
Các loại thức ăn này được tái chế ở những nơi bẩn thỉu, chật hẹp, làm bằng tay trần, người làm giẫm đạp lên thức ăn
Video đang HOT
Khô bò hết đát cũng… tái chế
Tại điểm bán khô bò có tên D. chợ Bình Tây, Q.6, các loại khô mực, khô bò được đóng gói và dán thương hiệu D. Nhưng khi chúng tôi hỏi địa chỉ cơ sở sản xuất thì bà chủ cho biết hàng được lấy từ nhiều nguồn trôi nổi khác nhau. Cơ sở của bà chỉ in bao bì và đóng gói cho có “thương hiệu” thôi. “Chư ngôi ban ca ngay ngoai chơ, thơi gian đâu ma lam” – bà noi tỉnh queo. Chung tôi thử đặt vấn đề cần mua cac loai khô đa qua han, bà chủ bất ngờ tiết lộ: “Hang không dung đươc nưa tui để cho mối quen ban ngoai chơ trơi. Muôn mua, tui chỉ ra ngoai đo lấy, bao nhiêu cung co. Tha hồ bỏ mối cho các quán nhậu, các quán ăn bán cho học trò”(!).
Không chỉ các quầy trong chợ, ngay các cơ sở chế biến thực phẩm có đăng ký nhãn hiệu cũng vẫn tìm cách qua mặt người tiêu dùng. Chiều 24-2, chúng tôi đến cơ sở sản xuất khô bò H (đường Lạc Long Quân, Q.Tân Bình), bà chủ cơ sở khoe: “Hàng của tôi có đủ, xuất khẩu sang Campuchia, Lào…, giấy tờ đầy đủ cả, đảm bảo vệ sinh”. Thế nhưng cạnh bàn bà ngồi, hai lao động nữ tay không đang bốc từng vụn khô bò đóng gói.
Bà chủ khoe: “Hàng của tui được cơ quan chức năng kiểm tra và cho phép sử dụng trong vòng một năm kể từ ngày sản xuất. Nhưng đó chỉ là trên lý thuyết thôi”. Chúng tôi thắc mắc thì bà ta lý giải: “Người ta cấp vậy để cho mình dễ bán chứ làm gì có chuyện mấy sản phẩm kiểu này dùng trong vòng một năm mà không hư”. Bà đưa chúng tôi xem hàng mẫu ghi rõ ngày sản xuất là 30-1-2011. Khi chúng tôi phát hiện một gói khô bò loại 35 gram nổi mốc trắng, bà ấp úng: “Mấy đứa đóng gói nó nhầm đấy. Mới làm hai ngày trước mà. Còn mấy gói đó không phải mốc đâu, thịt trắng (?) cán ra nó có màu bạc bạc thế đó”. Nói xong bà sai người đem thay bao bì khác và chỉ rõ: “Ghi là ngày 20-2-2011 nghe”. Khi người này cho biết “con số 2 trong bộ số máy in bao bì bị mòn rồi” thì bà quát: “Vậy thì in ngày 19 cho tiện”.
Trong bảng báo giá mà nhân viên kế toán đưa cho chúng tôi có ghi rõ dòng chữ: “Hàng mốc bao đổi trước sáu tháng kể từ ngày sản xuất”. Bà chủ giải thích: “Nếu mua hàng thì tui phải giao kèo với các cậu. Bao ghi sử dụng trong vòng một năm nhưng không có lấy cái đó mà bắt đền tui. Hàng các cậu mua trong vòng sáu tháng kể từ ngày sản xuất, nếu bán không hết thì đem lại đây tui giao cho hàng mới”. Rồi bà này tiết lộ: “Hàng hư của các cậu, tui sẽ bảo mấy đứa rán lại, bán rẻ cho mấy người bán bánh tráng trộn, bán hàng rong ở các trường học trong TP là học sinh tiêu thụ sạch. Chứ bỏ đi phí lắm”.
Bác sĩ chuyên khoa II – Đỗ Thị Ngọc Diệp (giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng):
Nguy cơ ngộ độc rất cao
Đối với các loại thực phẩm đã chế biến, nấu chín, người tiêu dùng chỉ nên ăn trong ngày, không để qua hôm sau hoặc chỉ sử dụng trong thời hạn còn hiệu lực được ghi trên bao bì sản phẩm. Đối với những loại thực phẩm nấu đi nấu lại nhiều lần sẽ làm giảm chất dinh dưỡng bao gồm các chất đạm, vitamin… có trong sản phẩm. Lượng chất dinh dưỡng càng giảm theo số lần nấu và thời gian bảo quản. Những sản ph ẩm thực phẩm quá hạn sử dụng, đã lên men thiu, mốc vì bị nhiễm khuẩn, người tiêu dùng không nên sử dụng vì cơ thể không thể dung nạp các chất từ những loại thực phẩm này, thậm chí có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm do đã bị nhiễm khuẩn.
