Phạm nhân tâm thần bỏ trốn khi điều trị bắt buộc có thể gây nguy hiểm

Phạm nhân tâm thần bỏ trốn khi điều trị bắt buộc có thể gây nguy hiểm; có thể nguy hiểm cho y bác sĩ khi phải đi tìm kiếm họ mà không được hỗ trợ.

Hội nghị sơ kết công tác giám định pháp y tâm thần và bắt buộc chữa bệnh ngành y tế 6 tháng đầu năm vừa được Bộ Y tế tổ chức tại Nghệ An hôm nay 12.8.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định: “Lĩnh vực giám định pháp y tâm thần là lĩnh vực khó khăn, phức tạp, ngoài yêu cầu trình độ chuyên môn, cán bộ còn phải có kiến thức về pháp lý, kỹ năng giao tiếp, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo”.

Giám định pháp y tâm thần là lĩnh vực khó khăn, phức tạp, ngoài yêu cầu trình độ chuyên môn, cán bộ còn phải có kiến thức về pháp lý, giải quyết đơn thư khiếu nại. Ảnh LÊ HẢO

Theo Bộ Y tế, hiện công tác giám định pháp y tâm thần được giao cho 7 đơn vị, gồm: Viện Pháp y tâm thần T.Ư, Viện Pháp y Tâm thần T.Ư Biên Hòa; và 5 Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực. 5/7 đơn vị thực hiện công tác bắt buộc chữa bệnh.

Hiện, tổng nhân lực tham gia điều trị tại 5 đơn vị là 49 bác sĩ, 254 điều dưỡng.

Riêng trong 6 tháng đầu năm nay, 4/5 đơn vị đã tiếp nhận, điều trị và quản lý 701 trường hợp (577 cũ chuyển sang và 124 vào mới tiếp nhận trong 6 tháng).

Đáng lưu ý, số bệnh nhân bắt buộc chữa bệnh, bỏ trốn lũy tích trong các năm gần đây là 40 trường hợp; riêng 6 tháng đầu năm là 6 trường hợp; không có trường hợp tử vong.

TS Cao Hưng Thái, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết công tác giám định pháp y tâm thần và điều trị bắt buộc chữa bệnh của các đơn vị gặp rất nhiều khó khăn do cơ sở chật hẹp; các tòa nhà, phòng làm việc, phòng bệnh,… của các đơn vị đều sửa chữa cải tạo chắp vá, không đồng bộ, liên hoàn, đang quá tải, chưa đáp ứng tốt hoạt động công tác.

Đối với công tác điều trị bắt buộc chữa bệnh, việc quản lý người bệnh này ở cùng các khu bệnh nhân thông thường khác rất khó khăn, do tính chất người bệnh bắt buộc chữa bệnh ngoài vấn đề tâm thần còn các nét nhân cách, tính cách của phạm nhân rất khó lường, nguy hiểm.

Bên cạnh đó, chế độ đãi ngộ cho người làm công tác quản lý điều trị bắt buộc chữa bệnh quá thấp, cần được điều chỉnh mức hưởng tương đương như công an trại giam.

Người bệnh là phạm nhân nguy hiểm

Đại diện Bệnh viện Tâm thần T.Ư 1 cho biết thêm: đối tượng người bệnh bắt buộc thực tế là phạm nhân bị bệnh tâm thần, phần lớn là đối tượng xã hội phức tạp, nguy hiểm.

Việc giao trách nhiệm quản lý đối tượng người bệnh này cho nhân viên y tế như hiện nay thực sự là nhiệm vụ quá sức và chưa phù hợp, tạo áp lực rất lớn cho nhân viên y tế.

Thực tế, nhiều vụ việc xảy ra trong thi hành bắt buộc chữa bệnh đều liên quan trực tiếp tới công tác quản lý người bệnh, áp lực trách nhiệm và lo sợ mất an toàn cho bản thân và gia đình làm nhiều nhân viên y tế lo ngại, thậm chí sợ hãi phải tiếp nhận điều trị đối tượng này.

Khi người bệnh trốn viện, việc tổ chức tìm kiếm của nhân viên y tế chỉ thực hiện được ở mức như tìm kiếm người bệnh tâm thần trốn viện. Việc yêu cầu quyết liệt truy tìm như truy nã phạm nhân trốn trại đối với nhân viên y tế thực sự là quá sức và rất nguy hiểm, rất cần sự tham gia chủ đạo của cơ quan công an, Viện Kiểm sát và Tòa án các cấp.

Tại hội nghị, các đại biểu mong muốn các bác sĩ tham gia điều trị người bệnh, còn việc bảo vệ, giám sát điều trị các đối tượng điều trị bắt buộc chữa bệnh, thì trước mắt cần có sự phối hợp với các cơ quan công an giúp bệnh viện về quản lý phạm nhân bắt buộc chữa bệnh.

Về lâu dài, cần sửa Nghị định 64/2011/NĐ-CP theo hướng chuyển các cơ sở quản lý, điều trị người bệnh bắt buộc chữa bệnh về các cơ sở y tế của Bộ Công an; ngành y tế sẽ phối hợp công tác chuyên môn về khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa tâm thần.