Phản ứng nhanh – “liều thuốc” giúp Đan Mạch chống Covid-19 thành công

Theo dõi VGT trên

Đan Mạch là một trong những nước châu Âu đầu tiên đóng cửa biên giới, các điểm công cộng, trường học từ giữa tháng 3 nhằm ngăn dịch Covid-19.

Phản ứng nhanh chóng trước đại dịch của Đan Mạch dường như đã mang lại hiệu quả. Khi số ca mắc Covid-19 giảm mạnh, Đan Mạch vào tháng trước đã trở thành quốc gia đầu tiên trong Liên minh châu Âu mở cửa lại các trường tiểu học. Đến nay, các địa điểm công cộng như nhà hàng, tiệm làm tóc, bảo tàng và sở thú đều đã mở cửa trở lại.

Phản ứng nhanh - liều thuốc giúp Đan Mạch chống Covid-19 thành công - Hình 1
Các nhà hàng tại Copenhagen, thủ đô của Đan Mạch đã mở cửa trở lại. Ảnh: Reuters.

Các nhà chức trách ở Copenhagen cam kết sẽ tăng cường xét nghiệm SARS-CoV-2 trên diện rộng để giảm thiểu nguy cơ làn sóng dịch Covid-19 thứ 2.

Nước láng giềng Thụy Điển, nơi từng là tâm điểm chú ý của truyền thông thế giới với chiến lược chống Covid-19 gây tranh cãi như không áp dụng biện pháp phong tỏa và thực hiện miễn dịch cộng đồng. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, phản ứng thận trọng của Đan Mạch mới là trường hợp đáng chú ý.

“Đan Mạch đứng ở nhóm đầu trong số các nước có phản ứng nhanh trước dịch bệnh. Chúng tôi đã xây dựng một “lớp bảo vệ” xung quanh đất nước”, Soren Riis Paludan, Giáo sư về virus học và miễn dịch học tại Đại học Aarhus cho biết.

Tuy nhiên, ông Paludan cũng cho rằng thách thức lớn nhất của Đan Mạch không phải là một làn sóng dịch Covid-19 thứ 2 mà là việc đảm bảo phục hồi nền kinh tế. “Nền kinh tế và văn hóa của chúng tôi đã chịu ảnh hưởng rất lớn từ đại dịch. Đan Mạch là một quốc gia hướng ngoại và điều đó giờ đây không còn đúng. Đó là một thách thức đối với chúng tôi”, ông Paludan nói.

Tới nay, Đan Mạch ghi nhận hơn 11.400 ca mắc Covid-19 và 563 ca tử vong do dịch bệnh, riêng trong tuần qua chỉ có 12 người tử vong. Con số này đưa tỷ lệ tử vong trên tổng dân số của Đan Mạch gần tương đương với nước láng giềng Đức, gấp đôi Na Uy, và chỉ bằng 1/4 Thụy Điển.

Video đang HOT

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen trong tháng này đã tuyên bố rằng đại địch đã được kiểm soát và chính quyền đang đẩy nhanh quá trình mở cửa xã hội trở lại.

Các công viên giải trí, bảo tàng và sở thú đã được phép hoạt động trở lại vào tuần trước, sớm hơn vài tuần so với dự kiến trước đó, sau khi các chuyên gia y tế kết luận rằng tỷ lệ lây nhiễm SARS-CoV-2 không tăng trong vòng một tháng kể từ khi trường học mở cửa lại.

Bộ trưởng Tài chính Thụy Điển Magdalena Andersson trả lời tờ Financial Times rằng, Đan Mạch chủ yếu xuất khẩu dược phẩm và thực phẩm, vậy nên mức độ thiệt hại về nền kinh tế sẽ ít hơn so với Thụy Điển, quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu ô tô, xe tải và ngành công nghiệp nặng.

Ông Henrik Poulsen, Giám đốc điều hành công ty năng lượng tái tạo Orsted đã ca ngợi chính phủ có những hành động quyết đoán và kiểm soát được đại dịch. “Đây chính là nền tảng để thúc đẩy mở cửa xã hội và kinh tế, nhờ đó các doanh nghiệp có thể hoạt động trở lại bình thường”, ông Poulsen nói.