VGT (Theo Tuổi trẻ)
Kỹ nghệ 'xào nấu' tiểu luận thuê
"Tùy vào yêu cầu và mức giá của bài tiểu luận, niên luận, khóa luận... mà nhóm em "chế biến" khác nhau, đơn giản nhất là đảo đoạn của một bài cũ, xào xáo từ 2, 3 bài cũ để thành một bài mới..." - Nguyễn Thùy D, trưởng một nhóm chuyên "bán chữ" cho biết.
Bắt đầu bước chân vào nghề viết thuê tiểu luận, niên luận, luận văn... từ năm thứ 2 đại học (từ đây xin gọi tắt là nghề "bán chữ"), đến nay đã ra trường và có công việc ổn định, nhưng D vẫn bám trụ với cái nghề bán chữ này.
Vì như cô giải thích: "Làm cái này mình vừa có thêm một khoản thu nhập kha khá, vừa giúp được những người học thiếu thời gian làm bài tập, vừa giúp các bạn sinh viên khác có thêm công việc để làm, một công đôi ba việc". Nói đoạn D lấy tay xoa xoa vào nhau, rồi đưa lên miệng hà hơi cho tay bớt lạnh.
Giá... trời ơi !
D kể tiếp câu chuyện nghề của mình, từ chỗ là một sinh viên viết thuê, sau nhiều năm kinh nghiệm giờ đây cô đã thành một... bà trùm, làm chủ một nhóm chuyên bán chữ. D chuyên đi kiếm mối làm ăn cho các thành viên trong nhóm, mọi giao dịch với khách hàng từ nhận đề tài đến trả sản phẩm đều do D lo liệu.
Những mẩu quảng cáo, rao vặt viết luận văn, tiểu luận... tràn lan trên các trang mạng.
Nhóm của D hiện giờ có hơn trăm sinh viên, cựu sinh viên, thậm chí cả chuyên gia, giảng viên... với đủ mọi ngành nghề, lĩnh vực từ tự nhiên đến xã hội, văn hóa đến kinh tế... phục vụ mọi nhu cầu từ bài tập, tiểu luận đến cao hơn là đồ án, luận văn... với tiếng Việt, Anh, Trung...
Tùy thuộc vào môn học, kiểu đề tài, yêu cầu của người đi thuê, độ dày mỏng... mà mức giá cũng khác nhau. Chuyên ngành xã hội thì thường giá thấp hơn các ngành kinh tế, kỹ thuật. "Thấp thì 200 ngàn cho những tiểu luận các môn đại cương như Triết, Chính trị, Kinh tế... dày khoảng 15 - 20 trang, thường là copy - paste, cắt từ niên luận, khóa luận xuống thành tiểu luận. Cao thì đến vài triệu cũng có, cho những đồ án, luận văn thạc sĩ, khóa luận tốt nghiệp... với độ dày không dưới trăm trang, và công sức của người viết cũng nhiều hơn, vì phải tìm hiểu thêm tài liệu ngoài, cập nhật số liệu mới..." - D lấy ví dụ.
Chế từ 1 thành 2
Theo kinh nghiệm nhiều năm trong nghề của D, không phải tất cả mọi loại đề tài, môn học đều nhận làm, vì còn tùy thuộc vào người làm, thời gian hoàn thành, chất lượng, giá cả và đặc biệt là kho những bài làm sẵn có đề tài đó hay không (?).
D chia sẻ: "Với những yêu cầu tiểu luận, niên luận, khóa luận... làm về các môn đại cương như Triết, Kinh tế chính trị, Chủ nghĩa XH Khoa học, Logic, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Luật kinh tế, Luật HS, Lịch sử... thì làm không khó, vì hiện tại kho dữ liệu của bọn em có không dưới 1.000 đề tài cho mỗi môn, với đủ loại từ bài tập, tiểu luận, niên luận, khóa luận đến luận văn, luận án..."
Hay như các loại báo cáo thực tập chuyên ngành kinh tế như: Báo cáo Tài chính - Ngân hàng, Báo cáo Kế toán - Kiểm toán, Báo cáo Quản trị Kinh doanh, Báo cáo Quản trị Chiến lược, Báo cáo Quản lý Công nghệ... mỗi chuyên ngành D có hơn 2.000 báo cáo thực tập mẫu.
Ở dạng luận văn, kho dữ liệu của D còn phong phú, đa dạng hơn nhiều, với hơn 5.000 bài luận văn Kinh tế, hơn 2.000 bài luận văn Xây dựng, Tin học... "Nếu khách hàng có nhu cầu, bọn em sẵn sàng cung cấp CD có các bài luận văn, báo cáo, đồ án, chuyên đề, tiểu luận, niên luận... với giá từ 150 tới 300 ngàn đồng/CD, tùy thuộc vào số lượng bài và nhóm chuyên ngành", D bật mí.
Một CD các bài đồ án, luận văn được D đưa ra giới thiệu có giá 300 ngàn đồng/CD
Ngoài kho tài liệu hiện có, mạng Internet cũng là một kho tài nguyên khổng lồ của giới bán chữ, chỉ cần lên mạng, tìm những bài viết có liên quan, copy rồi paste là xong. Thậm chí một số trang còn có rất nhiều bài làm sẵn, chỉ cần tải về chỉnh sửa chút ít là được, như: tailieu..., khohangtonghop..., trieufile..., kilobooks..., choluanvan... là được cái tiểu luận, niên luận vài chục trang.
