Phản ứng của Mỹ trước thông tin Thổ Nhĩ Kỳ sẽ nhận trung đoàn S-400 thứ hai của Nga

Thu Hằng23:33 17/08/2022

Chính quyền Tổng thống Joe Biden ngày 16/8 đã có phản ứng được cho là “nhẹ nhàng” trước thông tin Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch nhận lô hàng thứ hai hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga.

Hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga được trưng bày tại Công viên Kubinka Patriot, ngoại ô Moskva, ngày 22/8/2017. Ảnh: /Getty Images

Thổ Nhĩ Kỳ đã mua các hệ thống S-400 do Nga sản xuất từ năm 2017, khiến mối quan hệ của họ với Mỹ rơi vào khủng hoảng. Kết quả là chính quyền Tổng thống Trump khi đó đã trục xuất Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình tiêm kích hỗn hợp F-35 và sau đó trừng phạt tổ chức công nghiệp quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ và các nhà lãnh đạo nước này. Mỹ lo ngại hệ thống radar mạnh mẽ của S-400 sẽ cho phép Nga do thám máy bay chiến đấu tiên tiến F-35.

Theo theo trang Defensenews, phản ứng của Mỹ vào ngày 16/8 tương đối nhẹ nhàng. Tại một cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ không can dự thêm vào lĩnh vực quốc phòng của Nga.

Ông Price cho rằng, cuộc xung đột phi lý tại Ukraine “khiến điều quan trọng hơn bao giờ hết là tất cả các quốc gia tránh giao dịch với lĩnh vực quốc phòng của Nga”.

“Chúng tôi sẽ phải chờ xem điều gì sẽ xảy ra, nhưng chúng tôi không nắm được bất kỳ diễn biến mới nào về vấn đề này”, người phát ngôn trên nói thêm.

Ông Price từ chối giải thích liệu lô hàng S-400 mới mà Ankara có kế hoạch tiếp nhận có khiến chính quyền Tổng thống Biden xem xét lại kế hoạch bán máy bay chiến đấu F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ hay không.

Trước đó, hãng thông tấn Nga TASS cùng ngày 16/8 đưa tin Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký hợp đồng cung một “trung đoàn” S-400 thứ hai cho Thổ Nhĩ Kỳ. TASS dẫn thông tin từ người đứng đầu Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật-Quân sự Liên bang, Dmitry Shugayev.

Ông Shugayev nói với TASS rằng thỏa thuận mới với Ankara sẽ cho phép một số thành phần của hệ thống được chế tạo tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên các nguồn tin quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ nhanh chóng bác bỏ tuyên bố của Nga rằng họ đã ký một hợp đồng bổ sung, lưu ý rằng lô S-400 thứ hai là một phần của thỏa thuận ban đầu.

Các nguồn tin Thổ Nhĩ Kỳ nói với Defense News rằng có thể có một thỏa thuận với Nga để sản xuất tại Thổ Nhĩ Kỳ một số thành phần của S-400 cho trung đoàn thứ hai.

Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Washington đã không trả lời yêu cầu bình luận về vấn đề này từ Defensenews.

Video đang HOT

Các thành phần của hệ thống S-40 được Nga chuyển giao cho Ankara vào tháng 7/2019. Ảnh: AP/Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ

Nỗ lực giữ cân bằng của Thổ Nhĩ Kỳ giữa phương Tây và Nga đã trở nên phức tạp hơn kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Dấu hiệu mạnh nhất về sự tan băng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ xuất hiện vào cuối tháng 6 khi nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Reccep Tayyip Erdogan từ chối phản đối Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Tổng thống Mỹ Joe Biden sau đó đã lên tiếng ủng hộ việc bán chiến đấu cơ F-16 cho Ankara tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid vào tháng 6.

Tuần này, hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin, một phái đoàn từ Ankara đã đến Mỹ để tham dự vòng đàm phán kỹ thuật thứ tư với Washington về một thỏa thuận tiềm tàng cung cấp tiêm kích F-16.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đề nghị mua 40 máy bay chiến đấu Lockheed Martin Block 70 F-16 trị giá 6 tỷ USD. Ankara cũng đang tìm kiếm một khoản riêng trị giá 400 triệu USD để nâng cấp các máy bay phản lực F-16 hiện tại của họ với tên lửa, radar và thiết bị điện tử mới.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Menendez đã đe dọa sẽ chặn việc bán F-16 vì Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục sở hữu S-400, vi phạm không phận Hy Lạp và vùng biển CH Síp ở đông Địa Trung Hải, cùng với các cuộc tấn công đang diễn ra nhằm vào các chiến binh do Mỹ hậu thuẫn ở đông bắc Syria.

