Phạt chọn giới tính thai nhi: Khó bắt tận tay
“Chẳng bác sĩ nào dại mà bảo thai gái hay trai. Người ta chỉ bảo “như bố”, “như mẹ” hay “dép cả đôi”, “có người chống gậy rồi” hay “được ngồi mâm trên nhé” thì khắc hiểu thôi”…
Bộ Y tế đang trưng cầu ý kiến người dân về Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, trong đó có quy định xử phạt các hành vi vi phạm hành chính về lựa chọn giới tính khi sinh. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, quy định như vậy là không tính đến sự khả thi…
Phạt cao nhất: 30 triệu đồng
Từ điều 96-103 của Dự thảo Nghị định quy định cụ thể các hành vi vi phạm hành chính về lựa chọn giới tính thai nhi và mức xử phạt. Theo đó, phạt từ 3- 5 triệu đồng cho hành vi bói toán chẩn đoán giới tính thai nhi; phạt từ 7-10 triệu đồng đối với hành vi bắt mạch; phạt từ 10-20 triệu đồng đối với hành vi siêu âm, xét nghiệm chẩn đoán tiết lộ về giới tính thai nhi (trừ trường hợp pháp luật có quy định). Bên cạnh đó, hành vi xuất bản phẩm có nội dung về phương pháp để có được giới tính thai nhi theo ý muốn có thể bị phạt từ 20 – 30 triệu đồng.
Nếu thực hiện phá thai mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính sẽ bị phạt tiề.n từ 25-30 triệu đồng. Còn đối với hành vi ép buộc người khác phải dùng các phương pháp để có được giới tính thai nhi theo ý muốn cũng bị phạt từ 3-5 triệu đồng, hành vi chỉ định hoặc dùng thuố.c và cung cấp thuố.c để có giới tính thai nhi như ý muốn… cũng bị phạt tiề.n từ 15-20 triệu đồng.
Tất cả các vi phạm liên quan đến lựa chọn giới tính đều bị xử phạt (ảnh minh họa).
Đáng lưu ý, nhiều hành vi được quy định khá cụ thể, chi tiết. Thai phụ cố ý loại bỏ thai nhi vì lựa chọn giới tính mà không bị ép buộc cũng sẽ bị xử phạt từ 1-2 triệu đồng. “Như vậy, đối với các quy định cụ thể này, ngay cả những bà mẹ mang thai mà cố ý bỏ thai vì giới tính của đứ.a tr.ẻ cũng sẽ bị xử phạt” – ông Nguyễn Văn Tân – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) cho biết.
Video đang HOT
Theo ông Tân, dự thảo nghị định lần này có các quy định cụ thể, rõ ràng hơn về các hành vi so với nghị định xử phạt vi phạm hành chính về dân số và tr.ẻ e.m năm 2006. Với những quy định này, người vi phạm sẽ không thể chối cãi, xuê xoa, đổ lỗi được. Ngoài ra, số tiề.n xử phạt đối với các hành vi cũng tăng khoảng 30% so với nghị định năm 2006. Lực lượng xử phạt cũng đã gia tăng, ngoài lực lượng Thanh tra Nhà nước như trong luật quy định thì thanh tra chuyên trách của dân số cũng vào cuộc.
Khó “bắt quả tang”
Mặc dù vậy, những quy định về xử phạt theo dự thảo nghị định cũng vấp phải nhiều sự phản đối. Theo chị Đinh Hồng Hà (TP.Bắc Ninh), chị có bầu 2 đứa con, khi đi siêu âm ở cả bệnh viện và cơ sở tư nhân đều biết được giới tính thai nhi từ tuần thứ 11-12. “Chẳng bác sĩ nào dại mà bảo thai gái hay trai. Người ta chỉ bảo “như bố”, “như mẹ” hay “dép cả đôi”, “có người chống gậy rồi” hay “được ngồi mâm trên nhé” thì khắc hiểu thôi” – chị Hà cho biết.
TS Dương Quốc Trọng – Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình cho biết, chính vì sự “đa dạng của tiếng Việt” này nên việc bắt quả tang các cơ sở siêu âm cung cấp giới tính thai nhi là rất khó. Một số nghiên cứu cũng cho thấy, tỷ lệ các bà mẹ biết giới tính thai nhi chiếm từ 70-80%, thậm chí ở Hà Nội còn lên tới gần 100%.
Gần 60% nam giới được hỏi không biết đến các quy định cấm lựa chọn giới tính thai nhi và 15,5% nghĩ là không có. Nhưng 98,8% cho rằng quy định cấm lựa chọn giới tính thai nhi là “rất quan trọng”.
(Viện Nghiên cứu phát triển xã hội)
Một khảo sát khác của Tổng cục tại Cần Thơ và Hưng Yên (2 tỉnh có tỷ số giới tính khi sinh cao) cho thấy, có tới 80% nam giới chia sẻ: “Bác sĩ cho họ biết giới tính của thai nhi. Tỷ lệ này ở Cần Thơ là 95,1% và ở Hưng Yên là 59,8%. 89,6% nam giới biết được giới tính con mình ở các cơ sở y tế tư nhân, còn 73,9% ở cơ sở nhà nước. Nhiều cơ sở siêu âm “tạo thương hiệu” bằng việc đưa ra chẩn đoán giới tính thai nhi sớm nhất và chính xác nhất. Nhưng từ khi có quy định nghiêm cấm mới có 5 cơ sở có hành vi vi phạm siêu âm chẩn đoán giới tính ở khu vực đồng bằng sông Hồng bị xử phạt.
Ông Nguyễn Việt Cường – Chánh Thanh tra Sở Y tế (Hà Nội) cho biết, dù nghiêm cấm nhưng nhiều cơ sở y tế vẫn lén lút thông báo giới tính thai nhi cho sản phụ bằng nhiều hình thức. Tuy cơ quan chức năng biết nhưng không thể “bắt tận tay, day tận mặt”.
Chính vì vậy, theo ông Nguyễn Văn Tân, Tổng cục vẫn đang kiên trì đề xuất đưa lực lượng công an vào trong đội ngũ kiểm tra các cơ sở siêu âm. “Lực lượng thanh tra khi đi kiểm tra phải có kế hoạch, đề xuất rất rùm beng, như thế chẳng khác nào thông báo trước cho các cơ sở siêu âm. Còn công an có thể kiểm tra đột xuất, xử phạt luôn, ngoài ra, họ cũng có nghiệp vụ điều tra, giám sát tốt hơn” – ông Tân cho biết.
Ngoài ra, ông Tân cho rằng cần phải tăng cường hệ thống giám sát các cơ sở siêu âm bằng hệ thống kỹ thuật (đặt máy camera) và “tai mắt nhân dân”, hòm thư tố giác…
Theo 24h
Sinh con gái được thưởng tiề.n: Bất bình đẳng
Đề án "sinh con gái được thưởng tiề.n sẽ không khả thi (Ảnh minh họa)
Mất cân bằng giới tính tập trung chủ yếu ở những gia đình khá giả, có trình độ học vấn cao nên đề án "sinh con gái được thưởng tiề.n" vừa được Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đưa ra có thể sẽ không khả thi.
Đề án này quy định những gia đình sinh con một bề là gái theo đúng chính sách gia đình có từ 1-2 con sẽ được hỗ trợ bằng tiề.n mặt khi lớn lên, đứ.a tr.ẻ thứ hai sẽ được ưu tiên về chế độ bảo hiểm y tế và học phí. Ngoài ra, những người cao tuổ.i sinh con gái một bề cũng sẽ được hưởng chế độ an sinh xã hội ưu tiên hơn.
Tạo bất bình đẳng về giới
Ông Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), cho rằng đây được coi là giải pháp có tác động mạnh đến những gia đình sinh con gái một bề, đặc biệt là các gia đình khó khăn, từ đó dần xóa bỏ định kiến của xã hội về việc sinh con một bề là gái bởi gốc rễ của mất cân bằng giới tính là tâm lý thích con trai đã ăn sâu vào tư tưởng của nhiều người dân.
Theo GS-TS Nguyễn Đình Cử, nguyên viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề xã hội (ĐH Kinh tế Quốc dân), nếu đề xuất này được thực hiện sẽ nảy sinh bất bình đẳng về giới vì b.é gá.i được hỗ trợ tiề.n, còn b.é tra.i lại không. Trong khi đó, kết quả điều tra dân số ở những gia đình có kinh tế khá giả cho thấy tỉ lệ mất cân bằng giới tính cao. Ở nhóm dân số nghèo nhất, tỉ lệ trẻ trai/gái là 105/100, còn nhóm dân số giàu nhất thì tỉ lệ này là 112/100. Đặc biệt, trong nhóm giàu nhất, ở lần sinh thứ ba, tỉ lệ lên đến 133/100. "Điều này có nghĩa càng giàu thì khát khao có con trai càng lớn. Như vậy, động lực kinh tế không có ý nghĩa đối với họ và nếu có sẽ rất yếu" - GS-TS Cử nhận định.
Đồng quan điểm trên, ông Phạm Vũ Thiên, Phó Giám đốc Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số, cho rằng việc đưa ra vấn đề tiề.n bạc để rút ngắn tình trạng mất cân bằng giới tính là không có ý nghĩa. "Thực tế, có nhiều gia đình sinh đến 5 con gái nhưng vẫn cố sinh con trai do sức ép của dòng tộc" - ông Thiên dẫn chứng.
Anh Phạm Huy Tuấn (ngụ quận Đống Đa - Hà Nội) cho biết vợ chồng anh có 2 con gái nhưng chưa khi nào nghĩ đến việc sinh thêm con trai dù điều kiện gia đình hoàn toàn cho phép. "Chính sách trên làm nảy sinh tâm lý coi việc sinh con gái là bất thường và gián tiếp củng cố tư tưởng trọng nam khinh nữ, thậm chí có phần xúc phạm những gia đình có 2 con gái" - anh Tuấn bất bình.
Chế tài có cũng như không!
GS-TS Nguyễn Đình Cử cho rằng trước bối cảnh mất cân bằng giới tính như hiện nay, cần có những liệu pháp gâ.y số.c, tạo sự chú ý và có thể làm thức tỉnh dư luận trước quan niệm trọng nam khinh nữ đã tồn tại từ hàng ngàn đời nay. Tuy nhiên, cũng sẽ khó lay chuyển khi tâm lý thích sinh con trai với những quan niệm "có nếp có tẻ", "nối dõi tông đường" không chỉ ăn sâu vào tâm tưởng của phần đông người Việt mà còn tạo nên áp lực đối với người phụ nữ. Vì thế, cho dù phạt tiề.n, cách chức, kỷ luật... nhưng nhiều người vẫn chấp nhận để sinh cho kỳ được
con trai.
Theo GS-TS Cử, một trong những nguyên nhân khiến tình trạng mất cân bằng giới tính ngày càng trầm trọng là việc xử lý các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi chưa quyết liệt. "Luật cấm nhưng không có giám sát nên cũng như không" - GS-TS Cự nhận định.
Ông Dương Quốc Trọng thừa nhận Việt Nam đã có quy định nghiêm cấm các hình thức lựa chọn giới tính thai nhi như sàng lọc tin.h trùn.g, siêu âm, chẩn đoán, phá thai vì lý do giới tính... Song thực tế, những sai phạm này vẫn diễn ra và hầu hết không xử lý được vì thiếu bằng chứng.
Theo 24h
Sinh 2 con gái được hỗ trợ: Chuyên gia sốc Trao đổi với PV bên lề cuộc họp của Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội hôm nay (29/1), nhiều chuyên gia sốc với đề án "sinh hai con gái được thưởng tiề.n". Xem xét Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử - Nguyên Viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề Xã hội, Trường Đại học Kinh...