Phương pháp chăm sóc bệnh nhân sởi mau hồi phục
Sởi là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, khiến người mắc bệnh thường có cảm giác mệt mỏi, khó chịu. Việc chăm sóc bệnh nhân sởi đúng cách sẽ giúp bệnh mau khỏi, hạn chế biến chứng.
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc giống morbillivirus của họ Paramyxoviridae gây ra. Đối tượng mắc bệnh sởi là người chưa có miễn dịch với bệnh do chưa tiêm chủng đầy đủ và chưa từng mắc bệnh, phổ biến nhất là trẻ em dưới 15 tuổi. Nhiệt độ thay đổi kết hợp với độ ẩm không khí thấp là điều kiện lí tưởng để virus sởi lây lan mạnh mẽ.
1. Phương pháp chăm sóc bệnh nhân sởi
Đối với những trường hợp mắc sởi nhẹ, bệnh nhân có thể được điều trị tại nhà theo chỉ định của bác sĩ. Lúc này, việc chăm sóc bệnh nhân sởi cần cần được lưu ý để bệnh sớm khỏi, đồng thời hạn chế lây lan sang những người xung quanh. Cụ thể:
Những lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sởi (Ảnh: Internet)
- Khi bệnh nhân sốt trên 38 độ, cần sử dụng các loại thuốc hạ sốt được bác sĩ chỉ định (thường là paracetamol) theo đúng liều lượng. Ngoài ra, có thể sử dụng các phương pháp hạ thân nhiệt vật lý như chườm khăn mát, lau người bằng nước ấm. Khi chăm sóc bệnh nhân sởi cũng cần lưu ý việc bù nước, bù điện giải trong cơn sốt bằng oresol, nước cam, nước ép trái cây,….
- Thức ăn của bệnh nhân sởi cần nước nấu chín kỹ, mềm để đảm bảo dễ ăn, dễ tiêu hoá. Các món ăn nên được chế biến phù hợp với khẩu vị của người bệnh và chia thành nhiều bữa nhỏ. Đối với bệnh nhân là trẻ còn đang bú mẹ, nên tiếp tục cho trẻ dùng sữa mẹ kết hợp với chế độ ăn uống hợp lí.
Các loại đồ ăn mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hoá như cháo, súp,… phù hợp với bệnh nhân sởi (Ảnh: Internet)
Thực đơn hàng ngày của bệnh nhân cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A. Sự thiếu hụt vitamin A có thể khiến bệnh sởi trầm trọng hơn, làm giảm thị lực thậm chí dẫn đến mù loà. Ngoài ra, có thể bổ sung vitamin A hoặc kẽm qua đường uống theo liều lượng nhất định.
- Vệ sinh thân thể và thay đồ hằng ngày
Video đang HOT
Khi mắc sởi, bệnh nhân không nên kiêng nước hoặc mặc quần áo quá dày (Ảnh: Internet)
Việc kiêng nước hay trùm kín, mặc quần áo quá dày có thể làm tích tụ mồ hôi, bệnh nhân khó hạ sốt dẫn đến viêm phổi hoặc các bệnh về da.
- Vệ sinh mắt, mũi, họng bằng nước muối sinh lí 3 lần 1 ngày. Cắt móng tay, móng chân để hạn chế làm xước da.
2. Những lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân mắc sởi
Để hạn chế lây bệnh, khi chăm sóc bệnh nhân sởi cần lưu ý những điều sau:
- Cách li bệnh nhân sởi với người không mắc bệnh.
- Người chăm sóc bệnh nhân sởi phải đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn trước và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
Nên đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng khi tiếp xúc, chăm sóc bệnh nhân sởi (Ảnh: Internet)
- Giữ gìn nhà ở, khu vệ sinh khô thoáng, sạch sẽ. Thường xuyên dọn dẹp, lau chùi, làm sạch khu vực vui chơi, tay nắm cửa, cầu thang,….
- Khi bệnh nhân có bất kỳ biểu hiện lạ: sốt cao trên 39 độ liên tục, không đáp ứng thuốc hạ sốt, co giật, hôn mê,… cần tới ngay cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị kịp thời, hạn chế các biến chứng nguy hiểm.
