“Quảng Bình là nhà tôi – Khi rảnh việc nước thì tôi về nhà”

“Quang Binh la nha tôi – Khi ranh viêc nươc thi tôi vê nha”. Đo la câu noi cua Đai tương Vo Nguyên Giap trên đinh đeo Ngang trong buôi chiêu môt ngay cuôi thang 3 cach nay 21 năm (năm 1992).

Sau nhiêu chuc năm công vu, bươc qua tuôi 82, Đai tương cung phu nhân – Giao sư Đăng Bich Ha va trương nư – Giáo sư – Tiến sĩ Vo Hông Anh vê thăm quê. Trong hai mươi môt ngay ơ Quang Binh, Đai tương thăm nơi chôn nhau căt rôn, căn nha tô phu, thăp hương viêng mô cha – liêt si Vo Quang Nghiêm, bi Phap băt va thu tiêu tai nha lao Thưa Phu năm 1947, thăm ban hưu thơi tăm sông đoc sach, gop y vơi lanh đao quê nha thơi ây con ngheo kho.

Đai tương thăm ba con nhân dân va lam viêc vơi lanh đao 5 huyên thi, thăm nhưng danh si đia phương, danh lam thăng canh, nhưng vung kinh tê nhiêu tiêm năng chưa đươc đanh thưc. Ơ đâu Đai tương cung đươc ba con nhân dân tư nam phu lao âu đon chao thân tinh nông nhiêt như môt ngươi con ưu tu đi xa lâu ngay mơi vê.

Tôi may măn đươc cơ quan cư theo đoan suôt 21 ngay đê quay tư liêu va lam phim tai liêu “Trơ vê mai nha xưa”.

Ngay thư 21, ngay cuôi cung trong ky “nghi phep” cua Đai tương, trong khi Đai tương noi chuyên vơi can bô nhân dân huyên Quang Trach trươc khi chia tay trơ ra thu đô thi tôi lai ngôi uông la đa vơi anh chi em phuc vu va…hơi chuênh choang.

Chia tay. Ba giơ chiêu trên đinh đeo Ngang. Cuôi xuân, mưa bay nhe nhe. Ngan mai hoang dai ươt at rơi rung nhưng canh vang cuôi cung. Hoa sim, hoa mua đa nơ tim đinh đeo. Nơi đây, hơn nghin năm trươc (năm 931), vua Lê Đai Hanh sai Ngô Tư An cung ba van dân binh mơ Thiên Ly Cu tư Cưa Sot (Ha Tinh) vao châu Bô Chinh (Bô Trạch, Quang Trach – Quang Binh) cho vương khi Đai Viêt băt đâu tran xuông phương Nam.

Bác ơi, Quảng Bình đang chờ đón Người trở về quê mẹ

Nơi đây, in dâu chân ngươi ngưa cua cac vương triêu, danh tương, danh nhân tư Lê Đai Hanh, Ly Thanh Tông, Ly Thương Kiêt, Trân Nguyên Han, Lê Thanh Tông, Lê Thân Tông, Trinh Trang, Đao Duy Tư, Nguyên Hưu Dât, Nguyên Hưu Tiên, Nguyên Huê, Bui Thi Xuân, Nguyên Anh… đên Lê Quy Đôn, Phan Huy Ich, Ngô Thi Nhâm, Nguyên Du, Nguyên Khuyên, Cao Ba Quat, Miên Thâm, Ba Huyên Thanh Quan… đa đê lai nhưng sư tich oanh liêt, nhưng ang thơ văn bât hu. Thât đung la vung ” Non ky danh đia” vơi nui Ngưu Sơn, Vinh Sơn, biên xanh trươc măt nui dưng sau lưng trong đôi câu han tư rât ân tương:

” Vinh Sơn, Ngưu Sơn. Sơn sơn xuât anh hung hao kiêt

Trang hai, ngoai hai, hai hai đa liêt nư anh thơ”

Tư đeo Ngang nhin ra biên co mui Rông, mui Ông va vung Chua, đao Yên tao thanh nơi tru ân ly tương cho ghe thuyên khi găp phong ba bao tô.

“Đông Băc thi dưa Vung Chua.

Nôm Nam dưa chut, bôn mua như ao”

Đinh đeo Ngang. Đoan xe hương ra phia Băc. Phut giây chia tay không khoi bui ngui. Moi ngươi ưu tiên vai phut cho “dân” truyên hinh:

- Thưa Bac! Đây đa la thươc đât cuôi cung cua quê hương, xin Bac đôi điêu vơi quê hương.

May cho “thăng tôi” la trong cơn chuênh choang vân mơ đâu đươc câu kha chuân. Đai tương noi ngăn gon vơi tâm thê cua ngươi tưng đi nhiêu nơi, thâm nhiêu nên văn hoa, kinh tê va vơi tinh cam cua ngươi con quê hương. Câu hoi thư hai tôi bât ra ngoai dư liêu:

- Xin Bac môt lơi ho hen ngay tai ngô.

Bất cân qua! Co tiêng cươi khe cua ai đo. Tâm trang moi ngươi chênh vênh, hôi hôp. Nhưng Đai tương tra lơi ngay, giong vui vui:

- Tôi co phai gai trai yêu đương gi đâu ma hen ho!? – Đam đông bông pha lên cươi thoai mai vang trơi Hoanh Sơn. Bac Giap noi tiêp, giong hơi trâm xuông: Quang Binh la nha tôi, khi nao ranh rang viêc nươc thi tôi vê nha…!

***

Hơn hai mươi môt năm đa trôi qua. Buôi chiêu đo trên đinh Hoanh Sơn, nhơ co hơi men kich thich, tôi đa xin phep lây lê rôi tha micrô lao tơi ôm chăt ông cu ma lăc lư, lăc lư. Trong cơn phân khich, tôi vân cam nhân đươc tư cu ông bat tuân toat ra nôi lưc rât manh, va, tôi thâm câu mong linh khi trơi đât phu hô đô tri cho cu sông lâu trăm tuôi…

Tư đo đên nay, đung như lơi “hen”, lâu lâu ranh viêc nươc la Đai tương lai vê nha. Tiêc la tôi không con lam bao hinh nên không đươc may măn đi theo cu.

Bây giơ thi Đai tướng Vo Nguyên Giap đa ranh viêc nươc hoan toan rôi, và ông se vê hăn nha trong nay mai.

Bác ơi, Quảng Bình đang chờ đón Người trở về quê mẹ.

Đông Hơi 7/10/2013

Nguyễn Thế Tường

Theo_VnMedia