‘Quá sớm để nghĩ về Apple Car’

Kế hoạch làm chiếc xe điện mang thương hiệu của mình của Apple sẽ khó nhận được sự hợp tác từ những “ông lớn” ngành xe.

Dù luôn giữ văn hóa “bí mật” khi phát triển sản phẩm, “dự án Titan” phát triển xe điện của Apple lại đang có quá nhiều thông tin trên truyền thông.

Chỉ từ đầu tháng 1 tới nay, đã có hàng loạt hãng xe lên tiếng xác nhận, phủ nhận, hay cho biết đã ngừng hợp tác với Apple. Tập đoàn Hyundai và công ty con Kia, sau đó tới Nissan là những hãng xe đã vướng vào tin đồn với Apple.

Tuy vậy, cách tốt nhất để hợp tác suôn sẻ với Apple dường như là phủ nhận mọi tin đồn. Theo Bloomberg , Apple đã chủ động cắt đứt mối liên hệ với Hyundai khi công ty Hàn Quốc tiết lộ quá sớm về quá trình hợp tác. Cổ phiếu Hyundai và Kia mất giá ngay sau đó, trước khi hồi phục lại trong tuần qua.

Nissan là hãng mới nhất phủ nhận thông tin đang hợp tác phát triển xe với Apple.

“Cổ phiếu mất giá phản ánh cảm xúc của những nhà đầu tư về tương lai của Hyundai và Kia. Các nhà đầu tư rõ ràng tin rằng Apple đưa ra một cơ hội tăng doanh thu cho hai công ty này, cùng với khả năng tiếp cận những công nghệ quan trọng về kiểm soát phương tiện và hệ thống truyền thông”, Giáo sư Peter Wells tại đại học Cardiff, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu ngành xe hơi chia sẻ với Zing .

Hợp tác với Apple có phải miếng bánh ngon?

Nhận định về nỗ lực phát triển xe hơi của Apple, nhiều chuyên gia cho rằng Táo khuyết chắc chắn sẽ phải hợp tác với một nhà sản xuất xe truyền thống để có thể tham gia lĩnh vực mới mẻ này.

“Làm ôtô với số lượng lớn là một thử thách thực sự mà các ông lớn công nghệ sẽ không muốn đối mặt một mình. Cần nhiều thời gian, số tiền đầu tư khổng lồ, để có thể tạo ra một mẫu xe, nhà máy, xây dựng chuỗi cung ứng, mạng lưới phân phối, thương hiệu”, ông Wells nhận xét.

Thách thức với những nhà sản xuất xe là liệu Apple có phải một “đối tác” truyền thống, như nhiều thương hiệu xe hơi từng tham gia ngành công nghiệp trước đó. Quan hệ đối tác đồng nghĩa với việc Apple có người sản xuất xe thay cho họ, còn hãng xe được chia sẻ các tiến bộ công nghệ từ Táo khuyết như phần mềm điều khiển, trí tuệ nhân tạo hay các công nghệ 5G.

Tuy nhiên, Apple có thể sẽ không tiến vào một mối quan hệ với tâm thế muốn chia sẻ.

“Apple sẽ không giúp những công ty làm việc với họ. Họ sẽ không chia sẻ bất cứ thứ gì. Lợi ích duy nhất bạn có từ Apple là lượng xe bán ra. Nếu bạn là Apple, rõ ràng bạn sẽ muốn kiểm soát mọi khía cạnh của sản phẩm. Bạn sẽ tìm kiếm một công ty gia công chứ không phải đối tác”, Demian Flowers, nhà phân tích ngành xe hơi tại Commerzbank, Đức nhận xét.

Nhiều hãng xe lớn, như Volkswagen, đang tự phát triển những nền tảng xe tự lái của mình.

Nếu bước vào hợp đồng với Apple như một đối tác gia công, hãng xe lúc này sẽ chẳng khác gì Pegatron hay Foxconn. Họ sẽ sản xuất ra những chiếc xe với số lượng lớn, có thể thu lời khủng nhưng chỉ là “người vô hình”, bởi người dùng chỉ cần biết sản phẩm là của Apple.

“Volkswagen muốn phát triển phần mềm tự lái, hệ điều hành của riêng họ. Họ cũng muốn tự kiểm soát dữ liệu. Họ muốn cạnh tranh với các gã khổng lồ công nghệ, những Tesla mới. Nếu bạn hỏi liệu họ có muốn trở thành đối tác gia công của một hãng công nghệ, tôi nghĩ câu trả lời sẽ là không”, ông Flowers nói thêm.

“Họ sẽ không muốn mở cánh cửa cho Apple đâu”, Jrgen Pieper, nhà phân tích tại ngân hàng Metzler nhận xét.

Tuy nhiên, những nhà đầu tư có thể sẽ suy nghĩ khác. Theo ông Wells, việc cổ phiếu Hyundai, Kia mất giá phản ánh tư duy của nhà đầu tư rằng hợp tác với Apple sẽ mang lại lợi ích nhiều hơn là mất mát cho các hãng này.

