Phát hiện bất ngờ về sinh vật sống cổ xưa nhất trên Trái đất

Hoàng Trang05:57 19/05/2023

Các nhà khoa học xác nhận loài sinh vật được gọi là ctenophore đã sống trên hành tinh của chúng ta 700 triệu năm trước.

Ctenophore có 8 bộ lông mao chạy dọc theo cơ thể. Ảnh: Daily Mail

Sinh vật giống sứa có tên khoa học là ctenophore xuất hiện lần đầu tiên cách đây 700 triệu năm, lâu gấp nhiều lần so với loài khủng long ra đời cách đây 230 triệu năm.

Nhóm nghiên cứu của Đại học California (Mỹ) xác định ctenophore là họ hàng gần nhất của các loài động vật đầu tiên trên hành tinh. Chúng ta vẫn có thể tìm thấy chúng đang bơi lội trong các đại dương và thủy cung ngày nay.

Ngoài ra, phát hiện này cũng đã dập tắt cuộc tranh luận lâu nay rằng bọt biển là động vật đầu tiên vì hóa thạch của chúng có niên đại khoảng 600 triệu năm.

Ctenophores có tám bộ lông mao, tương tự như xúc tu, chạy dọc hai bên. Chúng được dùng để tạo lực đẩy khi di chuyển ở độ sâu hơn 6km dưới bề mặt các đại dương.

Ông Daniel Rokhsar, giáo sư Đại học California kiêm đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Tổ tiên chung gần đây nhất của tất cả các loài động vật có thể sống cách đây 600 – 700 triệu năm. Thật khó để xác định chúng trông như thế nào vì chúng là động vật thân mềm và không để lại hóa thạch”.

Để so sánh, loài giun bắt đầu tiến hóa gần 500 triệu năm trước và động vật có xương sống xuất hiện khoảng 450 triệu năm trước.

Cùng với nhau, chúng được gọi là sinh vật đối xứng hai bên – có đầu với bộ não tập trung, ruột chạy từ miệng đến hậu môn, cơ bắp và các đặc điểm chung khác – đã phát triển vào thời điểm “Vụ nổ kỷ Cambri” nổi tiếng khoảng 500 triệu năm trước.

Mặc dù bề ngoài của chúng giống như sứa, nhưng cả hai chỉ có quan hệ họ hàng xa.

Khác với những loài sứa thông thường bơi vọt đi trong nước, ctenophore tự đẩy mình bằng 9 hàng lông mao được sắp xếp dọc theo hai bên cơ thể giống như những chiếc lược. Dọc theo bờ biển California, một loài ctenophore phổ biến chính là sứa lược gooseberry.

Video đang HOT

Mỗi loài có số lượng nhiễm sắc thể đặc trưng – ví dụ con người có 23 cặp – và sự phân bố gien dọc theo nhiễm sắc thể đặc trưng.

Các nhà nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng nhiễm sắc thể của bọt biển, sứa cùng với nhiều động vật không xương sống khác mang một số gien tương tự, mặc dù đã trải qua hơn nửa tỷ năm tiến hóa độc lập.

Phát hiện này gợi ý rằng nhiễm sắc thể của nhiều loài động vật tiến hóa chậm và cho phép nhóm nghiên cứu tái tạo lại nhiễm sắc thể của tổ tiên chung của những loài động vật đa dạng này trên máy tính.

Ông Rokhsar chia sẻ: “Lúc đầu, chúng tôi không thể biết liệu nhiễm sắc thể ctenophore có khác với nhiễm sắc thể của các loài động vật khác hay không. Đơn giản vì chúng đã thay đổi rất nhiều trong hàng trăm triệu năm. Chúng có thể khác biệt vì chúng là phân nhánh đầu tiên trước khi tất cả các dòng động vật khác xuất hiện. Chúng tôi cần phải tìm ra điều đó”.

Các nhà nghiên cứu đã phối hợp để sắp xếp trình tự bộ gien của một loài sứa lược và bọt biển, cũng như ba sinh vật đơn bào nằm ngoài dòng động vật: trùng roi choanoflagellate, amip filasterean và ký sinh trùng cá gọi là ichthyosporean.

Trình tự bộ gien thô của những loài không phải động vật này đã tồn tại, nhưng chúng không chứa thông tin quan trọng cần thiết cho liên kết gien ở quy mô nhiễm sắc thể: vị trí trên nhiễm sắc thể.