Bất chấp căng thẳng gia tăng với các đồng minh NATO trong những năm gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ đã tạo được một số thiện chí ở Washington khi có những hành động ủng hộ Ukraine trong xung đột với Nga. Công ty Thổ Nhĩ Kỳ Bayraktar đã bán cho Ukraine máy bay không người lái thả bom, dẫn đường bằng laser TB2, mang lại những lợi thế nhất định cho Kiev trên chiến trường. Hồi tháng 6, Ukraine cho biết Bayraktar sẽ mở một nhà máy sản xuất máy bay không người lái tại nước này.

Trong những tuần gần đây, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã đóng vai trò trung gian cho một thỏa thuận quốc tế với Nga nhằm cho phép xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine, qua đó xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Eric Edelman, cựu Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ và là quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc, cho biết ông tin rằng thỏa thuận S-400 giữa ông Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ làm xáo trộn những nỗ lực hàn gắn mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ.

Ông Edelman nói: “Ít nhất, điều này sẽ làm phức tạp nỗ lực của chính quyền Biden trong việc bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ và khiến đội quân gièm pha Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng tăng trên Đồi Capitol”.

Tính toán ngoại giao của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ trước bầu cử

Thổ Nhĩ Kỳ đang phát huy thế mạnh ngoại giao trên trường quốc tế trong bối cảnh Tổng thống Erdogan đối mặt với những thách thức bầu cử lớn nhất trong gần 20 năm cầm quyền.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại dinh thự Bocharov Ruchei ở Sochi, Nga, ngày 28/9/2021. Ảnh: EPA

Một loạt "chiến thắng ngoại giao", trong đó có việc làm trung gian cho thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, đã giúp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tránh được những lời chỉ trích về những yếu kém kinh tế ở trong nước, đồng thời giúp ông có thời gian đề ra chiến lược tranh cử cho cuộc bầu cử vào năm tới.

Khi ông Erdogan đối mặt với những điều đang được định hình là thách thức bầu cử lớn nhất trong gần 20 năm cầm quyền của mình, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đang phát huy thế mạnh ngoại giao trên toàn cầu.

Phát biểu trước đám đông trong một cuộc vận động tranh cử ở Tây Bắc Thổ Nhĩ Kỳ sau khi hội đàm tại Nga với Tổng thống Vladimir Putin, ông Erdogan: "Thổ Nhĩ Kỳ đang trải qua thời kỳ mạnh nhất về mặt chính trị, quân sự và ngoại giao".

Nhưng những thành tựu ngoại giao của ông Erdogan lại trái ngược với bức tranh kinh tế đang trở nên tồi tệ ở trong nước, với lạm phát tăng vọt lên 79% và đồng lira suy yếu gần mức thấp kỷ lục mà nó đạt được trong cuộc khủng hoảng tiền tệ gần đây nhất vào tháng 12 năm ngoái.

Những người phản đối đổ lỗi cho các chính sách kinh tế của ông Erdoğan, trong đó có một loạt cắt giảm lãi suất bất chấp lạm phát cao và việc sa thải ba thống đốc ngân hàng trung ương kể từ năm 2019, khiến nước này thâm hụt tài khoản vãng lai lớn và phụ thuộc vào nguồn tài chính bên ngoài để hỗ trợ nền kinh tế.

Tổng thống Erdoğan cho biết kết quả từ các chính sách kinh tế của chính phủ - ưu tiên xuất khẩu, sản xuất và đầu tư - sẽ trở nên rõ ràng hơn trong quý đầu tiên của năm 2023.

Vị thế quốc tế

Thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine, bị phong tỏa kể từ khi xung đột với Nga nổ ra, có thể giảm bớt tình trạng thiếu lương thực khiến hàng triệu người nguy cơ rơi vào nạn đói và khiến giá cả toàn cầu tăng cao.

Dưới sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, thỏa thuận được ký kết sau khi ông Erdoğan bảo đảm nhượng bộ từ NATO liên quan đến sự gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển, cũng như khởi động quan hệ hợp tác với các cường quốc đối thủ ở Trung Đông.

Hồi tháng 6, ông Erdoğan cũng nhận được cam kết từ Tổng thống Mỹ Joe Biden rằng sẽ hỗ trợ bán máy bay chiến đấu F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ, sau khi Washington chặn Ankara mua máy bay chiến đấu F-35 tiên tiến hơn vì mua vũ khí (hệ thống tên lửa phòng không S-400) của Nga.

Phép thử trước bầu cử

Là người nắm quyền lâu nhất và là nhân vật chính trị có ảnh hưởng nhất tại Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi Mustafa Kemal Atatrk thành lập quốc gia này gần một thế kỷ trước, ông Erdoğan phải đối mặt với các cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống đầy thách thức dự kiến diễn ra vào tháng 6/2023.

Một cuộc khảo sát của cơ quan thăm dò ý kiến Metropoll vào tuần trước cho thấy sự ủng hộ dành cho Đảng Công lý và phát triển (AKP) cầm quyền do ông Erdoğan lãnh đạo đã tăng nhẹ lên 33,8%, vẫn là mức cao nhất đối với tất cả các đảng phái khác. Nhưng ông Erdoğan sẽ phải đối mặt với một liên minh lỏng lẻo trước các đảng đối lập, và các cuộc thăm dò cho thấy ông đang đứng sau các ứng cử viên tổng thống của phe đối lập.

Mối quan tâm hàng đầu của cử tri là tình trạng nền kinh tế và sự hiện diện của 3,6 triệu người tị nạn Syria, được Thổ Nhĩ Kỳ chào đón khi bắt đầu cuộc xung đột ở Syria nhưng ngày càng bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là đối thủ cạnh tranh về việc làm và dịch vụ.

Erdoğan Toprak, một nhà lập pháp từ đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP) đối lập chính và là cố vấn cấp cao cho nhà lãnh đạo của CHP, Kemal Kılıdaroğlu, cho biết: "Chính phủ đang sử dụng chính sách đối ngoại như một công cụ để che đậy thảm họa kinh tế, thể hiện về 'chiến thắng ngoại giao' trên sân nhà".

Ông Toprak cũng cho rằng ngay cả trên mặt trận ngoại giao, Tổng thống Erdoğan đã nhượng bộ, làm "suy yếu và tổn hại phẩm giá của Thổ Nhĩ Kỳ".

Khôi phục các mối quan hệ khu vực

Tổng Erdoğan, người vượt qua các cuộc biểu tình chống chính phủ lớn vào năm 2013 và một nỗ lực đảo chính vào năm 2016, đã tìm cách sửa chữa mối quan hệ căng thẳng với các cường quốc Trung Đông khác, một phần với hy vọng thu hút các nguồn vốn nước ngoài cần thiết.

Tổng thống Erdoğan gặp Thái tử UAE Abu Dhabi Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan ngày 14/2/2022. Ảnh: EPA

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, đối thủ của Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc nội chiến ở Libya và tranh chấp vùng Vịnh đối với Qatar, đã tham gia cùng Trung Quốc, Qatar và Hàn Quốc trong các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ với Ankara trị giá tổng cộng 28 tỷ USD. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang hy vọng về một thỏa thuận với Saudi Arabia, và đã có những động thái nhằm cải thiện quan hệ với Ai Cập cũng như Israel.

"Các cử tri nhận thức được lợi ích của ngoại giao. Đôi khi họ sẽ phàn nàn về nền kinh tế hoặc người tị nạn, nhưng họ sẽ bỏ phiếu cho ông Erdoğan vì tiếp tục lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ hiệu quả", một quan chức Đảng AK nói.

Điều đó đang được coi là chìa khóa đối với chính sách ngoại giao của ông Erdoğan ở Trung Đông và xa hơn nữa là điều mà ông gọi là "sự hiểu biết chung, dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau" với Nga - một mối quan hệ khiến các đối tác NATO của Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng lo ngại kể từ khi Moskva tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm cách cân bằng giữa Nga và Ukraine bằng cách vừa cung cấp vũ khí cho Ukraine, vừa từ chối tham gia cùng phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Moskva - lập trường mà Ankara cho rằng đã giúp các nỗ lực hòa giải của họ gặt hái được kết quả.

Ông Erdoğan cho biết: "Bằng cách đảm bảo việc mở hành lang ngũ cốc, chúng tôi đã khẳng định một lần nữa vai trò chủ chốt của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu".

