Phát hiện hệ thống hành tinh cổ đại sống sót từ vũ trụ sơ khai
Một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã phát hiện ra một hệ thống hành tinh cổ đại có khả năng là vâ%3t thể sống sót từ vũ trụ sơ khai.
Là một phần của cuộc khảo sát nhắm vào các ngôi sao nghèo kim loại, nhóm nghiên cứu thuộc Đài thiên văn miền nam châu Âu (ESO) đã xác định được hai hành tinh khổng lồ quay quanh một ngôi sao được gọi là HIP 11952 với thời gian hoàn thành quỹ đạo lần lượt là 290 và 7 ngày.
Chúng được đặt tên HIP 11952b và HIP 11952c. Điều bất thường thực tế là chúng quay quanh một ngôi sao cực kỳ nghèo kim loại và rất già.
Nguồn ảnh: Scientific American
Trước giờ, các ngôi sao thường hình thành trong các đám mây bao gồm các nguyên tố hóa học nặng hơn, nhưng ngôi sao HIP 11952 chứa rất ít nguyên tố nặng ngoài hydro và helium.
Hệ thống này nằm trong chòm sao Cetus cách đó khoảng 375 năm ánh sáng, hứa hẹn sẽ làm sáng tỏ sự hình thành hành tinh trong vũ trụ sơ khai.
Đối với các mô hình cổ điển về sự hình thành hành tinh, vốn các ngôi sao giàu kim loại khi hình thành các hành tinh, các hành tinh xung quanh một ngôi sao nghèo kim loại như vậy là cực kỳ hiếm.
So với các hệ thống ngoại hành tinh khác, HIP 11952 không chỉ là một hệ thống cực kỳ nghèo kim loại, mà ở độ tuổi ước tính 12,8 tỷ năm, cũng là một trong những hệ thống lâu đời nhất được biết đến cho đến nay.
Chúng tôi muốn khám phá và nghiên cứu thêm các hệ hành tinh thuộc loại này, Tiến sĩ Anna Pasquali thuộc Trung tâm Thiên văn học tại Đại học Heidelberg, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.
Mời quý vị xem video: Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ. Nguồn video: Youtube
Lần đầu tiên phát hiện hành tinh mới đang hình thành
Vũ trụ luôn vận động, tiến hóa. Sẽ có những ngôi sao chết đi và những ngôi sao, hành tinh mới hình thành.
Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra bằng chứng tiềm năng đầu tiên về hành tinh mới được sinh ra, Theguardian dẫn thông tin từ báo cáo trên Tạp chí Thiên văn học & Vật lý thiên văn.
Các nhà nghiên cứu quan sát đĩa xoáy xung quanh ngôi sao AB Aurigae và chứng kiến một thế giới mới đang hình thành. Họ tin rằng, có thể đã tìm thấy bằng chứng trực tiếp đầu tiên về một hành tinh mới được sinh ra.
Một đĩa bụi và khí dày đặc đã được phát hiện xung quanh một ngôi sao trẻ tên là AB Aurigae, cách Trái đất khoảng 520 năm ánh sáng.
Sử dụng Kính thiên văn khổng lồ tại Đài thiên văn Nam châu Âu (VLT), Chile, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy một cấu trúc xoắn ốc với một lõi xoắn ở gần trung tâm, cho thấy một thế giới mới có thể đang trong quá trình hình thành. Các đĩa xoáy là một trong những dấu hiệu nhận biết về hệ sao được sinh ra trong chòm sao Auriga, các nhà khoa học cho biết.
Tiến sĩ Anthony Boccaletti, người đứng đầu nghiên cứu từ Observatoire de Paris tại Đại học PSL, Pháp, nói, cho đến nay, hàng ngàn ngoại hành tinh đã được xác định, nhưng ít ai biết về cách chúng hình thành. Và, để khám phá điều này, cần quan sát các hệ thống sao non trẻ để ghi lại khoảnh khắc khi các hành tinh hình thành.
Đĩa xoắn xung quanh ngôi sao trẻ AB Aurigae cho thấy một lõi xoắn, đánh dấu vị trí nơi một hành tinh mới đang được hình thành. Ảnh: ESO/PA.
Tuy nhiên, các nhà thiên văn học đã không thể chụp được những bức ảnh thực sự rõ nét về những chiếc đĩa trẻ để tường tận những vòng xoắn này.
Tiến sĩ Boccaletti và nhóm các nhà thiên văn học của ông đã sử dụng thiết bị quang học Sphere của VLT để chụp ảnh AB Aurigae, cho thấy một vòng xoáy bụi tuyệt đẹp.
Công cụ tương tự đã được sử dụng vào năm 2018 để chụp ảnh hành tinh sơ sinh khác, được cho chỉ mới 5,4 triệu tuổi, so với tuổi của vũ trụ khoảng 13,8 tỉ năm tuổi.
Khi hành tinh mới xoay quanh AB Aurigae, nó khiến cho khí và bụi xung quanh được định hình thành một lõi xoắn ốc. Vùng màu vàng rất sáng gần trung tâm của xoắn ốc là lõi xoắn.
Anne Dutrey, một đồng tác giả nghiên cứu, cho biết, khí và bụi từ đĩa tích tụ hình thành hành tinh và làm cho nó phát triển. Tình huống rất được mong đợi, giúp làm sáng tỏ một số mô hình lý thuyết về sự hình thành hành tinh.
Lần đầu tiên các nhà thiên văn phát hiện 1 hành tinh đang "chào đời" Quay quanh ngôi sao AB Aurigae cách chúng ta 520 năm ánh sáng là hành tinh đầu tiên được các nhà thiên văn phát hiện ra vào khoảnh khắc nó chào đời.