Phát huy tính dân chủ trong trong công tác lập pháp, giám sát
Trao đổi bên lề kỳ họp, các đại biểu nhận định nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV có nhiều sự đổi mới và dân chủ trong công tác lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.
Quang cảnh phiên họp Quốc hội. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN)
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV, chiều 24/3, các đại biểu Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Phòng, chống m.a t.úy (sửa đổi).
Trao đổi bên lề kỳ họp, các đại biểu nhận định nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV (2016-2021) có nhiều sự đổi mới và dân chủ trong công tác lập pháp , giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.
Theo đại biểu Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị), công tác lập pháp đã được đổi mới rất nhiều khi triển khai các dự án Luật. Chính phủ là cơ quan chủ trì soạn thảo, đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu sâu, tổ chức nhiều cuộc khảo sát và hội thảo, thăm dò ý kiến nhân dân về các vấn đề quan trọng của đất nước.
Đại biểu cho rằng quá trình thảo luận, đóng góp ý kiến của các đại biểu Quốc hội diễn ra dân chủ, thậm chí có lúc tranh luận để đi đến tận cùng vấn đề. Đây là một sự đổi mới đáng ghi nhận trong thời gian qua.
Đ.ánh giá việc thực hiện lời hứa của các Bộ trưởng, đại biểu Đỗ Văn Sinh cho rằng các Bộ trưởng, trưởng ngành đã thể hiện được trách nhiệm cao đối với lĩnh vực mình phụ trách. Nhiều vấn đề dư luận quan tâm đã được các Bộ trưởng, trưởng ngành đã chỉ đạo, xử lý kịp thời.
Tuy nhiên, theo đại biểu, có những việc rất khó, cần cả hệ thống chính trị vào cuộc nên Bộ trưởng dù muốn giữ lời hứa cũng khó có thể thực hiện được.
Đại biểu dẫn chứng nhiều năm nay, người dân rất kỳ vọng vào việc nâng cao chất lượng giáo dục, nhưng để có kết quả cần cả quá trình thay đổi từ sách giáo khoa đến đội ngũ giáo viên, phương thức giảng dạy…
“Cần phải có lộ trình, thời gian chứ không thể một sớm một chiều. Tôi cho rằng Bộ trưởng Bộ Giáo dục đã cố gắng và làm hết trách nhiệm,” đại biểu Đỗ Văn Sinh nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV đã tạo những dấu ấn đậm nét bằng việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các Ủy ban của Quốc hội đưa vào nội dung giám sát nhiều vấn đề của đời sống dân sinh, được cử tri đặc biệt quan tâm như vấn đề phòng, chống cháy nổ; bảo vệ t.rẻ e.m…
Bên cạnh đó, đại biểu nhấn mạnh một trong những điểm nổi bật là hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn giám sát trực tiếp của Quốc hội có sự thay đổi lớn. Trước đây chất vấn 3 phút, trả lời 10 phút, bây giờ là chất vấn 1 phút và trả lời 3 phút. Điều này giúp tăng tính dân chủ, nêu được nhiều hơn kiến nghị của đại biểu Quốc hội, cũng là kiến nghị của cử tri.
Theo đại biểu Trần Tất Thế (Hà Nam), nhiệm kỳ qua, các đại biểu Quốc hội đã đóng góp rất hiệu quả vào việc xây dựng các Dự thảo luật của Quốc hội. Các luật được ban hành phù hợp với đời sống nhân dân cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế.
Từ kết quả đó, đại biểu mong rằng tại Quốc hội khóa XV tới, các đại biểu sẽ tiếp tục phát huy tinh thần xây dựng đất nước, xây dựng luật, pháp lệnh cũng như đóng góp tâm sức để xây dựng đất nước ngày càng phát triển, đảm bảo đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân…
Video đang HOT
Đại biểu cho rằng Quốc hội khóa XIV đã để lại những dấu ấn tốt đẹp trong lòng cử tri cả nước khi tính dân chủ được phát huy mạnh mẽ. Điều này thể hiện rõ nét trong hoạt động tiếp xúc cử tri trước và sau Kỳ họp theo từng đối tượng, đem lại hiệu quả cao khi tiếp thu kiến nghị của cử tri đối với những vấn đề quan trọng của đất nước theo quy định của pháp luật.
