Pháp: Ông Macron “tự bắn vào chân”
Có thể gọi cuộc bầu cử chớp nhoáng vừa diễn ra ngày 30/6 là một cú “tự bắn vào chân” của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, bởi đảng trung dung Renaissance (RE) của ông đã lần thứ hai thảm bại dưới tay đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia (RN) của bà Marine Le Pen trong vòng chưa đầy 1 tháng.
Trưa 1/7, Tổng thống Pháp Macron đã tập hợp các cố vấn và bộ trưởng của mình tại Điện Elysée để thảo luận về tình hình “khủng hoảng” đang diễn ra. Ông đã được giải thích rõ một số vấn đề, nhưng đó không phải là những gì mong đợi. Vậy là, sau 7 năm nắm quyền, ông Macron đã khiến “dự án trung dung” của mình sụp đổ.
Trước thềm cuộc bầu cử, ông Macron đã tìm cách đánh bại đảng RN và cánh tả bằng cách kêu gọi một cuộc bầu cử chớp nhoáng, chỉ trong 3 tuần. Ông tin rằng mình có thể khiến các cử tri sợ hãi phải ủng hộ những người theo chủ nghĩa trung dung của mình bằng cách cảnh báo rằng chiến thắng của liên minh cực hữu hoặc cánh tả sẽ châm ngòi cho “ nội chiến”.
Bà Marine Le Pen mừng chiến thắng.
Thế nhưng, sau ngày bỏ phiếu, đảng RN cực hữu, chống nhập cư của bà Marine Le Pen đã khẳng định sự vững chắc của mình, tiếp đà thăng tiến trong quốc hội. Trong nhiều thập kỷ qua, RN luôn được coi là mối nguy hiểm cho nền dân chủ, là đảng thúc đẩy quan điểm phân biệt chủng tộc, chống Do Thái và chống Hồi giáo và phải tránh xa chính trị chính thống bằng mọi giá.
Kết quả bầu cử có thể nói không thể tệ hơn đối với ông Macron. Đảng RN đứng đầu với 33% phiếu bầu, tiếp theo là liên minh Mặt trận bình dân Mới (NFP) cánh tả với 28%, trong khi khối trung dung RE của Tổng thống Macron đứng thứ ba, với 22% phiếu bầu. Với kết quả này, RN gần như nắm chắc khả năng sẽ lên nắm quyền cho dù cuộc bỏ phiếu vòng 2 vào ngày 7/7 tới đảng này không giành được đa số tuyệt đối (289 trên 577 ghế quốc hội) thì cũng có thể liên minh với các đảng phái khác để thành lập chính phủ. Việc RN có thể thực hiện được bước nhảy vọt lên đa số tuyệt đối 289 ghế cần thiết để thành lập chính phủ hay không sẽ phụ thuộc vào việc các đối thủ đạt được thỏa thuận chính trị hay không.
Thủ tướng Gabriel Attal cảnh báo phe cực hữu đang ở ngay trước “cổng quyền lực” và nói rằng không nên để cho RN nhận thêm một phiếu bầu nào nữa ở vòng 2, nếu không thì tất cả coi như đã an bài.
Trong quá khứ, mỗi khi phe cực hữu tiến gần đến quyền lực, các đảng cánh hữu và cánh tả truyền thống đã đạt được thỏa thuận loại các ứng cử viên khỏi vòng 2 để tránh phân hóa phiếu bầu. Nhưng, chiến lược bỏ phiếu mang tính chiến thuật được gọi là “mặt trận cộng hòa” lại kém chắc chắn hơn bao giờ hết. Các nhà lãnh đạo liên minh trung dung của ông Macron và NFP cho biết họ sẽ rút bớt các ứng cử viên của mình ở các khu vực nơi một ứng cử viên khác có khả năng tốt hơn để đánh bại RN, nhưng không rõ điều này sẽ được áp dụng thống nhất như thế nào. Trong một tuyên bố bằng văn bản, ông Macron đã kêu gọi cử tri tập hợp ủng hộ các ứng cử viên “theo chủ nghĩa cộng hòa và dân chủ”.
Trong khi đó, Chủ tịch RN Jordan Bardella đã công bố một bức thư hôm 1/7. Trong thư ông tấn công đảng Nước Pháp bất khuất (LFI) và nói rằng đảng của ông sẽ huy động cử tri trong vòng 2 bằng cách tập trung vào việc hỗ trợ thúc đẩy sức mua và giúp đỡ mọi người kiếm sống.
