Ở Tây Ban Nha, bóng đá được tôn sùng như tín ngưỡng

‘Tôi chưa bao giờ ở bất cứ nơi nào khác tại châu Âu mà bóng đá có nhiều ý nghĩa đến như vậy’, tác giả Simon Kupe nhận định trong một cuốn sách viết về văn hóa bóng đá Tây Ban Nha.

Trong cuốn sách Barca: The rise and fall of the club that built modern football, tác giả Simon Kuper, nhà báo bình luận của Financial Times, đã dành nhiều thời gian tìm hiểu, nghiên cứu để lý giải câu nói nổi tiếng: “Ở Tây Ban Nha, bóng đá là một loại hình tôn giáo, tín ngưỡng”.

Khi chuyển từ Paris đến Madrid sinh sống vào năm ngoái, Kuper bị ấn tượng bởi sự cuồng nhiệt của cổ động viên của xứ sở bò tót. Vì vậy, ông quyết tâm thực hiện dự án khám phá đất nước, con người Tây Ban Nha thông qua môn thể thao vua.

“Tôi chưa bao giờ ở bất cứ nơi nào khác tại châu Âu mà bóng đá có nhiều ý nghĩa đến như vậy”.

Theo Kuper, ở Anh, bóng đá nhìn chung vẫn chỉ là bóng đá. Manchester United so với Liverpool hay Arsenal so với Spurs (Tottenham Hotspur) không có ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

Ở Paris, nơi có dân số khoảng hơn 2 triệu người, chỉ có một đội bóng hàng đầu, Paris St-Germain, và sân vận động có sức chứa khoảng 48.000 khán giả.

“Khi HLV người Italy Fabio Capello đến dẫn dắt Real Madrid, ông đã rất ngạc nhiên với các chương trình trò chuyện trên đài phát thanh của Tây Ban Nha, nơi mọi người nói về bóng đá kể cả sau nửa đêm. Ông ấy cuối cùng phải kết luận: ‘Ở Italy, chúng tôi cũng yêu bóng đá, nhưng đôi lúc chúng tôi vẫn phải ngủ’”, Kuper viết.

Lịch sử bóng đá ở Tây Ban Nha

Có rất nhiều câu chuyện truyền miệng khác nhau về sự xuất hiện của bóng đá tại Tây Ban Nha.

Nhiều người tin rằng vào năm 1872, những công nhân người Anh làm việc cho Río Tinto, một công ty khai thác mỏ ở Huelva, đã giới thiệu trò chơi mới đang thịnh thành ở Anh cho các đồng nghiệp người Tây Ban Nha.

6 năm sau, câu lạc bộ bóng đá đầu tiên ở Tây Ban Nha, Real Club Recreativo, ra đời. Tuy nhiên, bóng đá vẫn là môn thể thao ít được biết đến cho tới tháng 3/1890.

Một bài báo đăng trên tờ La Provincia nói về trận đấu đầu tiên diễn ra ở Tây Ban Nha giữa Huelva Recreation Club và đội bóng mới thành lập Sevilla Football Club bất ngờ nhận được nhiều sự quan tâm.

Đội tuyển Tây Ban Nha đối đầu với Morocco ở vòng 16 đội World Cup 2022.

Sau đó, bóng đá lan rộng khắp Tây Ban Nha với tốc độ chóng mặt. Trên thực tế, mỗi năm có 1-2 câu lạc bộ khác nhau xuất hiện, nhiều câu lạc bộ trong số đó vẫn tồn tại cho đến ngày nay và hầu hết đều chơi ở giải đấu lớn.

Một trong những người có ảnh hưởng lớn đối với làng túc cầu Tây Ban Nha là Franco, lãnh đạo tối cao của đất nước từ năm 1939 đến 1975.

Franco đã nhìn thấy giá trị tuyên truyền của bóng đá và xem CLB Real Madrid là cầu nối chính trị với châu Âu.

Ngay sau khi lên nắm quyền, Franco bổ nhiệm Santiago Bernabeu làm chủ tịch Real Madrid. Những quyết định của Franco đã mang về 5 chức vô địch C1 đầu tiên cho Real Madrid trong giai đoạn 1956-1960.

Từ đây, vị thế của câu lạc bộ lẫn bóng đá Tây Ban Nha bước sang trang mới.

Những năm tiếp theo, bóng đá được tôn sùng như một loại hình tín ngưỡng, đến nỗi sân vận động của CLB Athletic Bilbao còn được gọi là La Catedral (nhà thờ lớn).

Ý nghĩa tôn giáo cũng có thể được nhìn thấy trên huy hiệu của các câu lạc bộ. Ở góc bên trái của huy hiệu FC Barcelona, có biểu tượng của Thánh George, vị thánh bảo trợ ở Catalonia.

Trên huy hiệu của Cadiz CF có hình phác họa một vị thần Hy Lạp. Cadiz, được cho là thành phố lâu đời nhất của phương Tây, có một vai trò quan trọng trong thần thoại Hy Lạp.

Tình yêu với trái bóng tròn

Real Madrid hay Barcelona? Ronaldo hay Messi? Đây là những câu hỏi cửa miệng của nhiều người Tây Ban Nha.

Hiện tại, bóng đá ở xứ sở bò tót là môn thể thao được yêu thích số một, là chủ đề quan trọng trong mọi câu chuyện. Nó không chỉ liên quan đến thể thao mà còn phản ánh văn hóa, lối sống và chính trị của đất nước này.

Các sự kiện trọng đại như đám cưới cũng có thể bị hủy bỏ khi có một trận đấu quan trọng diễn ra. Các trang thể thao hầu như chỉ nói về bóng đá và ngay cả những tờ báo lá cải cũng dành một phần tin tức cho cuộc sống riêng tư của cầu thủ nổi tiếng.

Bóng đá là môn thể thao được yêu thích số một tại Tây Ban Nha.

Trên phần lớn kênh truyền hình, bóng đá chiếm khoảng 80% thời lượng phát sóng tin tức thể thao.

Mọi thị trấn đều có đội bóng và sân bóng của riêng mình. Nhiều gia đình cho con cái tiếp cận bóng đá từ khi mới biết đi, không chỉ để chơi bóng như sở thích hay hoạt động ngoại khóa, mà còn là sự đầu tư cho sự nghiệp tương lai.

Các câu lạc bộ lớn thường thu hút những cầu thủ trẻ này và huấn luyện họ ngay từ khi còn nhỏ trong các lò đào tạo. Pablo Martin Paez Gavira (Gavi), tuyển thủ trẻ nhất của “La Roja” thi đấu tại World Cup, đã gia nhập lò đào tạo của Barcelona từ năm 11 tuổi.

Tây Ban Nha cũng là nơi sản sinh ra nhiều thế hệ cầu thủ tài năng như Luis Suarez Miramontes, Pep Guardiola, Iker Casillas, Sergio Ramos… và hai câu lạc bộ hàng đầu, có nhiều fan nhất thế giới là Real Madrid, Barcelona. Năm 2020, hơn 1,1 triệu cầu thủ đã đăng ký tại Liên đoàn bóng đá Hoàng gia Tây Ban Nha (RFEF) và có giấy phép tham gia các giải đấu chính thức của xứ bò tót.