Phim kinh dị Mười: Chỉn chu và đáng tiếc

Lê Giang22:07 04/10/2022

‘ Mười: Lời nguyền trở lại’ và vài phim Việt gặp vấn đề chung là sản xuất chỉn chu, đầu tư về bối cảnh, khung hình, góc máy, đạo cụ, diễn viên nhập vai nghiêm túc, nhưng câu chuyện quá mỏng để mọi nỗ lực được đền đáp.

Trailer “Mười: Lời nguyền trở lại”

Mười: Lời nguyền trở lại là phần hai của Mười: Truyền thuyết về bức chân dung (2007). Sau 15 năm, cái tên ma Mười không còn quen thuộc với lớp khán giả mới nhưng điều đó cũng tạo điều kiện cho nhà sản xuất tung tẩy với cốt truyện mới, nhân vật mới.

Tuyến truyện về tình tay ba giữa cô Mười, họa sĩ Nguyên và cô Hồng (lần lượt do Anh Thư, Bình Minh, Hồng Ánh đóng) chỉ xuất hiện nhiều ở hồi ba. Phần còn lại, Mười: Lời nguyền trở lại dành đất diễn cho hai nhân vật mới do Chi Pu và Rima Thanh Vy đóng.

Bối cảnh, đạo cụ chỉn chu

Mở đầu Mười: Lời nguyền trở lại, Linh (Chi Pu) dự một đám tang và gặp lại cô bạn thân Hằng (Rima Thanh Vy). Họ vốn ở chung nhà, mẹ Linh coi Hằng như con gái, nhưng rồi chia tách vì mâu thuẫn. Để cả hai có thời gian hàn gắn, Hằng rủ Linh đến nơi cô đang sống ở Đồng Nai: căn biệt thự cổ của họa sĩ Lê Chánh thời Pháp thuộc.

Chi Pu dấn thân tìm hiểu bức tranh bị ma ám, dù lúc đầu hơi thờ ơ với bạn – Ảnh: Đoàn phim cung cấp

Tại căn biệt thự này, Linh gặp nhiều điều đáng sợ. Người già trong làng kể rằng ngôi biệt thự bị ám bởi hồn ma Mười, cô gái năm xưa vì bị đánh ghen tàn độc nên uất ức tự tử. Trong những ngày ngắn ngủi Linh nán lại, Hằng có nhiều biểu hiện bị ma ám, khiến Linh vừa sợ, vừa tha thiết tìm cách cứu bạn.

Từ một người thờ ơ, chỉ muốn sớm thoát khỏi ngôi nhà, Linh dần quan tâm Hằng nhiều hơn và cố tìm hiểu về bí ẩn đằng sau bức chân dung bị đồn ma ám. Trong quá trình hé lộ dần những bí ẩn, phim có nhiều cảnh đáng sợ, sử dụng “jump scare” (màn hù dọa) khá hiệu quả.

Bối cảnh được dựng rất chỉn chu. Ê kíp mất 2 tháng tu sửa, thiết kế lại toàn bộ một căn biệt thự từng bị cháy ở Suối Tre, Đồng Nai. Để tạo nên không gian sống của họa sĩ Lê Chánh nổi tiếng, trong nhà được treo 50 bức tranh. Những khung hình cân đối với ánh sáng hắt từ cửa sổ, được phủ tông xanh gây cảm giác hoài cổ và rợn người.

Dù được quảng bá nhiều, yếu tố tâm lý nhân vật trong Mười: Lời nguyền trở lại thực chất không nặng. Ngoài các cảnh sợ hãi, hù dọa, họ thiên về diễn đạt suy nghĩ, cảm xúc bằng lời thoại.

Vai Hằng của Rima Thanh Vy diễn tốt các cảnh bị ma ám – Ảnh: Đoàn phim cung cấp

Nhân vật, cốt truyện mỏng dù ôm đồm

Dù là một trong những điểm mấu chốt của kịch bản, lý do mâu thuẫn giữa hai cô gái không hề khó đoán vì các chất liệu truyền thông đã tiết lộ: Linh từng dan díu với Kiệt (Tôn Kinh Lâm), bạn trai Hằng.