Đáng chú ý, khi nhóm nghiên cứu so sánh nhiễm sắc thể của những loài động vật đa dạng này và những loài không phải động vật, họ phát hiện ra rằng tế bào ctenophore và những loài không phải động vật chia sẻ các tổ hợp gien – nhiễm sắc thể cụ thể, trong khi nhiễm sắc thể của bọt biển và các loài động vật khác được sắp xếp lại theo một cách khác biệt rõ rệt.

Giáo sư Rokhsar cho biết: “Chúng tôi đã tìm ra một số cách sắp xếp lại ở bọt biển và động vật không phải ctenophore.

Ngược lại, ctenophore không giống động vật. Lời giải thích đơn giản nhất là ctenophores đã phân nhánh trước khi việc sắp xếp lại xảy ra”.

Thành Cát Tư Hãn có bao nhiêu con cháu?

Để tìm đáp án, giới khoa học đã nghiên cứu hàng nghìn mẫu máu thu thập trong 10 năm, từ hơn 40 nhóm dân cư sinh sống trong và gần lãnh thổ của đế chế Mông Cổ.

Thành Cát Tư Hãn mở rộng đế chế Mông Cổ từ Thái Bình Dương tới sông Danube trong suốt thời gian từ cuối thế kỷ 12 tới đầu thế kỷ 13. Để lại vô số chiến trường đẫm máu trên đường chinh phạt, vị vua này cũng để lại di sản con cháu đáng kinh ngạc. Ước tính khoảng 16 triệu người hiện nay là hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn.

Trong nghiên cứu xuất bản trên Tạp chí Di truyền học Nhân loại Mỹ 2003, nghiên cứu về di sản gene của người Mông Cổ phát hiện 0,5% đàn ông trên thế giới mang gene của Thành Cát Tư Hãn và 8% đàn ông sống trong lãnh thổ cũ của ông nhiễm sắc thể Y giống nhau.

Tượng Thành Cát Tư Hãn ở Ulan Bator, thủ đô Mông Cổ. (Ảnh: EPA)

Sự trỗi dậy của Thành Cát Tư Hãn

Thành Cát Tư Hãn tên Mông Cổ là Temüjin, sinh năm 1162 trong thời kỳ các bộ lạc Mông Cổ xung đột gay gắt. Ông xuất thân từ gia đình dòng dõi chiến binh lâu đời, được đặt tên theo một thủ lĩnh Tatar mà cha ông bắt được. Năm Thành Cát Tư Hãn lên 9 tuổi, cha ông bị đối thủ giết chết. Bị bộ lạc từ bỏ, Thành Cát Tư Hãn và mẹ sống trong nghèo khó.

Dần dần, người anh cùng cha khác mẹ của ông vươn lên làm chủ bộ lạc, khiến ông bất mãn. Cảm giác bất mãn của ông lên tới đỉnh điểm khi tự tay bắn chết người anh cùng cha khác mẹ.

Quyết tâm thống nhất các bộ lạc du mục trên cao nguyên Mông Cổ, ông lấy vợ người nước ngoài và sinh được 4 con trai với bà Borte. Các con ông được đặt tên là Jochi, Chagatai, Ögedei và Tolui. Sau đó, ông có thêm vô số con. Thành Cát Tư Hãn huy động đội quân 20.000 chiến binh tiêu diệt người Tarta và dẫn quân đi khắp lục địa. Ông dạy họ cưỡi ngựa không dùng tay, để họ rảnh tay cầm lao và thương giết chết kẻ thù.

Mỗi khi thắng trận, ông đều ra lệnh giết chết tù binh là trai trẻ, đàn ông cao từ 90 cm trở lên. Nhìn thấy bất kỳ người phụ nữ nào vừa mắt, ông đều nạp làm thiếp. Quân đội của Thành Cát Tư Hãn tăng lên 80.000 người vào năm 1206. Khi đánh bại tất cả các bộ lạc Mông Cổ thù địch vào năm sau, ông được gọi là Thành Cát Tư Hãn, nghĩa là người cai trị toàn cầu, vị thần tối cao của dân tộc.