“Có một tâm lý lo lắng với tập đoàn Hyundai và Kia rằng nếu không hợp tác với Apple, họ sẽ yếu thế trong chiến lược dài hạn về mặt công nghệ. Mặc dù có những công ty ngoài Apple có thể cho họ tiếp cận công nghệ, sức mạnh thương hiệu và nội tại công nghệ của Apple vẫn là số ít.

Cũng khó có thể tin rằng Hyundai và Kia tự thân họ có thể đạt được trình độ công nghệ tương đương với những đối thủ trong thời gian đủ ngắn”, vị chuyên gia về ngành xe hơi này nhận xét.

Nhìn vào thành công của những iPhone hay Apple Watch, có thể thấy Apple thường đạt được quy mô sản phẩm đủ lớn để chiếm lĩnh thị trường, thu lợi nhuận cao. Đó có thể là yếu tố hấp dẫn với hai thương hiệu xe Hàn Quốc vốn không quá vượt trội về mặt quy mô.

Bản thân Hyundai cũng có những concept xe tự lái như mẫu Prophecy.

“Hyundai và Kia không nằm trong nhóm những thương hiệu vượt trội về quy mô. Họ cũng không có những di sản về mặt công nghệ hay danh tiếng để vượt lên ở phân khúc cao cấp.

So với họ, những hãng xe nhỏ hơn có lợi thế về sản xuất nhờ tiết kiệm nhân công, chất liệu và các loại chi phí khác. Do vậy, nhà đầu tư thực sự lo ngại Hyundai và Kia sẽ không đủ quy mô, hoặc không đủ hiệu quả để tồn tại trong tương lai”, ông Wells kết luận.

Có thể sẽ chẳng có Apple Car?

Một số nhà phân tích cho rằng việc nghĩ Apple sẽ ra mắt xe, kể cả theo cách thức họ phát triển sản phẩm thông thường, vẫn là quá sớm. Dù có thêm thông tin trong thời gian qua, đây vẫn là một dự án bí mật. Phần lớn thông tin vẫn sẽ được giữ kín cho tới sát ngày Apple ra mắt chiếc xe.

“Tin đồn vẫn cứ luôn xuất hiện trong nhiều năm qua. Có thể sẽ có một sự kiện công bố, nhưng tôi không chắc được”, Reilly Brennan, nhà đầu tư tại Trucks VC, người khẳng định có quen biết nhân viên làm việc trong dự án Titan chia sẻ với CNN .

Chính Tesla, công ty sản xuất xe điện hàng đầu hiện nay, cũng chưa có lãi từ việc bán xe. Năm 2020, Tesla có lãi ròng từ hoạt động kinh doanh, nhưng phần lớn đến từ việc kinh doanh lại điểm thưởng phát thải.

Nhiều chuyên gia tin rằng Apple sẽ chỉ tham gia vào các dịch vụ xe tự lái và đầu tư vào phần mềm. Táo khuyết là một trong những nhà đầu tư của dịch vụ chia sẻ xe Didi của Trung Quốc. Năm 2019, họ cũng mua lại Drive.ai, công ty phát triển phần mềm tự lái từng hợp tác với Lyft.

Từ năm 2018, Apple đã tuyển dụng nhiều kỹ sư và nhân vật chủ chốt của Tesla, trong đó có cả phó chủ tịch phụ trách phát triển mẫu Model 3.

Trước đây, nhiều thông tin cho rằng Apple sẽ tham gia sản xuất TV. Thực tế là họ chỉ làm chiếc đầu xử lý gắn vào TV, chứ không làm thiết bị hiển thị.

“Họ không làm TV bởi lợi nhuận quá thấp, và cũng chẳng thể tạo ra sản phẩm tốt hơn những thứ có sẵn trên thị trường”, Sam Abuelsamid, nhà phân tích về thị trường xe của Guidehouse Insights chia sẻ.

“Apple đã thay đổi định hướng nhiều lần trong vài năm qua, cố gắng tìm ra thứ mà họ muốn làm. Họ cũng thường dành nhiều thời gian nghiên cứu sản phẩm rồi không bao giờ đưa chúng ra thị trường”, ông Abuelsamid nhận xét.

“Sẽ thật lạ nếu Apple bắt đầu cư xử giống như một hãng xe và úp mở về một sản phẩm mà phải 5 năm sau mới ra mắt”, ông Reilly Brennan nhận xét.

“Yếu tố chưa rõ hiện nay là trong tương lai xa, Apple muốn sản xuất xe hơi hay cung cấp dịch vụ cho các hãng khác. Hiện tại, có vẻ như Apple muốn nhiều hơn là nhà cung cấp phần cứng, phần mềm cho hãng xe.

Tôi cho rằng Apple sẽ muốn tham gia vào ngành xe tự lái với một ‘tầm nhìn’ về phương tiện đô thị thông minh và hiện đại, nhưng họ vẫn sẽ cần một đối tác sản xuất để hiện thực hóa tầm nhìn đó”, ông Wells kết luận.