Về chính trị, một vấn đề tương đối khó khăn là việc mở cửa biên giới. Các chính trị gia phe đối lập đã thúc giục bà Frederiksen mở cửa biên giới với Đức và Na Uy để phục hồi ngành du lịch trong thời gian cao điểm vào mùa hè cũng như nhằm tăng dòng chảy hàng hóa.

Tuy nhiên, chính phủ cánh hữu lại đề xuất không mở cửa biên giới với Thụy Điển mặc dù khu vực Skane giáp ranh với Đan Mạch có tỷ lệ lây nhiễm virus tương đối thấp.

Allan Randrup Thomsen, Giáo sư về virus học tại Đại học Copenhagen cho biết, ông lo lắng rằng việc tập trung vào phục hồi nền kinh tế và mở cửa có thể khiến Đan Mạch rơi vào tình trạng thiếu cảnh giác với dịch bệnh.

“Vấn đề là nếu chúng ta nới lỏng các biện pháp quá nhanh, người dân sẽ dễ có cảm giác dịch bệnh đã qua và cho rằng mọi thứ có thể quay trở lại như xưa. Vì vậy, mối lo ngại chính của tôi không phải là việc mở cửa vật lý mà là sự ảnh hưởng trong hành vi của con người”, Giáo sư Thosem nhận định. Ông lấy dẫn chứng rằng người Đan Mạch đã không còn rửa tay thường xuyên như thời điểm một tháng trước.

Ông Thosem cũng nêu ra một sự khác biệt lớn giữa Đan Mạch và Thụy Điển là theo số liệu mới nhất trong vài tuần trước, chỉ khoảng 1% dân số Đan Mạch mắc Covid-19, trong khi con số này ở Stockholm là 7%.

Giáo sư Paludan cho rằng, hiện vẫn còn quá sớm để khẳng định quốc gia nào xử lý dịch Covid-19 tốt hơn, nhưng một biện pháp phòng dịch “lai” giữa các nước Bắc Âu có thể sẽ phát huy hiệu quả. “Các bạn hoàn toàn có thể lý luận rằng nếu lần sau có đại dịch, chúng ta có thể áp dụng biện pháp “pha trộn” giữa Đan Mạch và Thụy Điển, nghĩa là có đóng cửa nhưng không phải đóng toàn bộ”, ông Paludan nói.

Lo sợ Nga, Mỹ đang có ý ép quốc gia nào mua thêm tiêm kích F-35?

Mỹ khuyến khích Đan Mạch mua thêm các chiến đấu cơ tàng hình thế hệ thứ 5 F-35 nhằm tăng khả năng làm nhiệm vụ ở Bắc Cực, khu vực mà quân đội Nga đang gia tăng sự hiện diện.

Dù Đan Mạch đặt mua 27 tiêm kích F-35, song ít nhất 5 chiếc F-35 của Đan Mạch sẽ hoạt động thường trực trên đất Mỹ.

Lo sợ Nga, Mỹ đang có ý ép quốc gia nào mua thêm tiêm kích F-35? - Hình 1

Tiêm kích F-35 của Mỹ. (Ảnh minh họa)

"Một số máy bay của Đan Mạch sẽ ở lại trên đất Mỹ bởi các phi công Đan Mạch sẽ tham gia khóa huấn luyện tại Arizona, còn 22 chiếc F-35 sẽ tới Đan Mạch", đại sứ Mỹ tại Đan Mạch Carla Sands chia sẻ với tờ Jyllands-Posten.

"Đây là số lượng máy bay không nhiều so với 38 - 40 chiếc F-16 mà các ngài đang sở hữu. Thực tế là số máy bay này cũng đang giảm, do đó Đan mạch nên cân nhắc thêm", bà Sands nói.

Còn theo Bộ Quốc phòng Đan Mạch, chỉ 30 tiêm kích F-16 đang được quân đội nước này sử dụng.

