Quan hệ an ninh Nga-Trung: Từ ý tưởng ‘cực kỳ táo bạo’ tới các hoạt động thường xuyên

Nga và Trung Quốc đang tăng cường hợp tác an ninh chiến lược, thể hiện qua các hoạt động quân sự chung như tuần tra, tập trận, và trao đổi kinh nghiệm.

Sự hợp tác này không chỉ nhằm đối phó áp lực từ phương Tây, mà còn xây dựng một mô hình an ninh độc đáo, kết hợp sáng kiến an ninh của cả hai quốc gia.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở thành phố Kazan ngày 22/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo nhận định của nhà nghiên cứu Dmitry Stefanovich tại Trung tâm An ninh quốc tế thuộc Viện Kinh tế thế giới và Quan hệ quốc tế (IMEMO) có trụ sở tại Moskva ngày 27/11, trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang chứng kiến những thay đổi sâu sắc, mối quan hệ an ninh giữa Nga và Trung Quốc đang phát triển theo một chiều hướng ngày càng chặt chẽ và chiến lược. Bằng chứng là sự hợp tác ngày một sâu rộng trên nhiều lĩnh vực quan trọng, từ quân sự đến ngoại giao.

Một trong những dấu ấn nổi bật nhất của mối quan hệ Nga-Trung là sự phát triển liên tục trong lĩnh vực an ninh. 5 năm trước, việc các máy bay ném bom của hai nước thực hiện các chuyến bay chung từng được coi là ý tưởng “cực kỳ táo bạo”. Hiện nay, đây đã trở thành hoạt động thường xuyên, với các chuyến bay ngày càng mở rộng về phạm vi địa lý.

Các hoạt động hợp tác quân sự giữa hai nước rất đa dạng và phong phú. Chúng bao gồm các cuộc tuần tra chung, tập trận hải quân chung, và các hoạt động huấn luyện phòng thủ chống thiết bị bay không người lái. Mức độ trao đổi và hợp tác này ngày một sâu sắc, cho thấy một mối quan hệ chiến lược ngày càng chặt chẽ.

Nga và Trung Quốc đang xây dựng một mối quan hệ được mô tả như một “ phản ứng kép” đối với các áp lực từ phương Tây, đặc biệt là Mỹ.

Điều thú vị là chính áp lực này lại trở thành một động lực thúc đẩy sự hợp tác giữa hai quốc gia. Các quan chức Mỹ đã bày tỏ sự ngạc nhiên và lo ngại trước mức độ tương tác ngày càng sâu sắc giữa Nga và Trung Quốc.

Sự phối hợp giữa Nga và Trung Quốc không chỉ dừng lại ở quân sự. Trong lĩnh vực hạt nhân, Trung Quốc hiện đang nắm vai trò Chủ tịch của “Nuclear Five” – một nền tảng quan trọng đặc biệt trong bối cảnh gián đoạn các kênh tiếp xúc hạt nhân hiện nay. Hai nước đang tích cực hợp tác trong các vấn đề kiểm soát vũ khí, phòng ngừa chạy đua vũ trang ngoài vũ trụ, và thảo luận các nguyên tắc chỉ đạo học thuyết hạt nhân.

Một điểm đáng chú ý là Nga và Trung Quốc đang tìm cách kết hợp các ý tưởng an ninh của mình. Cụ thể là việc tích hợp hệ thống an ninh Á-Âu của Nga với Sáng kiến An ninh Toàn cầu của Trung Quốc. Đặc điểm nổi bật của mối quan hệ này là sự hỗ trợ lẫn nhau mà không can thiệp trực tiếp vào các xung đột riêng của nhau.

Giới chuyên gia nhận định rằng trong tương lai, sự tương tác giữa lực lượng vũ trang Nga và Trung Quốc có thể sẽ còn gia tăng. Các cuộc tập trận có thể sẽ mở rộng từ tuần tra chung đến các hoạt động phức tạp hơn như thực hành tấn công tên lửa. Quân nhân hai nước thường xuyên trao đổi kinh nghiệm và thể hiện sự hiểu biết lẫn nhau ngày càng sâu sắc.

Mối quan hệ này không chỉ là sự liên minh đơn thuần, mà còn là một chiến lược nhằm cân bằng quyền lực toàn cầu. Hai nước đang xây dựng một mô hình hợp tác an ninh độc đáo, với mục tiêu bảo vệ lợi ích quốc gia trong bối cảnh địa chính trị đang biến động. Sự kết nối này cho thấy một xu hướng hợp tác chiến lược ngày một chặt chẽ giữa Nga và Trung Quốc, vượt ra ngoài các mối quan hệ truyền thống.