Phát ngôn ‘ngủ 1 đêm có nhà, có xe’ bị xuyên tạc: Khánh Vân có quyền khởi kiện
Người cắt xén phát ngôn của Hoa hậu Khánh Vân với hàm ý mỉa mai “Sau một đêm ngủ dậy, tôi bỗng có nhà và xe mới” có nguy cơ phải đối diện với án phạt nào?
Những ngày qua, Hoa hậu Khánh Vân và dư luận bức xúc trước vụ việc phát ngôn của cô bị cắt xén, tạo nên những hiểu lầm không đáng có. Luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. HCM) chia sẻ cùngVTC News những quan điểm xoay quanh câu chuyện này.
Hoa hậu Khánh Vân có quyền khởi kiện
- Phát ngôn 3 năm trước của Hoa hậu Khánh Vân bị một người có tiếng trên mạng xã hội cắt cụp lại, biến thành một nghĩa rất phản cảm. Xét trên khía cạnh pháp luật, hành vi này được đ.ánh giá như thế nào, thưa ông?
Việc xuyên tạc, cắt ghép, rút gọn phát ngôn của những người nổi tiếng trong showbiz nhằm gây ra tranh cãi, hạ bệ thanh danh của họ từ trước đến nay vẫn luôn là vấn đề nhức nhối nan giải.
Nhiều nghệ sĩ đã gặp phải không ít những rắc rối; phiền phức khi những phát ngôn của mình bị xuyên tạc, bóp méo, cắt ghép đúng những câu từ nhạy cảm khiến nhiều người hiểu lầm. Những hành động đó đã xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của họ.
Hoa hậu Khánh Vân.
Hành vi bóp méo, cắt xén phát ngôn đã vi phạm Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015 về quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín. Không những vậy, chủ thể có hành vi trên đồng thời đã vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội được quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.
Chủ thể vi phạm có thể bị phạt t.iền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng vì cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm của cá nhân (mức phạt t.iền trên được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức, trường hợp là cá nhân thì mức phạt t.iền bằng 1/2 mức phạt quy định).
Ngoài ra, tùy theo tính chất hành vi và mức độ nghiêm trọng mà chủ thể thực hiện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội l.àm n.hục người khác” tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 hoặc “Tội vu khống” tại Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015.
- Theo đ.ánh giá của ông, Hoa hậu Khánh Vân có thể khởi kiện được không?
Người bị xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín trong trường hợp này cụ thể là Hoa hậu Khánh Vân có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu người có hành vi vi phạm chấm dứt hành vi xâm phạm; buộc xin lỗi, cải chính công khai và yêu cầu bồi thường thiệt hại (nếu có), căn cứ vào Điều 11, Điều 34 và Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015.
Nếu trong trường hợp Hoa hậu Khánh Vân nhận thấy tính chất, mức độ, hậu quả thực tế do hành vi vi phạm pháp luật trên gây ra cho mình là nghiêm trọng thì có thể làm Đơn tố giác tội phạm gửi đến Cơ quan Công an có thẩm quyền để yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với chủ thể trên.
Video đang HOT
Luật sư Nguyễn Văn Hậu
Xoá status là xong?
- Ngay sau khi Khánh Vân lên tiếng, người này đã xóa dòng trạng thái đăng tải trên facebook? Việc làm này có ý nghĩa gì không thưa ông?
Trong thời đại mà xã hội phát triển công nghệ bùng nổ như hiện nay, với sự ra đời của các trang mạng xã hội như Facebook, Tik Tok, Zalo… giúp việc tiếp cận thông tin của mọi người trở nên thuận tiện và dễ dàng đã gây ra tác dụng ngược, việc có quá nhiều nguồn có quyền chia sẻ thông tin đã gây nên sự trộn lẫn giữa thông tin thất thiệt và thông tin chính thống.