Chỉ nên đưa bệnh nhân sởi lên các bệnh viện tuyến trên khi có sự chỉ định của bác sĩ. Các bệnh viện tuyến trên thường có nhiều trường hợp bệnh nhân mắc sởi nặng, trẻ bị sởi thông thường khi tiếp xúc rất dễ bị lây nhiễm chéo.
Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng đã nguy hiểm
Đa phần bệnh nhân mắc tay chân miệng có thể tự ổn định, không bị biến chứng. Tuy nhiên, triệu chứng giật mình là dấu hiệu cảnh báo rằng, trẻ mắc tay chân miệng có thể bị tổn thương thân não.
Cha mẹ không nên tự ý bôi thuốc lên da khi trẻ mắc tay chân miệng. Ảnh minh họa.
Bệnh nhân mắc tay chân miệng gia tăng
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), từ đầu năm đến nay, TPHCM ghi nhận 6.358 ca tay chân miệng tại 24 quận, huyện. Riêng tuần cuối tháng 9, thành phố ghi nhận 640 ca bệnh.
Đây là con số cao nhất trong tất cả các tuần tính từ đầu năm đến nay. Số ca bệnh trong tuần tăng tại 19/24 quận, huyện. Trong đó, 4 địa phương có ca bệnh bao gồm Quận 2, 7, 8 và huyện Bình Chánh.
Trong khi đó, tại Khánh Hòa, khoảng một tháng nay, số lượng bệnh nhân nhập viện vì tay chân miệng tăng đột biến. Thậm chí, nhiều trường hợp nhập viện với tình trạng nặng.
Từ đầu năm 2016 đến giữa tháng 9, các bệnh nhân nhập viện vì bệnh tay chân miệng chủ yếu ở thể nhẹ. Tuy nhiên, trong những ngày cuối tháng 9 vừa qua, liên tiếp có tới 4 bệnh nhân nặng phải điều trị tích cực trong nhiều ngày để qua cơn nguy hiểm. Thành phố Nha Trang, huyện Diên Khánh, thị xã Ninh Hòa vẫn là những địa phương có số ca mắc cao.
Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng - giảng viên Trường Đại học Y Dược TPHCM và hiện công tác tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM), nhấn mạnh: "Việc theo dõi, phát hiện sớm các dấu hiệu nặng là điều vô cùng quan trọng trong điều trị, cũng như tiên lượng bệnh tay chân miệng. Hầu hết bố mẹ đều không rõ về triệu chứng giật mình trong bệnh này, nên có nhiều lầm tưởng".
Theo chuyên gia này, bệnh tay chân miệng thường xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi. Bệnh này do virus gây ra. Do đó, việc dùng kháng sinh không giúp ích cho việc điều trị cũng như ngăn ngừa biến chứng. Đặc biệt, trẻ càng nhỏ tuổi, bệnh càng dễ tiến triển nặng.
Trẻ lớn và người trưởng thành vẫn có thể mắc bệnh, nhưng thường nhẹ hơn. Đường lây lan của bệnh chủ yếu là do phần miệng. Mặc dù đường hô hấp, dịch mũi họng cũng có khả năng lây, nhưng không chủ yếu. Bởi, số lượng virus trong nước bọt không cao.
"Tuy đa số bệnh nhân tự ổn định, nhưng một số ca sẽ có biến chứng. Và đó là điều mà hầu hết mọi người đều lo sợ. Bởi vì virus này có đặc tính cao với 4 vị trí ở não: Vùng hạ đồi, nhân răng tiểu não, neuron vận động sừng trước tủy sống và thân não", bác sĩ Tưởng giải thích.
Giật mình "kiểu tay chân miệng"
Theo bác sĩ Tưởng, thông thường, mọi người chỉ chú ý đến thân não thay vì 3 vị trí còn lại. Thực tế, giật mình là dấu hiệu cảnh báo rằng, trẻ bị tay chân miệng có thể bị tổn thương thân não.
