Phải bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên cho phát triển

Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất của chương trình mục tiêu phát triển Lâm nghiệp bên vững được Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh khi phát biểu kết luận Hội nghị về bảo vệ, phát triển rừng sáng nay, 17.3 tại TP. Vinh, Nghệ An.

Toàn cảnh hội nghị về phát triển rừng diễn ra sáng nay tại TP. Vinh, Nghệ An. Ảnh: VGP

Còn nhiều điểm nóng về phá rừng

Báo cáo tại Hội nghị của Bộ NNPTNT cho thấy, sau hơn 4 năm thực hiện Đề án Tái cơ cấu Nông nghiệp, với nhiều nỗ lực và sáng kiến mới, ngành lâm nghiệp đã đạt được những thành tựu quan trọng. Độ che phủ rừng tăng từ 39,7% năm 2011 lên 40,84% năm 2015; Giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp tiếp tục tăng trưởng mạnh, đạt bình quân 6,57%/năm so với 5,03%/năm giai đoạn 2010-2012, vượt mục tiêu đề án đề ra là 5,5-6,0%/năm.

Giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản tăng trưởng mạnh, gấp hơn 2 lần trong vòng 5 năm, từ 3,035 tỷ USD/năm giai đoạn 2010-2012 lên 6,52 tỷ USD/năm, giai đoạn từ 2011 đến nay. Năm 2016, trong bối cảnh thị trường quốc tế diễn biến phức tạp, giá trị xuất khẩu nhiều mặt hàng nông sản chủ lực của nước ta bị suy giảm, nhưng kim ngạch xuất khẩu xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản vẫn tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng, đạt 7,178 tỷ USD.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo vệ, phát triển rừng thời gian qua cũng còn nhiều tồn tại cần sớm được khắc phục. Vẫn còn những điểm nóng về phá rừng, vận chuyển, tàng trữ lâm sản trái phép và chống người thi hành công vụ (điển hình như ở Kon Tum; Đắk Lắk; Quảng Nam; Mường Nhé – Điện Biên). Kết quả trồng rừng phòng hộ, đặc dụng, trồng rừng thay thế còn thấp, chưa đạt chỉ tiêu kế hoạch. Năng suất chất lượng rừng thấp, quy mô sản xuất nhỏ, manh mún, chưa được tổ chức trong liên kết theo chuỗi. Kết cấu hạ tầng phục vụ chế biến như kho tàng, bến bãi, công nghiệp phụ trợ… còn kém phát triển.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng trao đổi với Bộ trưởng Bộ NNPTNT về những chủ đề chính của hội nghị. Ảnh: VGP

Xác định các sản phẩm lâm nghiệp chủ lực

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh: “Các địa phương cần tổ chức rà soát thực trạng quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp, kịp thời điều chỉnh những bất hợp lý, thống nhất giữa quy hoạch rừng trên bản đồ và trên thực địa”.

Bên cạnh đó, phải gắn quy hoạch phát triển rừng với tái cấu trúc ngành lâm nghiệp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của ngành lâm nghiệp.

Một yêu cầu quan trọng cũng được Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh đó là làm sao tạo động lực để huy động sự tham gia của toàn xã hội vào bảo vệ, quản lý, phát triển và khai thác rừng có hiệu quả.

Theo đó, trước hết phải đảm bảo bố trí đủ ngân sách trung ương và địa phương. Cùng với đó, tạo điều kiện cho mọi thành phần kinh tế xã hội đầu tư, xây dựng, bảo vệ rừng thông qua việc giao, cho thuê rừng cho tổ chức, cộng đồng dân cư thôn, hộ gia đình, cá nhân.

“Giao công tác bảo vệ, phát triển rừng cho doanh nghiệp và người dân, đảm bảo tất cả diện tích rừng có chủ quản lý cụ thể, tạo điều kiện tích tụ đất lâm nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu chủ yếu bằng phương thức liên kết, liên doanh trồng rừng và doanh nghiệp chế biến”, Phó Thủ tướng nói.

Việc tổ chức sản xuất lâm nghiệp phải được thực hiện theo chuỗi sản phẩm từ trồng rừng, thu mua nguyên liệu, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Các cơ quan quản lý nhà nước phải có cơ chế chế khuyến khích việc hình thành các doanh nghiệp quy mô vừa và lớn ở từng vùng kinh tế; lấy các doanh nghiệp làm động lực nhằm liên kết chuỗi sản xuất đối với mỗi sản phẩm chủ lực, nhất là sản phẩm xuất khẩu.

Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng như hiện nay, phải tăng cường hợp tác quốc tế để đẩy mạnh công tác quản lý rừng bền vững.

Một yêu cầu quan trọng khác cũng được Phó Thủ tướng nhấn mạnh đối với công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng đó là phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật bảo vệ, phát triển rừng.

Cơ quan quản lý nhà nước cần triển khai hiệu quả, chặt chẽ việc cấp chứng chỉ rừng theo tiêu chuẩn của Việt Nam phù hợp với quy định, thông lệ của quốc tế. Cùng với đó, Chuẩn bị các điều kiện, hoàn thành việc đàm phán, ký kết các hiệp định chung với EU và các hiệp định song phương với các nước có tiềm năng để mở cửa thị trường cho thương mại, xuất nhập khẩu lâm sản.

“Đặc biệt coi trọng thị trường nội địa, nhưng phải luôn lấy thị trường khu vực và quốc tế làm mục tiêu để nâng cao sức cạnh tranh, phát triển các sản phẩm ngành lâm nghiệp”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Dantri