Các thông tin được chia sẻ trên các nền tảng này thường được lan truyền với tốc độ chóng mặt, việc chắt lọc được đâu là thông tin thất thiệt và đâu là thông tin chính thống ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Theo luật sư, Hoa hậu Khánh Vân có quyền kiện vụ cắt xén nội dung phát ngôn của cô từ 3 năm trước
Thường những thông tin ban đầu mà người dùng tiếp cận được sẽ chi phối, điều hướng suy nghĩ của người tiếp nhận thông tin, dẫn đến thông tin dù là lệch lạc hay không thì sẽ vẫn in hằn lên nhận thức của người tiếp nhận và khó mà thay đổi được.
Trong trường hợp người này đã xóa tin bài đăng tải trên facebook ngay sau khi Hoa hậu Khánh Vân lên tiếng về mặt bản chất thì hậu quả để lại vẫn còn đó. Rõ ràng hành động trên đã làm ảnh hưởng ít nhiều đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của Hoa hậu Khánh Vân trong mắt của công chúng mặc dù đã có thông tin đính chính sự việc từ chính chủ.
- Hiện nay không chỉ người nổi tiếng, mà rất nhiều người khác cũng bị cắt cúp, xuyên tạc phát ngôn trên mạng. Tuy nhiên, họ ít khi nhờ tới pháp luật can thiệp. Theo ông lý do vì sao?
Hiện nay không chỉ người nổi tiếng, mà còn có rất nhiều người khác cũng bị cắt xén, xuyên tạc phát ngôn trên không gian mạng. Việc những người này ít khi nhờ tới pháp luật can thiệp có thể vì họ không lường trước được hậu quả, thiệt hại mà bản thân mình có thể gánh chịu và/hoặc không biết cách tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Có thể nói, các hành vi xuyên tạc, cắt ghép, rút gọn phát ngôn của người khác đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của những người đó, các hành vi trên là hành vi vi phạm pháp luật. Chúng ta phải lên án và bài trừ một cách triệt để vấn nạn trên bằng cách phải biết chắt lọc các thông tin mà chúng ta tiếp nhận; tiếp cận các thông tin từ các nguồn chính thống; không tự tiện phát ngôn những nhận định chưa được xác thực; tự cập nhật, tìm hiểu, bổ sung thêm những quy định pháp luật về không gian mạng,…
Trao đổi cùng VTC News, anh Tấn Đạt- đại diện truyền thông của Hoa hậu Khánh Vân cho biết hiện tác giả bài viết kia đã xoá bài viết trên trang. “Hoa hậu Khánh Vân lên tiếng nói rõ để tránh những hiểu lầm không đáng có. Mạng là ảo nhưng hệ luỵ không hề ảo”- anh Tấn Đạt chia sẻ.
Cắt ghép phát ngôn của người nổi tiếng có thể bị xử phạt thế nào?
Hoa hậu Khánh Vân vừa bức xúc lên tiếng khi phát ngôn "sau một đêm ngủ dậy, tôi bỗng có nhà và xe mới" bị cắt ghép gây nên những hiểu lầm không đáng có.
Cắt ghép, xuyên tạc, rút gọn những phát ngôn của nghệ sĩ nhằm tạo sự chú ý, tranh cãi trên mạng xã hội diễn ra khá thường xuyên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến danh tiếng của nghệ sĩ mà còn khiến một bộ phận công chúng hiểu lầm, nhìn nhận thông tin theo khía cạnh tiêu cực.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đã chia sẻ với phóng viên VTC News về vấn đề này.
Hoa hậu Khánh Vân bức xúc lên tiếng khi phát ngôn 3 năm trước bị cắt với nội dung dễ gây hiểu lầm.
- Hoa hậu Khánh Vân vừa phải lên tiếng vì phát ngôn 3 năm trước của cô bị cắt cúp, làm thay đổi tính chất ban đầu và dễ tạo nên những hiểu lầm . Trước đó có nhiều nghệ sĩ, người nổi tiếng gặp vào trường hợp tương tự. Theo ông, vì sao những người nổi tiếng lại thường xuyên gặp phải vấn đề này?
