Phát hiện cặp “quái vật bóng tối” nặng gấp 28 tỉ lần Mặt Trời
Nhiều “trái tim quái vật” của các thiên hà cổ đại đã hợp nhất thành cặp vật thể khủng khiếp nhất mà giới thiên văn từng quan sát được.
Cặp “quái vật bóng tối” nằm cách chúng ta khoảng 750 triệu năm ánh sáng, được nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà vật lý thiên văn Tirth Surti từ Đại học Stanford (Mỹ) xác định từ dữ liệu của Đài thiên văn Gemini North (đặt tại Hawaii – Mỹ).
Chúng là cặp lỗ đen siêu khối to lớn nhất, nặng nhất mà giới thiên văn từng ghi nhận, với lịch sử hình thành cực kỳ hoang dã, theo Science Alert.
“Trái tim đôi” của thiên hà khổng lồ B2 0402 379 – Ảnh: SCITECH DAILY
Lỗ đen siêu khối, hay được biết đến với biệt danh “lỗ đen quái vật”, là dạng lỗ đen khổng lồ ở trung tâm của các thiên hà.
Sagittarius A* nằm giữa thiên hà Milky Way (Ngân Hà) của chúng ta là một ví dụ. Nó cũng là một “quái vật của các quái vật” với khối lượng khoảng 4,3 triệu lần Mặt Trời. Nhưng nó vẫn quá nhỏ bé so với những gì Gemini North vừa ghi nhận.
Cặp lỗ đen mà nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Astrophysical Journal đề cập là “trái tim” của thiên hà B2 0402 379 già cỗi, to lớn.
Video đang HOT
Dù mỗi cái đơn lẻ không phải là các lỗ đen siêu khối nặng nhất từng được biết đến, nhưng cách chúng xuất hiện “có đôi” là một điều hiếm gặp và thú vị.
Với tổng khối lượng gấp 28 tỉ lần Mặt Trời, nó là “trái tim đôi” vĩ đại nhất từng được ghi nhận trong một thiên hà.
“Trái tim đôi” có một ý nghĩa quan trọng trong vũ trụ học: Nó là bằng chứng về một vụ hợp nhất vừa mới xảy ra. Bởi lẽ, hợp nhất lỗ đen thường là giai đoạn cuối cùng trong cuộc hợp nhất hai thiên hà.
Thú vị hơn, các dữ liệu về B2 0402 379 cho thấy nó là tàn tích của cả một cụm thiên hà.
Điều này có nghĩa B2 0402 379 từng là một khu vực nơi nhiều thiên hà già cỗi tụ tập lại với nhau, dần nuốt nhau, cho đến khi chỉ còn lại một cơ thể duy nhất, là thiên hà chúng ta đang quan sát được.
Như vậy, lỗ đen quái vật đôi mà các nhà khoa học ghi nhận là sản phẩm của vô số lỗ đen quái vật cổ xưa, đang trên đà sáp nhập thành một siêu quái vật duy nhất.
Hiện hai lỗ đen siêu khối này đang nằm rất gần nhau – chỉ 24 năm ánh sáng – là khoảng cách ngắn so với các vật thể vũ trụ khổng lồ này.
Nhưng có lẽ sự sáp nhập cuối cùng này đã bị “mắc kẹt” khoảng 3 triệu năm qua, khi các tín hiệu cho thấy sự phân rã quỹ đạo của 2 lỗ đen đã dừng lại từ lâu.
Có thể quá trình phân rã quỹ đạo của 2 quái vật này trước đó quá mạnh mẽ tới mức đã đẩy hết các ngôi sao ra khỏi vùng lân cận của chúng, đến nỗi giờ đây không còn ngôi sao nào để chúng truyền động lượng quỹ đạo của mình lên đó.
Như vậy, có thể cặp đôi này sẽ không bao giờ có thể sáp nhập hoàn toàn như phần còn lại của thiên hà.
Nhưng cũng có thể tương lai sẽ xuất hiện một yếu tố nào đó thúc đẩy hai quái vật này sáp nhập, ví dụ một thiên hà nào khác lao về phía B2 0402 379, sáp nhập và gửi lỗ đen thứ 3 đến cả nhóm.
Bất ngờ trước kích thước của những ngôi sao lớn nhất vũ trụ
Dưới đây là những ngôi sao được cho là lớn nhất vũ trụ cho tới nay. Chúng lớn gấp hàng nghìn lần và sáng gấp hàng trăm nghìn lần Mặt trời của chúng ta.
