Phòng tránh hành vi gian lận nhập khẩu xe ô tô dưới dạng quà biếu, tặng
Theo ông Âu Anh Tuấn – Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan ( Tổng cục Hải quan), trước đây, qua công tác quản lý, theo dõi, Tổng cục Hải quan đã phát hiện các hiện tượng gian lận, lợi dụng chính sách để nhập khẩu xe dưới dạng tài sản di chuyển của Việt kiều hồi hương, xe tạm nhập khẩu của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ, xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng.
Tổng cục Hải quan đã điều tra, xử lý một số vụ việc hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi trốn thuế, gian lận.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan phải thường xuyên rà soát kết quả xác định giá tính thuế xe ô tô nhập khẩu theo loại hình quà biếu tặng để bảo đảm thu đúng, thu đủ thuế xe biếu tặng.
Từ thực tế, Tổng cục Hải quan cũng đã báo cáo Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 45/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số quy định về thủ tục hải quan và quản lý xe ô tô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại để đảm bảo công tác quản lý, tránh việc lợi dụng.
Thông tư số 45 đã bãi bỏ giới hạn số lượng xe mỗi tổ chức, cá nhân được nhập trong năm là một xe ô tô và 1 xe gắn máy do tổ chức, cá nhân nước ngoài biếu, tặng như quy định cũ tại Thông tư số 143. Thay vào đó, theo quy định mới thì chính sách quản lý xe ô tô, xe gắn máy nhập khẩu, tạm nhập khẩu theo hình thức quà biếu, quà tặng, hàng mẫu, tài sản di chuyển sẽ thực hiện theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Điểm đáng chú ý là Thông tư số 45 đã bãi bỏ “Giấy phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe ô tô, xe gắn máy” trong “ Hồ sơ nhập khẩu, tạm nhập khẩu”. Trình tự thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu được cơ quan hải quan siết chặt hơn so với quy định cũ. Theo đó, người khai hải quan khai đầy đủ các chỉ tiêu thông tin trên tờ khai hải quan và gửi các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan quy định thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan hoặc nộp trực tiếp tại chi cục hải quan (đối với trường hợp thực hiện thủ tục hải quan giấy), chịu trách nhiệm bảo quản xe tại địa điểm được phép đưa về bảo quản trong thời gian chờ kết quả kiểm tra của cơ quan kiểm tra chuyên ngành.
Video đang HOT
Trường hợp phải xác định lại trị giá hải quan, ban hành quyết định ấn định thuế thì chi cục hải quan nơi thực hiện thủ tục nhập khẩu xe phải có văn bản gửi bổ sung cho cục thuế tỉnh, thành phố nơi quản lý thuế của tổ chức, cá nhân nhập khẩu xe để thông báo về trị giá xác định lại của chiếc xe, số tiền thuế (chi tiết từng sắc thuế) mà cơ quan hải quan đã thu bổ sung để phối hợp thu thuế.
Cách đây vài tháng, trên phương tiện thông tin đại chúng đã đăng tải về chiêu thức lách luật, trục lợi tinh vi của đường dây nhập khẩu siêu xe qua hình thức quà biếu, tặng. Nhiều người đã đặt câu hỏi về trách nhiệm của Bộ Tài chính và các đơn vị có liên quan để xử lý nghiêm các sai phạm nếu có.
Vấn đề này đã từng được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc công khai trả lời trước Quốc hội. Theo Bộ trưởng, quy định các hãng xe phải đặt đại lý tại Việt Nam để chuyển xe mua qua đại lý. Tuy nhiên, có nhiều loại xe số lượng bán được ít cho nên hãng không có đại lý, gọi là xe hơi đặc thù. Các doanh nghiệp chuyển sang hình thức xe dưới dạng quà biếu, tặng.
Bộ Tài chính cũng đã tổ chức kiểm tra, kết quả cho thấy, có doanh nghiệp khi kê khai theo giá thấp nhưng cơ quan hải quan đã căn cứ vào quy định của hải quan đối với bảng thuế các loại xe và xác định tăng lên và truy thu thuế. Cụ thể: Thống kê từ năm 2012 đến 31/5/2022, tổng số tiền thuế (nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt, giá trị gia tăng) phát sinh nhập khẩu mặt hàng xe ô tô chở người theo loại hình quà biếu, tặng theo kê khai của người khai hải quan là 9.476 tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng số tiền thuế cơ quan hải quan đã xác định giá theo quy định, ấn định số thuế phải nộp là 14.403 tỷ đồng. Như vậy, chênh lệch tăng thêm sau xác định lại là 4.927 tỷ đồng và được thu đủ trước khi thông quan hàng hóa.