Thổ Nhĩ Kỳ thận trọng không vượt qua 'ranh giới đỏ' của Nga Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp máy bay không người lái Bayraktar cho Ukraine, nhưng cũng không áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (trái) và người đồng cấp Nga Putin tại ở Sochi. Ảnh: AFP Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ mới đây đã gặp nhau tại Sochi. Tại cuộc gặp, hai bên...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Xuồng không người lái Ukraine 'gây thảm họa' cho hạm đội Nga?09:18

Đã có kết luận về bệnh 'bí ẩn' gây chết người ở Congo09:13

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Trung Quốc: Rộn ràng không khí Giáng sinh tại Macau

19:34:16 21/12/2024

88 địa điểm trên khắp Macau đã được trang hoàng lộng lẫy, mang đậm yếu tố kỷ niệm 25 năm ngày trở về Trung Quốc, các địa điểm cũng đặc biệt quyến rũ vào ban đêm khi hệ thống chiếu sáng được đồng thời bật lên.

Sắc màu cuộc sống: Thám tử hôn nhân Dịch vụ mới đang lên tại Ấn Độ

19:23:37 21/12/2024

Đây là một dịch vụ đang phát triển mạnh mẽ tại Ấn Độ, nơi tình yêu tự do dần chiếm ưu thế, nhưng chưa hoàn toàn thay thế được các giá trị truyền thống.

Trung Quốc: Núi Qomolangma ở Tây Tạng đón lượng khách du lịch kỷ lục

19:21:04 21/12/2024

Theo chính quyền quận Tingri, thành phố Xigaze, tính đến ngày 15/12 vừa qua, khu danh lam thắng cảnh này đã tiếp đón hơn 540.200 lượt khách du lịch trong nước và quốc tế, đánh dấu mức tăng trưởng 18% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xe lao vào chợ Giáng sinh Đức, hàng chục người thương vong

10:47:02 21/12/2024

Ít nhất 2 người thiệt mạng và hơn 60 người bị thương sau khi một ô tô bất ngờ lao vào đám đông tại một chợ Giáng sinh ở Đức.

Nga công bố video bắt nghi phạm ám sát tướng cấp cao

10:45:04 21/12/2024

Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã công bố video ghi lại vụ bắt giữ một người đàn ông bị tình nghi thực hiện vụ ám sát Trung tướng Igor Kirillov, chỉ huy Lực lượng phòng thủ phóng xạ, hóa học và sinh học thuộc quân đội Nga.

Nga giải thích rõ tuyên bố thách thức "đấu tay đôi" với tên lửa Oreshnik

10:40:07 21/12/2024

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 20/12 đã lên tiếng giải thích rõ tuyên bố thách thức của Tổng thống Vladimir Putin về cuộc đấu tay đôi với tên lửa siêu thanh Oreshnik mới của Nga.

Quân đội Ukraine dính bê bối mua sắm vũ khí

10:23:01 21/12/2024

Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết họ đã cố gắng minh bạch hóa tối đa quy trình mua sắm vũ khí và thậm chí còn thành lập 2 cơ quan quản lý vấn đề này.

EU xóa câu khẩu hiệu "Ukraine phải thắng"

09:50:14 21/12/2024

Liên minh châu Âu (EU) được cho là đã xóa câu thần chú của mình về cuộc xung đột ở Ukraine, thay thế cụm từ Ukraine phải thắng bằng Nga không được thắng thế .

Nga tung 70.000 quân giao chiến dữ dội, quyết đánh sập pháo đài Ukraine

08:53:05 21/12/2024

Lực lượng Ukraine đang phải vật lộn để đối phó với các cuộc tấn công của Nga xung quanh thành phố chiến lược Pokrovsk ở mặt trận phía đông.

Bước đi tiếp theo của Nga ở Syria sau khi chính quyền Assad sụp đổ

08:22:14 21/12/2024

Ông Wu nhận định, các báo cáo trên truyền thông rằng các cuộc đàm phán Nga - Syria đang diễn ra cho thấy cả hai bên đều sẵn sàng tìm được tiếng nói chung.

Tổng thống Biden sắp công bố gói viện trợ cuối cùng cho Ukraine

08:06:05 21/12/2024

Trong vài ngày tới đây, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ công bố gói viện trợ cuối cùng trong khuôn khổ Sáng kiến Trợ giúp An ninh Ukraine (USAI) nhằm sử dụng hết số tiền còn lại để mua vũ khí cho Ukraine.

Nga tung quân vây hãm đối thủ ở Donetsk, nhiều binh sĩ Ukraine đào ngũ

07:34:06 21/12/2024

Mặt trận Donetsk nóng rực khi quân đội Nga tiếp tục giành thêm lãnh thổ. Một quan chức thân Moscow nói rằng có tình trạng binh sĩ Ukraine đào ngũ hàng loạt ở Kurakhove.