Palestine nỗ lực hiện thực hóa khát vọng gia nhập Liên hợp quốc
Chính quyền Palestine kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) tiến hành bỏ phiếu về đơn gia nhập LHQ mà họ đã đệ trình từ hơn một thập kỉ trước.
Đến nay, 140 quốc gia đã bày tỏ ủng hộ quyết tâm của chính quyền Palestine, nhưng nỗ lực này vẫn đứng trước thách thức do quan điểm của Mỹ.
Tờ Washington Post ngày 4/4 dẫn lời đại diện thường trực của chính quyền Palestine tại LHQ Riyad Mansour đã đề nghị Hội đồng Bảo an LHQ họp kín để xem xét đơn xin gia nhập LHQ của Palestine trước khi tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo kết thúc vào ngày 9/4 tới đây, làm tiề.n đề để tiến hành phiên bỏ phiếu chính thức về vấn đề này tại cuộc họp hằng tháng của Hội đồng Bảo an về tình hình Trung Đông, dự kiến được tổ chức ở cấp Bộ trưởng vào ngày 18/4 tới.
“Chúng tôi tin rằng đã đến lúc nhà nước của chúng tôi trở thành một thành viên chính thức của LHQ”, Đại sứ Mansour nêu quan điểm. “Mọi người đều nói về “giải pháp hai nhà nước” (trong xử lý cuộc khủng hoảng Palestine-Israel), không có logic nào cho việc từ chối kết nạp chúng tôi”.
Lá cờ Palestine tung bay bên cạnh cờ LHQ tại trụ sở cơ quan ở TP New York năm 2015. Ảnh: Reuters.
Một nhà nước sẽ trở thành thành viên đầy đủ của LHQ sau khi nhận được sự chấp thuận của Hội đồng Bảo an và không bị ủy viên thường trực nào (gồm Nga, Mỹ, Trung Quốc, Anh và Pháp) bỏ phiếu phủ quyết, sau đó cần ít nhất 2/3 trên tổng số 193 thành viên Đại hội đồng LHQ bỏ phiếu thông qua.
Video đang HOT
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã đệ đơn đề nghị trở thành thành viên thứ 194 của LHQ từ tháng 9/2011. Tháng 11/2012, Đại hội đồng LHQ đã bỏ phiếu thông qua một nghị quyết nâng quy chế cho Palestine từ “thực thể quan sát viên” lên “nhà nước quan sát viên”. Tuy nhiên, Hội đồng Bảo an đến nay chưa biểu quyết về đơn của Palestine do vướng phải sự phản đối của Mỹ.
Nỗ lực gia nhập LHQ được chính quyền Palestine tái thúc đẩy vào thời điểm cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hamas ở Dải Gaza sắp bước sang tháng thứ 7 với việc người Palestine hứng chịu thương vong khổng lồ; và Israel vẫn đang tiếp tục mở rộng các khu định cư ở Bờ Tây, bất chấp sự phản đối của quốc tế. Tại thời điểm hiện nay, bên cạnh nỗ lực chấm dứt chiến sự tại Dải Gaza, áp lực toàn cầu đòi hỏi phải nối lại quyết tâm thực hiện giải pháp hai nhà nước, với một nhà nước Palestine độc lập cùng với Israel, ngày càng gia tăng.
Đại diện của Palestine tại LHQ khẳng định, 140 quốc gia đã công nhận chính quyền Palestine và có thư chung đề nghị xem xét đơn xin gia nhập của Palestine, trong đó gồm 22 thành viên Liên đoàn Arab (AL), 57 thành viên Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) và 120 quốc gia trong Phong trào Không liên kết (NAM).
Theo Reuters, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã nhận được đơn của Palestine và chuyển đề nghị đến Hội đồng Bảo an, nhưng đến nay chưa có phản hồi chính thức. Trong số các thành viên Hội đồng Bảo an hiện nay, 7 nước đã công nhận Palestine, bao gồm Trung Quốc, Nga, Ecuador, Mozambique, Algeria, Guyana và Sierra Leone.
Tuy nhiên, cũng giống như trong quá khứ, nỗ lực của Palestine có thể vấp phải phản ứng không thuận của Mỹ. Khi được hỏi về việc liệu Washington có phủ quyết đề nghị xin gia nhập LHQ của Palestine tại phiên họp Hội đồng Bảo an hay không, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller khẳng định nước này “ủng hộ việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập”, nhưng việc đó “cần được thực hiện thông qua đàm phán trực tiếp với các bên”, nhất là Israel, chứ “không phải thông qua tại LHQ”. Theo ông Miller, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tích cực thúc đẩy vấn đề “đảm bảo an ninh” cho Israel như một phần điều kiện để thành lập nhà nước Palestine, nhưng không nêu chi tiết.
Trong khi đó, Phó đại sứ Mỹ tại LHQ Robert Wood đưa ra một rào cản khác: việc LHQ công nhận tư cách thành viên đầy đủ của Palestine đồng nghĩa rằng, Washington sẽ cắt toàn bộ tài trợ cho tất cả cơ quan thuộc LHQ. Mỹ hiện là nhà tài trợ lớn nhất của LHQ. Theo một đạo luật được các nhà lập pháp Mỹ thông qua, Chính phủ Mỹ phải cắt viện trợ cho bất cứ cơ quan nào của LHQ công nhận Palestine là thành viên trước khi Israel và Palestine đạt thỏa thuận hòa bình song phương.
Năm 2011, Mỹ từng cắt tài trợ cho Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của LHQ (UNESCO) vì kết nạp Palestine làm thành viên, sau đó rút khỏi UNESCO vào năm 2018, nhưng đã tái gia nhập cơ quan này hồi năm ngoái. “Chúng tôi bị ràng buộc bởi luật pháp Mỹ”, ông Wood nêu quan điểm. “Vì vậy, chúng tôi hi vọng họ không theo đuổi nỗ lực theo cách đó”.
