Quốc hội họp là… giá xăng giảm: Sự trùng hợp ngẫu nhiên?
Ngày 11/11, giá xăng đã được các doanh nghiệp điều chỉnh giảm 250 đồng/lít. Đây là lần thứ 3 liên tiếp, giá xăng giảm khi Quốc hội họp, liệu đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên hay sự “linh hoạt” của cơ quan điều hành trước kỳ chất vấn?
Giá xăng giảm… nhỏ giọt (ảnh minh họa).
Đọc những thông tin kinh tế – tài chính mới nhất trên FICA: Vietcombank bán hơn 2 tỷ USD cho Ngân hàng Nhà nước Điều hành giá xăng: Chưa khẩn trương, chưa sát với yêu cầu Thống đốc: 6 nguyên nhân tiêu cực trong ngành ngân hàng Nợ xấu ngân hàng “lẽ ra” đã gấp ba hiện tại!
Chiều 11/11, Bộ Tài chính đã có công văn yêu cầu các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối giảm giá bán mặt hàng xăng trong nước, tối thiểu (không thấp hơn) 241 đồng/lít. Theo đó, kể 20h ngày 11/11, các doanh nghiệp xăng dầu, điển hình như Petrolimex đã điều chỉnh giảm giá bán lẻ xăng 250 đồnglít.
Sau động thái giảm giá này của cơ quan điều hành và của các doanh nghiệp xăng dầu, nhiều bạn đọc của báo Dân trí đặt câu hỏi: “Liệu đây có phải là bước đệm để chuẩn bị tăng giá xăng với mức cao hơn?”. Một số ý kiến cho rằng, giá xăng giảm trong khi Quốc hội họp có thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng cũng có thể là sự “linh hoạt” của cơ quan điều hành trước kỳ chất vấn.
Bởi theo thống kê, kể cả phiên điều chỉnh ngày 11/11, đây là lần thứ 3 liên tiếp giá xăng giảm khi Quốc hội đang họp. Theo Bộ Tài chính, doanh nghiệp xăng dầu đang có lãi 241 đồng/lít (đã bao gồm sử dụng Quỹ Bình ổn giá 200 đồng/lít), nhưng mức chênh lệch này chỉ đủ để ngừng sử dụng Quỹ Bình ổn giá.
Tuy nhiên, “để chia sẻ lợi ích và hỗ trợ người tiêu dùng giảm bớt khó khăn trong điều kiện bão lũ liên tiếp vừa qua, Bộ Tài chính yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối tiếp tục sử dụng Quỹ BOG như hiện hành (200 đồng/lít)”, thông cáo báo chí của Bộ cho hay.
Bình luận về việc giá xăng dầu giảm, bên lề Quốc hội chiều 12/11, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TPHCM) cho rằng: “Việc giá xăng giảm là sự trùng hợp ngẫu nhiên xảy ra khi Quốc hội họp. Có những lúc Quốc hội không họp, giá xăng cũng giảm. Hiện nay, giá xăng giảm phù hợp với xăng dầu thế giới vì giá thế giới giảm trong thời gian khá dài”.
Cho rằng giá xăng giảm trong khi Quốc hội họp là sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, đây là dấu hiệu cho thấy kinh tế thế giới chưa phục hồi nên giá xăng dầu thế giới mới giảm. Và đối với trong nước, giá dầu thô giảm cũng ảnh hưởng nhiều đến việc thu ngân sách, bởi nguồn thu từ dầu thô chiếm 9 -10% ngân sách Nhà nước.
“Tôi nghĩ điều hành giá xăng dầu vừa qua khá tốt. Điều chỉnh xuống 100 – 200 đồng/lít thì cũng phải tăng ở mức độ hợp lý để dân quen dần với sự lên xuống; bởi trước dân hay có hiệu ứng đô – mi – nô, giá lên cao nhưng xuống thấp”, đại biểu Trần Hoàng Ngân nói.
Video đang HOT
Cũng theo đại biểu Cao Sỹ Kiêm (đoàn Thái Bình), việc điều chỉnh giá xăng dầu hiện nay khó suy luận là sự “linh hoạt” của cơ quan điều hành trước kỳ chất vấn lần này.
Bởi theo đại biểu Cao Sỹ Kiêm, việc tăng hay giảm giá xăng dầu trong nước còn phụ thuộc vào cung – cầu trên thị trường.
Đại biểu nói: “Có những kỳ Quốc hội không họp, nhưng xăng dầu vẫn tăng, giảm. Điều hành giá xăng dầu phải có lộ trình, phải công khai, minh bạch và điều chỉnh thường xuyên. Chứ động tác này mà che giấu, thì không có hiệu lực gì nhiều”.
