Phnom Penh căng thẳng
39 nước bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về căng thẳng chính trị đang leo thang ở Campuchia
Bất ổn chính trị đang gia tăng ở Campuchia, xuất phát từ cuộc đối đầu giữa chính phủ Thủ tướng Hun Sen và Đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia (CNRP) đối lập.
Tình hình tại thủ đô Phnom Penh ngày càng căng thẳng kể từ khi CNRP hôm 12-9 thông báo quyết định tổ chức một cuộc biểu tình lớn trong tương lai gần nhằm yêu cầu trả lại “môi trường chính trị bình thường” để bảo đảm “bầu cử tự do và công bằng”.
Động thái trên diễn ra vài ngày sau khi ông Kem Sokha, Phó Chủ tịch CNRP, bị kết án vắng mặt 5 tháng tù giam vì những cáo buộc bị đảng này xem là mang động cơ chính trị. Ông Kem Sokha đang ẩn náu bên trong trụ sở của CNRP ở Phnom Penh suốt những tuần qua để tránh bị bắt. Ngoài ra, 29 thành viên hoặc người ủng hộ đảng đối lập này cũng bị cáo buộc một loạt tội danh, trong đó 14 người đã bị kết án.
Xe tải chở binh sĩ chạy gần trụ sở CNRP ở Phnom Penh đêm 12-9 Ảnh: THE CAMBODIA DAILY
Phát biểu trước khoảng 100 người ủng hộ tại trụ sở CNRP hôm 14-9, nghị sĩ đối lập Son Chhay nói đảng của ông không hề sợ hãi trước những động thái của chính phủ và vẫn thúc đẩy kế hoạch biểu tình. Tuy nhiên, ông này cho biết CNRP chưa ấn định thời điểm tổ chức cuộc biểu tình.
Trước đó, Thủ tướng Hun Sen vào đêm 12-9 đã cảnh báo trên trang Facebook rằng sẽ mạnh tay trấn áp bất kỳ cuộc biểu tình nào của CNRP nếu có, cũng như chỉ trích đảng đối lập này đang đe dọa đến sự ổn định của đất nước. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Campuchia tuyên bố sẽ thực thi “một cách mạnh mẽ và hiệu quả” mệnh lệnh của ông Hun Sen, đồng thời quân đội sẽ “hy sinh tất cả” để bảo vệ đất nước.
Trả lời phỏng vấn đài truyền hình địa phương, ông Kun Kim, Phó Tổng tư lệnh Các Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Campuchia, cho rằng ý định biểu tình của Đảng CNRP là trái pháp luật. “Đảng CNRP biểu tình không phải để đòi hỏi quyền lợi cho người dân mà để bảo vệ những người phạm pháp” – ông Kim chỉ trích.
Không lâu sau khi ông Hun Sen đưa ra tuyên bố cứng rắn trên, nhiều xe tải chở thành viên Lực lượng Cảnh vệ của ông được huy động đến trụ sở CNRP vào nửa đêm 12-9. Số xe tải này dừng khoảng 30 phút trước khi rời đi. Một ngày sau, ông Hing Bun Heang, chỉ huy Lực lượng Cảnh vệ, cảnh báo họ tiếp tục giám sát nơi này trong thời gian tới. Không dừng lại ở đó, theo tờ The Sydney Morning Herald (Úc), tàu hải quân và trực thăng cũng được triển khai trong động thái “dằn mặt” phe đối lập.
Những diễn biến trên khiến Mỹ và Liên Hiệp Quốc lên tiếng lo ngại về “sự leo thang hành động đe dọa” nhằm vào nghị sĩ, người ủng hộ phe đối lập, người biểu tình ôn hòa tại Campuchia. Hạ viện Mỹ hôm 13-9 cũng thông qua nghị quyết thúc giục ông Hun Sen “chấm dứt mọi hành động đe dọa phe đối lập”, đồng thời kêu gọi Washington hỗ trợ cải cách bầu cử tại Campuchia.
Video đang HOT
Chưa hết, theo tờ Phnom Penh Post, 39 nước, trong đó có Mỹ và toàn bộ thành viên Liên minh châu Âu, hôm 14-9 đã ra tuyên bố chung tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về căng thẳng chính trị đang leo thang ở Campuchia. Đáp lại, Đại sứ Campuchia tại Liên Hiệp Quốc Ney Samol nhấn mạnh Phnom Penh không hoan nghênh bất kỳ sự can thiệp từ bên ngoài vào tình hình nội bộ nước này. Ngoài ra, người phát ngôn chính phủ Campuchia, ông Phay Siphan, nói nghị quyết của Hạ viện Mỹ không có chút tác động nào với họ.
