Quốc hội: Chấn chỉnh việc nương tay với tội phạm tham nhũng

Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua nhằm khắc phục tình trạng xử phạt bị cáo quá nặng hoặc quá nhẹ, cho bị cáo hưởng án treo không đúng pháp luật, nhất là đối với các bị cáo phạm tội về kinh tế, chức vụ, tham nhũng.

Ngày 26/6, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự.

Quốc hội đán.h giá cao sự cố gắng, tích cực của cơ quan điều tra, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án các cấp trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử. Vềcơ bản đã bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Tuy nhiên, vẫn còn xảy ra một số vụ oan, sai, có vụ nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận. Một số trường hợp còn chậm bồi thường cho người bị thiệt hại.

Quốc hội thông qua Nghị quyết tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai

Để không xảy ra oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự, Quốc hội giao Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sá.t nhâ.n dân tối cao thực hiện tốt một số nhiệm vụ như khi đã xác định có oan, sai thì phải kịp thời minh oan cho người bị oan, bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định pháp luật. Xử lý nghiêm minh và xem xét trách nhiệm hoàn trả theo Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước đối với người mắc sai phạm. Xử lý trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan gây nên oan, sai, để xảy ra bức cung, dùng nhụ.c hìn.h.

Cơ quan điều tra áp dụng các biện pháp ngăn chặn chính xác để giảm tối đa các trường hợp bắt, tạm giữ hình sự sau đó chuyển xử lý hành chính. Không để xảy ra bức cung, dùng nhụ.c hìn.h. Không để xảy ra các trường hợp chế.t do t.ự sá.t, chế.t do can phạm đán.h nha.u tại cơ sở giam giữ và làm rõ trách nhiệm của cán bộ trực tiếp quản lý và người đứng đầu cơ sở này.

Quá trình điều tra, lập hồ sơ vụ án phải tuân thủ đúng pháp luật,thu thập, đán.h giá đầy đủ, khách quan các chứng cứ buộ.c tộ.i, chứng cứ gỡ tội để xác định đúng sự thật vụ án. Khắc phục việc làm oan người vô tội do hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế. Chấn chỉnh việc đình chỉ điều tra không đúng pháp luật để tránh oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư tham gia các vụ án theo quy định pháp luật.

Bộ Công an sớm hoàn thiện, ban hành hướng dẫn cụ thể về quy trình điều tra các loại án, về khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm t.ử th.i, nhất là đối với các vụ án giế.t ngườ.i, hiế.p dâ.m không quả tang. Tiếp tục triển khai có hiệu quả các biện pháp chống bức cung, dùng nhụ.c hìn.h.

Tòa án các cấp thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về quyền tư pháp và nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo đảm tranh tụng trong xét xử. Không để xảy ra trường hợp kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Kiên quyết tuyên bị cáo vô tội trong trường hợp không có căn cứ kết tội.

Đặc biệt, Quốc hội giao Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sá.t nhâ.n dân tối cao chấn chỉnh, khắc phục việc xử phạt bị cáo quá nặng hoặc quá nhẹ, cho bị cáo hưởng án treo không đúng pháp luật, nhất là đối với các bị cáo phạm tội về kinh tế, chức vụ, tham nhũng.

Bộ Công an tiếp tục rà soát, xem xét, giải quyết dứt điểm các đơn khiếu nại kêu oan, nhất là đơn kêu oan của các bị án có mức hình phạt tù 20 năm, tù chung thân, t.ử hìn.h. “Nếu có căn cứ pháp luật thì phải xem xét theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định hình sự đã có hiệu lực pháp luật, bảo đảm không oan, sai”, Nghị quyết Quốc hội nêu rõ.

Bộ Công an, Viện kiểm sá.t nhâ.n dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao theo chức năng, nhiệm vụ của mình chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền sớm kết thúc điều tra, đưa ra truy tố, xét xử lại các vụ án mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hủy bản án có hiệu lực pháp luật để điều tra lại.

Các đơn vị trên khẩn trương giải quyết các vụ án đã quá hạn luật định, xử lý dứt điểm những vụ án đã kéo dài trên 5 năm và một số vụ án khác dư luận cử tri quan tâm. Minh oan và giải quyết bồi thường kịp thời cho người bị oan đã có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Nghị quyết Quốc hội yêu cầu các đơn vị liên quan kiên quyết loại bỏ khỏi bộ máy những cán bộ yếu kém về đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ. Xem xét, điều chuyển biên chế phù hợp cho các địa phương xảy ra nhiều án, tránh áp lực quá nhiều công việc dẫn đến oan, sai, bỏ lọt tội phạm.

Chính phủ đầu tư kinh phí để nâng cấp trang thiết bị cho hoạt động điều tra, khám nghiệm hiện trường, giám định tư pháp, nhất là các thiết bị ghi âm, ghi hình để ghi nhận chứng cứ, chống bức cung, dùng nhụ.c hìn.h. Có lộ trình, kế hoạch cụ thể để nâng cấp kịp thời các cơ sở giam giữ đã xuống cấp nghiêm trọng hoặc quá tải về giam giữ.

Quang Phong

Theo Dantri