"Niềm vui lớn nhất của một người đàn ông đánh bại kẻ thù, đánh đuổi chúng trước mặt mình, lấy đi tất cả những gì chúng có, nhìn thấy người chúng yêu thương rơi nước mắt, cưỡi ngựa của chúng, ôm vợ và con gái của chúng trong tay mình", Thành Cát Tư Hãn nói.

Hơn 20 năm sau, ông cai trị hầu hết nước Nga ngày nay, Trung Quốc, Iraq, Triều Tiên, Đông Âu và Ấn Độ. Cuộc tàn sát 40 triệu người của Thành Cát Tư Hãn trên đường chinh phạt đã giúp lượng khí thải carbon của nhân loại giảm 700 triệu tấn.

Hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn

Nhóm chuyên gia quốc tế nghiên cứu di truyền học năm 2003 đặt câu hỏi: "Có bao nhiêu người là hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn?". Để tìm hiểu, họ nghiên cứu 5.000 mẫu máu thu thập trong 10 năm từ hơn 40 nhóm dân cư sinh sống trong và gần lãnh thổ của đế chế Mông Cổ. Chỉ một quần thể bên ngoài biên giới cũ của đế chế mang gene của ông là nhóm dân tộc Hazaras nói tiếng Ba Tư ở Afghanistan và Pakistan.

"Người Hazaras cung cấp cho chúng tôi manh mối đầu tiên về mối quan hệ với Thành Cát Tư Hãn", Spencer Wells, nhà di truyền học, đồng tác giả của nghiên cứu, nói. " Họ truyền miệng câu nói lâu đời rằng họ là hậu duệ dòng chính của Thành Cát Tư Hãn".

Người Hazaras ở Pakistan, hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn. (Ảnh: Wiki)

Wells tập trung nghiên cứu nhiễm sắc thể Y trong các mẫu máu. Vì nhiễm sắc thể này không trải qua quá trình tái tổ hợp như những gene khác mà luôn truyền từ bố sang con, nên nó không thay đổi. Các đột biến ngẫu nhiên có thể xảy ra, nhưng điều này giúp các nhà nghiên cứu phát hiện được chúng đều cùng một dòng dõi.

"Chúng tôi xác định được một dòng nhiễm sắc thể Y có yếu tố bất thường", nghiên cứu viết. "Nó được tìm thấy ở 16 dân tộc sinh sống khắp khu vực rộng lớn ở châu Á, trải dài từ Thái Bình Dương tới biển Caspi và xuất hiện với tần suất cao: 8% đàn ông ở 16 dân tộc mang nhiễm sắc thể đó, tương đương 0,5% dân số thế giới (gần 16 triệu người)".

Các chuyên gia tìm thấy dòng dõi đặc biệt từ 1.000 năm trước là con cháu của Thành Cát Tư Hãn, cho hay, cứ 200 người đàn ông còn sống ngày nay thì 1 người là hậu duệ của ông. Điều này trùng hợp với ước tính của một số học giả rằng ông khiến hơn 1.000 phụ nữ mang thai trong thời gian trị vì. Các nhà di truyền học nói thêm có sự tương quan giữa con đường chinh phạt mở rộng lãnh thổ của Thành Cát Tư Hãn và sự lan tỏa dòng giống của ông.

Truy lùng hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn

Hiện chưa rõ Thành Cát Tư Hãn bao nhiêu con ruột. Chỉ có 4 người con đầu của ông với Borte được công nhận chính thức. Jochi ít nhất 16 con, trong khi Chagatai có 15 con.

"Đây là minh chứng rõ ràng rằng văn hóa đóng vai trò lớn trong các kiểu biến đổi di truyền và đa dạng trong quần thể người", Wells nhận xét. "Đây là trường hợp đầu tiên được ghi nhận, khi nền văn hóa nhân loại khiến một dòng gene duy nhất phát triển tới quy mô lớn như thế chỉ trong vài trăm năm".

Nữ sinh gốc Việt thắng giải toàn nước Mỹ về biến đổi khí hậu Nữ sinh Ashley Nguyen, ngụ bang California (Mỹ), đã giành giải nhất cuộc thi dành cho học sinh trung học toàn quốc với dự án trồng cỏ giúp ngăn tình trạng xói mòn bờ biển. Cụ thể, Ashley Nguyen là học sinh lớp 12 của Trường trung học Westminster, bang California mới đây giành chiến thắng trong cuộc thi Thử thách khí hậu...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Đã có kết luận về bệnh 'bí ẩn' gây chết người ở Congo09:13

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nhật Bản công bố tiến độ điều tra nguyên nhân tai nạn máy bay hồi đầu năm

21:24:14 26/12/2024

Về phía nhân viên kiểm soát không lưu, mặc dù một người đã nhận thấy hình ảnh máy bay của JCG tiến vào đường băng qua màn hình trước khi xảy ra vụ tai nạn và có trao đổi với đồng nghiệp phụ trách.

