Phạm tội khi chưa thành niên
Có nhiều lý do khiến người chưa thành niên phạm tội, nhưng nguyên nhân sâu xa xuất phát từ sự thiếu quan tâm, buông lỏng giám sát của gia đình.
Trong 5 đối tượng thực hiện hành vi “ cướp tài sản” trên địa bàn TT.Đất Đỏ ngày 31/1, nhiều em phạm tội khi chưa đủ 18 t.uổi.
Một phút nông nổi
Mới đây ngày 1/2, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đất Đỏ đã ra quyết định khởi tố bị can đối với 5 đối tượng để điều tra về hành vi “cướp tài sản”.
Tại cơ quan công an, H.G.B. (15 t.uổi, sống lang thang) khai nhận, khoảng 2 giờ sáng ngày 31/1, B. cùng V.M.T. (22 t.uổi), N.T.Đ. (17 t.uổi), Đ.T.H. (18 t.uổi, cùng trú tại TT.Long Hải, huyện Long Điền) và T.Q.H. (18 t.uổi, trú tại TP.Bà Rịa) hẹn nhau đến nơi ở của thanh niên tên T. tại TT.Đất Đỏ để giải quyết mâu thuẫn.
Khi đến nơi, nhóm này yêu cầu T. lên xe chở đi chơi. T. không đồng ý nên bị nhóm dùng tay và nón bảo hiểm đ.ánh nhưng T. chạy thoát. Nhóm này lấy điện thoại Iphone 11 Pro max cùng xe máy hiệu Vision của T., sau đó đem điện thoại vừa chiếm đoạt đi bán lấy 2 triệu đồng cùng nhau tiêu xài, còn chiếc xe Honda Vision thì bỏ lại ở một quán cà phê tại TT.Long Hải.
Trước đó, ngày 23/1, Công an xã Bình Châu (huyện Xuyên Mộc) bắt được D.K.Q. (17 t.uổi, trú tại xã Bình Châu) bị truy nã về tội “cố ý gây thương tích”. Q. gây án trên địa bàn rồi bỏ trốn nên Công an huyện Xuyên Mộc ra quyết định truy nã.
Đây là 2 trong nhiều vụ án mà người phạm tội khi đang ở t.uổi “ăn chưa no, lo chưa tới”.
Thời gian gần đây, trên địa bàn huyện đã xảy ra một số vụ việc vi phạm pháp luật mà nghi phạm là các thanh, thiếu niên dưới 18 t.uổi. Các em dù t.uổi đời còn rất trẻ (cả nam và nữ) nhưng khi có xích mích với nhau trên mạng xã hội đã sẵn sàng rủ rê bạn bè đến để giải quyết mâu thuẫn theo hướng bạo lực, dẫn đến vi phạm pháp luật. Đa số các em trong vụ việc đã bỏ học, lêu lổng, khiếm khuyết về mặt gia đình (ba, mẹ ly hôn) nên không có sự quan tâm uốn nắn kịp thời. Bên cạnh đó, có những em t.uổi mới 13, 14 t.uổi nhưng thường xuyên tụ tập ăn chơi, sử dụng m.a t.úy, dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật.
Video đang HOT
Công an huyện đã chỉ đạo công an các xã, thị trấn trên địa bàn nắm tình hình, đối tượng thanh thiếu niên bỏ học sớm có nguy cơ vi phạm pháp luật để phối hợp với gia đình, cơ quan, ban, ngành, địa phương để tuyên truyền, gọi hỏi răn đe.
(Thượng tá Nguyễn Quyền, Phó Trưởng Công an huyện Đất Đỏ)
Cha mẹ cần quan tâm, gần gũi con
Luật sư Nguyễn Văn Cảnh, Giám đốc Công ty Luật Nguyễn Cảnh cho biết, Bộ luật Hình sự 2015 quy định: Không áp dụng hình phạt tù chung thân, t.ử h.ình người dưới 18 t.uổi; người từ 14 đến dưới 16 t.uổi thì hình phạt tù cao nhất không quá 12 năm; đối với người từ đủ 16 đến dưới 18 t.uổi thì hình phạt tù cao nhất không quá 18 năm tù. Trường hợp áp dụng tù có thời hạn, hình phạt với người dưới 18 t.uổi sẽ không quá 3/4 mức hình phạt so với người đã thành niên…
Như vậy, chính sách pháp luật hình sự đối với người dưới 18 t.uổi phạm tội ở Việt Nam có những thay đổi theo hướng khoan hồng, nhân đạo hơn, tạo điều kiện cho người dưới 18 t.uổi có cơ hội sửa chữa lỗi lầm, là phù hợp với luật pháp quốc tế, bảo đảm quyền con người, thể hiện tính nhân văn, hướng thiện và chú trọng giải pháp phòng ngừa.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, trường hợp người dưới 14 t.uổi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội nhưng do chưa đủ t.uổi chịu trách nhiệm hình sự nên không được coi là tội phạm. Người phạm tội dưới 18 t.uổi cũng thực hiện hành vi phạm tội rất tinh vi, côn đồ, gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội. Trong cơ cấu tội phạm, nhóm người trẻ t.uổi trở thành tội phạm ngày càng nhiều.
Chuyên gia tâm lý Lê Thị Lan Phương cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Độ t.uổi thanh thiếu niên là độ t.uổi phát triển nhanh chóng về thể chất nhưng tâm sinh lý có những bất ổn, thậm chí nổi loạn, thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc dẫn đến thực hiện những hành vi có tính chất bộc phát, thiếu sự điều khiển của lý trí, có thể dẫn đến hành vi phạm tội. Một nguyên nhân nữa là trẻ sống trong môi trường thiếu lành mạnh, bị bạn bè xấu lôi kéo…
Để ngăn ngừa tình trạng trên, chuyên gia tâm lý Lan Phương cho rằng, các ban, ngành, đoàn thể địa phương cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức về các quy định của pháp luật cho thanh, thiếu niên. Nội dung tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng, lứa t.uổi, vùng, miền, dân cư, giúp các tầng lớp nhân dân hiểu được tâm lý thanh, thiếu niên để chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn tội phạm do người ở t.uổi vị thành niên gây ra.
