“Phương án B” cho suy thoái toàn cầu

Thế giới dường như chưa chuẩn bị và cũng không còn nhiều thời gian để chuẩn bị cho một cuộc suy thoái kế tiếp.

Tăng trưởng kinh tế không còn đồng bộ

Mới chỉ một năm trước, thế giới đang tận hưởng một sự tăng trưởng kinh tế đồng bộ. Năm 2018, câu chuyện rất khác nhau. Tuần trước, cổ phiếu giảm trên toàn cầu giảm mạnh khi các nhà đầu tư lo lắng, lần thứ hai trong năm nay, về sự tăng trưởng chậm lại và ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thắt chặt hơn của Mỹ. Những nỗi sợ đó được thành lập tốt.

Tất nhiên, các nhà hoạch định chính sách có các lựa chọn khác. Các ngân hàng trung ương có thể sử dụng chính sách nới lỏng định lượng (QE), việc mua chứng khoán (trái phiếu) với dự trữ mới tích lũy được.

Hiệu quả của QE được tranh luận, nhưng nếu điều đó không hiệu quả, họ có thể thử các phương pháp tiếp cận triệt để hơn, chưa được kiểm chứng, chẳng hạn như bơm tiền trực tiếp cho các cá nhân. Chính phủ cũng có thể tăng chi tiêu. Ngay cả các quốc gia có gánh nặng nợ lớn có thể hưởng lợi từ kích thích tài chính trong thời gian suy thoái.

Câu hỏi đặt ra là liệu việc sử dụng những vũ khí này có được chấp nhận về mặt chính trị hay không. Các ngân hàng trung ương sẽ bước vào cuộc suy thoái tiếp theo với các bảng cân đối đã phình lên theo các tiêu chuẩn lịch sử – của Fed trị giá 20% GDP. Những người phản đối QE nói rằng nó làm méo mó thị trường và thổi phồng bong bóng tài sản. Cho dù những quan điểm này phần lớn là sai lầm; các cuộc chiến mới của QE sẽ thu hút sự giám sát chặt chẽ hơn so với lần trước. Các ràng buộc đặc biệt chặt chẽ trong khu vực đồng Euro, nơi ECB bị giới hạn mua 33% nợ công của bất kỳ quốc gia nào.

Cần phải chuẩn bị càng sớm càng tốt

Kích thích tài khóa cũng sẽ vấp phải sự phản đối của các chính trị gia, bất kể các lập luận kinh tế. Khu vực đồng Euro là một trong những trường hợp đáng lo ngại nhất, nếu chỉ vì người Đức và người Bắc Âu khác lo sợ rằng tiền họ cho vay có thể sẽ mất vì nước nhận vay vỡ nợ, vì thế họ tăng tiêu chí cho vay. Mỹ sẵn sàng chi tiêu hơn, nhưng gần đây đã tăng thâm hụt lên hơn 4% GDP với nền kinh tế đang phát triển nóng. Nếu nước Mỹ cần phải gia tăng thâm hụt (khi vẫn còn có thể) để chống lại suy thoái, thì những tranh cãi chính trị sẽ diễn ra.

Các ngân hàng trung ương có thể có nâng cao khả năng hành động trong và sau khủng hoảng, mà ít phải chịu những phản đối từ giới chính trị gia. Nếu họ có thể làm được điều này trước khi lạm phát tăng lên hay tăng trưởng suy giảm, thế giới có thể được chuẩn bị tốt hơn. Ngoài ra, việc tăng mục tiêu lạm phát hiện tại có thể theo thời gian đẩy lãi suất lên, tạo thêm không gian cho việc cắt giảm lãi suất.

Kích thích tài khóa trong tương lai có thể được chuẩn bị ngay bây giờ bằng cách tăng hiệu lực của “các chốt ổn định tự động” – dự báo về bảo hiểm thất nghiệp, chẳng hạn, điều này tăng lên khi các nền kinh tế giảm tốc. Khu vực đồng euro có thể nới lỏng các quy tắc tài chính của mình để cho phép kích thích nhiều hơn nữa.

Sự biến động của thị trường trong tuần này cho thấy thời gian có thể không còn nhiều.. Thế giới nên bắt đầu chuẩn bị cho cuộc suy thoái tiếp theo, trong khi vẫn có thể.

Nguồn Economist