Ông Meas Ny, một nhà phân tích chính trị độc lập, nhận định với tờ The Cambodia Daily rằng tình hình chính trị hiện nay khiến phe đối lập không còn lựa chọn nào khác là tổ chức biểu tình. Tương tự, Đảng Nhân dân Campuchia cầm quyền cũng chỉ còn cách sử dụng vũ lực để trấn áp biểu tình, nếu có. Vì thế, theo ông Meas Ny, lập trường của cả 2 bên đang đẩy xã hội Campuchia vào “nỗi sợ hãi” không hề nhỏ.
Theo Người Lao Động
Điều quân vây ráp, Thủ tướng Campuchia có thể chơi bài ngửa với phe đối lập
Những động thái quân sự của Thủ tướng Hun Sen có thể buộc phe đối lập Campuchia phải tung ra quân bài cuối cùng để tranh giành quyền lực.
Xe tải quân sự chở lính vũ trang di chuyển gần trụ sở CNRP đêm 12/9. Ảnh:Cambodia Daily
Suốt tuần qua, lực lượng quân sự thuộc đơn vị cảnh vệ của Thủ tướng Campuchia Hun Sen đều được huy động bằng xe tải đến vây quanh trụ sở đảng Cứu nguy Dân tộc (CNRP) đối lập ở thủ đô Phnom Penh, nơi Phó chủ tịch đảng Kem Sokha đang ẩn náu để tránh bị bắt giữ.
Giới phân tích cho rằng với việc điều động lực lượng quân đội và phương tiện vũ trang bao vây trụ sở CNRP, ông Hun Sen đang chơi một ván bài mạo hiểm, buộc cả hai phe đều phải ngửa ra những con bài cuối cùng, có thể đẩy Campuchia vào tình trạng bất ổn trầm trọng.
Ông Kem Sokha đã phải ẩn náu trong trụ sở đảng từ hồi tháng 5, sau khi bị cáo buộc có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động mại dâm. Hồi tuần trước, ông bị kết án vắng mặt 5 tháng tù vì không xuất hiện trước tòa.
Lực lượng đang lùng bắt ông này chính là đơn vị cảnh vệ 3000 quân của Thủ tướng Hun Sen. Đây là đơn vị có quyền lực rất lớn ở Campuchia, có ảnh hưởng bao trùm đối với các thể chế khác, trong đó có cả tòa án và các cơ quan công quyền. Hồi tháng 5, 3 thành viên đơn vị này đã bị kết án tù một năm vì tấn công hai nghị sĩ đối lập bị họ lôi ra khỏi xe, theoSMH.
Trong đêm thứ hai và thứ ba vừa rồi, lực lượng này còn huy động cả xuồng tuần tra vũ trang lượn lờ ở khúc sông sau trụ sở CNRP, trong khi trực thăng quân sự quần thảo trên bầu trời, trong một động thái được đánh giá là nhằm "dằn mặt" đảng đối lập.
Lực lượng của ông Hun Sen được huy động sau khi CNRP ra tuyên bố hôm 12/9 rằng sẽ tổ chức một cuộc biểu tình phi bạo lực quy mô lớn nhằm "đòi trả lại không khí chính trị bình thường để đảm bảo bầu cử tự do, công bằng thông qua giải pháp chính trị chung".
"Chúng ta không thể gục ngã, để họ trói tay trói chân, bịt mồm bịt miệng đến khi chúng ta chết. Con giun xéo lắm cũng quằn", ông Kem Sokha tuyên bố trên tờ Phnom Penh Post. Đáp lại, ông Hun Sen khẳng định CNRP đang đe dọa sự ổn định của đất nước. "Chính phủ muốn cảnh báo bất cứ ai phạm sai lầm, đừng tiếp tục sai lầm nữa, nếu không sẽ phải hứng chịu hậu quả xấu", ông nói.
Tuyên bố của ông Hun Sen nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các tướng lĩnh quân đội, những người cam kết sẽ tuân thủ mệnh lệnh của ông và sẵn sàng đập tan cuộc biểu tình quy mô lớn mà CNRP đang lên kế hoạch tổ chức.
Trung tướng Prum Din, tư lệnh Biệt khu Quân đội Hoàng gia Campuchia, tuyên bố binh sĩ của ông sẽ "loại bỏ tất cả các nhà hoạt động tìm cách hủy hoại sự ổn định", và sẽ đối đầu với cuộc tuần hành do CNRP tổ chức.
Bộ Tư lệnh Lục quân Campuchia ra tuyên bố tương tự, khẳng định sẽ ngăn chặn các cuộc biểu tình phi pháp "bằng bất cứ giá nào". Một loạt tướng lĩnh phụ trách các đơn vị trọng yếu khác của quân đội cũng đưa ra cam kết như vậy.
Trung tướng Bun Seng, tư lệnh Quân khu 5 kiêm phó tổng tư lệnh quân đội Campuchia, đã cho binh sĩ tổ chức diễn tập bắn đạn thật ngay cạnh sở chỉ huy ở Battambang ngày hôm qua.
