Obama tính hủy gặp Putin vì Snowden

Nhà Trắng đang xem xét hủy bỏ kế hoạch gặp giữa tổng thống Mỹ và Nga dự kiến sẽ diễn ra tại Moscow vào tháng 9 tới, vì căng thẳng trong vấn đề trao trả hay cấp quyền tị nạn tạm thời cho “ kẻ lộ bí mật” Edward Snowden.

Tổng thống Mỹ Barack Obama (phải) trong cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề Hội nghị G20 hôm 18/6/2012 tại Los Cabos, Mexico. Ảnh: AP

Nhà Trắng đang đưa ra các lựa chọn cho phía Nga trong khi Moscow đang xem xét có cấp quyền tị nạn tạm thời cho Edward Snowden, cựu nhân viên tình báo Mỹ bị cáo buộc tiết lộ thông tin bí mật của Washington, hay không. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cũng hé lộ rằng việc hủy cuộc gặp bao gồm cả nguyên nhân Nga tiếp tục ủng hộ cho chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Về Snowden, Nhà Trắng nói Tổng thống Barack Obama sẽ vẫn tham dự hội nghị của nhóm G20 tại St. Petersburg, Nga, nhưng các quan chức Mỹ bắt đầu né tránh vấn đề sẽ gặp gỡ song phương tại Moscow.

“Tổng thống sẽ bay tới Nga để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20. Và chúng tôi không có thông báo nào khác ngoài những thông tin đã cung cấp về chuyến đi của tổng thống tới Nga vào mùa thu này”, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney nói.

Bằng cách xem xét hủy bỏ cuộc gặp, chính quyền của ông Obama cho thấy mối lo ngại điện Kremlin sẽ cho phép Snowden lánh nạn tại Nga. Nhà Trắng đã yêu cầu phía Nga trao trả cựu nhân viên tình báo này cho Mỹ, nơi Snowden này phải đối mặt với tội danh gián điệp.

Hôm 16/7, Snowden nộp đơn xin tị nạn tạm thời tại Nga và cho biết ông lo ngại cho tính mạng của mình và có thể phải đối mặt với sự tra tấn hoặc án tử hình nếu về Mỹ.

Andrew Kuchins, giám đốc chương trình Nga tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói việc Nhà Trắng đe dọa hủy cuộc gặp có thể ảnh hưởng đến quyết định của Nga bởi ông Putin muốn tránh phức tạp trên chính trường quốc tế.

“Khi sự chú ý của thế giới đổ dồn vào ông ấy và Nga, ông ấy không muốn sự chú ý đó gây ra những điều tiêu cực và phiền toái”, AP dẫn lời ông Kuchins nói.

Cuộc gặp gỡ bị hủy bỏ sẽ làm sâu thêm căng thẳng vốn có giữa Nga và Mỹ, gây khó khăn hơn nữa cho hai nước trong việc tìm kiếm tiếng nói chung trong nhiều vấn đề quốc tế ví dụ như vấn đề Syria và bản án 5 năm tù dành cho nhà lãnh đạo đối lập của Nga Alexei Navalny.

Ông Kuchins cho rằng nếu Nga cấp quyền tị nạn cho Snowden thì chắc chắn đây sẽ là lý do trực tiếp nhưng không phải lý do duy nhất để hủy chuyến đi của ông Obama tới Nga.

“Ít nhất là có hai điều cần nói với Nga. Đó là việc cho Edward Snowden tị nạn là việc làm đi quá xa, thứ hai là chúng tôi không cảm thấy có vấn đề gì trong việc hủy chuyến đi đến hội nghị thượng đỉnh vì chúng tôi không thấy sẽ nhận được gì từ đó”, ông Kuchins nói.

Một số nghị sĩ Mỹ cũng đang kêu gọi Tổng thống Obama ngoài việc hủy bỏ cuộc gặp với tổng thống Nga còn nên tẩy chay Thế vận hội Mùa đông diễn ra tại Sochi, Nga, trong năm sau.

Theo VNE