Việc giáo dục đạo đức phải kết hợp giáo dục pháp luật và kỹ năng sống để trẻ phát triển toàn diện, không chỉ nhận thức được kiến thức khoa học mà còn biết vận dụng, ứng xử trong đời sống xã hội. Khi trẻ được giáo dục ý thức tôn trọng, biết sẻ chia, sống có đạo lý thì nguy cơ trở thành tội phạm sẽ giảm thấp hơn. Nhà nước cũng cần ban hành và thực hiện các quy phạm pháp luật để quản lý chặt chẽ nhà cung cấp dịch vụ viễn thông. Đồng thời, nghiêm cấm, xử lý kịp thời các hoạt động kinh doanh có tính bạo lực, kích động bạo lực, lôi kéo làm ảnh hưởng xấu đến sự hình thành nhân cách của t.rẻ e.m.
“Gia đình phải là chủ thể quan tâm giáo dục đạo đức, lối sống; kiểm soát được các mối quan hệ xã hội của chính con em mình để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hành vi lệch lạc, sai trái”, chuyên gia tâm lý Lan Phương nhấn mạnh.
Phạm tội nhưng chưa đạt mục đích có phải chịu trách nhiệm hình sự
Người có chủ đích thực hiện hành vi phạm tội nhưng chưa đạt được mục đích như mong muốn thì vẫn bị pháp luật xử lý tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm và hậu quả của hành vi đó gây ra.
Pháp luật đã có những quy định rõ ràng về các hành vi vi phạm của người phạm tội. Người vô ý gây ra hành vi vi phạm nhưng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng thì vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Đồng thời, người có chủ đích thực hiện hành vi phạm tội nhưng chưa đạt được mục đích như mong muốn thì vẫn bị pháp luật xử lý tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm và hậu quả của hành vi đó gây ra.
Hình minh họa.
Phạm tội chưa đạt là gì?
Phạm tội chưa đạt là hành động cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội. Hành vi phạm tội chưa đạt được hiểu là hành vi mà chủ thể phạm tội đã có chủ đích sẽ gây ra hành vi gì, đe dọa hoặc xâm hại đến chủ thể khác hoặc mối quan hệ xã hội nhưng khi thực hiện hành vi phạm tội thì vì lý do khách quan hoặc chủ quan mà mục đích ban đầu chưa đạt được.
Trong đó, hành vi phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành được hiểu là: chủ thể phạm tội có mục đích, đã hoặc đang thực hiện hành vi nhưng chưa đạt được hậu quả mong muốn và cũng chưa hoàn thành về mặt hành vi;
Hành vi phạm tội chưa đạt đã hoàn thành được hiểu là: chủ thể phạm tội có mục đích và hậu quả pháp lý mong muốn, tuy nhiêm trường hợp này thì chủ thể phạm tội đã thực hiện được hành vi nhưng do nguyên nhân phát sinh khiến hậu quả không như chủ thể mong muốn xảy ra.
Phạm tội chưa đạt có phải chịu trách nhiệm hình sự?
Người thực hiện hành vi phạm tội chưa đạt vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 57 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về quyết định hình phạt trong trường hợp phạm tội chưa đạt: đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc t.ử h.ình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; còn nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.
Ngoài ra, có thể căn cứ vào Điều 102 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) xác định quyết định hình phạt trong trường hợp phạm tội chưa đạt như sau:
Tòa án quyết định hình phạt đối với người dưới 18 t.uổi sẽ được thực hiện theo nguyên tắc sau: đối với hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về các tội phạm tương ứng và tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.
Đối với người từ đủ 14 t.uổi đến dưới 16 t.uổi mà phạm tội chưa đạt thì mức hình phạt cao nhất không quá một phần ba mức hình phạt:
(1) Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng với người từ đủ 14 t.uổi đến dưới 16 t.uổi phạm tội rất nghiêm trọng (Điều 100 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017));
(2) Khi điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc t.ử h.ình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù, còn nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định (Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)).
Đối với người từ đủ 16 t.uổi đến dưới 18 t.uổi phạm tội chưa đạt không quá một phần hai mức hình phạt:
(1) Phạt t.iền được áp dụng là hình phạt chính đối với người từ đủ 16 t.uổi đến dưới 18 t.uổi nếu người đó có thu nhập hoặc có tài sản riêng và mức phạt t.iền đối với người từ đủ 16 t.uổi đến dưới 18 t.uổi phạm tội thì không quá một phần hai mức t.iền phạt mà điều luật quy định;
(2) Hình phạt cải tạo không giữ được áp dụng đối với người từ đủ 16 t.uổi đến dưới 18 t.uổi phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng và khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 t.uổi phạm tội thì không khấu từ thu nhập của người đó, thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 t.uổi phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định.
Như vậy, đối với người phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc t.ử h.ình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng là không quá 20 năm tù.
Lạc lối, đ.ánh mất mình sau khi vượt lên nghịch cảnh Phan Hợi đã từng nhận được sự ngưỡng mộ của rất nhiều người khi thi đỗ đại học lúc mới ra tù. Câu chuyện tìm lại chính mình của Hợi đã lan tỏa những điều tốt đẹp nhưng sau đó Hợi lại lạc lối, tự đ.ánh mất mình khi không vượt qua được cám dỗ... Phan Hợi Hợi là con út trong gia...