Nguy cơ bất ổn
Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Ảnh: StraitsTimes
Theo bình luận viên Chheang Vannarith của KhmerTimes, tuyên bố của đảng đối lập và các hành động của Thủ tướng Hun Sen cùng giới tướng lĩnh quân sự đang đẩy tương lai của Campuchia vào tình thế bấp bênh, và bất ổn nghiêm trọng có thể bùng nổ bất cứ lúc nào nếu hai bên không nhanh chóng đạt được giải pháp chính trị mang tính đột phá trên cơ sở đôi bên cùng có lợi.
Tình thế hiện nay là kết quả của một năm căng thẳng về chính trị giữa đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền và đảng CNRP đối lập, và trong thời điểm nhạy cảm này, lãnh đạo hai bên cần phải lựa chọn giữa đàm phán hòa bình hoặc sử dụng vũ lực và biểu tình.
Vannarith cho rằng một khi bị gây sức ép quá lớn từ các cuộc vây bắt của binh lính, CNRP chỉ còn một quân bài cuối cùng, đó là kêu gọi các cuộc biểu tình lớn, chiến lược mà họ từng áp dụng trong cuộc tổng tuyển cử năm 2013 để đòi chia sẻ quyền lực.
Trong cuộc chiến này, CNRP sẽ khai thác tối đa các phương tiện truyền thông để thu hút sự chú ý và hậu thuẫn của cộng đồng quốc tế. Các cuộc biểu tình cũng sẽ được tính toán cẩn thận về quy mô và thời điểm để phát huy hiệu quả gây tiếng vang cao nhất.
Theo giới phân tích chính trị, sự ủng hộ của dân chúng cộng với sức ép ngoại giao quốc tế chính là hai công cụ chính của phe đối lập Campuchia để tranh giành quyền lực. Trong thực tế, truyền thông quốc tế vài tháng qua đã chú ý hơn rất nhiều tới những rối ren chính trị hiện nay ở Campuchia.
Mỹ, EU, Anh và Nhật Bản cũng đã bày tỏ sự ủng hộ đối với phe đối lập, và ngày càng chỉ trích chính phủ Campuchia quyết liệt hơn đối với những vấn đề liên quan đến nhân quyền và dân chủ. CNRP đã tìm cách thuyết phục Washington và đồng minh gây sức ép hơn nữa đối với Phnom Penh.
Bình luận viên Mech Dara của tờ Phnom Penh Post cho rằng đảng CPP cầm quyền ý thức rất rõ điểm mạnh, điểm yếu cũng như những động thái tiếp theo của CNRP, và những quyết định gần đây của Thủ tướng Hun Sen chính là nhằm "đánh phủ đầu" ý đồ của phe đối lập. Dara dự đoán rằng trong tương lai, các biện pháp ngăn chặn và phòng ngừa sẽ được thực hiện, nhằm dập tắt những cuộc biểu tình ngay khi chúng vừa nhen nhóm.
Chính phủ Campuchia sẽ sử dụng mọi biện pháp, phương tiện cần thiết, kể cả vũ lực, để duy trì hiện trạng, đồng thời áp dụng chiến lược "chia để trị" nhằm gây chia rẽ và suy yếu đối thủ, ông Dara nhận định. Về đối ngoại, CPP có thể tăng cường quan hệ chiến lược và kinh tế với Trung Quốc để chống lại sức ép ngày càng tăng từ Mỹ và đồng minh.
Một cuộc biểu tình của phe đối lập trên đường phố Phnom Penh. Ảnh: Khmer Times
Tuy nhiên, ông Vannarith nhận định đây sẽ là tình cảnh "lưỡng bại câu thương" đối với nền chính trị Campuchia, khi sẽ không có ai giành chiến thắng trong cuộc giằng co khốc liệt này. Một vòng xoáy bạo lực và trả thù chính trị sẽ tiếp diễn, ám ảnh đất nước Campuchia.
"Campuchia đã chịu đựng quá đủ rồi. Thế hệ trẻ đang nuôi hoài bão lớn, và vai trò quan trọng nhất của các lãnh đạo chính trị là tạo ra cơ hội cho mọi người phát huy tiềm năng và mơ ước. Chỉ có sự lãnh đạo đầy trách nhiệm và chiến lược đôi bên cùng có lợi mới có thể cứu Campuchia khỏi bất ổn và hỗn loạn", Vannarith nhấn mạnh.
Trí Dũng
Theo VNE
Quân đội Campuchia tuyên bố sẽ hy sinh để bảo vệ chính phủ Quân đội Campuchia kêu gọi người dân nước này tránh xa biểu tình, tuyên bố "sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ quốc gia", bảo vệ chính phủ. Xe tải quân sự chở lính vũ trang di chuyển gần trụ sở CNRP đêm 12/9. Ảnh: SBN. Thủ tướng Campuchia Hun Sen hôm 12/9 kêu gọi loại bỏ những lực lượng "phá...