Ngoài ra, bà Sands cũng nhấn mạnh tới việc năng lực trinh sát và sức mạnh không quân của NATO hiện không đủ để hoạt động ở khu vực Bắc Cực. Do đó, Washington hối thúc Copenhagen hoàn thành lời hứa trong vòng 3 năm nhằm tăng cường năng lực phòng thủ và trinh sát.

Lời bình luận của đại sứ Sands liên quan tới bản báo cáo năm 2016 từ Bộ Quốc phòng Mỹ về những nhiệm vụ triển khai tại Bắc Cực, khu vực mà Washington quan ngại về sự hiện diện của quân đội Nga.

Chi tiêu quân sự hiện là vấn đề nhạy cảm ảnh hưởng tới quan hệ giữa Mỹ và Đan Mạch. Theo đó, Washington đã yêu cầu các quốc gia thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên ít nhất là 2% GDP.

Dù Đan Mạch đã đồng thuận thông qua một khoản chi tiêu trị giá gần 5,2 tỷ USD để tăng ngân sách quốc phòng từ 1,35% lên thành 1,5% GDP vào năm 2023, nhưng con số này vẫn chưa đạt được mục tiêu mà Mỹ đề ra là 2% GDP.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Trine Bramsen lại nhấn mạnh rằng hiện quốc gia này không có kế hoạch mua thêm các chiến đấu cơ.

Theo kế hoạch, trong giai đoạn từ năm 2023 - 2027, Đan Mạch sẽ tiếp nhận tổng cộng 27 chiếc F-35 do Tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ sản xuất. Trước đó, thương vụ mua tiêm kích F-35 của Mỹ đã gây ra làn sóng tranh cãi chính trị dài ngày tại Đan Mạch liên quan tới vấn đề tiếng ồn của động cơ máy bay.

Minh Thu (lược dịch)

Theo infonet.vn

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi WHOTổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi WHO
14:09:58 21/01/2025
Tổng thống Mỹ Joe Biden ban hành lệnh ân xá trước khi rời nhiệm sởTổng thống Mỹ Joe Biden ban hành lệnh ân xá trước khi rời nhiệm sở
08:42:23 21/01/2025
Tổng thống Mỹ D. Trump chỉ định tỷ phú E. Musk phụ trách Bộ Hiệu quả Chính phủTổng thống Mỹ D. Trump chỉ định tỷ phú E. Musk phụ trách Bộ Hiệu quả Chính phủ
19:34:01 21/01/2025
Tỉ phú Musk gây tranh cãi với cử chỉ 'chào Hitler' trong lễ nhậm chức của Tổng thống TrumpTỉ phú Musk gây tranh cãi với cử chỉ 'chào Hitler' trong lễ nhậm chức của Tổng thống Trump
08:16:19 22/01/2025
Ông Trump phát tín hiệu gì về đàm phán với ông Putin trong phát biểu nhậm chứcÔng Trump phát tín hiệu gì về đàm phán với ông Putin trong phát biểu nhậm chức
07:35:50 21/01/2025
Ông Trump ký sắc lệnh hoãn lệnh cấm TikTok 75 ngàyÔng Trump ký sắc lệnh hoãn lệnh cấm TikTok 75 ngày
15:12:30 21/01/2025
'Cậu ấm' nhà Trump đã lớn nhưng có người yêu chưa?'Cậu ấm' nhà Trump đã lớn nhưng có người yêu chưa?
07:32:30 22/01/2025
Lãnh đạo nước ngoài nào được mời và không được mời dự lễ nhậm chức của ông Trump?Lãnh đạo nước ngoài nào được mời và không được mời dự lễ nhậm chức của ông Trump?
17:26:38 20/01/2025