Phần lớn bức thư tập trung vào cái mà ông Bardella gọi là “sự nguy hiểm của Mélenchon”, Chủ tịch của đảng LFI. Mélenchon là một nhân vật gây chia rẽ ở Pháp. Những nhân vật chủ chốt khác của cánh tả vào sáng 1/7 đã nói rằng ông ta không nên trở thành tâm điểm của vòng 2 vì ông không phải là ứng cử viên cho chức thủ tướng.
Video đang HOT
Bardella, người được dự báo sẽ trở thành Thủ tướng Pháp nếu RN giành được đa số tuyệt đối vào ngày 7/7 tới, cho biết cánh tả là “tác nhân gây hỗn loạn”, những người gây ra “mối đe dọa hiện hữu đối với nước Pháp”. Ông cho biết RN sẽ mang lại “trật tự cho đường phố”, đồng thời sẽ giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt cũng như những lo ngại về an ninh, y tế, giáo dục và nhập cư. Bardella cho biết, ông sẽ chỉ làm thủ tướng nếu đảng của ông giành được đa số tuyệt đối. Ông đã loại trừ việc sẽ thành lập một chính phủ thiểu số và cả ông Macron lẫn nhóm NFP đều sẽ không thành lập liên minh với ông.
Bối cảnh của cơn địa chấn chính trị lần này là một nước Pháp ngày càng bị chia rẽ. Những người biểu tình cánh tả đã xuống đường ở các thành phố lớn để phản đối phe cực hữu và cảnh báo về sự nguy hiểm của nạn phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử. Trong khi đó, ở các vùng nông thôn, làng mạc và vùng sâu, vùng xa bên ngoài các thị trấn cỡ trung bình, cử tri RN cho biết họ chọn phe cực hữu vì họ không thể trang trải cuộc sống, trả hóa đơn xăng dầu hoặc đi khám bác sĩ ở các vùng nông thôn. Họ ca ngợi sự tiến bộ của bà Le Pen và nói rằng họ cảm thấy hy vọng và muốn thay đổi.
Nói cách khác, thách thức lớn hiện nay không chỉ nằm ở cách thành lập chính phủ mà còn làm thế nào để đảm bảo một xã hội gắn kết.
Tác động của dự án chống nhập cư của RN đối với Pháp sẽ rất đáng kể. Nó loại bỏ quyền quốc tịch đối với trẻ em được cha mẹ là người nước ngoài sinh ra và lớn lên ở Pháp, đồng thời cấm những người mang 2 quốc tịch khỏi các công việc chiến lược. Nếu thành lập chính phủ, RN sẽ có tiếng nói cuối cùng về ngân sách hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Nhưng, mục đích cuối cùng của đảng RN là tạo cơ sở cho bà Le Pen giành chức tổng thống vào năm 2027 nhằm thực hiện đầy đủ chương trình hạn chế nhập cư, ưu tiên cho công dân Pháp hơn những người không có quốc tịch về việc làm, hỗ trợ phúc lợi xã hội và nhà ở cũng như kiểm soát những gì mà đảng này gọi là “hệ tư tưởng Hồi giáo”
Vì sao Tổng thống Pháp bất ngờ giải tán Quốc hội?
Trong một động thái gây sốc, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã thông báo quyết định giải tán Quốc hội, mở đường cho một cuộc tổng tuyển cử mới.
Ông Macron mô tả đây là động thái "thể hiện lòng tin".
Với việc giải tán Quốc hội, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang lựa chọn canh bạc tất tay.
Theo báo Anh Guardian, sau khi thất bại trước phe đối lập do nữ chính trị gia Marine Le Pen lãnh đạo trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu, ông Macron đã đưa ra quyết định bất ngờ.
Đảng cầm quyền của ông Macron được dự báo chỉ giành được 14% số phiếu bầu trong khi phe cực hữu đối lập giành được tới 31% số phiếu bầu.
Ông Macron đắc cử nhiệm kỳ hai với tư cách là Tổng thống Pháp vào năm 2022. Nhiệm kỳ kéo dài tới mùa xuân năm 2027 và ông không được tranh cử lần ba.
Theo báo Anh, ông Macron mô tả thất bại trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu là "nghiêm trọng và nặng nề". Ông nói đây là dấu hiệu cho thấy phe cực hữu đang trỗi dậy trên khắp châu Âu.
Ông Macron mô tả quyết định giải tán Quốc hội là "hành động thể hiện lòng tin". Ông tin tưởng người dân Pháp sẽ có lựa chọn đúng đắn trong cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào cuối tháng này.