Toàn cảnh thảm kịch rơi máy bay khiến 38 người thiệt mạng ở Kazakhstan

21:18:48 26/12/2024

Giới chức của cả ba quốc gia Azerbaijan, Kazakhstan và Nga đều đang điều tra vụ tai nạn. Trong khi đó, các dịch vụ khẩn cấp đã tích cực phối hợp chặt chẽ trong công tác cứu hộ.

Điểm bất thường trong vụ rơi máy bay ở Kazakhstan khiến gần 40 người chết

20:49:30 26/12/2024

Cuộc điều tra vụ rơi máy bay Embraer E190AR của hãng hàng không Azerbaijan Airlines ở Kazakhstan hôm 25/12 đang xuất hiện thêm những tình tiết mới.

Châu Âu bất an trước năng lực không gian của Trung Quốc

20:44:36 26/12/2024

Bản chất lưỡng dụng của công nghệ vũ trụ, kết hợp với chiến lược hợp nhất quân sự - dân sự (MCF), làm dấy lên lo ngại về tiềm năng sử dụng không gian cho các mục đích đe dọa hỗn hợp.

Bộ trưởng Israel đến thăm khu phức hợp đền thờ gây tranh cãi với Palestine

20:39:24 26/12/2024

Khu đền Al-Aqsa/Núi Đền nằm ở Đông Jerusalem, vùng lãnh thổ Israel chiếm đóng trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967 và sáp nhập sau đó. Khu vực này là tâm điểm của nhiều làn sóng bạo lực giữa người Do thái tại Israel và người Hồi g...

Mong muốn của Trung Quốc nhìn từ Triển lãm Hàng không Chu Hải 2024

20:34:40 26/12/2024

Ngoài việc giới thiệu những cải tiến công nghệ, triển lãm còn đóng vai trò là nền tảng để tuyên bố tham vọng toàn cầu và quyết tâm định hình lại trật tự thế giới của Trung Quốc.

Nga cáo buộc vụ chìm tàu là "hành động khủng bố", nghi bị tấn công

19:58:37 26/12/2024

Công ty chủ sở hữu tàu Ursa Major cho biết 3 vụ nổ xảy ra đã khiến con tàu bị chìm ngoài khơi bờ biển Tây Ban Nha.

Phe trung thành với ông Assad phục kích quan chức chính phủ lâm thời Syria

19:55:32 26/12/2024

Ít nhất 14 quan chức trong chính phủ lâm thời Syria đã thiệt mạng trong một vụ phục kích tại tỉnh Tartus được cho là do lực lượng ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Bashar al-Assad tiến hành.

Bên trong khoang máy bay trước khi rơi làm 38 người thiệt mạng ở Kazakhstan

19:47:18 26/12/2024

Video và lời kể của các nhân chứng sống sót phần nào cho thấy những gì đã xảy ra trước khi máy bay của hãng Azerbaijan Airlines rơi ở Kazakhstan khiến 38 người thiệt mạng.

Báo Anh: Vợ cựu Tổng thống Syria nghi bị ốm nặng

19:30:37 26/12/2024

Theo báo Telegraph, bệnh bạch cầu của bà Asma al-Assad, vợ của cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã tái phát sau một thời gian thuyên giảm.

Năm 2025 sẽ diễn ra cuộc chiến giữa trật tự cũ và mới?

17:35:30 26/12/2024

Điều đáng nói là Liên hợp quốc tỏ ra bất lực trong việc ngăn chặn cuộc chiến đẫm máu ở Gaza, xung đột ở Ukraine và thảm sát hàng loạt ở Sudan.

Các trường đại học danh tiếng tại Mỹ đối mặt với khó khăn tài chính

17:33:45 26/12/2024

Bên cạnh đó, học phí tăng cao và chính sách siết chặt thị thực đang khiến ngày càng ít sinh viên quốc tế đăng ký theo học tại các trường đại học ở Mỹ.