Bình luận về cách tính giá xăng dầu hiện nay, đại biểu Cao Sỹ Kiêm cho rằng: Điều hành giá vẫn có một độ chênh, thường là điều chỉnh sau khi diễn biến giá thế giới đã qua nên chưa sát với yêu cầu và chwua sát với thời điểm cần điều chỉnh.
“Một vài chỗ, hoặc mức độ có khi cần tăng nhiều, thì lại tăng ít; Có khi giảm nhiều, thì lại giảm ít; Có khi đáng nhẽ làm sớm hơn thì làm lại không kịp thời. Trong điều hành vừa qua cũng có những vướng mắc đó nên gây ra hiệu ứng, khiến người ta thấy không đồng tình, và nghi ngờ khi nói với cách làm”, đại biểu nói.
Để giá xăng dầu trong nước bám sát với giá thị trường, theo góp ý của đại biểu Cao Sỹ Kiêm là cần giảm tính độc quyền và cho mặt hàng này cạnh tranh bình thường. Thứ hai là cách tính giá trong nước phải sát dần với thông lệ quốc tế.
“Tôi cho rằng, xăng dầu chúng ta có yếu tố là chính sách. Mình cứ cộng dồn để nhiều thời kỳ, không điều chỉnh đến khi nó không thể chịu được nữa rồi mới điều chỉnh. Điều chỉnh đến lúc thấy hốt hoảng thì điều chỉnh dồn một lúc khiến sốc. Đáng lẽ phải làm ngay, thì mình lại để lùi một thời gian, nên khi người dân nhìn thấy cách làm như vậy thì cảm thấy có cái gì không lành mạnh”, đại biểu cho hay.
Theo Dantri
Giá xăng giảm đúng kỳ họp QH: Có phải trùng hợp?
Ông Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (ĐBQH Thái Bình) cho rằng, chúng ta có cái khác các nước là còn tính độc quyền trong chỉ đạo xăng dầu.
Sáng 12/10, trao đổi với Infonet bên lề Quốc hội về việc giá xăng giảm trùng hợp lần thứ 3 với các kỳ họp Quốc hội gần đây, ông Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (ĐBQH Thái Bình) cho rằng, chúng ta có cái khác các nước là còn tính độc quyền trong chỉ đạo xăng dầu.
Thưa ông, ngày 11/11, giá xăng đã giảm 250 đồng/lít, đây là lần thứ 3 liên tiếp giá xăng giảm đúng kỳ họp Quốc hội. Ông bình luận như thế nào về sự trùng hợp này?
Tôi thấy việc đó không dính với nhau nhiều. Vì tăng giảm giá xăng dầu còn phục thuộc vào thị trường, vào cung-cầu. Cung-cầu có xảy ra, cần phải tăng, cần phải giảm theo lộ trình và theo hướng mình đã phổ biến. Đến lúc nào đó, thấy cần giảm, hoặc cần tăng thì họ làm bình thường.
Có những kỳ Quốc hội không họp nhưng họ vẫn tăng, giảm. Vì điều hành phải có cái gì đó rất dài, rất công khai, minh bạch và rất thường xuyên. Chứ động tác này mà che giấu thì không có hiệu lực gì nhiều. Chúng ta phải xem tăng, giảm có vô lối gì không, nó có xa rời với thị trường cung-cầu không hoặc xa rời với tư tưởng chỉ đạo là bao nhiêu ngày?
Ông bình luận như thế nào về cách tính giá xăng dầu hiện nay?
Nó có một độ chênh, thường điều chỉnh sau diễn biến. Nhưng tôi có một nhận xét là vẫn chưa có cái khẩn trương, chưa sát với yêu cầu, kể cả thời điểm. Một vài chỗ, hoặc mức độ có khi cần tăng nhiều thì lại tăng ít. Có khi giảm nhiều, thì lại giảm ít. Có khi đáng nhẽ làm sớm hơn thì làm lại không kịp thời. Trong điều hành vừa qua cũng có những cái ấy nên gây ra hiệu ứng khiến người ta thấy không đồng tình và nghi ngờ khi nói với cách làm.
Ông Cao Sỹ Kiêm là ĐBQH Thái Bình. (Ảnh: Xuân Hải)
Ông thấy giá xăng của Việt Nam đã sát với thị trường chưa?
Giá xăng thì chưa. Vì của chúng ta không phải là cung-cầu hoàn toàn. Nó còn có chính sách, còn có chiếu cố đến các đối tượng, hoặc những yêu cầu của từng thời kỳ mà chúng ta lại có cái rất không đúng như các nước là còn có tính độc quyền trong chỉ đạo xăng dầu. Cho nên, điều hành không phải là do cung-cầu. Hình thành thế nào thì chúng ta chấp nhận. Nhưng do độc quyền đã đành, lại còn do chính sách của chúng ta phải chiếu cố vùng này, vùng kia, chiếu cố lĩnh vực này, lĩnh vực kia. Có khi đúng, nhưng lại đảm bảo yếu tố chống lạm phát, không được tăng, giảm vào một lúc thì nhiều yếu tố chi phối.