Đặc biệt, những vấn đề bức xúc, nổi cộm nhiều năm đã được đưa ra thảo luận trong nhiệm kỳ qua, có phương hướng giải quyết triệt để, lấy được lòng tin của nhân dân cả nước…
Những hoạt động tạo nên dấu ấn sâu sắc của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV
Nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV đã thành công với những kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực từ lập pháp, giám sát, quyết định vấn đề quan trọng của đất nước đến các vấn đề ngoại giao nghị viện...
Lễ khai mạc kỳ họp thứ 11 Quốc hội khoá XIV. (Ảnh: TTXVN)
Sáng ngày 24/3, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã trình bày báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIV tại kỳ họp Quốc hội thứ 11.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, nhìn lại chặng đường 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, dù trong bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào, Quốc hội vẫn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực, cố gắng cao nhất để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
"Nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV đã thành công với những kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực từ lập pháp, giám sát, quyết định vấn đề quan trọng của đất nước đến ngoại giao nghị viện đã góp phần đưa đất nước vững bước vượt qua khó khăn, tạo ra những chuyển biến tích cực, mạnh mẽ trong đời sống kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân, đóng góp lớn vào những thành tựu vô cùng ý nghĩa của công cuộc gần 35 năm đổi mới, làm giàu thêm truyền thống 75 năm vẻ vang của Quốc hội," Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định.
Nâng cao chất lượng công tác lập pháp
Quốc hội khóa XIV đã tập trung ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời thể chế hoá các chủ trương, đường lối của Đảng và tiếp tục cụ thể hóa, đưa Hiến pháp năm 2013 vào đời sống, qua đó, khẳng định vai trò quan trọng trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, Quốc hội khoá XIV đã thông qua 72 luật, 2 pháp lệnh và nhiều nghị quyết. Trong đó, có những đạo luật giữ vị trí, vai trò quan trọng trong hệ thống pháp luật, những luật hoặc chính sách mới lần đầu tiên được ban hành, tác động lớn, toàn diện, sâu sắc đến đời sống kinh tế-xã hội, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn; nhiều nghị quyết về cơ chế, chính sách mang tính đột phá, thể hiện tính kịp thời, sự quyết liệt, tạo hành lang pháp lý về đổi mới tổ chức bộ máy, phát triển kinh tế-xã hội, giải quyết vướng mắc, bất cập trong thực tiễn; nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, điều ước quốc tế quan trọng được phê chuẩn, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế phù hợp với lợi ích của quốc gia.
Quốc hội chú trọng việc bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất và đồng bộ của hệ thống pháp luật; đồng thời, triển khai nhiều đổi mới quan trọng về quy trình xây dựng luật, pháp lệnh như: Không ban hành Chương trình cả nhiệm kỳ, mà tập trung xây dựng chương trình hằng năm; tách bạch quy trình xây dựng chính sách và quy trình soạn thảo...
Các hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách được tăng cường, ngày càng đi vào nền nếp; các hình thức thảo luận, lấy ý kiến được đổi mới, đa dạng, bảo đảm đúng quy trình, có chất lượng, tiết kiệm thời gian...
Tăng cường giám sát các vấn đề bức xúc
Công tác giám sát được Quốc hội khoá XI V rát chú trọng. Nội dung giám sát có trọng tâm, trọng điểm, bao quát hầu hết các lĩnh vực, ngày càng nâng cao hiệu lực, hiệu quả, đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cử tri và nhân dân đ.ánh giá cao.
Việc xem xét báo cáo của các cơ quan được thực hiện hiệu quả, thảo luận kỹ lưỡng, có sự giám sát của cử tri, công khai, minh bạch, góp phần bảo đảm tổ chức và thực hiện đúng quy định của Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội. Giám sát chuyên đề tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả rõ nét với 7 chuyên đề liên quan mật thiết đến phát triển kinh tế-xã hội và đời sống của nhân dân; cách thức tiến hành được cải tiến, ngày càng bài bản, chuyên nghiệp.
Đặc biệt, chất vấn và trả lời chất vấn tiếp tục có nhiều đổi mới, nhất là cách thức "hỏi nhanh, đáp gọn" đã tạo điều kiện để tăng cả về số đại biểu Quốc hội chất vấn, tranh luận, cả về nội dung và chất lượng câu hỏi, câu trả lời, tạo không khí sôi nổi, thu hút sự quan tâm đặc biệt của đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước.