Tin đang nóng

Tai nạn trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, ùn tắc dài đến tận TPHCMTai nạn trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, ùn tắc dài đến tận TPHCM
09:15:42 22/01/2025
Mỹ nhân Trung Quốc vượt mặt cả Lưu Diệc Phi lẫn Triệu Lệ Dĩnh quá sốc: "Ngoan xinh yêu" nhất Cbiz không ai ghét nổiMỹ nhân Trung Quốc vượt mặt cả Lưu Diệc Phi lẫn Triệu Lệ Dĩnh quá sốc: "Ngoan xinh yêu" nhất Cbiz không ai ghét nổi
05:59:45 22/01/2025
Chúc Anh Đài đẹp nhất màn ảnh bị chê trông như bà lão 70 tuổiChúc Anh Đài đẹp nhất màn ảnh bị chê trông như bà lão 70 tuổi
05:58:51 22/01/2025
Đi ăn lẩu, khách Tây lấy 1 món đồ bỏ túi mang về khiến dân mạng phải thốt lên: "Anh biết quá nhiều rồi đấy"!Đi ăn lẩu, khách Tây lấy 1 món đồ bỏ túi mang về khiến dân mạng phải thốt lên: "Anh biết quá nhiều rồi đấy"!
08:27:54 22/01/2025
Giáp Tết, giúp việc đưa một loạt 'yêu sách', tôi xử lý chỉ bằng 2 câu nóiGiáp Tết, giúp việc đưa một loạt 'yêu sách', tôi xử lý chỉ bằng 2 câu nói
08:37:56 22/01/2025
Cách cắm cành tuyết mai nở đều, đẹp và giữ được lâuCách cắm cành tuyết mai nở đều, đẹp và giữ được lâu
06:43:02 22/01/2025
Hòa Minzy nói gì trước thông tin đưa Văn Toàn cùng về quê ăn Tết?Hòa Minzy nói gì trước thông tin đưa Văn Toàn cùng về quê ăn Tết?
07:56:26 22/01/2025
Bố bàn chuyện thừa kế, tôi từ chối nhận tài sản, chỉ van xin bố đừng làm trái lời thề với mẹ trước lúc bà mấtBố bàn chuyện thừa kế, tôi từ chối nhận tài sản, chỉ van xin bố đừng làm trái lời thề với mẹ trước lúc bà mất
09:27:42 22/01/2025

Tin mới nhất

5 loại quả tốt cho người bị máu nhiễm mỡ

5 loại quả tốt cho người bị máu nhiễm mỡ

10:54:02 22/01/2025
Sơn tra chủ yếu chứa crataegic acid, citric acid, lipolytic acid, vitamin C, flavonoids, carbohydrates và proteins. Chúng có tác dụng giãn mạch, cải thiện vi tuần hoàn, hạ huyết áp, làm tăng quá trình bài tiết cholesterol từ đó làm giảm...
Mỹ phê chuẩn ngoại trưởng mới ngay sau khi ông Trump nhậm chức

Mỹ phê chuẩn ngoại trưởng mới ngay sau khi ông Trump nhậm chức

08:41:59 22/01/2025
Thượng viện Mỹ phê chuẩn Ngoại trưởng Marco Rubio, người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc và các nước châu Mỹ La tinh.
Ông Trump ân xá 1.500 người trong vụ bạo loạn Điện Capitol

Ông Trump ân xá 1.500 người trong vụ bạo loạn Điện Capitol

08:34:30 22/01/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20.1 đã ký lệnh ân xá cho khoảng 1.500 người tham gia vụ bạo loạn ngày 6.1.2021 tại Điện Capitol.
Những vấn đề nóng không được ông Trump nhắc đến trong diễn văn nhậm chức

Những vấn đề nóng không được ông Trump nhắc đến trong diễn văn nhậm chức

08:29:46 22/01/2025
Xung đột tại Ukraine, thuế quan và quyền phá thai nằm trong số những vấn đề không được Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắc đến trong bài phát biểu nhậm chức ngày 20.1.
Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới

Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới

08:02:31 22/01/2025
Hãng AFP ngày 21.1 đưa tin Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Mỹ rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tổ chức mà ông nhiều lần chỉ trích về việc đối phó đại dịch Covid-19.
Panama bác bỏ phát biểu của ông Trump, tuyên bố giữ kênh đào

Panama bác bỏ phát biểu của ông Trump, tuyên bố giữ kênh đào

07:48:47 22/01/2025
Trong bài phát biểu nhậm chức ngày 20.1, Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa tuyên bố Washington sẽ giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama.
Mỹ một lần nữa rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu

Mỹ một lần nữa rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu

07:20:34 22/01/2025
Nhà Trắng thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20.1 một lần nữa rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015.
Ông Trump đã hủy những sắc lệnh nào của ông Biden ngay sau khi nhậm chức?