Vậy làm thế nào để giá xăng sát với giá thị trường?
Theo tôi có hai vấn đề. Thứ nhất là tính độc quyền trong xăng dầu phải giảm và cho cạnh tranh bình thường. Thứ hai là cách tính để cho hợp với thông lệ quốc tế, thì phải sát dần. Hai cái đấy giải quyết được thì thị trường cũng bình thường, nhưng chúng ta chưa làm được.
Tôi cho rằng, xăng dầu chúng ta có yếu tố là chính sách. Mình cứ cộng dồn để nhiều thời kỳ, không điều chỉnh đến khi nó không thể chịu được nữa rồi mới điều chỉnh. Điều chỉnh đến lúc thấy hốt hoảng thì điều chỉnh dồn một lúc khiến sốc. Đáng lẽ phải làm ngay, thì mình lại để lùi một thời gian. Khi người dân nhìn thấy cách làm như vậy cảm thấy có cái gì không lành mạnh.
Không chỉ giá xăng mà Thủ tướng đã nhiều lần chỉ đạo giá bán than, điện phải sát với thị trường. Nhưng thực tế các cơ quan chức năng vẫn không thực hiện. Phải chăng nói không đi đôi với làm?
Tôi đã từng nói, khi mình nói xong mà không làm như thế là người ta nghi ngờ ngay. Còn không làm được thì phải giải thích, công khai, minh bạch. Nếu có lỗi thì phải nhận thì minh bạch hơn. Chứ nếu như người dân nhìn quan sát thấy giữa cái nói và làm khác đi, nói không tăng mà lại tăng ngay, hay nói không dồn dập mà dồn dập thật thì người dân có ý kiến. Khi không lý giải nổi thì người dân nghi ngờ là chắc chắn.
Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết phát triển kinh tế-xã hội năm 2014, trong đó có yêu cầu là giá điện, dịch vụ y tế, giáo dục phải sát với thị trường. Vậy theo ông, Quốc hội cần phải giám sát việc thực hiện như thế nào?
Giám sát là sau quá trình thực hiện nhưng phải làm thế nào cho những chính sách được cụ thể hóa, có địa chỉ, có mức độ, lộ trình. Sau đó căn cứ vào đó để mà giám sát thì mới chắc ăn, và hiệu lực giám sát mới có. Chứ còn giải pháp chung của Quốc hội, và Chính phủ mang tính định hướng nhiều hơn, muốn ra cụ thể thì phải cụ thể hóa chính sách, lượng hóa ra. Ví dụ: Ai làm? Mức độ bao nhiêu? Làm phối hợp như thế nào?
Trên cơ sở đó Quốc hội, đại biểu Quốc hội, cử tri, doanh nghiệp mới giám sát được. Làm sai thì người ta có ý kiến ngay. Cái đấy mới là cái có khả năng thực thi cao. Vừa qua chúng ta có cái yếu là cụ thể hóa là thường thường chậm, không đồng bộ, hoặc ra rồi nhưng đôi khi chập chờn nên người ta không biết thế nào mà lần. Đấy là một cái yếu.
Chúng ta nói nhiều đến không để độc quyền nhưng chúng ta chưa xử lý được độc quyền, thưa ông?
Khi đã có độc quyền, công nhận độc quyền thì không thể xử lý được. Ví dụ trong xăng dầu chỉ để 2, 3 anh thôi. Mà 1 anh lại chơi tới 70-80% thì nó có quyền đặt ra giá của nó. Có quyền đặt ra chi phí rồi cộng lên mà ta không kiểm soát nổi. Chứ còn nếu có 5 anh thì tôi chọn anh thấp nhất, đẩy anh cao ra. Còn nếu giải quyết được mô hình cạnh tranh thì nó xóa được tất cả. Nếu mô hình tổ chức để một anh chiếm tới 80% thị phần thì nó cộng chi phí các thứ, không có anh đối chứng, không thể nào phát hiện được.
Xin cám ơn ông!
Theo Xuân Hải
Các ngân hàng đã trả nợ dân hơn 100 tấn vàng Tính đến đầu tháng 5, các tổ chức tín dụng đã tất toán trên 80% số dư huy động vốn bằng vàng (hơn 100 tấn), tạo nguồn vốn phục vụ phát triển sản xuất kinh doanh của nền kinh tế. Hơn 100 tấn vàng vừa được ngân hàng trả về cho người dân (ảnh minh họa). Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước...