Phát hiện 11 bộ hài cốt tiến hóa dở dang thành người hiện đại
Những bộ hài cốt hóa thạch có niên đại lên tới 300.000 tuổi vừa được khai quật ở Trung Quốc hứa hẹn viết lại lịch sử tiến hóa loài người.
Theo Tân Hoa Xã, các bộ hài cốt hóa thạch đã được khai quật tại một di chỉ nổi tiếng là động Hoa Long ( Hualongdong) ở huyện Đông Trị, tỉnh An Huy – Trung Quốc.
Được phát hiện từ cuối năm 1988, di chỉ Hualongdong đã mang lại những phát hiện đáng chú ý kể từ khi bắt đầu được khai quật năm 2013, với khoảng 20 hóa thạch người cổ đại được tìm thấy.
Di chỉ này cũng đem lại hơn 400 hiện vật bằng đá, nhiều mảnh xương có bằng chứng về việc cắt và chặt do con người thực hiện, cũng như hơn 80 hóa thạch động vật có xương sống.
Trong cuộc khai quật mới nhất từ tháng 4 đến 11-2024, các nhà khoa học đã tìm thấy hài cốt hóa thạch của 11 người trong khu vực khai quật chỉ 40 m2 bên trong hang động.
Động Hoa Long (Hualongdong) là nơi hàng chục hài cốt Homo sapiens cũng như những cá thể chuyển tiếp Homo erectus – Homo sapiens đã được tìm thấy – Ảnh: TÂN HOA XÃ
Các bộ hài cốt này đều không nguyên vẹn, nhưng tổng thể thì chứa đựng nhiều phần xương khác nhau trên cơ thể được bảo quản rất tốt, bao gồm các mảnh sọ, xương đùi, xương bàn chân…
Video đang HOT
Điều này đã giúp các nhà khoa học Trung Quốc khám phá ra bản chất của những người sinh sống tại đây: Họ mang các đặc điểm thể chất pha trộn giữa người Homo erectus và Homo sapiens.
Phân tích cụ thể hơn, họ dường như là đại diện cho lớp người đang tiến hóa lưng chừng từ Homo erectus sang loài chúng ta!
Điều này trùng khớp với phân tích về một hộp sọ thiếu nữ 13-14 tuổi từng được khai quật vào năm 2015 cũng tại địa điểm này.
Hộp sọ đó có sự pha trộn độc đáo giữa các đặc điểm nguyên thủy và hiện đại, với khuôn mặt và xương hàm cho thấy cô chưa hẳn giống chúng ta, nhưng dường như đang tiến hóa để thành chúng ta.
“Người đứng thẳng” Homo erectus và “người tinh khôn” (hay “người hiện đại”) Homo sapiens vốn là 2 loài cùng chi Homo (chi Người). Trong đó, Homo sapiens chính là con người chúng ta và là loài duy nhất của chi này chưa tuyệt chủng.
Có những bằng chứng trên thế giới cho thấy Homo sapiens có thể là một loài được tách ra khoảng hơn 300.000 năm trước từ một nhánh của Homo erectus.
Tuy vậy, hầu hết các nhà khoa học tin rằng sự tiến hóa này đã diễn ra ở châu Phi. Mãi đến 60.000-100.000 năm trước, các nhóm Homo sapiens đầu tiên mới rời châu Phi và lan rộng trên lục địa Á – Âu.
Do đó, phát hiện mới tại Trung Quốc có thể chỉ ra một con đường di cư và tiến hóa chưa từng biết ở khu vực Đông Á, hứa hẹn cung cấp nhiều mảnh ghép còn thiếu cho bức tranh tiến hóa của loài người
Nhà nghiên cứu Wu Xiujie từ Viện Cổ sinh vật học và cổ nhân chủng học động vật có xương sống (IVPP) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), trưởng nhóm khai quật, cho biết 11 cá thể vừa phát hiện thuộc về một gia đình lớn gồm 20 người.
Cuộc sống bên trong động của họ được tổ chức khá bài bản như chúng ta ngày nay, với một phòng ăn riêng biệt dùng để cắt, thái và chế biến thực phẩm; cũng như một phòng ngủ ở khu vực đủ an toàn để phòng ngừa thú dữ.
Các công cụ bằng đá được chế tác tinh xảo được tìm thấy tại Hualongdong cũng cho thấy trình độ kỹ thuật tương đối cao của những người sống tại đây 300.000 năm trước.
“Họ rất thông minh và đã tiến hóa theo giai đoạn để thành Homo sapiens” – bà Wu nhận xét.
