Phát hiện ngôi sao già nhất trong vũ trụ
Các nhà thiên văn học đã phát hiện thấy ngôi sao hình thành sớm nhất trong vũ trụ từ trước tới nay, cách đây ít nhất khoảng 13,2 tỷ năm.
Các nhà thiên văn học thuộc trường đại học Pennsylvania (Mỹ) vừa phát hiện một ngôi sao mới, được đặt tên là HD 140283. Nó được hình thành cách đây khoảng 13,2 tỷ năm và nằm cách Trái đất 186 năm ánh sáng. Đây được coi là ngôi sao lâu đời nhất trong vũ trụ được phát hiện từ trước tới nay.
“Chúng tôi tin rằng HD 140283 là ngôi sao nhiều tuổi nhất trong vũ trụ được xác định từ trước tới nay” nhà thiên văn học Howard Bond, một thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết.
Ảnh mô phỏng ngôi sao HD 140283
Ngôi sao HD 140283 được phát hiện chứa một số nguyên tối nặng, nên các nhà thiên văn học nghĩa rằng nó là một trong số những ngôi sao thế hệ thứ 2 được hình thành sau vụ nổ Big Bang xảy ra khoảng 13,77 tỷ năm cách đây.
Các nhà thiên văn học đã phát hiện ngôi sao HD 140283 nhờ sử dụng dữ liệu thu thập được từ kính thiên văn không gian Hubble của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA). Những bức ảnh rõ nét do kính thiên văn Hubble chụp được cho phép họ có thể tính toán chính xác độ phát sáng của ngôi sao này, từ đó có thể xác định được tuổi của nó.
Tuổi thực sự của ngôi sao HD 140283 mà các nhà thiên văn học tính toán được là 13,9 tỷ năm trước cả vụ nổ Big Bang, nhưng những tính toán này có sai số rất lớn và trong trường hợp của ngôi sao HD 140283 là 700 triệu tuổi.
Theo 24h
Những phát hiện ấn tượng nhất về vũ trụ năm 2012
Ngành thiên văn đã đón chào những phát hiện vô cùng ấn tượng trong năm 2012, làm thay đổi cách con người từng biết vềvũ trụ, đồng thời đẩy một số thiết bị quan sát đến mức tới hạn về năng lực của chúng.
Video đang HOT
Sau đây là những phát hiện làm khuynh đảo thế giới thiên văn trong năm 2012, theo Space.com:
Hố đen khổng lồ nhất
Ắt hẳn các nhà quan sát chẳng khi nào muốn đến gần thiên hà NGC 1277 thuộc chòm sao Anh Tiên hoặc hố đen trung tâm của nó, vốn chiếm một phần lớn thiên hà này. Hố đen đó gấp 17 tỉ lần mặt trời, chiếm 14% khối lượng toàn thiên hà, một tỷ lệ khủng khiếp nếu so với mức thông thường là 0,1% ở đa số thiên hà trong vũ trụ.
Kích thước quá lớn của hố đen lúc đầu đã khiến các nhà khoa học không tin vào mắt mình, và họ đã dành khoảng thời gian hơn một năm để kiểm tra lại toàn bộ số liệu trước khi chính thức công bố mới đây.
Thiên hà đĩa NGC 1277 đã lọt vào kính không gian Hubble - Ảnh: NASA
Hành tinh gần Trái đất nhất
Trong một phát hiện đầy ngạc nhiên, các nhà thiên văn xác định một hành tinh có kích thước cỡ Trái đất trong hệ sao kế bên. Hành tinh đá được tìm thấy tại Alpha Centauri (tên trước đây là Nam Môn Nhị), một hệ thống ba sao cách chúng ta khoảng 4,3 năm ánh sáng.
Sự sống khó có thể tồn tại trên bề mặt hành tinh Alpha Centauri Bb, được cho là bị nung nóng do khoảng cách quá gần với sao trung tâm, cách có 6 triệu km, trong khi khoảng cách mặt trời - Trái đất là 150 triệu km.