Dù khán giả đã biết trước, Mười lại trì hoãn cuộc trò chuyện phanh phui mâu thuẫn đến cuối hồi hai. Trong cảnh đó, nhân vật gào vào mặt nhau nhưng không còn kịch tính vì đã hết bất ngờ.

Cảnh trục vong là một trong những cao trào trong phần cuối – Ảnh: Đoàn phim cung cấp

Nếu hai nhân vật làm rõ mâu thuẫn sớm hơn, hồi ba sẽ không phải ôm quá nhiều nhiệm vụ. Đó là giải thích về thân phận của một loạt nhân vật từ thứ chính đến phụ (đôi khi chỉ bằng một, hai câu thoại), một cảnh đánh nhau cao trào nhưng cách quay rối rắm, cũng như sự giằng xé thù hận – tha thứ giữa hai cô gái.

Thêm một điểm yếu của phim là lý do mâu thuẫn quá đơn giản. Chi Pu, diễn viên chính, nhận định lỗi lầm của Linh không quá lớn. Linh không cướp chồng hay cướp người yêu của Hằng mà chỉ dan díu với anh ta một lần, khi say rượu. Chi Pu cho rằng cái sai của Linh nằm ở tính hiếu thắng, kiêu ngạo.

Nhưng nếu đây là lỗi lầm nhỏ thì lại khiến mâu thuẫn giữa hai cô gái không đủ lớn, dẫn đến bi kịch và động cơ trả thù của Hằng cũng không đủ lớn. Câu chuyện tay ba thời nay không thể so sánh với chuyện yêu hận đến cùng cực giữa Hồng – Nguyên – Mười năm xưa.

Cuối phim, nhân vật Hồng của Hồng Ánh xuất hiện và hoàn toàn “chiếm sân khấu”. Hồng cũng mang bi kịch đủ lớn của một phụ nữ cả đời không được chồng yêu, phải sống trong cái bóng của kẻ thứ ba đã chết (Mười), người mà Hồng khinh miệt gọi là “con đĩ” nhưng cả đời vẫn cảm thấy thua kém.

Qua diễn xuất của Hồng Ánh, khán giả giằng xé giữa thương và ghét Hồng. Đó là thành công khi nhân vật vừa đáng thương, vừa đáng sợ. Xem xong hồi ba, nhân vật Hồng đọng lại trong khán giả nhiều hơn, thay vì thông điệp về tình bạn như đạo diễn gửi gắm.

Cú lội ngược dòng nào cho phim Việt?

Trong ba tháng cuối năm, điện ảnh Việt chào đón nhiều tác phẩm kinh dị. Tuy nhiên, đây không phải công thức làm phim có thể dễ dàng thu về trăm tỷ từ phòng vé.

Ngày 30/9, bộ phim Mười: Lời Nguyền Trở Lại - tác phẩm tiếp theo thuộc thương hiệu kinh dị Mười, với sự góp mặt của Chi Pu, Rima Thanh Vy, Hồng Ánh... trong các vai chính, đã chính thức ra rạp. Sau ngày khởi chiếu, doanh thu của phim đang ở mức 3,4 tỷ đồng (theo Box Office Vietnam). Đây chỉ là một trong số 5 tác phẩm điện ảnh Việt Nam ra mắt khán giả trong những tháng cuối năm.

Chín tháng đầu năm 2022 là một giai đoạn ảm đạm của điện ảnh Việt. Liệu trong ba tháng ngắn ngủi còn lại, điện ảnh Việt có kịp tạo ra một cú lội ngược dòng bằng phim doanh thu trăm tỷ? Chùm tác phẩm thuộc thể loại giật gân, kinh dị của Việt Nam có thể cạnh tranh với những bom tấn Hollywood như Black Adam hay Black Panther: Wakanda Forever?