Trong văn bản trả lời cử tri thành phố Hà Nội mới đây, đại diện Bộ Tài chính cho biết: Theo quy định, hàng hóa (bao gồm ô tô) nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại như hàng quà biếu, tặng, người khai hải quan có trách nhiệm phải tự kê khai, tự xác định trị giá hải quan. Do đặc thù của loại hình này là hàng hóa không có chứng từ mua bán (hợp đồng mua bán, hóa đơn thương mại) nên nếu cơ quan hải quan có căn cứ xác định trị giá kê khai của người khai hải quan không phù hợp thì cơ quan hải quan có quyền xác định trị giá hải quan theo quy định của pháp luật về trị giá hải quan trước khi thông quan, giải phóng hàng hóa.
Trên cơ sở khai báo của người khai hải quan, cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra, xác định lại trị giá tính thuế theo quy định và ấn định số thuế còn thiếu đối với xe ô tô nhập khẩu theo loại hình quà biếu, tặng, người khai hải quan phải nộp đủ số tiền thuế trước khi thông quan, giải phóng hàng hóa.
Đại diện Bộ Tài chính khẳng định: Để bảo đảm thu đúng, thu đủ thuế xe biếu, tặng, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan phải thường xuyên rà soát kết quả xác định giá tính thuế xe ô tô nhập khẩu theo loại hình quà biếu tặng; đồng thời, phối hợp với cơ quan thuế nội địa để thu thuế thu nhập.
Nghi vấn đường dây nhập siêu xe biếu tặng, lãnh đạo Tổng cục Hải quan lên tiếng?
Trước thông tin "lùm xùm" về một số đối tác nước ngoài mỗi năm hào phóng "tặng" hơn 100 siêu xe cho doanh nghiệp, cá nhân ở Việt Nam nhưng xe biếu tặng cuối lại vào... các showroom ô tô, chiều 25/5, đại diện Tổng cục Hải quan (TCHQ) đã lên tiếng xung quanh vấn đề này.
Số lượng xe nhập khẩu theo diện quà biếu, quà tặng rất thấp, chiếm 1% tổng xe nhập khẩu. Ảnh: Minh Phương/Báo Tin tức.
Theo lãnh đạo TCHQ, không phát hiện thất thoát về thuế đối với xe nhập khẩu theo diện quà biếu, quà tặng. Tuy nhiên, cơ quan này đề xuất tới đây Cục Hải quan sẽ không cấp phép nhập khẩu xe theo diện này nữa. Phía TCHQ đã cử 4 đoàn thanh tra làm việc tại 4 cục hải quan địa phương để thanh tra, xử lý các vi phạm liên quan đến xe nhập diện biếu, tặng.
Ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (TCHQ) cho biết: Theo quy định pháp luật về thuế, đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, người khai hải quan phải nộp đủ các loại thuế: Thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trước khi hàng hóa được thông quan. Đối với xe quà biếu tặng, phải nộp thêm thuế thu nhập bất thường tại cơ quan thuế nội địa.
"Đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu, tặng mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu trong thời gian qua, cơ quan hải quan đã thực hiện thủ tục theo đúng quy định hiện hành và thu đủ các loại thuế theo quy định. Ngoài ra, cơ quan hải quan gửi hồ sơ liên quan đến cơ quan thuế nội địa để thực hiện việc thu thuế thu nhập bất thường", ông Âu Anh Tuấn cho biết. Quan điểm của TCHQ: Nếu phát hiện sai phạm trong việc cấp phép nhập khẩu và thực hiện thủ tục hải quan đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì sẽ xử lý nghiêm, không bao che.
Đối với các thông tin như một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe là quà biếu tặng, hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra cửa hàng để bán, TCHQ cho biết: Cơ quan hải quan thực hiện việc cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh).