Sơ đồ hệ sao Alpha Centauri - Ảnh: NASA
Những thế giới nhỏ nhất
Các nhà thiên văn học đã dùng kính không gian Kepler của NASA và tìm thấy 3 hành tinh nhỏ bé cách Trái đất 120 năm ánh sáng. Quay quanh sao KOI-961, thành viên nhỏ nhất trong số này có kích thước cỡ sao Hỏa, và toàn bộ đều nhỏ hơn Trái đất. Thậm chí bản thân ngôi sao trung tâm cũng không khá khẩm hơn gì về mặt kích thước, chỉ lớn hơn sao Mộc khoảng 70%.
"Đây là hệ sao chen chúc nhất từng được phát hiện", theo John Johnson của Viện Công nghệ California ở Pasadena (Mỹ).
Hệ hành tinh KOI-961 - Ảnh: JPL-Caltech
Hệ mặt trời nhỏ nhất
KOI-500 có năm hành tinh chen chúc nhau trong không gian chật hẹp, khiến lực hấp dẫn của chúng xô đẩy nhau kịch liệt trong quá trình xoay quanh sao trung tâm. Năm của những hành tinh này chỉ kéo dài lần lượt 1 - 3 - 4,6 - 7,1 và 9,5 ngày. Chưa hết, kích thước của chúng cũng không nhỉnh hơn Trái đất bao nhiêu, chỉ khoảng 1,3 đến 2,6 lần địa cầu.
Toàn bộ hoạt động của hệ mặt trời trên phải xoay xở trong khu vực nhỏ hơn quỹ đạo Trái đất đến 150 lần. "Với tỷ lệ này, bạn có thể dễ dàng nhét thêm 10 hành tinh và chúng vẫn nằm lọt thỏm bên trong quỹ đạo của Trái đất", theo Darin Ragozzine, nhà khoa học hành tinh thuộc Đại học Florida ở Gainesville (Mỹ).
Hệ sao chen chúc nhau cách Trái đất 1.100 năm ánh sáng - Ảnh: Space.com
Thiên hà xa nhất
Cũng giống như kỷ lục thế giới trên đường đua tốc độ 100 mét, kỷ lục thiên hà xa nhất luôn thay đổi theo thời gian. Thiên hà đang tràn trề hy vọng cho danh hiệu này hiện nay là UDFj-39546284, tượng hình khi vũ trụ mới 380 triệu năm tuổi. Tuổi của nó đã được xác nhận vào năm 2012 nhờ các dữ liệu mới do kính Hubble cung cấp.
Thiên hà trên thuộc nhóm bảy thiên hà mà các chuyên gia giám định, có lẽ đã hình thành từ 400 đến 600 triệu năm kể từ sự kiện Big Bang tạo ra vũ trụ cách đây 13,7 tỉ năm trước.
Hình ảnh mới của Hubble Ultra Deep Field (HUDF - tức Trường Siêu rộng Hubble) trong năm 2012 đã tiết lộ được vị trí chưa từng được phát hiện trước đây của nhóm bảy thiên hà trên.
HUDF 2012 - Ảnh: NASA
Vụ nổ siêu tân tinh xa nhất
Vào năm 2012, các nhà thiên văn học mô tả một hiện tượng mà sau đó họ cho rằng là những vụ nổ siêu tân tinh xa nhất và sớm nhất, với một vụ cách đây 10,4 tỉ năm và vụ còn lại 12,1 tỉ năm.
Các chuyên gia cho rằng một số siêu tân tinh "siêu sáng" xuất phát từ những ngôi sao khổng lồ, gấp 100 đến 250 lần khối lượng mặt trời. Chúng đã nổ tung và phóng vật chất vào không gian trong nhiều tỉ năm trước.
Thiên hà chứa một vụ nổ siêu tân tinh vào thời điểm vũ trụ còn sơ khai - Ảnh: ĐH Swinburne
Theo TNO
Những hành tinh mới kỳ lạ nhất 2012 Dưới đây là những hành tinh mới kỳ lạ nhất được được các nhà thiên văn học phát hiện trong năm 2012, theo tạp chí Live Science. 1. Những hành tinh có thể tồn tại sự sống Trong năm 2012, các nhà thiên văn học đã công bố họ đã phát hiện 2 hành tinh mới HD 40307g và Gliese 163c có thể...