Dấu chân hóa thạch hé lộ khoảnh khắc hai loài người cổ đại giao thoa
Hơn 1,5 triệu năm trước, tại một bờ hồ ở Kenya, hai loài người cổ đại đã đi qua cùng một con đường, để lại những dấu chân hóa thạch lưu giữ khoảnh khắc kỳ diệu trong lịch sử nhân loại.
Bức ảnh dấu chân hóa thạch được cho là do một loài người có tên là Paranthropus boisei tạo ra, có niên đại 1,5 triệu năm. Ảnh: Đại học Chatham
Đây là bằng chứng vật lý đầu tiên cho thấy hai loài hominin (tông Người) khác nhau cùng tồn tại trong một không gian và thời gian nhất định.
Những dấu chân được tìm thấy tại vùng Koobi Fora, gần hồ Turkana, cho thấy hai loài người cổ đại là Homo erectus và Paranthropus boisei đã cùng bước qua một đoạn bùn mềm. Các nhà khoa học xác định dấu chân này được tạo ra cách nhau vài giờ hoặc vài ngày, và không loại trừ khả năng hai cá thể này đã nhìn thấy hoặc thậm chí tương tác với nhau.
Dấu chân đầu tiên được phát hiện vào năm 2021 trong một cuộc khai quật do nhà cổ sinh vật học Louise Leakey tổ chức. Đến tháng 7/2022, các nhà nghiên cứu tiếp tục khai quật, hé lộ thêm 12 dấu chân liên tiếp thuộc về một cá thể P. boisei và ba dấu chân riêng lẻ được cho là của Homo erectus.
Trong đó, Homo erectus được coi là tổ tiên trực tiếp của con người hiện đại (Homo sapiens), với cơ thể và dáng đi tương đồng. Còn Paranthropus boisei, dù có kích thước cơ thể tương đương, lại sở hữu hộp sọ và răng lớn hơn, thích nghi với chế độ ăn thực vật.
Cả hai loài đều có khả năng đi thẳng trên hai chân, nhưng sống trong các môi trường khác biệt. Tuy nhiên, bằng chứng dấu chân cho thấy hai loài đã không tranh giành lãnh thổ hay xung đột, mà có thể chấp nhận sống chung trong cùng một khu vực suốt hàng trăm nghìn năm.
Những dấu chân được bảo tồn trong lớp bùn mềm nhờ vào một hệ thống đồng bằng châu thổ cổ đại. Lớp bùn này nhanh chóng bị bao phủ bởi các lớp trầm tích mịn, ngăn ngừa việc khô nứt do tiếp xúc với không khí. Các nhà khoa học ước tính dấu chân này có niên đại khoảng 1,52 triệu năm, dựa trên lớp tro núi lửa phía trên địa tầng.
Tiến sỹ Kevin Hatala, tác giả chính của nghiên cứu tại Đại học Chatham, nhấn mạnh: "Những dấu chân này cung cấp cái nhìn độc đáo về cách mà các loài hominin di chuyển và có khả năng tương tác với nhau. Điều này không thể hiện rõ qua xương hóa thạch hay công cụ đá".
Dấu chân hóa thạch được cho là do Homo erectus, một loài người cổ đại, tạo ra. Ảnh: Đại học Chatham
Việc phát hiện dấu chân tại khu vực đầy rẫy hiểm nguy như cá sấu và hà mã cho thấy nơi đây từng là điểm đến hấp dẫn để tìm kiếm thức ăn và nước uống. Homo erectus tiếp tục phát triển thêm 1 triệu năm sau đó, trong khi P. boisei tuyệt chủng vài trăm nghìn năm sau lần giao thoa này.
Briana Pobiner, nhà nghiên cứu tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Smithsonian, gọi phát hiện này là "choáng ngợp". Bà cho rằng việc hai loài người cổ đại cùng xuất hiện đặt ra nhiều giả thuyết thú vị: họ có thể cạnh tranh, đối mặt, hoặc thậm chí phớt lờ nhau.
Phát hiện dấu chân này là bước tiến lớn trong việc hiểu về cuộc sống của tổ tiên loài người, giúp chúng ta hình dung rõ hơn về mối quan hệ giữa các loài hominin trên cùng một cảnh quan cổ xưa.
Giải mã bí ẩn hài cốt người khám phá châu Mỹ Sau hơn 20 năm nghiên cứu ADN, các nhà khoa học pháp y đã xác định chắc chắn hài cốt tại Nhà thờ Seville, Tây Ban Nha chính là của nhà thám hiểm Christopher Columbus - người đã khám phá ra châu Mỹ. Phát hiện này đã giải đáp những nghi vấn kéo dài nhiều năm về tính xác thực của hài cốt...