Ông Trump đã hủy những sắc lệnh nào của ông Biden ngay sau khi nhậm chức?

07:16:59 22/01/2025
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một số sắc lệnh hành pháp và hủy vài lệnh của chính quyền trước ngay sau khi nhậm chức, trở thành tổng thống thứ 47 của nước này.
Tổng thống Nga và Chủ tịch Trung Quốc hội đàm trực tuyến

Tổng thống Nga và Chủ tịch Trung Quốc hội đàm trực tuyến

05:38:36 22/01/2025
Nhà lãnh đạo Nga cũng bày tỏ vui mừng đã gặp lại nhà lãnh đạo Trung Quốc hồi tháng 10 tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Kazan (Nga).
Hỏa hoạn ở khách sạn nghỉ dưỡng Thổ Nhĩ Kỳ, 66 người thiệt mạng

Hỏa hoạn ở khách sạn nghỉ dưỡng Thổ Nhĩ Kỳ, 66 người thiệt mạng

22:23:34 21/01/2025
Ít nhất 66 người thiệt mạng và 51 người bị thương khi hỏa hoạn bùng lên tại một khách sạn nghỉ dưỡng trượt tuyết ở Tây Bắc Thổ Nhĩ Kỳ.
Lãnh đạo các nước nói gì về việc ông Trump nhậm chức tổng thống Mỹ?

Lãnh đạo các nước nói gì về việc ông Trump nhậm chức tổng thống Mỹ?

22:07:32 21/01/2025
Các nhà lãnh đạo của nhiều nước và một số tổ chức đã có phản ứng sau khi ông Donald Trump nhậm chức, trở thành tổng thống thứ 47 của Mỹ.
Thời tiết lưỡng cực đe dọa Mỹ

Thời tiết lưỡng cực đe dọa Mỹ

21:50:09 21/01/2025
Nước Mỹ đang trải qua tình trạng thời tiết lưỡng cực, với một bên là giá rét sâu dưới âm độ C, còn một bên tiếp tục cháy rừng.

Có thể bạn quan tâm

Top 3 con giáp kiếm được nhiều tiền nhất tháng Giêng

Top 3 con giáp kiếm được nhiều tiền nhất tháng Giêng

Trắc nghiệm

11:18:56 22/01/2025
Tháng Giêng đến rồi! Con giáp nào sẽ kiếm bộn tiền trong tháng này? Khám phá ngay top 3 con giáp may mắn nhất về tài lộc!
Cách chọn và dùng kem dưỡng da an toàn

Cách chọn và dùng kem dưỡng da an toàn

Làm đẹp

11:14:50 22/01/2025
Trước khi sử dụng nên thử phản ứng dị ứng, đặc biệt đối với người có làn da nhạy cảm. Lấy một chút kem dưỡng da thoa thử lên cổ tay, để trong 10 phút, nếu an toàn hãy sử dụng tiếp.
Hoa hậu Kỳ Duyên lại đáp trả

Hoa hậu Kỳ Duyên lại đáp trả

Sao việt

11:14:22 22/01/2025
Màn đáp trả của Kỳ Duyên được nhận xét là không quá nóng nảy mà đơn giản chỉ là một câu hỏi ngược lại đầy thắc mắc.
Ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại trong khám, chữa bệnh

Ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại trong khám, chữa bệnh

Sức khỏe

10:52:21 22/01/2025
Sau khi thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán cháu Hưng bị suy hô hấp, nhiễm khuẩn nặng, thiếu máu, rối loạn đông máu, tiên lượng rất xấu, có thể tử vong.
Bùi Công Nam "bao vây" khán giả dịp cận Tết: Flex nhẹ thứ đang khiến nhà nhà "phát cuồng"

Bùi Công Nam "bao vây" khán giả dịp cận Tết: Flex nhẹ thứ đang khiến nhà nhà "phát cuồng"

Nhạc việt

10:44:19 22/01/2025
Mới đây, trên trang cá nhân của mình, Bùi Công Nam dí dỏm flex nhẹ list nhạc Xuân đang khiến dân tình phát cuồng trong những ngày cận tết Ất Tỵ.
'Tiểu tam' trong Chúng ta của 8 năm sau 'lột xác' trong phim Tết

'Tiểu tam' trong Chúng ta của 8 năm sau 'lột xác' trong phim Tết

Phim việt

10:43:16 22/01/2025
Trong phim Tết Hẹn ước ngày xuân , Cù Thị Trà từng đóng vai tiểu tam trong Chúng ta của 8 năm sau , sẽ kết đôi cùng diễn viên Thuận Nguyễn.
Messi thiếu chuyên nghiệp và phép lịch sự với màn ăn mừng kỳ quặc

Messi thiếu chuyên nghiệp và phép lịch sự với màn ăn mừng kỳ quặc

Sao thể thao

10:22:42 22/01/2025
Một cầu thủ đã cáo buộc siêu sao Lionel Messi thiếu chuyên nghiệp và phép lịch sự với màn ăn mừng kỳ quặc trong trận đấu của Inter Miami.
Gia đình 3 đời làm nghề "đổi rác thành tiền" giữa trung tâm Hà Nội, kiếm 50-100 triệu mỗi tháng

Gia đình 3 đời làm nghề "đổi rác thành tiền" giữa trung tâm Hà Nội, kiếm 50-100 triệu mỗi tháng

Netizen

09:53:52 22/01/2025
Nhắc đến nghề đồng nát, bất kỳ ai cũng văng vẳng đâu đây những âm thanh quen thuộc như trên. Tiếng rao vang vọng từ nông thôn đến thành thị, và giữa lòng Hà Nội đôi khi cũng vang lên âm thanh mộc mạc ấy.
Tam Quốc Chí ra mắt phiên bản Lâu Lan Chiến: Bí ẩn vùng cát vàng và cuộc chiến của những nhà cầm quân tài ba

Tam Quốc Chí ra mắt phiên bản Lâu Lan Chiến: Bí ẩn vùng cát vàng và cuộc chiến của những nhà cầm quân tài ba

Mọt game

09:36:45 22/01/2025
Vào ngày 22/01 tới đây, Tam Quốc Chí Online sẽ chính thức ra mắt phiên bản 20 Lâu Lan Chiến, mở ra một thế giới mới đầy hấp dẫn với vô vàn tính năng đặc sắc
Nửa đêm con sốt, tôi lay chồng dậy nhờ pha thuốc, nào ngờ lại sốc nặng trước hành động của anh

Nửa đêm con sốt, tôi lay chồng dậy nhờ pha thuốc, nào ngờ lại sốc nặng trước hành động của anh

Góc tâm tình

09:22:41 22/01/2025
Tôi đã tin tưởng và làm theo yêu cầu nghỉ việc của chồng. Rồi bây giờ, tôi mới sáng mắt ra. Tôi sinh đôi 2 bé nên việc mang thai và chăm con cũng vất vả gấp đôi những người phụ nữ khác.
Mùa đông NÊN diện trang phục tông màu đất: Thời thượng, sang trọng mà không nhàm chán

Mùa đông NÊN diện trang phục tông màu đất: Thời thượng, sang trọng mà không nhàm chán

Thời trang

09:12:36 22/01/2025
Khi phần lớn mọi người chọn gam màu đen, trắng, xám đầy an toàn, thì tông màu đất, với sự ấm áp và chiều sâu đặc trưng, đã âm thầm trở thành xu hướng nổi bật.