Quy hoạch bến xe vẫn bế tắc

Theo nhận định, các bến xe trên địa bàn TP đang trong tình trạng quá tải, số lượng xe vượt quá nhu cầu đi lại nên tình trạng xe “dù”, bến “cóc” tồn tại dai dẳng. Để giải quyết tình trạng này cần phải xem xét lại quy hoạch các bến xe.

Quy hoạch lại bến xe sẽ giúp giảm tình trạng xe khách vi phạm? Ảnh: NGUYÊN VŨ

Vẫn nan giải xe “dù”, bến “cóc”

Từ 8-9h sáng hàng ngày, tại cổng ra của bến xe Mỹ Đình, Giáp Bát luôn bị ùn ứ bởi lượng xe khách xuất bến dày đặc. Thêm vào đó, xe nào xuất bến cũng “chờn vờn” quanh khu vực cổng từ 5 đến 10 phút để bắt khách. Do lượng xe đã vượt quá nhu cầu, mỗi chuyến xe xuất bến chỉ được chưa đầy nửa số ghế, nên nhiều nhà xe phải bắt khách ở ngoài cổng bến, dọc đường.

Thực tế, mỗi khi có đợt kiểm tra, kiểm soát trật tự an toàn giao thông, thì hoạt động của xe “dù” giảm rõ rệt, nhưng khi vắng bóng cơ quan quản lý, đâu lại vào đó. Theo Trung tá Nguyễn Ngọc Mẽ, Đội trưởng Đội CSGT số 6, Phòng CSGT Công an TP Hà Nội, chỉ trong 2 tháng vừa qua, 400 trường hợp xe khách đã bị xử lý với các lỗi dừng, đỗ bắt khách dọc đường, thu tiền không trao vé cho khách, lắp thêm ghế phụ… Mặc dù đã tăng nặng hình thức xử phạt, thậm chí giữ xe nhưng các vi phạm xe khách vẫn diễn ra khi vắng bóng lực lượng CSGT.

Nhìn nhận thực tế này, ông Nguyễn Hoàng Trung, Giám đốc Công ty Quản lý bến xe Hà Nội cho rằng, mặc dù đã chấn chỉnh từ nhiều năm, nhưng việc dừng đón khách hiện vẫn chỉ trông chờ vào ý thức của nhà xe và hành khách! “Mỗi khi nhận được thông báo của lực lượng chức năng về vi phạm của nhà xe gửi về bến thì nhà xe và lái xe đều bị xử lý đình tài. Tuy nhiên, doanh nghiệp khoán quản doanh thu cho lái phụ xe, nên vì lợi nhuận, tình trạng bắt khách dọc đường chưa có bài toán giải quyết” – ông Trung nhận định.

Ở một góc độ khác, ông Hoành Văn Mạnh, Phó Chánh thanh tra GTVT Hà Nội cho rằng, sở dĩ xe “dù” tồn tại được một phần do lỗi của hành khách. Để tiện lợi, hành khách không vào bến mua vé, mà đứng dọc đường bắt khách… đã tạo “đất” cho xe “dù” hoạt động. Theo ông Mạnh, tuyến có nhiều xe “dù” vi phạm nhất là các tuyến cự ly ngắn.

Cần quy hoạch lại bến xe

Thống kê của Công ty quản lý bến xe Hà Nội cho thấy, khu vực nội thành hiện có 6 bến xe gồm: Giáp Bát, Mỹ Đình, Gia Lâm, Yên Nghĩa, Lương Yên và Nước Ngầm. Tuy nhiên, bộ mặt bến xe Hà Nội không mấy thay đổi. Bến thì đã xuống cấp, bến chuyển đổi mục đích sử dụng để xây cao ốc, số khác thì hoặc quá tải, hoặc cũng ngấp nghé vượt ngưỡng. Quy hoạch hệ thống bến xe thành phố vẫn đang nằm chờ phê duyệt. “Bến xe Mỹ Đình đang phải gồng mình gánh tần suất 1.300 lượt xe/ngày mặc dù mới xây dựng năm 2004, đến nay, bến cũng không còn sức để “gánh” thêm xe nữa”, ông Trung cho biết.

Trung tá Nguyễn Ngọc Mẽ cho rằng, để giải quyết dứt điểm xe dừng đỗ bắt khách, xe “dù” bến “cóc” điều phải làm trước tiên là quy hoạch bến xe. Theo đó, bến xe Mỹ Đình theo thiết kế công suất tiêu chuẩn năm 2004 là 600 lượt xe/ngày nhưng từ năm 2009 đến nay, lưu lượng xe xuất bến cao hơn gấp hai lần. Diện tích bến không đủ chứa xe nên thời gian xe đỗ ít. Đơn cử, một xe vào bến trước kia được “nằm” lại bến 20 phút thì nay chỉ được 5-10 phút trong khi nhu cầu đi lại của người dân không cao. Bắt buộc, số xe này sẽ đi dọc đường hoặc chạy “rùa bò” để bắt khách.

Tính đến thời điểm này, ông Trung cho rằng, cung- cầu về vận tải hành khách đang có sự chênh lệch khá rõ, dẫn đến số lượng xe ở các bến đã vượt “ngưỡng”. Số liệu thống kê của Tổng cục Đường bộ cho thấy, hiện nay, cả nước có 1.206 doanh nghiệp nhỏ chạy tuyến xe cố định trong đó hợp tác xã có 422 đơn vị dưới 5 xe; 296 đơn vị có từ 5-10 xe và trên 10 xe có 488 đơn vị. Riêng trên địa bàn Hà Nội, hiện có khoảng hơn 100 doanh nghiệp hoạt động vận tải hành khách với hơn 500 tuyến liên tỉnh đến các tỉnh, thành trên cả nước.
Nhằm khắc phục thực trạng bến xe vượt quá năng lực vận tải, công suất thiết kế, ông Trung cho biết, sau Tết Nguyên đán, công ty sẽ tính toán quản lý bến xe, đánh giá đúng thực trạng- nhu cầu để có phương án quản lý thích hợp.

Theo ANTD