Phát hiện siêu quái thú 40 tấn, xương làm thủng cả đường nhựa

Theo dõi VGT trên

Những phần xương của con quái thú 90 triệu năm tuổi nặng tới nỗi gây ra tai nạn cho xe chuyên chở; khúc xương rơi khỏi xe không những không sứt mẻ mà còn làm thủng cả mặt đường.

TheoLive Science,những mẩu xương hóa thạch đầu tiên của sinh vật nói trên được phát hiện vào năm 2018 trong tình trạng lộ ra một nửa trên những ngọn đồi của “thảo nguyên quái thú” Patagonia ở tỉnh Rio Negro – Argentina.

Khu vực này là nơi các nhà khảo cổ từng tìm thấy nhiều khủng long và động vật khổng lồ cổ đại.

Phát hiện siêu quái thú 40 tấn, xương làm thủng cả đường nhựa - Hình 1

Một trong những chiếc xương của con quái thú, được bọc thạch cao để vận chuyển – Ảnh: Nicolas Chimento

Cho đến nay, các nhà khoa học đã thu thập được 7 phần xương khác nhau của con quái thú, bao gồm các phần của phần chân trước, chân sau, xương hông.

Mỗi khúc xương của nó nặng đến nỗi các nhà khảo cổ phải “di chuyển từng chút một bởi nhiều người”. Nó thậm chí khiến phương tiện chuyên chở mất cân bằng, gây ra tai nạn trên đường đến thủ đô Buenos Aires để nghiên cứu, may mắn không có ai bị thương nặng.

Phát hiện siêu quái thú 40 tấn, xương làm thủng cả đường nhựa - Hình 2

Các nhà khảo cổ bên một số phần xương hóa thạch được khai quật – Ảnh: Nicolas Chimento

Xương con quái thú bay thẳng xuống đường nhưng không hề hư hại mà lại làm hỏng cả mặt đường. Vụ tai nạn đã truyền cảm hứng cho các nhà khoa học đặt tên cho loài mới này là Chucarosaurus diripienda.

Trong ngôn ngữ Quechua bản địa, chucaro là “động vật cứng rắn và bất khuất”; trong khi diripienda trong tiếng Latin có nghĩa là “bị ném đi”.

Video đang HOT

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà cổ sinh vật học Fernando Novas từ Bảo tàng Khoa học tự nhiên Bernadino Rivadavia ở Buenos Aires đã xác định nó là một titanosaurus (thằn lằn hộ pháp), nhóm to lớn nhất của nhánh khủng long chân thằn lằn sauropod.

Sauropod là những con khủng long ngoại cỡ với những chiếc chân khổng lồ, cổ dài, đuôi dài và ăn cỏ.

Quái thú này nặng khoảng 30-40 tấn khi còn sống, với chiều dài lên tới 30 m. Nó sống vào khoảng 90 triệu năm trước, tức thuộc kỷ Phấn Trắng – thời đại hoàng kim của khủng long khổng lồ.

Nghiên cứu về quái thú “mình đồng da sắt” này đã được công bố trên tạp chíCretaceous Research.

Phát hiện siêu quái thú 40 tấn, xương làm thủng cả đường nhựa - Hình 3

Ảnh đồ họa mô tả thằn lằn hộ pháp – Ảnh: Sebastían Rozadilla

Tuy to lớn như vậy nhưng nó vẫn chưa phải loài khủng long lớn nhất thế giới từng được ghi nhận. Một số thằn lằn hộ pháp khác từng được khai quật ở Argentina như Patagotitan, Argentinosaurus hay Notocolossus có thể nặng tới 70 tấn.

Trong khi đó chiều dài kỷ lục đang thuộc về Supersaurus, sống cách đây khoảng 150 triệu năm ở miền Tây nước Mỹ, dài 39 m.

Lộ diện loài 'voi 4 ngà' nhờ phát hiện hóa thạch ở nghĩa địa voi

Ngoài cặp ngà ở hàm trên phổ biến ở động vật có vòi, một số loài gomphotheres còn có bộ ngà thứ hai gắn vào hàm dưới.

Qua quá trình chọn lọc tự nhiên, cặp ngà dưới tạo thành những hình dáng ngày càng khó tin.