Với kho dữ liệu khổng lồ như vậy, nên việc các bài lặp lại là rất nhỏ. D chia sẻ, với những loại bài tiểu luận, niên luận, báo cáo thực tập do yêu cầu không cao, việc kiểm tra không khắt khe như những loại bài khác nên việc xào cũng dễ hơn, giá thấp hơn. Chỉ cần thay phần lời nói đầu, và chú ý chỉnh cẩn thận những trang đầu tiên của bài, phần trong thì chỉ cần chỗ bỏ, chỗ thêm, đảo đoạn, đổi tên phần, cập nhật số liệu mới nhất trên mạng... là xong ngay, mỗi bài như vậy chỉ cần 1 tiếng xào xáo là xong.
"Một lớp bình quân khoảng 100 sinh viên, chừng ấy cái tiểu luận dày khoảng 20 trang, thử hỏi thầy cô nào đủ sức để đọc kỹ từng cái một mà phát hiện lỗi sao chép. Hơn nữa, ai đã đi thuê thì xác định là chỉ mang tính đối phó, nộp cho có, như thế chẳng có gì phải ái ngại".
Với những luận văn, luận án, đồ án... thì làm phức tạp hơn, vì mức độ quan trọng, và tỉ mỉ. Không đơn giản làm xong là nộp, mà còn phải báo cáo, bảo vệ trước hội đồng. D giải thích "với loại này, trong quá trình bọn em làm phải thường xuyên liên lạc qua lại với người đặt bài, sau mỗi chương là phải gửi lại cho họ để họ xem đạt yêu cầu chưa, cần thêm bớt gì. Đồng thời đối tác của mình cũng có thể biết và kiểm soát bài, để báo cáo và bảo vệ cũng có thể nói trôi chảy được".
Vui buồn nghề bán chữ
Tuy vậy, những tai nạn là điều khó tránh, D nhớ lại, hơn 1 năm trước, cô có nhận làm khóa luận tốt nghiệp cho một người học ĐH K. Không may gặp đúng giảng viên hướng dẫn kỹ tính, nên sau khi chị này nộp bài, giảng viên bắt phải sửa lại vì "khóa luận kinh tế mà sặc mùi văn học, diễn đạt quá dài". Thì ra, khóa luận này do một sinh viên khoa Văn làm.
"Đấy có lẽ là tai nạn duy nhất trong mấy năm làm nghề bán chữ của em", D nhận xét.
Những quảng cáo bán CD bài luận văn, khóa luận, báo cáo... cũng tràn lan trên mạng.
Những chuyện như là sinh viên học Văn, Triết làm luận văn Thạc sĩ kinh tế, luật, xây dựng... là rất bình thường trong nghề này. Vì người đi thuê chỉ biết nhắn đề tài cho bên bán chữ, đến đúng hẹn trả tiền và nhận lại sản phẩm, kết thúc giao dịch.
Hay như chuyện bỏ của chạy lấy người cũng không phải là hiếm. "Nhiều người sau khi đặt bài với bọn em, bọn em làm xong đến ngày hẹn không thấy họ liên lạc lại nữa, mình gọi họ cũng không được, đành phải bỏ, chỉ được ít tiền đặt cọc. Làm cái này lắm lúc cũng chẳng sung sướng gì đâu anh ạ", giọng D chùng xuống.
Nhưng theo D, cũng không ít trường hợp người thuê "lại quả" cho người làm, đặc biệt là những người học tại chức, văn bằng hai, cao học. "Thường họ đã đi làm, có thu nhập ổn định, khi mình làm bài cho họ nhiều người được điểm tối đa, sau đấy họ có gọi điện cảm ơn, mời ăn uống, cho quà...".
Tuy vậy, thực tế công sức bỏ ra không bao nhiêu, giá bán lại cao, nên nhiều sinh viên không ngần ngại sống chết với nghề này. D bật mí: "Chẳng hạn với một tiểu luận có giá 200 ngàn, người viết sẽ nhận được 150 ngàn, còn em chỉ lấy 50 ngàn tiền điện thoại, công giao dịch với khách hàng. Với bài mất nhiều công sức của người làm và phải giao dịch qua lại nhiều lần như luận văn, luận án có giá 1 triệu chẳng hạn thì người viết nhận 800 ngàn, còn em 200 ngàn...".
"Nói chung là tùy vào từng nhóm, từng người môi giới, nhưng thường được chia theo tỉ lệ 20/80 giữa người môi giới và người viết. Đấy là ở dạng bản mềm, còn nếu khách có yêu cầu in thì họ phải trả thêm tiền in", D cho biết thêm.
Theo Bee
Người lao động nhập cư oằn vai với tết Họ xa chồng con, có người nhiều năm chưa về ăn tết, tảo tần và nuôi hy vọng một ngày con cái họ cũng xa quê nhưng để học hành, làm việc chứ không phải để gánh trên vai những gánh hàng rong. Từ 20 tết, Sài Gòn sẽ vắng những gánh hàng rong. Họ sẽ về với gia đình ăn tết sau...