"Tôi có niềm tin vào nền dân chủ của chúng ta. Hãy để người dân lên tiếng và đưa ra quyết định", ông Macron nói.
Báo Anh cho biết, liên minh trung dung cầm quyền của Tổng thống Pháp đã mất đa số ghế trong Quốc hội kể từ cuộc bầu cử năm 2022. Kể từ đó, liên minh cầm quyền đã phải dùng đến biện pháp thông qua dự luật mà không cần bỏ phiếu tại Quốc hội.
Với quyết định gây sốc vào ngày 9/6, ông Macron được cho là lựa chọn canh bạc tất tay. Phe cựu hữu có thể giành thêm ghế trong Quốc hội, từ đó trao nhiều quyền lực hơn cho lãnh đạo đối lập Marine Le Pen. Trong tuyên bố sau khi ông Macron giải tán Quốc hội, bà Le Pen nói sẵn sàng làm Thủ tướng Pháp nhưng mục tiêu lâu dài của bà vẫn sẽ là chiếc ghế tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2027.
Với canh bạc này, ông Macron trao cho người dân Pháp quyết định mang tính bước ngoặt. Đó là liệu người dân có thực sự muốn phe cựu hữu đối lập nắm quyền hay không?
Báo Anh nhận định, ảnh hưởng của ông Macron ở Pháp đang ngày càng suy giảm và một cuộc tổng tuyển cử nữa cũng không đảm bảo đảng cầm quyền có thể chiếm đa số ghế trong Quốc hội.
Phe đối lập do nữ chính trị gia Marine Le Pen lãnh đạo đang ngày càng củng cố ảnh hưởng ở Pháp.
Tuy nhiên, hầu hết các nhà phân tích đều nhận định, dù phe đối lập có giành thêm ghế thì nhiều khả năng vẫn chưa đủ để kiểm soát Quốc hội. Điều đó có nghĩa là Quốc hội Pháp trong tương lai sẽ chỉ càng thêm phân cực và mâu thuẫn.
Nhưng ông Macron cũng có thể gửi tín hiệu "mang tính hợp tác" với phe đối lập, sẵn sàng trao cho bà Le Pen hoặc Chủ tịch đảng cựu hữu Tập hợp Quốc gia (RN), ông Jordan Bardella chiếc ghế thủ tướng.
Nếu phe cựu hữu để xảy ra sai sót trong giai đoạn 2,5 năm còn lại khi lãnh đạo chính phủ thì khó có khả năng bà Le Pen có thể đắc cử tổng thống Pháp vào năm 2027.
Hiến pháp của Pháp quy định, tổng thống có quyền giải tán Quốc hội để giải quyết các cuộc khủng hoảng chính trị, chẳng hạn như những bất đồng lâu dài và không thể hòa giải giữa quốc hội và cơ quan hành pháp.
Cuộc tổng tuyển cử mới ở Pháp được ấn định diễn ra theo hai vòng. Vòng đầu tiên vào ngày 30/6 và vòng hai vào ngày 7/7.
Trong quá khứ, các tổng thống Pháp từng giải tán Quốc hội vào các năm 1962, 1968, 1981, 1988 và 1997. Nhưng đó là khi nhiệm kỳ tổng thống kéo dài 7 năm còn nhiệm kỳ của các nghị sĩ Quốc hội chỉ kéo dài 5 năm.
Năm 1997, Tổng thống Pháp Jacques Chirac thông báo giải tán Quốc hội với kết quả là phe cánh tả chiếm đa số ghế. Ông Chirac sau đó trải qua 5 năm còn lại nhiệm kỳ không mấy suôn sẻ vì buộc phải chia sẻ quyền lực với phe đối lập.
Không một tổng thống Pháp nào lựa chọn giải pháp giải tán Quốc hội kể từ đó. Ngày nay, tổng thống Pháp đắc cử đồng nghĩa phe cầm quyền luôn chiếm đa số ghế trong Quốc hội. Đó là cho đến khi ông Macron tái đắc cử vào năm 2022.
Pháp bầu cử sớm: Những nỗ lực của ông Macron Dư chấn chính trị trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu cuối tuần trước chính là việc các đảng đồng minh của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thất bại ê chề trước đảng cực hữu National Rally (RN) của bà Marine Le Pen, từ đó khiến ông Macron đi đến quyết định giải tán quốc hội và kêu gọi bầu cử sớm....