Lộ diện loài voi 4 ngà nhờ phát hiện hóa thạch ở nghĩa địa voi - Hình 1

Mô phỏng voi 4 ngà trên máy tính

Khoảng năm triệu rưỡi năm trước, một số con gomphotheres (họ hàng của voi và hiện đã tuyệt chủng) trong hàng thế kỷ đã chọn kết thúc cuộc đời của chúng ở hoặc gần một con sông cổ ở Bắc Florida.

Ngày nay, dòng sông không còn tồn tại, nhưng các hóa thạch còn sót lại cung cấp một bức ảnh chụp nhanh về sự sống ở Florida nguyên thủy cho các nhà cổ sinh vật học. Đầu năm ngoái, các nhà nghiên cứu và tình nguyện viên đã bắt đầu khai quật những con gomphotheres này tại Khu vực hóa thạch Montbrook với tin tưởng sẽ có những khám phá đột phá.

Jonathan Bloch, người phụ trách cổ sinh vật có xương sống tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Florida cho biết: "Đây là phát hiện chỉ có một lần trong đời. Đó là bộ xương gomphothere hoàn chỉnh nhất trong khoảng thời gian này ở Florida và là một trong những bộ xương tốt nhất ở Bắc Mỹ".

Bloch và nhóm của ông đã phát hiện ra các phần của bộ xương gomphothere vào đầu mùa xuân năm 2022. Trước đây, các bộ xương gomphothere riêng lẻ đã được tìm thấy tại Montbrook. Nhưng vài ngày sau, một tình nguyện viên đào bới gần đó đã phát hiện ra phần chân có khớp nối của một thứ gì đó rất lớn.

Dean Warner, một giáo viên hóa học đã nghỉ hưu và là tình nguyện viên ở Montbrook, cho biết: "Tôi bắt đầu phát hiện ra từng mảnh xương ngón chân và xương mắt cá chân. Khi tôi tiếp tục đào, thứ hóa ra là xương trụ và mọi thứ bắt đầu lộ ra. Tất cả chúng tôi đều biết rằng một cái gì đó rất đặc biệt đã được tìm thấy".

Trong vòng vài ngày, họ thu thập được không chỉ có một mà là nhiều bộ xương hoàn chỉnh, bao gồm một con trưởng thành và ít nhất bảy con chưa thành niên. Nhóm nghiên cứu sẽ cần phải khai quật toàn bộ các mẫu vật trước khi có thể xác định chính xác kích thước của chúng, nhưng Bloch ước tính con trưởng thành cao 2,5 mét tính đến vai.

Theo Rachel Narducci, người quản lý bộ sưu tập cổ sinh vật có xương sống tại Bảo tàng Florida cho biết: "Những con voi hiện đại di chuyển theo đàn và có thể rất bảo vệ con non của chúng, nhưng tôi không nghĩ đến tình huống mà tất cả các con gomphothere (ở khu khai quật) đều chết cùng một lúc. Có vẻ như các thành viên của một hoặc nhiều đàn bị mắc kẹt vào những thời điểm khác nhau".

Kể từ đó, cát mịn và đất sét nén của khu vực này đã tạo ra một lớp hóa thạch sâu tới 3 mét. Các lớp hóa thạch nằm trong đất liền cách Vịnh Mexico 50 km, nhưng khu vực này vào cuối thế Miocene gần biển hơn nhiều, trong thời gian đó nhiệt độ và mực nước biển cao hơn hiện tại đã giúp chôn vùi xương.

Kết quả là, hóa thạch của lạc đà, tê giác và lạc đà không bướu được chôn vùi bên cạnh cả cá nước ngọt và nước mặn, rùa, cá sấu Mỹ và tôm đào hang. Và bởi vì lớp đá vôi mà con sông cổ đại cắt ngang qua đã được hình thành khi Florida còn là một thềm biển nông, nên đôi khi người ta cũng tìm thấy hóa thạch của các loài sinh vật biển cổ xưa hơn nhiều, chẳng hạn như cá mập.