"Tuy nhiên, triệu chứng giật mình rất dễ bị khai thác sai. Bởi, chính sự lo lắng quá mức của các mẹ, nên hầu hết họ đều trả lời "Có" khi được bác sĩ hỏi về triệu chứng giật mình. Một số bà mẹ thấy trẻ quấy khóc rồi thức dậy trong đêm cũng nghĩ đó là giật mình. Tuy nhiên, hầu hết là do bé có sang thương ở họng, bị đau họng nên khó ngủ", chuyên gia chia sẻ.
Bác sĩ cũng lưu ý, vấn đề quan trọng để xác định liệu trẻ có giật mình do bệnh tay chân miệng hay không là: "Bình thường trẻ có giật mình như vậy không?". Nếu có, phụ huynh chưa cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu trẻ giật mình mạnh hơn, ngay cả khi không có tiếng động, cha mẹ cần nhanh chóng cho con đi khám.
Bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng khuyến cáo, cha mẹ cần chú ý nếu trẻ giật mình chới với, thất thần, thiu thiu ngủ, nẩy người hốt hoảng, mắt nhìn lên. Điều quan trọng nhất là khả năng tiếp xúc của trẻ giảm, đờ đẫn, ánh mắt vô hồn hoặc hoảng hốt, không tương tác.
Nếu trẻ giật mình như vậy nhiều hơn 2 lần trong 30 phút hoặc ngay lúc được thăm khám, cha mẹ cần cho con nhập viện để theo dõi và điều trị. Bên cạnh triệu chứng có liên quan đến tổn thương thân não, trẻ mắc tay chân miệng cũng có khả năng bị rối loạn về hô hấp, nhịp tim, huyết áp.
"Nếu tổn thương vùng hạ đồi, cơ thể không xác định được điểm điều nhiệt. Từ đó, gây tăng thân nhiệt ác tính, không đáp ứng với thuốc hạ sốt. Bởi, thuốc hạ sốt đánh vào hạ đồi để hạ điểm điều nhiệt. Tổn thương tiểu não gây run chi, run thân, đi loạng choạng, giật nhãn cầu. Tổn thương neuron sừng trước tủy sẽ gây ra liệt mềm không đối xứng", bác sĩ Tưởng nói.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho biết, tỷ lệ rơi vào biến chứng của bệnh tay chân miệng không nhiều. Hầu hết, trường hợp mắc bệnh chỉ nổi hồng ban hoặc mụn nước ở da. Da nổi mụn nước thường ở lòng bàn tay, chân, mông gối, hoặc một số khu vực khác. Tuy nhiên, phụ huynh không nên tự ý bôi bất kỳ dung dịch nào lên da hoặc tắm lá cho trẻ.
"Cha mẹ không nên bôi thuốc tím vì sẽ che mất dấu hiệu, khiến bác sĩ khó khăn hơn trong việc chẩn đoán bệnh. Vết loét trong miệng có thể làm bé đau và biếng ăn. Cha mẹ nên cho bé ăn loãng, không nóng, không cay, không cứng. Ăn uống mát giúp trẻ giảm đau", bác sĩ Tưởng khuyến cáo.
Bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng cho biết, việc theo dõi và phòng ngừa bệnh tay chân miệng là yếu tố quan trọng nhất. Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám nếu con có các dấu hiệu: Sốt trên 39 độ C hoặc sốt trên 2 ngày, đặc biệt là không đáp ứng với thuốc hạ sốt; Nôn ói nhiều; Lừ đừ, khó ngủ, quấy khóc vô cớ; Giật mình hơn 2 lần trong vòng 30 phút; Run chi hoặc yếu chi; Đảo mắt; Đi đứng loạng choạng không vững; Thở bất thường; Ngủ gà; Co giật.
Mẹ tự mua thuốc hạ sốt cho con uống khiến bé trai 11 tuổi nguy kịch Thấy bé trai bị sốt, người mẹ đã cho bé uống thuốc hạ sốt trong 2-3 ngày nhưng không đỡ nên đưa đến bệnh viện. Các bác sĩ chẩn đoán cháu bé bị sốc nhiễm khuẩn, viêm đa xoang, tình trạng nguy kịch. Bệnh nhi bị sốc nhiễm khuẩn, viêm đa xoang nguy kịch sau khi uống thuốc hạ sốt tại nhà. Ảnh:...