Do người nổi tiếng là người của công chúng nên họ thường nhận được quan tâm và theo dõi rất nhiều, đặc biệt là trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như hiện nay.
Một số người lợi dụng chuyện này để cắt ghép, xuyên tạc những phát ngôn của họ sau đó đăng tải lên trên trang cá nhân của mình như một hình thức ăn theo sự nổi tiếng. Họ muốn lôi kéo lượng người đọc, người xem, người theo dõi cho trang cá nhân, từ đó phục vụ cho các mục đích kinh tế, tăng doanh thu quảng cáo, hay những mục đích cá nhân khác.
Tôi cho rằng, cách cắt ghép, xuyên tạc này thực sự là việc làm không nên, không phải, không phù hợp với đạo đức xã hội, và chắc chắn cần phải có sự lên án để tránh gây ra những hệ lụy tai hại khác cho cá nhân nghệ sĩ, người nổi tiếng cũng như cả xã hội.
- Theo đ.ánh giá của ông, trên các nền tảng mạng xã hội, tình trạng này diễn ra với mức độ như thế nào?
Qua những gì mà tôi thấy, tình trạng cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn đang diễn ra ngày càng nhiều, và mức độ ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là khi các mạng xã hội ngày càng phổ biến và chế tài trên các không gian này chưa đủ để xử lý nghiêm khắc, mang tính làm gương cho những hành động sai phạm.
Tôi cho rằng, tình trạng cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn của nghệ sĩ xảy ra khá thường xuyên vì nhiều lý do. Một trong những lý do chính là để thu hút sự chú ý và tăng lượt xem, tương tác với khán giả, bởi vì sự quan tâm đó sẽ mang lại doanh thu cho những trang web, trang mạng đăng tin. Ngoài ra, tình trạng cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn cũng có thể xuất phát từ những kẻ muốn gây ảnh hưởng tiêu cực đến nghệ sĩ nào đó, nhằm mục đích phá hoại tên t.uổi của họ hoặc thu hút sự chú ý cho bản thân.
Đôi khi cũng có trường hợp các phát ngôn của nghệ sĩ bị hiểu sai và bị cắt ghép hoặc xuyên tạc khi được tường thuật lại. Tuy nhiên, việc cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn là không đúng, là vi phạm quyền riêng tư và làm ảnh hưởng đến uy tín của nghệ sĩ, rộng hơn là làm rối loạn môi trường nghệ thuật, thị trường giải trí, ảnh hưởng tiêu cực đến định hướng hành vi đạo đức của công chúng.
Điều đáng chú ý là không chỉ các trang mạng, trang fanpage mà một số người có uy tín, có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội cũng lựa chọn phương thức cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn để gây sự chú ý hoặc mục đích xấu. Điều này là không đúng và không phù hợp với đạo đức nghề nghiệp của những người này.
Tất cả khiến chúng ta có thêm những lo ngại về trách nhiệm đạo đức của nghệ sĩ, người nổi tiếng đối với công việc và đối với xã hội. Chúng ta cần xử lý thật sớm để trả lại sự trong lành cho môi trường văn hóa của xã hội bởi bất kỳ cái xấu nào, dù nhỏ thôi, nhưng cũng có thể làm băng hoại giá trị đạo đức chung của xã hội.
- Ông có thể phân tích những ảnh hưởng từ việc cắt ghép, xuyên tạc các phát ngôn của người nổi tiếng?
Quan điểm của tôi là việc cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn không đúng và là một hành động gây ra nhiều tiêu cực. Đó là vi phạm quyền riêng tư của nghệ sĩ hoặc người được trích dẫn, và có thể gây thiệt hại đến danh tiếng và uy tín của họ.
Ngoài ra, việc lan truyền thông tin sai lệch cũng sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng, đặc biệt là đối với những khán giả tin tưởng vào độ chính xác và trung thực của những người được coi là có tiếng nói trên mạng xã hội.
Ở một khía cạnh khác nhưng người cố tình cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn của người khác, khi bị công chúng phát hiện cũng phải trả một cái giá khá đắt. Công chúng sẽ không còn niềm tin dành cho họ nữa. Sự uy tín của họ sẽ bị giảm đi rất nhiều.
Do vậy, việc làm trên chỉ mang lại cái hại, chứ không mang lại bất cứ lợi ích gì, cho cả người phát ngôn, người xuyên tạc phát ngôn lẫn công chúng.
Mọi người cần phải cần tuân thủ đạo đức nghề nghiệp, trung thực trong việc tường thuật lại và trích dẫn phát ngôn. Nếu có sự hiểu nhầm hoặc gặp vấn đề trong quá trình này, họ cần phải sửa chữa sớm và công khai lên các phương tiện truyền thông để tránh gây ra tranh cãi và ảnh hưởng xấu đến danh tiếng của nghệ sĩ.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.
- Ở khía cạnh pháp luật, cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn của nghệ sĩ bị xử lý như thế nào?
Kinh nghiệm ở một số quốc gia cho thấy việc cắt ghép và xuyên tạc phát ngôn của nghệ sĩ được coi là vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến hình phạt dân sự hoặc hình phạt hình sự.
Ví dụ ở Hoa Kỳ, đối với các phương tiện truyền thông, việc cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn của nghệ sĩ có thể xem là vi phạm luật bản quyền, luật thông tin sai lệch và tổn thương danh dự. Nếu việc vi phạm này dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng đến cho người bị tổn thương, họ có thể kiện hành vi này ra tòa án để đòi lại thiệt hại.
Ở một số quốc gia khác, những cơ sở pháp lí tương tự cũng được áp dụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các quy định cụ thể và hình phạt sẽ khác nhau tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia.
Ở nước ta, việc cắt ghép, xuyên tạc phát ngôn của nghệ sĩ có thể bị xử lý theo các điều luật về bản quyền, thông tin sai lệch, tội danh tổn hại đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của cá nhân, tổ chức.
Theo Điều 225 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, người nào không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan mà thực hiện một trong các hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính thì sẽ bị xử lý hình sự.
Ngoài ra, theo Luật Quảng cáo, các hoạt động quảng cáo cũng không được phép sử dụng hình ảnh, lời nói, chữ viết của cá nhân khi chưa được cá nhân đó đồng ý, trừ khi được pháp luật cho phép.
Trường hợp sử dụng hình ảnh sai sự thật; nhằm xúc phạm danh dự nhân phẩm, uy tín của người khác trên mạng xã hội; sẽ vi phạm điểm e, khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP. Theo đó có thể bị phạt t.iền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng; về hành vi "Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật".
Đối với trách nhiệm dân sự, tại khoản 3 điều 34 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định: "Thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào thì phải gỡ bỏ, cải chính bằng phương tiện thông tin đại chúng đó. Nếu thông tin này được cơ quan, tổ chức, cá nhân cất giữ thì phải hủy bỏ".
Khoản 5 điều này quy định "cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại".
Điều này cho thấy chúng ta rất nghiêm khắc với hành vi sai phạm này và đã có hành lang pháp lý để xử lý các vi phạm. Chúng ta cần phải xử lý thật nghiêm, mang tính làm gương để các hiện tượng này được xử lý triệt để hơn, đem lại sự tích cực cho môi trường văn hóa của xã hội.
Sao Việt thời thơ ấu: Khánh Vân xinh như búp bê, Lý Nhã Kỳ điệu đà Nhân ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6, Đàm Vĩnh Hưng, Khánh Vân, Lý Nhã Kỳ... cùng nhiều nghệ sĩ đăng ảnh thời thơ ấu khiến người hâm mộ thích thú. Trên trang cá nhân, hoa hậu Khánh Vân đăng tấm hình xinh xắn kèm lời chúc mừng ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6. Lúc nhỏ, người đẹp sở hữu ngoại hình đáng yêu...