Trong 7 năm qua, các nhà cổ sinh vật học làm việc tại Montbrook đã phát hiện ra hóa thạch nai xưa nhất ở Bắc Mỹ, hộp sọ xưa nhất của một con hổ răng kiếm và một loài diệc mới đã tuyệt chủng. Những di chỉ hóa thạch từ thời đó, như chó nghiền xương và gấu mặt ngắn, cũng xuất hiện rải rác.

Bất chấp sự đa dạng của các loại hóa thạch tại Montbrook, hầu hết các loài động vật này đã bị chôn vùi sau khi bị nước cuốn trôi và phần còn lại của chúng hiếm khi được tìm thấy nguyên vẹn. Việc phát hiện ra một con gomphotheres hoàn chỉnh là điều hoàn toàn bất ngờ.

Narducci nói: "Chúng tôi chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì như thế này ở Montbrook. Thông thường, chúng tôi chỉ tìm thấy một phần của bộ xương tại địa điểm này. Những con gomphotheres chắc hẳn đã bị chôn vùi nhanh chóng, hoặc chúng có thể đã bị cuốn vào khúc quanh của dòng sông nơi dòng chảy bị hãm tốc".

Voi và họ hàng đã tuyệt chủng của chúng được gọi chung là động vật có vòi. Trước khi con người xuất hiện, chúng xuất hiện phổ biến ở hầu hết các lục địa lớn và gomphotheres là một trong những loài đa dạng nhất. Không giống như các đồng loại voi ma mút lông xoăn nổi tiếng vốn xuất hiện và biến mất ngay trước và sau kỷ băng hà Pleistocen, gomphotheres có một hồ sơ hóa thạch dài đặc biệt với hơn 20 triệu năm.

Chúng ban đầu tiến hóa ở châu Phi vào đầu thế Miocen, khoảng 23 triệu năm trước, sau đó chúng phân tán sang châu Âu và châu Á. Vào 16 triệu năm trước, chúng đã đến Bắc Mỹ qua dải đất liền Bering. Đến khi eo đất Panama nhô lên trên mặt biển 2,7 triệu năm trước, những con gomphotheres đã băng qua Nam Mỹ. Trên đường đi, gomphotheres đã phát triển một số tính năng độc đáo cho phép chúng thích nghi trong môi trường mới.

Narducci nói: "Tất cả chúng ta đều biết voi răng mấu và voi ma mút lông xù trông như thế nào, nhưng gomphotheres gần như không dễ phân loại. Chúng có nhiều kích cỡ cơ thể và hình dạng ngà của chúng cũng rất khác nhau giữa các loài".

Ngoài cặp ngà ở hàm trên phổ biến ở động vật có vòi, một số loài gomphotheres còn có bộ ngà thứ hai gắn vào hàm dưới. Qua quá trình chọn lọc tự nhiên, cặp ngà dưới tạo thành những hình dáng ngày càng khó tin. Nhiều loài có ngà dưới nhỏ mọc nhô ra như theo song song với đầu xương hàm. Những chiếc ngà của gomphotheres dẹt và dính vào nhau, giống như một cặp răng hoẵng khổng lồ mà chúng dùng để cạo vỏ cây.

Các nhà cổ sinh vật học thường sử dụng những chiếc ngà này như một đặc điểm chẩn đoán. Những con gomphotheres từ Montbrook có một dải men xoắn ốc chạy dọc theo chiều dài của mỗi chiếc ngà. Vào thời điểm đó, chỉ có một nhóm gomphotheres có kiểu dải độc đáo này tồn tại. Điều này cho phép Bloch và Narducci thu hẹp danh tính của các hóa thạch Montbrook thành một loài trong chi Rhyncotherium, từng phân bố khắp Bắc và Trung Mỹ.

Bloch cho biết: "Một địa điểm hóa thạch ở miền nam California là nơi duy nhất khác ở Mỹ đã tạo ra một mẫu lớn Rhynchotherium chưa trưởng thành và trưởng thành. Chúng tôi đã học được rất nhiều về giải phẫu và sinh học của nhóm này mà trước đây chúng tôi chưa biết, gồm cả những sự thật mới về hình dạng của hộp sọ và ngà".