Quốc hội đã hai lần tiến hành xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ, thể hiện thái độ, trách nhiệm của Quốc hội trong việc đi đến cùngvấn đề được giám sát. Việc lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn được thực hiện nghiêm túc, góp phần tiếp tục phát huy dân chủ trong hoạt động của cơ quan dân cử cũng như trong đời sống xã hội.
Hoạt động giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến rõ rệt, hiệu quả được nâng cao, nhất là trong việc giám sát chuyên đề, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và giải quyết kiến nghị của cử tri. Hoạt động chất vấn, giải trình được tăng cường, có nhiều đổi mới, đã kịp thời xem xét, giải quyết những vấn đề "nóng", đáp ứng yêu cầu của nhân dân và xã hội.
Ban hành nhiều quyết sách quan trọng
Quốc hội khoá XIV đề cao việc bảo đảm tính tổng thể, gắn kết chặt chẽ giữa yêu cầu nhiệm vụ với nguồn lực thực hiện khi xem xét, quyết định kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm và hằng năm, kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2016-2020, hệ thống kế hoạch trong lĩnh vực tài chính, ngân sách.
Kế hoạch đầu tư công trung hạn và kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2016-2020 lần đầu tiên được Quốc hội thông qua, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, hướng tới việc huy động và sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn, bảo đảm an toàn nợ công, tính bền vững của ngân sách.
Trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, nhất là do ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, dịch bệnh trong năm 2020, nhiều quyết định đã được xem xét, ban hành kịp thời, nhiều chính sách được điều chỉnh cho phù hợp với yêu cầu tại từng thời điểm. Chính sách t.iền tệ và tài khoá được xem xét thận trọng, linh hoạt, bảo đảm ứng phó kịp thời, góp phần hạn chế các tác động bất lợi, duy trì, phục hồi các hoạt động sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ tăng trưởng, kiềm chế lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, an sinh xã hội và phúc lợi xã hội.
Quốc hội đã quyết định chủ trương đầu tư những dự án, công trình quan trọng quốc gia, có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước như xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, các dự án thành phần của dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành; quyết định dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.
Quốc hội cũng đã phê duyệt Đề án tổng thể và chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đây là những quyết sách đặc biệt quan trọng, đồng bộ, toàn diện, thúc đẩy vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát huy nội lực, phát triển bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc trong tình hình mới.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã trình bày báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIV. (Ảnh: TTXVN)
Công tác nhân sự được xem xét, tiến hành chặt chẽ, thận trọng, đúng quy trình, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và nhận được sự đồng thuận cao. Việc xem xét, quyết định thành lập, nhập, điều chỉnh địa giới và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã góp phần triển khai có hiệu quả chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về tinh gọn tổ chức bộ máy, phát huy tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Hoạt động đối ngoại triển khai hiệu quả
Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có chuyển biến nhanh chóng, phức tạp, vai trò của Quốc hội ngày càng được khẳng định thông qua việc quyết định và thực hiện các chính sách lớn về đối ngoại, giám sát việc thực thi các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên...
Với nỗ lực rất lớn, nhiều điều ước quốc tế có ý nghĩa hết sức quan trọng đã được kịp thời phê chuẩn. Trong đó, các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, EVIPA đã tạo đà cho sự phát triển mạnh mẽ, hội nhập nhanh, hiệu quả hơn của đất nước; các văn kiện liên quan đến biên giới đã góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng đường biên giới hoà bình, ổn định, đóng góp vào việc tăng cường đoàn kết, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài giữa nước ta với các nước láng giềng Lào, Cambodia.
Quốc hội cũng đã thể hiện rõ nét hơn vai trò "chủ động đóng góp xây dựng, định hình luật chơi", bảo vệ và thúc đẩy hiệu quả các lợi ích chiến lược về an ninh, phát triển của Việt Nam; đồng thời, là thành viên có trách nhiệm, đóng góp nhiều sáng kiến quan trọng tại các diễn đàn liên nghị viện thế giới và khu vực, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, thúc đẩy đối thoại và hợp tác.
Điểm nhấn nổi bật của Quốc hội khoá XIV là đã đăng cai tổ chức thành công Hội nghị thường niên lần thứ 26 của Diễn đàn nghị viện châu Á-Thái Bình Dương (APPF-26), Năm Chủ tịch AIPA 2020 và Đại hội đồng lần thứ 41 của Hội đồng liên Nghị viện các quốc gia ASEAN (AIPA 41); trong đó, Đại hội đồng AIPA-41 là Đại hội đồng đầu tiên trong lịch sử AIPA được tổ chức theo hình thức trực tuyến, thành công tốt đẹp, có nhiều sáng kiến được đ.ánh giá cao, để lại ấn tượng sâu sắc đối với các nghị viện thành viên, nghị viện quan sát viên AIPA và bạn bè quốc tế.