Phim hồn ma, xác sống, quái vật, sát nhân tâm thần... nô nức ra rạp

Theo thống kê trên trang Moveek, trong năm 2022, điện ảnh Việt có 34 phim ra rạp. Nếu không tính Trạng Tí Phiêu Lưu Ký là phim ra mắt từ năm 2021 được tái phát hành, và Trịnh Công Sơn được quảng cáo là "góc nhìn khác" của Em Và Trịnh, con số chỉ còn 32 tác phẩm. Trong đó, có 11 tác phẩm được gắn nhãn "kinh dị" trong thể loại - chiếm 35%. Con số ngang ngửa lượng tác phẩm thể loại tình cảm - hài luôn được coi là dòng phim chủ đạo của phòng vé.

Hồi đầu năm, mùa phim Tết từng chứng kiến màn lội ngược dòng ấn tượng của tựa phim kinh dị Chuyện Ma Gần Nhà trong cuộc cạnh tranh với phim hài Chìa Khóa Trăm Tỷ và Bẫy Ngọt Ngào thuộc thể loại chính kịch. Kết thúc mùa phim Tết, Chuyện Ma Gần Nhà cán đích ở vị trí thứ ba với 58,8 tỷ đồng - không hề kém cạnh Bẫy Ngọt Ngào ở vị trí thứ nhất với 83,2 tỷ đồng. Ngoài Chuyện Ma Gần Nhà, mùa phim Tết 2022 cũng có sự góp mặt của một phim kinh dị khác là Nhà Không Bán, thu về hơn 26 tỷ đồng khi ra rạp.

Hiệu ứng truyền miệng giúp Chuyện Ma Gần Nhà bứt tốc tại phòng vé Tết 2022. Tuy nhiên, phim cũng vấp phải nhiều bình luận trái chiều xung quanh cách PR cũng như chất lượng nội dung

6 tháng cuối năm 2022 có thể coi là vô tiền khoáng hậu với thị trường điện ảnh Việt khi có 8/14 bộ phim ra rạp thuộc thể loại kinh dị. Tiếp thục thu hẹp phạm vi tới bốn tháng cuối năm, ngoại trừ Cô Gái Từ Quá Khứ, cả sáu tác phẩm còn lại - gồm: Cù Lao Xác Sống, Trò Chơi Tử Thần, Mười: Lời Nguyền Trở Lại, Đảo Độc Đắc - Tử Mẫu Thiên Linh Cái, Virus Cuồng Loạn và Hạnh Phúc Máu - đều là những cốt truyện có sự xuất hiện của ma quỷ, xác sống.

Trong chùm phim, Cù Lao Xác Sống gây chú ý khi là phim đầu tiên khai thác đề tài xác sống của Việt Nam được cấp phép phát hành tại rạp; Mười: Lời Nguyền Trở Lại và Đảo Độc Đắc - Tử Mẫu Thiên Linh Cái đều là phần phim tiếp theo của một thương hiệu kinh dị gây chú ý trước đó ( Mười và Thiên Linh Cái). Không được liệt kê vào thể loại kinh dị, nhưng Cô Gái Từ Quá Khứ (có kết nối tình tiết với loạt Gái Già Lắm Chiêu) cũng được kỳ vọng sẽ hòa vào dòng chảy kinh dị, giật gân trên màn ảnh Việt những tháng cuối năm với đoạn teaser rùng rợn, đen tối.

Cù Lao Xác Sống hứng chịu sự chê cười của khán giả khi ra rạp vì kịch bản ngô nghê, nhiều tình tiết vô lý, sến súa

Tại sao phải là phim kinh dị?

Chia sẻ với chúng tôi, nhà phê bình điện ảnh Lê Hồng Lâm phân tích, đặc thù của dòng kinh dị là những tác phẩm được đầu tư kinh phí thấp, nhưng sẽ thu về lợi nhuận gấp hàng chục lần nếu tìm ra đúng ý tưởng khơi gợi trí tò mò, thích thú của khán giả. Lý giải về việc các phim kinh dị Việt Nam ồ ạt ra rạp thời gian qua, vị chuyên gia cho rằng đây là kết quả bị chi phối bởi nhiều yếu tố.

"Theo tôi, việc các bộ phim kinh dị chỉ tốn chi phí sản xuất thấp nhưng thu về lợi nhuận cao là yếu tố đầu tiên. Đặc điểm này phù hợp với thị trường điện ảnh Việt Nam nơi các dự án phim vẫn đang được đầu tư kinh phí khá thấp. Bên cạnh đó, doanh thu phòng vé khả quan, thậm chí cao của Nhà Không Bán, Chuyện Ma Gần Nhà hay Bóng Đè phát hành hồi đầu năm cũng khuyến khích các nhà đầu tư, nhà làm phim và nhà phát hành hùa theo vì mục tiêu lợi nhuận", ông Lê Hồng Lâm chia sẻ.

Bóng Đè tệ về cả nội dung lẫn kỹ xảo hình ảnh nhưng vẫn thu tới gần 40 tỷ đồng tại phòng vé

Trước Mười: Lời Nguyền Trở Lại, thị trường điện ảnh 2022 đã chào đón 7 bộ phim kinh dị Việt Nam ra mắt. Trong đó: Nhà Không Bán thu 26 tỷ đồng, Chuyện Ma Gần Nhà đạt doanh thu cao nhất với 58,8 tỷ đồng, Người Lắng Nghe kiếm 2,2 tỷ đồng, Bóng Đè thu gần 40 tỷ đồng, Vô Diện Sát Nhân thu hơn 4 tỷ đồng, Cù Lao Xác Sống thu 12 tỷ và Trò Chơi Tử Thần mới thu 560 triệu đồng. Có thể thấy, thành công phòng vé của Chuyện Ma Gần Nhà đã không thể ngăn cản đồ thị doanh thu của chùm phim kinh dị Việt khỏi trượt dốc trong các quý tiếp theo.

Nhận xét chung về chất lượng các bộ phim kinh dị ra mắt trong năm 2022, nhà phê bình đánh giá chúng chỉ ở mức trung bình, chưa có tác phẩm thực sự chỉn chu về nội dung hay bứt phá trong ý tưởng. Theo ông: "Điểm yếu cố hữu của các bộ phim kinh dị vẫn là kịch bản. Chúng đặt ra nhiều vấn đề, nhưng đều giải quyết chưa tới. Câu chuyện nhìn chung đều nông và hời hợt, quanh đi quẩn lại vẫn chỉ là yêu đương, ghen tuông, người thứ ba... - những đề tài thường chỉ sinh ra để phục vụ khán giả truyền hình. Vô hình trung, chúng khiến khán giả chưa thỏa mãn, và dần mất niềm tin vào phim Việt".

Mười: Lời Nguyền Trở Lại vẫn mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn ghen tuông, trả thù được thiết lập từ phần phim đầu tiên

Năm 2022, sau thời gian dài liên tiếp bỏ tiền ra rạp để xem chuỗi phim "made in Vietnam" không mấy ấn tượng, đặc biệt các phẩm thể loại kinh dị, khán giả đang trở nên khắt khe, và cảnh giác hơn với những tựa phim mới. Tình huống này tạo ra áp lực lớn với các nhà phát hành khi chùm phim Việt ra mắt trong ba tháng cuối năm đều thuộc thể loại giật gân, kinh dị - một xu hướng đã sớm thoái trào từ sau Bóng Đè phát hành hồi giữa tháng 3.

Nói cách khác, cơ hội để phim Việt có cú lội ngược dòng trong những tháng cuối năm rất mong manh. Lựa chọn phim nội địa của khán giả trước mắt khá nghèo nàn về thể thoại khi tính đến hết tháng 11, rạp chỉ có phim giật gân và kinh dị. Hiện tại, Chuyện Ma Gần Nhà đang là phim kinh dị có doanh thu cao nhất 2022, nhưng chưa thể cán mốc 60 tỷ đồng. Ta có thể lạc quan tin vào khả năng một bộ phim kinh dị sắp ra mắt trong thời gian tới có thể đạt hoặc vượt con số này, nhưng để tạo ra một bom tấn 100 tỷ đồng doanh thu là hoàn toàn bất khả.

Đảo Độc Đắc - Tử Mẫu Thiên Linh Cái có liên hệ với tác phẩm kinh dị Thất Sơn Tâm Linh (2019)

Phim kinh dị Việt liệu có cửa thắng tại phòng vé cuối năm?

Trên bảng xếp hạng doanh thu phim Việt của Wikipedia, danh hiệu tác phẩm kinh dị có doanh thu cao nhất hiện thuộc về Lật Mặt: Nhà Có Khách (2019) của Lý Hải với 117,5 tỷ. Tuy nhiên, đây là bộ phim kết hợp thể loại kinh dị với hài kịch, trong đó hài kịch chiếm ưu thế. Phim cũng thuộc về một thương hiệu điện ảnh nhiều phần đã gây tiếng vang với khán giả từ nhiều năm trước đó.

Tuy nhiên, từ những thông tin đã được phía nhà phát hành tiết lộ, chùm phim Việt ra mắt cuối năm nay dường như không dành nhiều đất cho thể loại hài kịch. Mười: Lời Nguyền Trở Lại, Cô Gái Từ Quá Khứ hay Đảo Độc Đắc - Tử Mẫu Thiên Linh Cái đang giành lợi thế trên đường đua khi có thể coi như phần hậu truyện của một phim điện ảnh đã ra mắt trước đó. Tuy nhiên, Mười (2007) đã ra mắt từ 15 năm trước; Thiên Linh Cái phải đổi tên thành Thất Sơn Tâm Linh và trải qua nhiều lần chỉnh sửa nội dung để được phát hành, còn Gái Già Lắm Chiêu lại thuộc thể loại tình cảm - hài.

Cô Gái Từ Quá Khứ là cú "bẻ lái" về thể loại đến từ Bảo Nhân và Nam Cito

Theo chia sẻ của ông Lê Hồng Lâm, việc chùm phim kinh dị kể trên có kịch bản kết nối với một tác phẩm điện ảnh có tiếng tăm trước đó cho thấy các nhà làm phim đã nắm bắt và theo kịp xu hướng làm phim tiền truyện, hậu truyện, ngoại truyện... của các thương hiệu điện ảnh được các nền điện ảnh lớn ưa chuộng nhiều năm qua.

Chuyên gia cũng bày tỏ lo ngại đây mới chỉ là sự bắt kịp xu hướng về bề nổi thay vì bản chất vấn đề. Ông nói: "Các nhà làm phim Việt Nam đang nắm bắt rất nhanh xu hướng làm phim franchise. Tuy nhiên, đó mới chỉ là sự theo kịp trên bề nổi. Điện ảnh Việt chưa có một đội ngũ các nhà sáng tạo đủ tay nghề để phát triển một tác phẩm thành thương hiệu điện ảnh có thể khiến khán giả tò mò muốn xem và sẵn sàng chờ đợi".

Trailer Mười: Lời Nguyền Trở Lại

Những con số ảm đạm không phải là điều đáng buồn của phim Việt... Có hàng loạt những cú "ngã ngựa" phòng vé của phim Việt trong năm 2022. Nhiều phim chỉ thu vài trăm triệu đến hơn một tỷ đồng. "27 phim Việt được phát hành từ đầu năm đến hiện tại. Và chỉ có 7 phim trong đó có doanh thu khả quan, gồm những cái tên Nghề Siêu Dễ, Nhà Không Bán, Chuyện Ma...