Gomphotheres phát triển mạnh ở các trảng cỏ, từng phổ biến ở Châu Phi, Âu Á và Châu Mỹ. Nhưng khi khí hậu toàn cầu bắt đầu thay đổi từ khoảng 14 triệu năm trước đã dẫn đến sự xuất hiện của những đồng cỏ rộng lớn, dần dần thay thế các trảng cỏ. Điều đó khiến sự đa dạng của các loài gomphothere suy giảm dần. Một số loài đã có thể chuyển đổi thành công từ chế độ ăn cây cối sang chế độ ăn chủ yếu là cỏ, nhưng sau đó gomphotheres lại bị giáng một đòn khác vào cuối thế Miocen, khi một nhóm động vật có vòi mới bước vào giai đoạn này.

Voi ma mút và voi có nguồn gốc từ Châu Phi trước khi đi về phía bắc vào Âu Á, theo bước chân của những con gomphotheres đã đi trước và thay thế chúng trong quá trình cạnh tranh không gian sinh tồn này. Vào thời điểm con người đến châu Mỹ, chỉ còn lại một số loài gomphothere ngay trước thời điểm chúng tuyệt chủng. Đối mặt với sự thay đổi khí hậu nhanh chóng và nạn săn bắn quá mức từ con người, những con gomphothere cuối cùng đã biến mất vào cuối kỷ băng hà, cùng với phần lớn các loài động vật có vú lớn khác.

Phát hiện ở Montbrook mang lại sức sống mới cho nghiên cứu Rhyncotherium nói riêng và gomphotheres nói chung. Đồng thời, mang đến cho các nhà khoa học cơ hội tìm hiểu thêm về hệ động vật lôi cuốn từng sinh sống ở Bắc Mỹ.

Bloch nói: "Điều tuyệt vời nhất là được chia sẻ quá trình khám phá này với rất nhiều tình nguyện viên từ khắp bang Florida. Mục tiêu của chúng tôi là lắp ráp bộ xương khổng lồ này và trưng bày nó cùng với voi ma mút và voi răng mấu mang tính biểu tượng đã có tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Florida".

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Loài người bí ẩn đã tuyệt chủng từng 'cấy' gien cho người hiện đại
07:01:08 17/11/2024
Phát hiện sinh vật biển 'bất tử' có năng lực 'du hành thời gian'
06:53:53 17/11/2024

Tin đang nóng

Chính thức: Hoa hậu Kỳ Duyên dừng chân trước Top 12 Miss Universe
10:12:07 17/11/2024
Chung kết Miss Universe 2024: Kỳ Duyên xuất hiện hô tên cực đã tai, chính thức lọt top 30!
09:52:37 17/11/2024
Tử vi 3 ngày liên tiếp (17, 18 và 19/11), 3 con giáp tiền bạc rủng rỉnh, vàng chất đầy tủ
11:17:56 17/11/2024
4 điều Ronaldo nói đúng và sai về MU trong cuộc phỏng vấn chấn động
13:00:32 17/11/2024
Kỳ Duyên có 1 hành động lạ khi được gọi tên vào top 30, hoá ra có ý nghĩa đặc biệt
09:58:36 17/11/2024
Hoa hậu hát hay, tài sắc vẹn toàn sống khép kín ở tuổi 38 là ai?
09:50:14 17/11/2024
"Con chúc cô bò nhanh như con cua" - Lời chúc 20/11 đặc biệt kèm những món quà có "1 không 2" của các em nhỏ vùng cao khiến hàng triệu người lịm tim
10:06:39 17/11/2024
Ronaldo, Bruno Fernandes rời đội tuyển Bồ Đào Nha
13:02:06 17/11/2024

Tin mới nhất

Ra mắt 'bánh xe biến hình' giúp xe lăn leo cầu thang

21:23:34 14/11/2024
Với thiết kế nói trên, nhóm nghiên cứu tại Viện Máy móc và Vật liệu Hàn Quốc (KIMM) đã tạo ra bánh xe có thể di chuyển ổn định trên địa hình bằng phẳng nhưng hình dạng bánh xe sẽ thay đổi khi gặp chướng ngại vật.

Phát hiện cấu trúc san hô đơn lẻ khổng lồ ở Thái Bình Dương

19:57:33 14/11/2024
Nhà khoa học Molly Timmers mô tả một cách hình tượng rằng trong khi Big Momma có hình dạng giống như một viên kem khổng lồ, thì rạn san hô mới phát hiện này lại như viên kem bắt đầu tan chảy, bao phủ một khu vực rộng lớn dưới đáy biển.