Tuy vậy, cũng có những chỉ dấu tích cực cho thấy quan điểm của Mỹ đang dần cởi mở hơn trong vấn đề Palestine. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây nhiều lần nêu công khai quan điểm ủng hộ giải pháp thành lập một nhà nước Palestine độc lập bên cạnh Israel. Washington cũng ủng hộ việc chính quyền Palestine sẽ phụ trách quản lý cả khu vực Bờ Tây và Dải Gaza khi tình hình ổn định. Trong thông điệp phát đi ngay sau bình luận của các quan chức Mỹ về đơn gia nhập LHQ của Palestine, Đại sứ Palestine Mansour một lần nữa nhấn mạnh, việc trở thành thành viên LHQ là “quyền tự nhiên và hợp pháp” của Palestine. “Hãy để quá trình ấy diễn ra”, ông Mansour nêu rõ
Palestine muốn thúc đẩy bỏ phiếu về tư cách thành viên đầy đủ tại LHQ
Ngày 1/4, quan sát viên thường trực của Palestine tại Liên hợp quốc (LHQ), ông Riyad Mansour, cho biết Chính quyền Palestine đang muốn thúc đẩy cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an (HĐBA) trong tháng này nhằm công nhận tư cách thành viên đầy đủ tại cơ quan LHQ này.
Ông Riyad Mansour, quan sát viên thường trực của Palestine tại LHQ tại cuộc họp báo ở New York, Mỹ, ngày 22/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông-Bắc Phi, ông Mansour nêu rõ Palestine muốn đưa vấn đề trên ra thảo luận tại HĐBA trong cuộc họp cấp bộ trưởng về Trung Đông vào ngày 18/4 tới, song kế hoạch chi tiết về cuộc bỏ phiếu vẫn chưa được lên lịch. Ông nói thêm Palestine đã đệ đơn đăng ký là thành viên đầy đủ của LHQ vào năm 2011, tuy nhiên, tới nay hồ sơ vẫn đang chờ xử lý vì HĐBA gồm 15 thành viên vẫn chưa đưa ra quyết định chính thức.
Ông khẳng định bên cạnh nỗ lực chấm dứt xung đột, sức ép toàn cầu ngày càng gia tăng đòi hỏi phải nối lại nỗ lực thúc đẩy giải pháp hai nhà nước - với một Nhà nước Palestine độc lập cùng tồn tại song song với Israel.
Để trở thành thành viên đầy đủ của LHQ cần phải được sự chấp thuận của HĐBA - nơi Mỹ có quyền phủ quyết, và sau đó cần ít nhất 2/3 trên tổng số 193 thành viên của Đại hội đồng LHQ bỏ phiếu thông qua. Phái đoàn Mỹ tại LHQ hiện vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức trước thông tin này.
Một ủy ban của HĐBA đã đán.h giá đơn đăng ký của Palestine vào năm 2011 trong vài tuần. Tuy nhiên, ủy ban này đã không đạt được quan điểm nhất trí và HĐBA chưa bao giờ bỏ phiếu về nghị quyết công nhận Palestine trở thành thành viên đầy đủ.
Vào thời điểm đó, các nhà ngoại giao cho biết Palestine không có đủ sự hỗ trợ trong HĐBA để buộc Mỹ bỏ quyền phủ quyết, vì Washington tuyên bố phản đối động thái này. Một nghị quyết để được thông qua cần ít nhất 9 phiếu thuận và không có ủy viên thường trực nào phủ quyết (gồm 5 nước Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh. Sau đó, ngày 30/11/2012, Đại hội đồng LHQ đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết nâng cấp quy chế cho Palestine từ thực thể quan sát viên lên nhà nước quan sát viên.
Trong diễn biến liên quan cùng ngày 1/4, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã hoan nghênh việc Chính quyền Palestine thành lập Nội các mới.
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Chính quyền Palestine Mahmoud Abbas, Ngoại trưởng Blinken khẳng định Mỹ mong muốn hợp tác với Nội các mới của Chính quyền Palestine để thúc đẩy hòa bình, an ninh và thịnh vượng, đồng thời kêu gọi thực hiện các cải cách cần thiết. Ông Blinken nhấn mạnh một Chính quyền Palestine được "hồi sinh" là điều cần thiết cho người dân Palestine ở cả Bờ Tây và Dải Gaza. Ngoại trưởng Mỹ cũng cho biết Mỹ sẽ hối thúc Israel bảo vệ dân thường ở Gaza, nỗ lực tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột tại dải đất này.
Trong khi đó, Tổng thống Chính quyền Palestine Mahmoud Abbas bày tỏ lo ngại về khả năng Israel mở cuộc tấ.n côn.g vào Rafah, nơi có hơn 1 triệu người Palestine đang trú ẩn. Ông Abbas cũng kêu gọi Mỹ can thiệp sau những động thái gần đây của Israel nhằm tăng cường sự hiện diện của người định cư ở Bờ Tây.
Chính phủ mới của Chính quyền Palestine nhậm chức Chính phủ mới của Chính quyền Palestine (PA) do Thủ tướng Mohammed Mustafa đứng đầu ngày 31/3 (giờ địa phương) đã tuyên thệ nhậm chức, với các thành viên bao gồm cả đại diện của Dải Gaza và phụ nữ. Tân Thủ tướng Palestine Mohammed Mustafa (giữa) và các thành viên Chính phủ mới tại lễ tuyên thệ nhậm chức ở Ramallah, Bờ...