HV 888 nằm cách chúng ta 163.000 năm ánh sáng, màu đỏ và cực kỳ to lớn. Mang bán kính mặt trời là 1.374 (Mặt trời của chúng ta là 1 bán kính mặt trời), màu sắc đỏ tươi của ngôi sao khổng lồ này thực sự là một dấu hiệu cho thấy nó sắp hết tuổi thọ. Các nhà khoa học không biết chắc chắn khi nào ngôi sao có thể trở thành siêu tân tinh - có thể là ngày hôm nay hoặc vài triệu năm nữa. Cho đến lúc đó, HV 888 sẽ tỏa sáng cực kỳ rực rỡ, sáng hơn khoảng 300.000 đến hơn 500.000 lần so với Mặt trời của chúng ta.
AH Scorpii là một ngôi sao siêu khổng lồ màu đỏ được tìm thấy trong chòm sao Scorpius. Mặc dù có kích thước gấp 1.411 lần Mặt trời của chúng ta nhưng ngôi sao này có nhiệt độ mát hơn nhiều.
Nằm trong chòm sao Vela, CM Velorum là một ngôi sao đỏ có kích thước gấp 1.416 lần Mặt trời. Tuy nhiên, bất chấp kích thước của nó, ngôi sao này không thể nhìn thấy được bằng mắt thường nếu không có kính viễn vọng. Điều này một phần là do khoảng cách của nó với Trái đất, được tính toán là gần 15.000 năm ánh sáng.
Không có nhiều thông tin về ngôi sao có tên HD 12463, nhưng nó được ước tính có kích thước gấp 1.420 lần Mặt trời của chúng ta. Nó nằm trong Đám mây Magellan Lớn, cách chúng ta khoảng 163.000 năm ánh sáng.
VY Canis Majoris là một ngôi sao siêu khổng lồ giàu oxy, có kích thước gấp 1.420 lần Mặt trời của chúng ta. Nó lớn đến mức ngay cả khi di chuyển với tốc độ ánh sáng, bạn cũng phải mất sáu giờ để di chuyển quanh bề mặt của nó (sẽ chỉ mất 14,5 giây nếu bạn thử làm điều này với Mặt trời của chúng ta). Nó cũng cực kỳ sáng, sáng hơn Mặt trời khoảng 300.000 đến 500.000 lần.
Không có một cái tên hấp dẫn nhất trong vũ trụ nhưng HD 269551 vẫn là một ngôi sao đáng nhớ vì kích thước khổng lồ của nó, bằng 1.439 lần kích thước Mặt trời của chúng ta. Giống như nhiều ngôi sao lớn trong danh sách này, HD 269551 cực kỳ không ổn định và sắp hết tuổi thọ, dự kiến sẽ phát nổ thành siêu tân tinh trong vòng vài triệu năm tới (một khoảng thời gian rất ngắn so với thời gian trong vũ trụ).
RSGC1 F01 nằm trong một cụm sao trong Dải Ngân hà của chúng ta, thuộc chòm sao Scutum. Kích thước của nó được ước tính là gấp từ 1.436 đến 1.530 lần kích thước Mặt trời. Nếu RSGC1-F02 được đặt ở trung tâm Hệ Mặt trời của chúng ta, thì bề mặt của ngôi sao này (được gọi là quang quyển) sẽ chạm tới quỹ đạo của sao Mộc.
Nằm trong chòm sao Dorado, WOH S170 là một ngôi sao đỏ có kích thước gấp 1.461 lần Mặt trời của chúng ta.
Với kích thước gấp 1.540 lần Mặt trời, WOH G64 là một ngôi sao rất lớn. Nó cũng có rất nhiều bụi khi được bao bọc trong một lớp dày gồm các hạt nhỏ trải dài trên đường kính một năm ánh sáng. WHO G64 cũng là một ngôi sao khá lạnh với nhiệt độ 3.100°C.
UY Scuti là ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ được quan sát cho đến nay. Siêu sao đỏ rộng hơn Mặt trời của chúng ta 1.708 lần, với bán kính 1,2 tỷ km. Ngôi sao này nằm cách Trái đất khoảng 9.500 năm ánh sáng trong Chòm sao Scutum, xung quanh trung tâm Dải Ngân hà. Mặc dù có kích thước khổng lồ nhưng UY Scuti thực sự có nhiệt độ lạnh hơn 40% so với Mặt trời của chúng ta.
Xuất hiện trứng sinh vật lạ ở độ sâu 6.200 m dưới Thái Bình Dương Một chùm trứng đen bí ẩn đã được thiết bị thăm dò biển sâu đưa lên, bên trong là phôi của sinh vật lạ chưa từng được khoa học ghi nhận. Theo Science Alert, chùm trứng sinh vật lạ được phát hiện bởi một chiếc ROV - thiết bị thăm dò điều khiển từ xa - đang hoạt động bên dưới vực thẳm...