Hà mã lùn nổi như cồn sau màn dự đoán chuẩn ông Trump thành Tổng thống Mỹ

06:40:56 07/11/2024
Con hà mã lùn Moo Deng của vườn thú ở Thái Lan nổi danh sau màn dự đoán xuất thần. Trước đó vào ngày 4/11, con vật dự đoán ông Donald Trump tái đắc cử, trở thành Tổng thống Mỹ thứ 47.

Bước tiến mới trong tham vọng trồng cây, xây nhà gỗ trên mặt trăng

21:22:27 06/11/2024
Vệ tinh gỗ đầu tiên trên thế giới vừa được phóng lên không gian trong thử nghiệm sơ bộ nhằm hướng đến việc trồng cây, xây nhà gỗ trên mặt trăng và sử dụng gỗ trong thám hiểm không gian.

Các nhà khoa học ở Ba Lan đưa 'ma cà rồng' trở về từ cõi chết

07:40:07 04/11/2024
Người xưa làm mọi việc có thể để ngăn ma cà rồng Zosia trở về từ cõi chết. Tuy nhiên, giờ đây các nhà khoa học ở Ba Lan lại nỗ lực hết sức để đưa người phụ nữ này quay lại.

Nhà ổ chuột rách như tổ đỉa ở Thái Lan đắt khách, hết phòng tới năm 2026

14:39:01 02/11/2024
Dù có vẻ ngoài tồi tàn đến mức như rách nát và tiện nghi hạn chế, nhưng căn nhà ổ chuột nằm ở trung tâm thủ đô Bangkok (Thái Lan) đang trở thành điểm đến thu hút đặc biệt với khách du lịch.

Khoa học giải thích vì sao chúng ta nhìn thấy ma

12:48:23 30/10/2024
Khoa học hiện tại chưa thể chứng minh được sự tồn tại của ma quỷ, nhưng các yếu tố về tinh thần và môi trường thì có thể.

Lần đầu phát hiện hệ ba hố đen

21:42:11 25/10/2024
Các nhà vật lý học lần đầu tiên phát hiện một hệ ba hố đen, và sự tồn tại của chúng thách thức giả thuyết về sự hình thành hố đen đã được biết đến lâu nay.

4 tiểu hành tinh lướt qua trái đất ngày 25.10, gồm 'sát thủ đô thị'

21:35:31 25/10/2024
Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thông báo một số tiểu hành tinh sẽ lướt qua trái đất hôm 25.10, trong số 4 tiểu hành tinh xâm nhập quỹ đạo địa cầu trong chưa đầy 12 giờ.

Khám phá mới về quá trình hình thành sự sống trên Trái Đất 3 tỷ năm trước

16:05:00 25/10/2024
Theo một nhóm nghiên cứu ở Trường đại học Harvard, Mỹ, tác động to lớn của vụ va chạm này đã tạo ra các chất dinh dưỡng giúp tăng cường một số vi khuẩn có lợi cho sự phát triển sự sống trên hành tinh này.

Khoa học tìm ra cách giúp gà nở ra mà không cần vỏ trứng

07:46:23 22/10/2024
Câu hỏi gà có trước hay quả trứng có trước có lẽ chẳng còn quan trọng nữa, vì các nhà khoa học đã tìm ra cách ấp nở thành công trứng gà mà không cần tới vỏ trứng.

Khách sạn 5 sao dưới đáy biển: Ngủ 1 đêm tốn 4 tỷ đồng, xa xỉ nhất thế giới

22:27:06 21/10/2024
Nằm trên chiếc giường êm ái, ngắm những đàn cá bơi lội tung tăng qua lớp kính trong suốt được cho là một trong những trải nghiệm xa xỉ bậc nhất thế giới tại khách sạn tàu ngầm Lover s Deep.