Với sự tín nhiệm cao, Quốc hội Việt Nam được bầu giữ cương vị Ủy viên Ban Chấp hành IPU (nhiệm kỳ 2016-2019), Phó Chủ tịch IPU (nhiệm kỳ 2018-2019) và giữ vai trò Chủ tịch APF Vùng châu Á-Thái Bình Dương theo cơ chế luân phiên (nhiệm kỳ 2019-2021).
Với tinh thần đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn mối quan hệ với các đối tác, nhất là các nước láng giềng, các đối tác chiến lược, các nước lớn có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của đất nước, Quốc hội đã thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với nghị viện các nước, đến nay, đã thiết lập được quan hệ nghị viện với gần 180 quốc gia có chủ quyền và là thành viên của nhiều tổ chức, diễn đàn liên nghị viện khu vực và thế giới.
Mô hình tổ chức, hoạt động tạo nên dấu ấn sâu sắc
Mô hình tổ chức phù hợp, phương thức hoạt động của Quốc hội khoá XIV không ngừng được đổi mới, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, giữ mối liên hệ chặt chẽ với cử tri, chú trọng mối quan hệ phối hợp công tác là những nhân tố quyết định hiệu quả, góp phần tạo nên những dấu ấn sâu sắc trong hoạt động của Quốc hội.
Mô hình tổ chức phù hợp đã phát huy tốt vai trò của từng cơ quan trong bộ máy của, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới.
Phương thức hoạt động của Quốc hội luôn được đổi mới, hoàn thiện, thích ứng, linh hoạt trước những vấn đề thực tiễn đặt ra, nhất là vào thời điểm đại dịch COVID-19 ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện nhiệm vụ. Quốc hội đã có nhiều cải tiến mạnh mẽ từ cách thức tổ chức đến tiến hành các kỳ họp, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội.
Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Quốc hội có bước tiến đột phá (kỳ họp thứ 9, thứ 10 đã được tổ chức kết hợp họp trực tuyến và họp tập trung), kịp thời thích ứng với xu thế phát triển của thời đại, tạo t.iền đề quan trọng để tiếp tục xây dựng, phát triển Quốc hội điện tử trong thời gian tới.
Trong mọi mặt hoạt động, Quốc hội khoá XIV luôn quán triệt sâu sắc, thể chế hoá kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ cho sự phát triển bền vững của đất nước; đồng thời, chủ động đóng góp ý kiến, kiến nghị tâm huyết, thẳng thắn, toàn diện với Đảng về nhiều vấn đề quan trọng. Qua đó, đã nâng cao uy tín của Quốc hội trong hệ thống chính trị cũng như đối với cử tri, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng.
Nhận thức sâu sắc mối liên hệ mật thiết với cử tri, nhân dân vừa là yêu cầu, nhiệm vụ, vừa là mục tiêu, mục đích cao nhất cần hướng tới, Quốc hội đã luôn coi trọng, đẩy mạnh, đổi mới các hoạt động, hình thức, cách thức, biện pháp để mối liên hệ giữa cử tri và đại biểu ngày càng được khăng khít hơn, phù hợp với tình hình thực tiễn.
Mối quan hệ phối hợp công tác giữa các cơ quan của Quốc hội với Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm s.át n.hân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức hữu quan được chú trọng, tăng cường, bảo đảm toàn diện, chủ động, hiệu quả, có chiều sâu. Những đổi mới trong cách thức phối hợp đã góp phần thúc đẩy, nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, nhằm hướng tới mục tiêu chung là phục vụ Tổ quốc, phụng sự nhân dân.
Sẽ tổ chức 5 tuần hàng Việt kích cầu tiêu dùng Để kích cầu nội địa, tăng tổng mức bán lẻ hàng hóa qua đó giúp doanh nghiệp, người nông dân tiêu thụ sản phẩm hàng hóa, trong năm 2021 Sở Công thương Hà Nội sẽ tổ chức 5 Tuần hàng Việt. Cụ thể, 5 Tuần hàng Việt với quy mô mỗi tuần khoảng 100 gian hàng tiêu chuẩn sẽ được tổ chức trên...