Theo đó việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý doanh nghiệp. Trường hợp đây là những địa chỉ "ma" dùng để khai báo gian dối, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định. Tiểu mục 3 Bộ Luật dân sự (quy định về quyền định đoạt), quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy; chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng...
Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan hải quan rà soát hồ sơ tại khâu cấp giấy phép nhập khẩu, cụ thể: phải có chứng từ chứng minh mối quan hệ (quan hệ xuất nhập khẩu thì phải có tờ khai, chứng từ thanh toán tiền hàng, quan hệ tư vấn, hỗ trợ thì phải có hợp đồng, email trao đổi trước đó...), trường hợp nghi ngờ về mối quan hệ giữa bên cho và bên tặng thì báo cáo Tổng cục Hải quan để xác minh thông tin. Đối với các doanh nghiệp trong các năm gần đây thường xuyên nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì phải thực hiện xác minh; tổ chức thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra tại 4 Cục Hải quan các tỉnh, thành phố có số lượng xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng lớn trong thời qua.
Ngay từ năm 2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã gửi công điện yêu cầu TCHQ chỉ đạo cục hải quan các tỉnh tăng cường kiểm tra giám sát đối với hoạt động xuất nhập khẩu xe ô tô dưới hình thức quà biếu tặng. Đồng thời, TCHQ đã có các văn bản chỉ đạo đồng thời tổ chức công tác kiểm tra giám sát do đó hoạt động xuất nhập khẩu ô tô dưới hình thức quà biếu tặng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 đã giảm đáng kể so với các năm trước đó.
Đề cập về tình hình nhập khẩu xe theo dạng quà biếu, tặng thời gian qua, ông Trần Bằng Toàn, Phó Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu (TCHQ) cho biết: Qua rà soát trị giá hải quan đối với xe nhập khẩu diện quà biếu, tặng từ 1/1/2021 hết quý 1/2022, trong hơn 1.013 chiếc, doanh nghiệp kê khai trị giá tính thuế chỉ 3.302 tỷ đồng. Tuy nhiên, căn cứ theo quy định, cơ quan hải quan xác định lại giá trị là 4.745 tỷ đồng, tổng số tiền chênh lệch là 1.443 tỷ đồng nộp về cho ngân sách Nhà nước (NSNN).
Theo TCHQ, năm 2016 xe nhập khẩu diện biếu tặng về Việt Nam là 1.064 chiếc, năm 2017 là 987 chiếc, năm 2018 là hơn 260 chiếc, năm 2019 là 213 chiếc, năm 2020 là hơn 480 chiếc, năm 2021 trên 795 chiếc; trong 5 tháng đầu năm 2022 là hơn 160 chiếc. Số thuế thu được tương ứng các năm, năm 2016 là hơn 2.300 tỷ đồng, năm 2017 là 298 tỷ đồng, năm 2018 là hơn 1.000 tỷ đồng, năm 2019 là 1.800 tỷ đồng, năm 2020 là hơn 1.700 tỷ đồng và năm 2021 là hơn 4.100 tỷ đồng. 5 tháng đầu năm 2022, số thuế thu được của loại hình xe này là 1.222 tỷ đồng.
"Sau khi rà soát các nghĩa vụ về thuế, số xe nhập diện quà biếu tặng không gây thất thu thuế cho Nhà nước. Bên cạnh đó, sau khi rà soát trị giá hải quan, cơ quan hải quan đã tăng thu thêm hàng nghìn tỷ đồng so với giá khai tính thuế của doanh nghiệp", ông Âu Anh Tuấn khẳng định.
Về nghi vấn người chủ mưu đứng ra lập doanh nghiệp ma, người nghèo đứng tên được tặng siêu xe, lãnh đạo Cục Giám sát quản lý về hải quan khẳng định sẽ rà soát và trao đổi với các cơ quan như thuế, công an, đăng ký kinh doanh của Sở Kế hoạch Đầu tư các tỉnh để làm rõ.
Bộ Tài chính nói gì về đề xuất bỏ quy định bắt buộc mua bảo hiểm xe máy? Bộ Tài chính khi trả lời kiến nghị của cử tri đã cho biết quy định bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là phù hợp với xu thế chung trên thế giới. Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc vừa trả lời kiến nghị của cử tri về việc xem xét bãi bỏ quy...