Có thể bạn quan tâm

Đậu nhồi nhân kiểu này rồi chiên giòn sẽ được món dân dã mà ngon, cả nhà ăn không thừa một miếng

Ẩm thực

15:41:03 17/11/2024
Đậu phụ nhồi thịt bằng nồi chiên sau khi hoàn thành sẽ có màu vàng bắt mắt, đậu phụ giòn rụm, nhân thịt thơm mềm, đậm đà, được ướp vừa miệng và ăn không ngán.

Ngày 18/11/2024 là ngày tốt có thể làm các việc như kiện tụng, khai trương, giao dịch, động thổ, sửa chữa nhà, xuất hành

Trắc nghiệm

15:29:45 17/11/2024
Xem ngày 18/11/2024 sẽ giúp bạn chọn được ngày lành tháng tốt phù hợp nhất cho công việc của mình.Ngày 18/11/2024 là ngày tốt có thể làm các việc như kiện tụng, khai trương, giao dịch,

Cụ bà U90 vẫn nhớ người yêu cũ của chồng, dân mạng khen 'quá dễ thương'

Netizen

15:08:09 17/11/2024
Đoạn clip ghi lại cảnh cụ bà U90 đã quên nhiều chuyện nhưng vẫn nhớ người yêu cũ của chồng. Cụ ông không những không để bụng, còn dịu dàng bóc quýt cho cụ bà ăn.

Siêu bão Man-yi di chuyển theo hướng Tây Bắc, tốc độ 20 km/h

Tin nổi bật

15:05:34 17/11/2024
Do tác động của bão Man-yi, từ chiều 17/11, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông gió mạnh cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-12, giật cấp 16; sóng biển cao 2-4 m, vùng gần tâm bão 5-7m; biển động dữ dội.

Gyokeres lên tiếng về khả năng đến MU

Sao thể thao

14:55:53 17/11/2024
Tiền đạo người Thụy Điển Viktor Gyokeres đã có những chia sẻ về cơ hội theo chân HLV Ruben Amorim gia nhập MU trong thời gian tới.

Dễ rước họa vào thân khi ăn nhiều hạt chia để giảm cân

Làm đẹp

13:52:34 17/11/2024
Mặc dù hạt chia rất giàu dinh dưỡng, nhưng việc tập trung quá nhiều vào chúng sẽ tạo ra khoảng trống dinh dưỡng. Việc phụ thuộc quá nhiều vào hạt chia để bổ sung chất dinh dưỡng sẽ dẫn đến thiếu hụt các vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Vấn nạn trẻ hóa bệnh đái tháo đường

Sức khỏe

13:50:17 17/11/2024
Kiểm soát các yếu tố nguy cơ, như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu và béo phì. Đồng thời kiểm tra sức khỏe định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị nếu được chẩn đoán mắc bệnh.

Điên cuồng những đêm "cháy phố" sinh tử (bài 1)

Pháp luật

10:04:33 17/11/2024
Bỏ học, lêu lổng, không có sự quản lý của gia đình, người thân và bị ảnh hưởng, lôi kéo bởi đám bạn xấu, mạng xã hội độc hại, không ít thanh, thiếu niên đã tụ tập với nhau trở thành tội phạm đường phố.

Sao nam Gen Z gây sốc khi đăng ảnh nhạy cảm sau ồn ào tặng fan bao cao su

Sao châu á

09:56:09 17/11/2024
Vào ngày 11/11 vừa qua, nam idol Eric (The Boyz) trở thành tâm điểm vì công khai đăng ảnh gửi tặng bao cao su đến fan.

10 thói quen của tôi được cư dân mạng khen ngợi: Đặc biệt điều số 6 giúp tôi tránh xa bệnh tật

Sáng tạo

09:38:35 17/11/2024
Sau khi chia sẻ về những thói quen sống của bản thân lên 1 diễn đàn trên mạng, tôi hết sức bất ngờ vì được cư dân mạng khen ngợi tới tấp.

Game "gợi cảm" nhất 2024 tiếp tục mời hot girl nhập vai cho DLC mới, nhan sắc đỉnh chóp khiến người chơi phấn khích

Mọt game

09:27:18 17/11/2024
Nhan sắc của cô nàng hot girl này đang khiến các fan mong mỏi DLC của tựa game hơn bao giờ hết. Không thể phủ nhận Stellar Blade là một trong những tựa game đáng chú ý nhất của năm 2024 này.